آنچه از مصاحبه ظریف شنیده نشد
در دو روز گذشته که تلویزیون ایران اینترنشال بخشی از یک گفتوگوی محمدجواد ظریف را منتشر کرده است، بخش اعظم رسانهها برخی تکههایی مشخص از این گفتوگو متمرکز شده و بخشهای مهمی از این مصاحبه طولانی کمتر دیده شده است.
دکتر ظریف در این بخشها از مصاحبه که در ادامه آمده است، به توصیف رابطهی خود به رهبری، روابط کاری و دیدگاهش دربارهی سردار سلیمانی، انتخابات پیش رو، روند مذاکرات برجام و روابط جمهوری اسلامی ایران با کشورهای منطقه بهویژه عربستان سعودی پرداخته است.
محبوبیت، برای من حجت شرعی نامزدی در انتخابات نیست
برای من، این که من محبوبم، حجت شرعی نیست که من میتوانم کشور را اداره کنم.
من در ۴۲ سال گذشته دنبال راحتطلبی نبودهام؛ دنبال عافیتطلبی نیستم.
از الان تا زمان انتخابات وزیر خارجه باید بتواند از طرف کشور صحبت کند و الان یک دوره حساسی است. شرایطی که امروز هست، ۶ ماه دیگر تکرار نمیشود. یک اشتباهی که دوستان ما در ایران میکنند این است که خیال میکنند اگر مانع شوند که این دولت عمل کند، ۶ ماه دیگر همه چیز سر جای خود است و آنها میآیند و افتخار حل مشکل کشور را به خودشان اختصاص میدهند.
دنیا در حال تغییر است، دنیا در حال حرکت است. آقای ترامپ روز ۵ و ۶ نوامبر ۲۰۱۶ با ترامپ ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷ دو آدم بودند… در آن سه ماه بین انتخاب تا قدرت گرفتن او، عربستان سعودی از یک نیروی منفور نزد ترامپ، تبدیل شد به گرداننده سیاست خارجی ترامپ. دنیا ثابت نیست، دنیا متحرک است و کنشگران در حال عمل هستند و این چند ماه، چند ماه حیاتی است. من این چند را میخواهم به سیاست خارجی بپردازم. نمیخواهم سیاست داخلی را مخلوط کنم با این سیاست خارجی که الان وظیفه من است.
پذیرش هر مسئولیتی یک مسئولیت است، یک بار است و بار بسیار سنگینی است و انسان باید پاسخگو باشد… دنیا میگذرد، اما بالأخره آن دنیا بین شما و خداست و شما باید بگویی خدایا من میتوانستم این کار را انجام بدهم و به میدان بیایم، اما این کار را نکردم. نمیتوانستم این کار را بکنم، پس چرا به میدان آمدم؟ واقعا برای من این حجت قاطع نیست، بین خودم و خدا.
من احساس میکنم بزرگترین نیاز این کشور اجماع است، بزرگترین نیاز این کشور یکپارچگی است.
به رهبری علاقه و ارادت بسیاری دارم
من به ایشان ( مقام معظم رهبری ) بسیار علاقمندم، بسیار ارادت دارم و ایشان هم همواره محبت داشتهاند به بنده.
ایشان (مقام معظم رهبری) نقدهایی به من فرمودهاند. در یک مورد اخیرا من یک مصاحبهای کردم با خانم امانپور و گروهی - با بیبیسی هم شروع شد - گفتند ظریف گفته است ایران و آمریکا همزمان تعهداتشان را انجام بدهند، در صورتی که من تو صحبتهایم توضیح داده بودم که اول آمریکا باید انجام دهد. یک کلمهای را به کار برده بودم که خیلیها در ایران بلد نیستند. گفته بودم کوریوگراف. کوریوگراف به کسی چیزی میگویند که توالی و ترتیب قدمهایی که در یک رقص جمعی انجام میشود را مشخص میکند - این اکنون در واژگان سیاسی هم وارد شده است، یعنی وقتی میخواهید یک توالی اقدامات را بنویسید، میگویید کوریوگراف. یک، دو، سه، چهار. خوبی کوریوگراف این است که کسی که حرکت اول را میکند، میداند که طرف مقابلش حرکت دوم را میکند. به معنی علم به آن است که آن حرکت پیامد حرکت اول خواهد بود… خلاصه، آقا یک چیز محکمی برای من نوشتند که تو چرا این را نوشتی و همزمانی را به کار بردی. چرا همراه نبودی با موضع نظام؟ خیلی با محبت ولی خیلی هم محکم. من هفت صفحه برای ایشان توضیح دادم و گفتم که من در مصاحبهام در روز دوشنبه این را گفتم. وقتی روز سهشنبه دیدم که بیبیسی سوء استفاده کرده، توییت کردم که من این را گفتهام. و بعد در مصاحبه بعدیام این را گفتهام. آقا بزرگواری فرمودند، دوباره برای من نوشتند «توضیحات مفید بود».
