چگونه پوتین، ترامپ را تحقیر کرد

تحلیل تازه پایگاه «آتلانتیک»   به بررسی روابط پیچیده بین ترامپ و ولادیمیر پوتین  و تأثیر آن بر جنگ جاری اوکراین پرداخته است.  این گزارش تحلیل جامعی از سیاست خارجی آمریکا در قبال روسیه و اوکراین ارائه می‌دهد و به چگونگی شکل‌گیری این روابط در چهار سال گذشته پرداخته است. 

آتلانتیک نوشته است: «   این تغییر نشان‌دهنده پذیرش یک دیدگاه استراتژیک جدید از سوی ترامپ نیست. ترامپ علاقه جدیدی به اوکراین یا رئیس‌جمهور آن، ولادیمیر زلنسکی، پیدا نکرده است. او به‌طور ناگهانی به باورمند اتحادهای سنتی فراآتلانتیک، که پیشینیانش به‌عنوان وزنه‌ای در برابر مسکو می‌ستودند، تبدیل نشده است. بلکه، او احساس می‌کند به او توهین شده است!

با نادیده گرفتن درخواست‌های ترامپ برای پایان جنگ و در عوض تشدید درگیری‌ها، پوتین باعث شده ترامپ در این رابطه مانند شریک ضعیف‌تر به نظر آید.  ترامپ با این باور وارد کاخ سفید شد که می‌تواند ظرف ۲۴ ساعت صلح پایداری بین اوکراین و روسیه برقرار کند و به رابطه‌اش با پوتین (که آن را خوب می‌دانست) تکیه داشت. برای ماه‌ها، او عمدتا از مسکو در جنگ علیه اوکراین حمایت کرد، روسیه را از مسئولیت آغاز این درگیری مبرا دانست و تهدید کرد که کی‌یف را در دفاع ناامیدکننده‌اش رها خواهد کرد.

او در فوریه در دفتر بیضی زلنسکی را سرزنش کرد و به‌طور موقت اشتراک‌گذاری اطلاعات با اوکراین را متوقف کرد. او معتقد بود که علاوه بر همکاری با همتای روسش برای پایان جنگ، می‌تواند روابط را بازسازی کرده و پیوندهای اقتصادی جدیدی بین دو کشور ایجاد کند. او حتی یک اجلاس بزرگ برای اعلام توافق صلح تصور می‌کرد.

اما پوتین بارها از دعوت‌های آمریکا برای توقف حملاتش سرباز زد. مذاکرات روسیه با استیو ویتکف، فرستاده ترامپ، به نتیجه نرسید. ترامپ تلاش‌های دیپلماتیک را کاهش داد. در هفته‌های اخیر، او در مواجهه با پوتین عصبانی‌تر هم شد و به توقف موقت پنتاگون در ارسال تسلیحات به اوکراین پایان داد. در همین حال، زلنسکی بر بازسازی رابطه‌اش با ترامپ کار کرد و با پیشنهاد آتش‌بس آمریکا موافقت کرد. به گفته ترامپ، پوتین با رد همان توافق و آغاز برخی از بزرگ‌ترین بمباران‌ها در جنگ، او را «تحریک» کرده است. ترامپ و پوتین در شش ماه گذشته حدود شش بار صحبت کرده‌اند و  ترامپ به‌تدریج ناامیدتر شده است. او به مشاورانش گفت که شروع به فکر کردن کرده که شاید پوتین نمی‌خواهد جنگ پایان یابد، ارزیابی‌ای که آژانس‌های اطلاعاتی آمریکا بیش از یک سال پیش به آن رسیده بودند.

وقتی ترامپ اخیرا خواستار آتش‌بس شد (در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «ولادیمیر، بس کن!» ) پوتین با تشدید حملات به اوکراین بار دیگر او را نادیده گرفت. ترامپ از آخرین مکالمه‌اش با پوتین، که اوایل این ماه برگزار شد، ناراحت بود، جایی که رهبر روس هدفش را «آزادسازی» سرزمین‌های اوکراینی که معتقد است متعلق به روسیه است، تکرار کرد. خط مقدم درگیری تا حد زیادی ثابت مانده اما مقامات آمریکایی و اروپایی معتقدند پوتین در حال برنامه‌ریزی برای یک حمله تابستانی است و حملات بیشتری علیه غیرنظامیان در شهرهای اوکراین انجام خواهد داد. با ادامه نادیده گرفتن درخواست‌های ترامپ  برای یک توافق توسط پوتین، ترامپ احساس تحقیر کرده و می‌ترسد ضعیف به نظر آید.

ترامپ همچنین در دفتر بیضی به خبرنگاران گفت: «با او درباره تمام کردن این موضوع بسیار صحبت می‌کنم. بعد تلفن را قطع می‌کنم و می‌گویم «این یک مکالمه خوب بود» اما همان روز موشک‌ها به کی‌یف یا شهر دیگری شلیک می‌شوند. و وقتی این سه یا چهار بار اتفاق می‌افتد، می‌فهمی گفتگو دیگر معنایی ندارد.»

ترامپ حالا  اعلام کرده که مجوز ارسال تعدادی تسلیحات آمریکایی به میدان جنگ را صادر خواهد کرد، از جمله تا ۱۷ سامانه موشکی پاتریوت، که توانایی اوکراین را برای سرنگونی موشک‌ها و پهپادهای روس را به‌طور چشمگیری تقویت خواهد کرد (و مدت‌ها توسط زلنسکی درخواست شده بود). ارسال ۱۷ سامانه کار دشواری است؛ تاکنون آمریکا در سه سال جنگ فقط دو سامانه ارائه کرده است. بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع آلمان، پس از دیدارش با وزیر دفاع آمریکا در پنتاگون، به خبرنگاران گفت که آلمان با آمریکا برای خرید دو سامانه پاتریوت و انتقال آن‌ها به اوکراین مذاکره خواهد کرد. اما پیستوریوس گفت که اوکراین احتمالا ماه‌ها طول می‌کشد تا این سامانه‌ها را دریافت کند.

اقدامات اعلام‌شده امروز احتمالا مسیر کلی جنگ را تغییر نخواهند داد و از آنچه برخی امیدوار بودند ترامپ مجوز دهد، کمتر هستند. اما می‌توانند شتاب روسیه در درگیری را کاهش دهند و در نتیجه تمایلش به طولانی کردن جنگ را کم کنند. این اقدامات همچنین به اوکراین و اروپا اطمینان داد که واشنگتن هنوز می‌تواند شریکی در مبارزه آن‌ها باشد؛ متحدان ناتو هزینه خرید تسلیحات آمریکایی را تأمین خواهند کرد، ترامپ در کنار مارک روته، دبیرکل ناتو، در دفتر بیضی گفت: «این جنگ من نیست و سعی دارم شما را از آن خارج کنم. ما می‌خواهیم به آن پایان دهیم. از پوتین ناامیدم، چون فکر می‌کردم دو ماه پیش به توافقی می‌رسیدیم، اما به نظر نمی‌رسد به آنجا برسیم.» آکسیوس گزارش داده  که ترامپ ممکن است برخی تسلیحات تهاجمی دوربرد نیز به اوکراین بفرستد، اما رئیس‌جمهور امروز به این موضوع اشاره‌ای نکرد.

از روز تحلیف، دو گروه رقیب،‌ ترامپ را درباره اوکراین و روسیه تحت فشار قرار داده‌اند. افرادی مانند جِی‌دی ونس و استیو بانن، مشاور قدیمی ترامپ او را به رها کردن کی‌یف تشویق کرده‌اند؛ اما جمهوری‌خواهان سنتی‌تر، از جمله سناتور لیندزی گراهام، که به «فوت‌وفن» ترامپ شهرت دارد و رهبر اکثریت سنا، جان تون، او را به سخت‌گیری با مسکو ترغیب کرده‌اند. افرادی که پیش‌تر به شدت از وفاداری ترامپ به مسکو انتقاد کرده بودند، از آخرین اقدامات او استقبال کردند. گری کاسپاروف، فعال سیاسی روس و استاد سابق شطرنج، می‌گوید: «ترامپ می‌تواند بیانیه‌ای قوی بدهد و تصمیم به کمک به اوکراین بگیرد، نه به این دلیل که به اوکراین اهمیت می‌دهد بلکه چون احساس تحقیر می‌کند. فکر می‌کنم ترامپ با رویارویی با پوتین و نشان دادن قدرت، حتی اگر به دلایل اشتباه باشد، خوب است.» اما با توجه به اینکه این ترامپ است، باید احتیاط‌هایی را در نظر گرفت.

این که آمریکا تسلیحات را مستقیما به اوکراین ارسال نمی‌کند، به ترامپ فضای بیشتری برای تعامل با اعضای جدایی‌طلب ائتلاف MAGA‌اش می‌دهد. مقامات آمریکایی مشخص نکردند که آیا تسلیحات بیشتری در آینده منتقل خواهد شد یا نه، و بخش زیادی از پایگاه حامیان ترامپ قاطعانه با مصوباتی که کمک نظامی یا مالی بیشتری به کی‌یف ارائه دهد، مخالفت می‌کنند. این عدم قطعیت برنامه‌ریزی زلنسکی و اروپا برای دفاع آینده اوکراین را پیچیده خواهد کرد. مارک پولیمرپولوس، مأمور سابق سیا که از مدیریت جنگ توسط ترامپ انتقاد کرده می‌گوید: «آیا فکر می‌کنم ترامپ حالا طرفدار اوکراین است؟ اصلاً. این خبر خوبی است. اما اروپا باید همچنان با فرض اینکه آمریکا شریکی قابل‌اعتماد نیست برنامه‌ریزی کند، چون ترامپ هنوز ممکن است نظرش را تغییر دهد.»