آمریکا مجموعه ای از ابزارهای فشار را برای دور کردن عراق از ایران بر بغداد اعمال کرده

العربی الجدید در مطلبی به قلم زید سالم و بغداد و محمد علی نوشت: فشارهایی که در چارچوب آنچه به نام «فکّ ارتباط با ایران» (دور کردن عراق از ایران) شناخته می‌شود، تعریف می‌شوند و تنها به موضوع گروه‌های مسلح و سلاح‌های پیشرفته آن‌ها محدود نیست، بلکه شامل اقداماتی در زمینه اصلاحات در دستگاه قضایی و بخش مالی نیز می‌شود تا استقلال بیشتری از نفوذ گروه‌های هم‌پیمان ایران پیدا کنند.

در ادامه این مطلب آمده است: این روند یک هفته پس از اعلام وزارت خارجه آمریکا صورت می‌گیرد؛ جایی که چهار گروه مسلح عراقی نزدیک به ایران ـ «حرکت النجباء»، «کتائب سید الشهداء»، «حرکت انصارالله الاوفیاء» و «کتائب الامام علی» ـ در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار گرفتند.

طبق بیانیه وزارت خارجه، «این تصمیم بر اساس یادداشت امنیت ملی ریاست‌جمهوری که به دونالد ترامپ ارائه شده، اتخاذ شده است؛ یادداشتی که الزام می‌آورد بیشترین فشار ممکن بر ایران وارد شود تا منابع مالی حکومت و شرکای تروریستی آن قطع شود». با این تصمیم، تعداد گروه‌های عراقی قرارگرفته در فهرست تروریستی آمریکا به ۸ رسید. پیشتر گروه‌هایی چون «کتائب حزب‌الله»، «عصائب اهل الحق»، «النجباء»، «الامام علی»، «سید الشهداء» و «انصارالله الاوفیاء» در این فهرست بودند. در عین حال، گروه‌ها و چهره‌هایی مانند «بابلیون»، «حشد الشبک» و فالح الفیاض رئیس حشد الشعبی تحت تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار دارند.

سه مقام عراقی ـ که یکی از آن‌ها نماینده پارلمان از ائتلاف حاکم (چارچوب هماهنگی) است ـ تأکید دارند فشارهای آمریکا علیه عراق در چارچوب «فک ارتباط با ایران» رو به افزایش است و چندین بخش و نهاد مهم عراقی را در بر گرفته است. مهم‌ترین آن‌ها بخش بانکی است؛ جایی که بانک‌های دولتی و خصوصی زیر نظر سازوکار نظارتی آمریکا قرار گرفته‌اند تا مانع بهره‌مندی ایران از نظام مالی عراق شوند.

یک مقام وزارت خارجه عراق در بغداد به «العربی الجدید» گفت فشارهای آمریکا فقط به موضوع «حشد الشعبی» یا محدودسازی سلاح گروه‌های وابسته به ایران در اختیار دولت خلاصه نمی‌شود، بلکه به نهادهای متعدد دیگری هم کشیده شده است.

یک دیپلمات عراقی که اخیراً پس از پایان مأموریتش در یکی از سفارتخانه‌های عراق در اروپا به بغداد بازگشته، به «العربی الجدید» گفت: «واشنگتن خواستار محاکمه قضایی در داخل عراق برای رهبران گروه‌ها و شخصیت‌هایی است که به ارتکاب جنایت علیه بشریت و نقض حقوق بشر متهم هستند». او نامی از افراد نبرد، اما با رجوع به فهرست تحریم‌های آمریکا می‌توان دید برخی از برجسته‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از: قیس الخزعلی، ابو فدک، شبل الزیدی، ریان الکلدانی، ابو آلاء الولائی و حسین مؤنس.

او افزود: «بخش مالی عراق، چه دولتی و چه خصوصی، اکنون تقریباً به‌طور کامل زیر نظارت وزارت خزانه‌داری آمریکاست تا مانع از استفاده ایران یا متحدانش از نظام مالی عراق شود». به گفته او، «تمامی حواله‌های مالی از عراق به خارج از طریق بانک‌های واسطه در اردن و امارات انجام می‌شود که زیر نظر سازوکار نظارتی آمریکا قرار دارند».