ایشان همیشه محبت داشتهاند، همیشه محبت داشتهاند.
(در خصوص جمله «من انقلابیام، دیپلمات نیستم) مقام معظم رهبری در جایگاهی نشستهاند که جایگاه دیپلمات نیست، ایشان رهبر انقلابند.
(در خصوص رعایت پروتکلها از سوی مقام معظم رهبری) شاید یکی از قویترین دیپلماتهای کشور ما ایشان هستند. در مذاکراتی که رهبران دیگر کشورها خدمت ایشان میرسند، (ایشان) بسیار مودب، بسیار دقیق و بسیار محکم صحبت میکنند. ما هم از ایشان یاد میگیریم که چطور رفتار کنیم.
ترکیب شورای عالی امنیت ملی را ببیند. به غیر از سران قوا و دو نماینده رهبری… شخصیتهای حقوقی شورای عالی امنیت ملی را ببینید. یک نفر نظامی عضو شورای عالی امنیت ملی است و آن هم رئیس ستاد است.
نه فرماندهان نیرو عضو هستند و نه حتی وزیر دفاع. یک دیپلمات عضو است، یک نظامی عضو است، یک مقام امنیتی عضو است، یک مقام سیاست داخلی عضو و رئیس سازمان برنامه و بودجه هم عضو است. یعنی یک مقام اقتصادی. یعنی اینها پنج رکن امنیت ملی است. یعنی آن کسی که آن بالا نشسته است، نه باید دیپلمات باشد، نه باید امنیتی باشد، نه باید سیاست داخلی باشد، نه باید نظامی باشد و نه باید اقتصادی صرف باشد، بلکه باید جامع باشد. این جامع را ما میگوییم انقلاب اسلامی. یعنی رهبر انقلاب اسلامی جامع این صفات است. همه ما باید انقلابی باشیم، در کنار این انقلابی بودن، یکی از ما دیپلمات است، یکی از ما امنیتی است، یکی از ما نظامی است، یکی از ما اقتصادی است. اما آن حلقه وصل ما، این است که همه ما معتقد به مبانی انقلاب هستیم. من به عنوان یک دیپلمات، قدرت ایران را در انقلابی بودنش میدانم. یعنی اگر شما باور کنید به قدرت معنایی، میدانید که چه چیزی به ما قدرت معنایی میدهد.
باید قدر استقلال کشور را دانست
خیلی از بچههای ما ارزش استقلال کشور را نمیدانند. اینکه ما میتوانیم خودمان باشیم، این نعمت خیلی بزرگی است. اینکه هیچ کس نتوانسته به ما بگوید که «اگر حمایت ما نباشد، شما روسی حرف میزنید یا انگلیسی حرف میزنید یا عربی حرف میزنید». عربستان دارد سالی ۷۰ میلیارد دلار خرج سلاح میکند، امارات متحده عربی با یک و نیم میلیون جمعیت ۲۲ میلیارد دلار خرج سلاح میکند، آن وقت آن سناتور کارولینای شمالی میگوید اگر ما یک هفته پشت اینها نباشیم، اینها فارسی حرف میزنند. کدام ایرانی حاضر است این حرف را بخرد.
(در خصوص برجام) شما یک چیزی نوشتهاید که در برابر شما هفت نفر، هشت نفر، قرار داشتهاند. شما با اینها توافق کردهاید، خوب قاعدتا باید یک هشتم توافق نظر شما باشد، اما من به جرأت میگویم که بیش از نصف توافق نظر ماست.
جزئیاتی از نحوه آغاز گفتوگو با آمریکا و شکلگیری برجام
اگر من سال ۲۰۱۰ به جای سال ۲۰۱۲ مذاکره کرده بودم - یعنی قبل از اینکه قطعنامه ۱۹۲۹ تصویب شود، قبل از اینکه ایران تحریم بانکی شود، قبل از اینکه ایران تحریم نفتی شود، قبل از اینکه ما را از بازار نفت جهان خارج کنند و بفهمند که اثری هم (بر بازار) به وجود نیامده است - خوب اگر من قبل از اینها، یعنی در آستانه ۱ و آستانه ۲ بنده مسئول مذاکرات بودم، حتما بسیار بهتر از برجام شده بود.
خیلی از اسناد را پیشنویس اول آن را من نوشتهام. من خیلی ایرادات دارم، اما کسی نمیتواند در موضع سندنویسی و سندخوانی به من ایراد بگیرد… زبان سازمان ملل زبان خودش است، زبان سند حقوقی سازمان مللی زبان خودش است.
در دوران آقای دکتر جلیلی، ایشان تشریف میبردند مذاکرات هستهای، خوب ایشان دبیر شورای عالی امنیت ملی بودند، مسئول پرونده هستهای بودند. روبروی ایشان خانم اشتون مینشست و ۶ مدیر کل، یا حداکثر معاون وزیر. یعنی مشکل این بود که وقتی آقای جلیلی با یک موضوعی موافقت میکرد، آن ۶ تا میتوانستند بگویند که روسای ما مخالفت کردند، چون معاون وزیر است. معاون وزیر مقام سیاسی نیست. من روز اول به خانم اشتون گفتم من به غیر از وزیر، با کس دیگر مذاکره نمیکنم. من همسطح خودم مذاکره میکنم. حاضرم بیایم به جلسه، جلسه را افتتاح میکنم با شما، من و شما خارج میشویم و معاونین مذاکره میکنند. همانطوری که آنها میروند پیش رئیسشان تأیید بگیرند، معاون من هم باید بیاید پیش من، از من تأیید بگیرد. اینطور نباشد که من بشینم با معاون وزیر مذاکره کنم، او بگوید که من از وزیرم تأیید میگیرم، من از کی تأیید بگیرم؟ این را من گفتم و لذا قرار ما این شد که اولین جلسه ما در سطح وزرا برگزار شود و من هم شرکت کنم، سایر وزرا هم باشند. از جلسه دوم توافق کردیم که من و خانم اشتون جلسه را افتتاح کنیم و بعد جلسه را ترک کنیم و معاونین مذاکره کنند. در ساختمان بمانیم و هر زمان نیاز بود، معاونین بیایند (و تایید بگیرند). و در تمام موارد هم مذاکرات اصلی را خود وزرا انجام دادند، مخصوصا آقای کری. خوب ما رفتیم به جلسه، سالن پشتی شورای امنیت، که من فکر میکنم هنوز چهار هفته نبود که وزیر بودم… رفتیم نشستیم در جلسه، خوب، من اول صحبت کردم برای اینها و در همان جلسه گفتم که قطعنامههای شورای امنیت ظلم به ایران است. که وزیر خارجه فرانسه از همان روز عصبانی شد، گفت تو آمدی اینجا در اتاق مذاکرات شورای امنیت، با پنج عضو دائم شورای امنیت، میگویی من قطعنامههای شورای امنیت را قبول ندارم؟ گفتم بله که میگویم قبول ندارم، تعارف که ندارم با شما.
اما ما میتوانیم زندانی گذشته باشیم و هم میتوانیم نگاه به آینده داشته باشیم. نگاه من به آینده است. خوب، جلسه که تمام شد - البته قبلش همکاران آقای کری به همکاران من گفته بودند - آقای کری گفت میتوانیم چند دقیقه همدیگر را ببینیم؟ من گفتم اشکالی ندارد، رفتیم آنجا یک اتاقی و چند دقیقه ما شد ۲۵ دقیقه. من اجازه دیدار با آقای کری را داشتم، ولی مقام معظم رهبری فکر میکردند این یک دیدار مثلا سرپایی است، ما مثلا ۱۰ دقیقه میایستیم و با هم گفتوگو میکنیم، در صورتی که این یک خرده طولانیتر شد… بیاجازه نبود.
درخواست احمدینژاد برای دیدار با سناتورهای آمریکایی
سال اولی که دکتر احمدینژاد تشریف بردند نیویورک، خوب، بالأخره من سفیری بودم که هم به خودم تحمیل شده بودم و هم به ایشان. یعنی نه من دلم میخواست سفیر ایشان باشم و نه ایشان دلش میخواست من سفیر ایشان باشم، اما خوب آقا فرموده بودند که بماند. همینجور که در ماشین رفتم خدمت ایشان (دکتر احمدینژاد) که ایشان را از فرودگاه ببرم به سمت هتل… من در ماشین کنار ایشان نشسته بودم، خدمتشان عرض کردم که وضعیت اینطور است، من اینجا اجازهای دارم، سناتورها را میبینم، مقامات غیردولتی آمریکایی را میبینم و برای شما هم یک جلسه گذاشتیم با افراد غیردولتی و آدمهای بانام آمریکا. چند تا مشاور امنیت ملی سابق، چند تا وزیر سابق. خدمت ایشان اینها را داشتم عرض میکردم که ایشان فرمودند من هم میخواهم سناتورها را ببینم. من خدمت ایشان عرض کردم که شما نمیتوانید چنین تصمیمی بگیرید، این تصمیم را باید آقا بگیرند. ایشان هم خیلی بدشان آمد… لذا گرایش دکتر احمدینژاد به دیدار با آمریکاییها، از همان سفر اولشان مشخص شد.
حزبالله لبنان مظهر مقاومت است
من بارها به آقایان گفتهام که بروید از سید حسن نصرالله بپرسید که من خائنم یا خادم.
من و سردار سلیمانی الزاما در همهچیز همنظر نبودیم، اما احساس میکردیم که باید با هم هماهنگ باشیم و این کار را میکردیم.
وزارت خارجه ما از وقتی چشم باز کرده از بعد از انقلاب، مواجه با مسائل امنیتی بوده، یعنی بحرانهایی که ما داشتیم و دستور کاری که برای وزارت خارجه تعریف شده از ابتدای انقلاب، دستور کار سیاسی-امنیتی بوده، هیچگاه دستور کار اقتصادی برای وزارت خارجه تعریف نشد و به همین خاطر هم در ابتدای کار وزارت خارجه در دهه ۷۰ شمسی اصلا معاونت اقتصادی وزارت خارجه را تعطیل کردند و به جایش معاونتهای منطقهای ایجاد کردند که گرایش آنها هم عمدتا سیاسی-امنیتی بود.
حسادت به ایران در منطقه طبیعی است
ایران کشوری است که هم از نظر جغرافیا، هم از نظر منابع، هم از نظر جمعیت، از مجموعه نظرات یک تفوقی نسبت به منطقه دارد. طبیعی است که کشورهای دیگر منطقه نسبت به ایران هم نگرانی داشته باشند و هم حسادت داشته باشند. هر دوی اینها وجود دارد. در زمان شاه، ایران و کشورهای منطقه جزو یک درخت بودند.
بعد از انقلاب این درخت شکسته است، یعنی ایران خودش را جدا کرده است، بنابراین، اتفاقاتی که افتاده، اتفاقات غیرطبیعی نیست، باید در منطقه نگرانی باشد. آنچه که غیرطبیعی است، این است که در منطقه ما این کشورها کماکان احساس میکنند که امنیت را میتوانند از بیرون منطقه بخرند. این منطقه با گذشته که همه شاخههای یک درخت بودند، فرق کرده است. الان یک نظم متفاوتی برای منطقه در نظر گرفته شده است.
ما باید با چین و روسیه رابطه داشته باشیم، کما اینکه اینکه باید با غرب رابطه داشته باشیم، کما اینکه باید با آمریکا تنش نداشته باشیم.
مردم ما قهرمانی در منطقه را میپسندند/محبوبیت سردار سلیمانی به ۹۰ درصد رسید
قبل از شهادت سردار سلیمانی، در تمامی نظرسنجیهایی که ما از حدود سال ۹۶ تا ۹۹ داشتیم، محبوبیت من از ۹۰ درصد آمد به ۶۰ درصد و محبوبیت شهید سلیمانی در نظرسنجیهای مردمی رفت به ۹۰ درصد.
واقعیت این است مردم ما قهرمان بودن در منطقه را میپسند. ما نوکر مردم هستیم و نوکر آن چیزی هستیم که میپسندند.
زمانی که سردار سلیمانی شهید شد، من گریه کردم. هربار که او را میدیدم، او را بغل میکردم و در گوشش «فالله خیر حافظا» میخواندم. معتقدم کشور ما بعد از رفتن شهید سلیمانی یک ضربه بینظیری را تحمل کرد، معتقدم که آمریکا با زدن شهید سلیمانی ضربهای به ما زد که با زدن یک شهر ما ممکن بود نتواند بزند. اینها اعتقادات من است و همه جا هم گفتهام، حتی در جمعهای خصوصی.
بر خلاف تصوری که دوستان ما دارند، صدا و سیما نقش بسیار مهمی در شکلگیری افکار عمومی دارد و هرکس غیر این فکر میکند اشتباه میکند.
مردم ما اینگونه قهرمانی را میپسندند، یعنی مردم ما هم میدان را به سیاست، به اقتصاد، به امنیت ترجیح میدهند.
اگر سردار سلیمانی نبود، در مذاکرات افغانستان و عراق دستاوردی نمیداشتیم
در مذاکرات افغانستان در سال ۲۰۰۱ میلادی با آمریکا، اگر سردار سلیمانی نبود، من هیچ دستاوردی نداشتم. در مذاکرات سال ۲۰۰۳ که من با آمریکاییها داشتم درباره عراق، دو بار قبل از حمله و یک بار بعد از حمله، باز هم اگر سردار سلیمانی نبود و اطلاعات سردار سلیمانی نبود، من دستاوردی نداشتم.
وقتی من وزیر خارجه شدم، قبل از اینکه برجام شروع شود - بعضیها میگویند این دولت همه تمرکزش را بر برجام گذاشته - قبل از اینکه مذاکرات برجام شروع شود، من شهید سلیمانی را دیدم. به شهید سلیمانی گفتم با منطقه چه کار میتوانیم بکنیم؟ گفتم ما چهار حوزه در منطقه داریم که با عربستان در مورد آنها اختلاف داریم. باید اینها را یک جوری حلش بکنیم. بحرین است، عراق است، سوریه است و لبنان. مرحوم شهید سلیمانی گفت یمن هم هست…
گفتم من با سعودیها پیشنهاد کنم که بنشینیم در خصوص این مسائل به حل و فصل برسیم، دعوا نکنیم به مردم این جاها کمک کنیم؟ گفت آره، قبوله. گفتم بنشینیم با هم چارچوب تعیین کنیم که چطور به راه حل برسیم؟ - ممکن بود در چارچوبها به توافق نرسیمها، اما اصلش را قبول کرد - از جمله طرح چهار مادهای که من در سوریه دادم و طرح چهار مادهای که در یمن دادم، هر دوی آنها با شهید سلیمانی هماهنگ شده بود. یعنی شاید مبدع هر دو شهید سلیمانی بود. گفتم خوب اگر سعودیها گفتند من را قبول ندارند و همهکاره سلیمانی است، خودت حاضری با سعودیها صحبت کنی؟ گفت آره. من از طریق آقای سلیمانپور و سجادپور…
اینها داشتند میرفتند مذاکره با سعودی، با سعودیها مذاکره به اصطلاح مسیر دو داشتند - که زمان آقای احمدینژاد بود، که این بار اولین جلسه در دولت جدید بود، مثل مذاکرات عمان که در زمان آقای احمدی نژاد شروع شد توسط دکتر صالحی، ما ادامه دادیم - این یک مذاکره دیگری بود، اما با نمایندگان دولت سعودی نبود، با نمایندگان گروههای مطالعاتی بود. از طرف سعودی آقای عبدالعزیز سغر شرکت میکرد - ما داریم از زمان ملک عبدالله صحبت میکنیم و روابط آقای عبدالعزیز سغر با کاخ سلطنتی و با آقای سعود الفیصل روابط بسیار نزدیکی بود - من به آقای سلیمانپور گفتم به آقای سغر بگو… که ظریف آمادگی دارد که با شما در مورد این پنج حوزه به تفاهم برسد… و اگر شما مقام همسطح آقای سلیمانی را هم بیاورید، آقای سلیمانی هم حضور دارد… میدانید جواب آقای سعود الفیصل چه بود: Arab world is none of your business، جهان عرب به شما ربطی ندارد. سال بعدش من در مجمع عمومی، رفتم به هتل دیدن سعود الفیصل… به او گفتم ما میتوانیم بنشینیم درباره گذشته صحبت کنیم، هم ما حق داریم و هم احتمالا شما حق دارید، میتوانیم هم بنشینیم در خصوص آینده صحبت کنیم، او هم گفت من هم آمادهام، اما بعدا هیچ خبری نشد.
سعودیها از آتشبس در یمن ممانعت کردند
(درباره حمله به سفارت عربستان) این حمله، بیتردید، بزرگترین هدیه به بن سلمان و نتانیاهو بود. اصلا خون مرحوم شیخ نمر (پایمال شد).
(عربستان پیشنهاد گفتوگو را قبول نکرد) چون تصور میکردند که دست پایین را دارند و میخواستند دست بالا را پیدا کنند.
سعودیها از فرودین ۱۳۹۴ تا الان که داریم میرسیم به فروردین ۱۴۰۰، میگویند سه هفته دیگر ما یمن را پیروز میشویم. الان ۶ سال گذشته است. ما در فروردین ۱۳۹۴ به صلح رسیدیم، به آتشبس رسیدیم در یمن، (اما) سعودی (مخالفت کرد). من و کری توافق کردیم، آقای کری رفت واشنگتن با آقای عادل الجبیر که آن وقت سفیر عربستان در واشنگتن بود گفت، عادل الجبیر رفت ریاض و برگشت و به آقای کری گفت ما توافق کردیم. من داشتم سوار هواپیمای آقای رئیسجمهور میشدم با رئیسجمهور بروم به اندونزی برای اجلاس ویژه کشورهای اسلامی، نه سازمان همکاری اسلامی، رئیسجمهور اندونزی ۱۰، ۱۵ کشور من جمله ایران و سعودی را دعوت کرده بود. قشنگ یادم است، من میخواستم سوار هواپیما شوم، آقای کری به من زنگ زد - اون موقع به موبایل من زنگ میزد - گفت ما توانستهایم با سعودیها توافق کنیم برای آتشبس. گفتم خیلی خوب، من هم به انصارالله گفته بودم، انصارالله آمادهاند. من الان دارم سوار هواپیما میشوم، ممکن است ۸ ساعت در دسترس نباشم… من گفتم در همین ۸ ساعت ما (موضوع را) حل میکنیم. گفتم این شماره آقای دکتر امیرعبدالهیان معاون من، اگر شما با ایشان تماس بگیرید، ایشان هم به آقای سلیمانی میگوید و آقای سلیمانی هم به یمنیها میگوید و ما این آتشبس را جوش خواهیم داد… آقای سلیمانی به من گفته بود جنگ یمن هر یک روزی که زودتر تمام شود، به نفع است، به این دلیل که مردم کشته نمیشوند. چیزی از جنگ یمن به دست نمیآید، فقط کشتار مردم است. واقعا نظرش این بود، نظر سلیمانی این بود که جنگ تمام شود، سلیمانی جنگطلب نبود، من باید اینها را بگویم، به همین خاطر است که من سلیمانی را دوست داشتم. سلیمانی به من گفته بود هرچه زودتر تمامش کند…
من با کری درباره منطقه صحبت نمیکردم، هرچه او تلاش میکرد راجع به سوریه صحبت کند، ما صحبت نمیکردیم. ولی راجع به یمن، چون میدانستم سلیمانی میخواهد جنگ تمام شود و میدانستم هم که تنها کسی که میتواند جنگ را تمام کند «آقا بزرگ» (آمریکا) است، نه خود سعودیها - آقا بزرگ برای آنها، نه آقا بزرگ برای ما، کسی اشتباه نکند، من نمیگویم آقا بزرگ ماستها، کدخدای ما هم نیست، آقا بزرگ آنهاست - با کری صحبت کرده بودم، وقت خیلی با ارزشی را هم برای این کار گذاشتم، یعنی دو روز از مذاکرات هستهای در شرایط حساس در لوزان را من گذاشتم برای این کار. خلاصه به امیرعبدالهیان گفتم، امیرعبدالهیان انقدر خوشحال شد که رفت مصاحبه کرد که به زودی ما در یمن آتشبس خواهیم داشت… رسیدم اندونزی، سعودیها هم نشسته بودند. بهشان گفتم جنگ یمن تمام شد؟ گفتند نه - اون زمان هنوز رابطه داشتیم - زنگ زدم به امیرعبدالهیان گفتم چی شد؟ گفت کری به من زنگ نزد. زنگ زدم به کری. گفتم آقای کری چی شد؟ گفت هیچی، محمد بن سلمان زده زیرش و به عادل دستور داده که موافقت نکنید. گفتم چه میگوید؟ گفت میگوید «سه هفته دیگر این جنگ را میبریم»، گفتم به شما قول میدهم اینها سه سال دیگر هم این جنگ را نمیبرند. گفت من هم میدانم، اما چه کار کنم، این حرف را میزند. این تمام شد. خیلی بامزه بود که فردای آن روز اوباما سخنرانی کرد و گفت ایران مسئول ادامه جنگ است… آقای کری به من تأیید کرد که اینها متوهماند، اما فردای آن روز اوباما مصاحبه کرد و به جای آنکه بگوید سعودی بود که مانع آتشبس شد، گفت ایران است که مانع جنگ است. از این اتفاقات زیاد افتاد.
نقش سعودیها در کند شدن روند مذاکرات هستهای
در مذاکرات برجام در نوامبر ۲۰۱۴، یعنی آذر ماه ۱۳۹۳، یعنی ۸، ۹ ماه قبل از تفاهم برجام… من و آقای کری و آقای اشتاینمایر ساعت ۱۰ صبح به تفاهم رسیدیم که چارچوب تفاهم را اعلام کنیم. همان چیزی که در فروردین، پنج ماه بعد در لوزان اعلام شد. آقای کری بلند شد رفت فرودگاه وین، آقای سعود الفیصل از پاریس آمد وین، آنجا در هواپیما با هم ملاقات کردند. یکی از شاهزادگان هم رفت در واشنگتن با آقای اوباما ملاقات کرد. من و آقای اشتاینمایر، در حالی که کری به آن دیدار رفته بود، نشستیم و با هم صحبت کردیم در مورد اینکه امروز بعد از ظهر که میخواهیم این توافق را اعلام کنیم، مکتوبش کنیم یا به صورت شفاهی بگوییم که ما روی کلیات توافق کردهایم. یعنی کاری که ما در فروردین سال بعد شروع کردیم، قرار بود در آذر سال قبل انجام بگیرد. چارچوبها را هم توافق کرده بودیم و چارچوب ما این بود که ما ۹۰۰۰ سانتریفیوژ داشته باشیم - نهایتا ۶۰۰۰ تا شد -، فقط چیدمانش را عوض کنیم. همه اینها توافق شده بود. آقای کری رفت فرودگاه، برگشت، من و اشتاینمایر توافق کردیم که الان نمیرسیم که بنشینیم و بنویسیم و (باید) شفاهی اعلام کنیم. آقای کری آمد و گفت توافق نداریم… عربستان اخلال کرد و باعث بر هم خوردن توافق شد. هم به آقای کری، هم به آقای اوباما قول دادند که ما قیمت نفت را به شدت پایین خواهیم آورد و ایران مجبور خواهد شد که از توافقی بهتر - از نظر شما - امضا کند. و لذا آن زمان متوقف شد. یعنی این بازی بارها تکرار شد.
میتوان با آمریکا به مدیریت تنازع رسید
من نمیگویم برجام دو هیچ به نفع ایران است یا سه دو به نفع ایران است. در یک شرایط نابرابر ایران در برابر همه جهان یک توافق برابر کرد… ما بازی شش هیچ باخته را تبدیل کردیم به صفر صفر یا جفت شش حداقل. یعنی شش تا گل ما زدیم به طرف مقابل، وقتی آمدیم وارد بازی او شش تا گل به ما زده بود.
اگر برجام انقدر بد بود، اگر برجام انقدر یک طرفه بود، چرا آمریکا نتوانست از آن استفاده کرده و از آن خارج شود؟ چرا آمریکا از برجام استفاده نکرد و زد زیر میز؟ نمیتوانست بیاید از این قرارداد ننگین متعفن استفاده کند و بگوید بند ