زمزمه جنگ، سایه تحریم‌ها و دیدار گروسی و عراقچی؛ آیا ایران شروط اروپایی‌ها را پذیرفته است؟

اروپا خواستار شفاف‌سازی ایران در خصوص این اورانیوم، از سرگیری همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و گفتگو با آمریکا در ازای تمدید مهلت قطعنامه ۲۲۳۱ و تعویق بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران شده است. به گزارش امواج مدیا، اکنون به نظر می‌رسد تهران با برداشتن گام‌هایی در تحقق هر سه شرط تروئیکای اروپایی قصد دارد برای دیپلماسی زمان بخرد و از موج دوم حملات اسرائیل به ایران جلوگیری کند.

به گزارش این رسانه مستقر در بریتانیا، به نقل از منابع سیاسی، تهران ابهام درباره سرنوشت ذخایر اورانیوم با غنای بالا را آخرین اهرم فشار خود در مذاکرات احتمالی آینده با دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا می‌داند و تصمیم‌گیران تمایلی به از دست‌دادن آن ندارند، مگر این‌که دردسرش بیش از منفعت آن باشد.

به گزارش امواج مدیا به نقل از منابع سیاسی در تهران، دیدار روز جمعه، پنجم سپتامبر عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران و کایا کالاس، مسئول سیاسی اتحادیه اروپا بسیار گسترده‌تر از آن‌چه گزارش شده، بوده و حتی جزئیات توافق احتمالی در آن مطرح شده است.

یک منبع ارشد سیاسی ایرانی به امواج مدیا گفت که آقای عراقچی در این دیدار «عناصر» توافق احتمالی را مطرح و «توافق موقت» را پیشنهاد کرده است. به گفته او، این توافق موقت شامل شفاف‌سازی ایران درباره سرنوشت ذخایر اورانیوم با غنای بالا بوده است. بنابر گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ذخایر اورانیوم با غنای تا ۶۰ درصد ایران پیش از حملات آمریکا و اسرائیل بیش از ۴۴۰ کیلوگرم بوده است.

به گزارش امواج مدیا، تغییر موضع ایران در خصوص ذخایر اورانیوم غنی‌شده همزمان با پیشرفت در مذاکرات با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حاصل شده است.

پیشرفت در مذاکرات ایران و آژانس

اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، روز دوشنبه اعلام کرد که عباس عراقچی قرار است روز سه‌شنبه با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قاهره مصر با هدف «جمع‌بندی مذاکرات مربوط به شیوه‌نامه جدید تعامل ایران و آژانس» دیدار کند.

آقای بقایی گفت: « متن شیوه‌نامه تعامل ایران و آژانس برای اجرای تعهدات پادمانی، با در نظر گرفتن واقعیات میدانی ناشی از حملات اسرائیل و آمریکا علیه تاسیسات هسته‌ای ایران، قانون مجلس و ملاحظات شورای عالی امنیت ملی، طی سه دور مذاکرات بین نمایندگان ایران و آژانس تدوین شده و در آخرین مراحل جمع‌بندی نهایی است.»

آقای عراقچی همچنین روز دوشنبه با بدر عبدالعتی، وزیر خارجه مصر تلفنی گفتگو کرد. یک منبع سیاسی گفت که آقای عبدالعتی ضمن ایفای نقش اساسی در مسیر حل‌و‌فصل اختلافات میان ایران و آژانس، اظهار امیدواری کرده است که در نهم سپتامبر «شیوه‌نامه‌ای میان عباس عراقچی و رافائل گروسی» امضا شود.

این منبع سیاسی درباره جزئیات توافق احتمالی گفت: «یک ماه پس از امضای شیوه‌نامه، تهران گزارشی درباره ذخایر اورانیوم با غنای بالای خود به آژانس ارائه خواهد کرد و سپس ایران و آژانس وارد مذاکراتی درباره نحوه راستی‌آزمایی گزارش خواهند شد که شامل بازرسی‌ها نیز می‌شود.»

او افزود: «همه‌چیز باید به تایید شورای عالی امنیت ملی برسد.»

لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت ژورنال که پرونده هسته‌ای ایران را پیگیری می‌کند، روز چهارشنبه چهارم سپتامبر با استناد به گزارش محرمانه آژانس، گفت که ایران در روز ۱۴ اوت در نامه‌ای به آژانس «ترتیبات جدید» پیشنهادی خود را مطرح و اعلام کرد که در مورد تاسیسات کلیدی آسیب‌دیده، «تا یک ماه پس از نهایی شدن این ترتیبات جدید» گزارشی ارائه خواهد داد و پس از آن، «ایران و آژانس در مورد ترتیبات همکاری مذاکره و توافق ‌می‌کنند.»

آقای نورمن نوشت: «این مساله کمی پیچیده به نظر می‌رسد، اما اگر درست متوجه شده باشم، ایران می‌گفت بازرسی به هیچ‌وجه از سایت‌های کلیدی آسیب‌دیده مجاز نیست و قرار بود یک ماه پس از موافقت آژانس با پیشنهاد تنظیم‌شده گزارشی ارائه دهد. سپس دو طرف در مورد چگونگی اقدام آژانس برای بررسی آنچه در گزارش ایران آمده بود و انجام بازرسی‌های بیشتر توافق می‌کردند.»

او افزود: «به عبارت دیگر، ایران می‌خواست ارائه هرگونه اطلاعات به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد تاسیسات آسیب‌دیده را به تعویق بیندازد و سپس در مذاکرات بعدی در مورد نحوه بازرسی از فعالیت‌های خود، دست بالا را داشته باشد.»

به گفته آقای نورمن، آژانس با این پیشنهاد مخالفت کرده است. به نظر می‌رسد که اظهارات منبع سیاسی به امواج مدیا با روایت آقای نورمن از پیشنهاد ۱۴ اوت ایران تفاوت چندانی ندارد. در نتیجه مشخص نیست که دقیقا چه پیشرفتی در مذاکرات کنونی حاصل شده که منجر به دیدار روز سه‌شنبه در قاهره شده است.

از سرگیری دیپلماسی با آمریکا

سومین شرط تروئیکای اروپایی، ازسرگیری دیپلماسی ایران و آمریکا است. شرط تهران برای این کار دریافت تضمین‌هایی از واشنگتن مبنی بر عدم بمباران تاسیسات هسته‌ای در طول مذاکرات است. به گزارش امواج مدیا، دولت آقای ترامپ بر این باور است که موافقت با چنین درخواستی به معنای تضعیف اهرم‌های فشار آمریکا در مذاکره با ایران است و به همین دلیل از ارائه آن خودداری می‌کند.

بنابر این گزارش، این شرایط فرصتی برای ورود بازیگران ثالث مانند روسیه ایجاد کرده است. این رسانه پیش‌تر گزارش داده بود که مسکو پیش‌نویس قطعنامه‌ای را مبنی بر تعویق شش‌ماهه «مکانیسم ماشه» به اعضای شورای امنیت سازمان ملل ارائه کرده است. چنین اقدامی، به‌ویژه در صورتی که چین نیز به عنوان هم‌حامی حضور داشته باشد و متن شامل بندی باشد که بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل را تا بهار آینده غیرممکن سازد، از نظر سیاسی برای تصمیم‌گیران ایران قابل قبول‌تر خواهد بود.

به موازات این امر، ایران در نشست جاری شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حال آماده‌سازی پیش‌نویس قطعنامه‌ای است که هدف آن محکوم کردن حملات به تاسیسات هسته‌ای است. چنین اقدامی در صورت موفقیت می‌تواند مبنای تحقق شرط ایران برای دریافت «تضمین» عدم تکرار حملات آمریکا در طول مذاکرات باشد و در نتیجه یکی دیگر از شروط کلیدی اروپا برای تعویق بازگشت تحریم‌های سازمان ملل را برآورده کند.

بنابر این گزارش، عمان که میزبان گفتگوهای پیشین آمریکا و ایران بود، بار دیگر برای از سرگیری مذاکرات وارد عمل شده است و چنین موضوعی در تماس تلفنی روز دوشنبه آقای عراقچی با همتای عمانی او مطرح شد.