یکی از نمایندگان پارلمان عراق نیز به «العربی الجدید» گفت: «پرونده حل گروه‌های مسلح در عراق یا ادغام آن‌ها با نیروهای امنیتی رسمی یکی از سه پرونده‌ای است که واشنگتن بر آن فشار وارد می‌کند». او افزود: «بخش مالی و پایان دادن به دخالت گروه‌های مسلح در کار دستگاه قضایی و فشار آن‌ها بر این نهاد، بخشی از طرح فک ارتباط از ایران است». به گفته او برخی اقدامات در این زمینه آغاز شده و رهبران چارچوب هماهنگی اهمیت آن را می‌دانند که نباید در برابر پیام‌های آمریکا بی‌تفاوت باشند؛ چراکه این اصلاحات می‌تواند نهادهای کلیدی دولت را از نفوذ ایران دور کند.

با این حال، مجموعه‌ای از نشانه‌ها و گزارش‌های غیررسمی اخیراً منتشر شده که نشان می‌دهد ائتلاف «چارچوب هماهنگی» ـ به‌عنوان بازوی سیاسی گروه‌های شیعه و نیروهای مسلح نزدیک به ایران ـ واقعاً نسبت به تصمیمات و اقدامات آینده آمریکا نگران است. این نگرانی ناشی از آن است که اقدامات واشنگتن ممکن است به معنای چراغ سبز به اسرائیل برای هدف قرار دادن نیروها، افراد یا نهادهای نزدیک به ایران در داخل عراق باشد.

خبرگزاری «شفق نیوز» عراق به نقل از یک منبع گزارش داد: «هیأتی از ریاست جمهوری عراق که در هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک حضور داشت، پیامی محرمانه درباره ماهیت روابط بغداد و واشنگتن به همراه داشت».

طبق این گزارش، «هیأت حامل پیامی از طرف چارچوب هماهنگی به‌عنوان حزب حاکم بود که در آن از آمریکا درباره پایبندی به توافق امنیتی اخیر در زمینه حفظ امنیت کشور، جدول زمان‌بندی خروج رسمی نیروها و حمایت از عراق در برابر هرگونه حمله خارجی تحت هر بهانه‌ای سؤال شده بود. عراق همه تعهداتش را در توافق انجام داده است». این پیام پس از اظهارات مقامات آمریکایی درباره احتمال تحریم عراق و یا هدف قرار گرفتن آن توسط اسرائیل مطرح شد.

کارشناس امنیتی عراقی، سرمد البیاتی، نیز گفت: «تحولات منطقه‌ای عراق را از چالش‌های آینده مستثنا نمی‌کند. روابط با آمریکا تاکنون باثبات بوده، اما واشنگتن می‌خواهد بغداد به تعهداتش پایبند باشد؛ از جمله محدود کردن سلاح گروه‌ها، مقابله با فساد و دیگر تعهدات شناخته‌شده». او در گفت‌وگو با «العربی الجدید» افزود: «عراق با چالش‌های بزرگ خارجی روبه‌روست و باید نهادهای خود را تقویت کند تا بتواند در آینده مشکلات را مدیریت کند؛ به‌ویژه تقویت دستگاه‌های امنیتی و حفاظت از حریم هوایی کشور که در برابر حملات آسیب‌پذیر است. حمله اخیر به الدوحة (در جنوب بغداد) بهترین نمونه برای نشان دادن بی‌پروایی اسرائیل است که هیچ حاکمیتی در منطقه را به رسمیت نمی‌شناسد. بنابراین عراق باید از منافع خود محافظت کند».

در ژانویه ۲۰۲۱، شورای عالی قضایی عراق حکم بازداشت دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا را طبق ماده ۴۰۶ قانون مجازات عراق (قتل عمد با سبق تصمیم) صادر کرد؛ پرونده‌ای که به ترور قاسم سلیمانی فرمانده وقت نیروی قدس ایران در نزدیکی فرودگاه بغداد مربوط می‌شد. این تصمیم واکنش‌های گسترده‌ای در عراق داشت؛ برخی آن را «غیرمنطقی» دانستند و برخی دیگر آن را اقدامی سیاسی قلمداد کردند.

در فوریه گذشته نیز آمریکا پنج بانک خصوصی عراقی را به فهرست تحریم‌ها افزود و مانع از دسترسی آن‌ها به دلار شد. با این اقدام تعداد بانک‌های عراقی تحت تحریم به ۲۸ رسید. طبق گزارش وزارت خزانه‌داری، این بانک‌ها در معاملات غیرقانونی با طرف‌های ایرانی و همچنین در فعالیت‌های پولشویی و تأمین مالی تروریسم دخیل بوده‌اند.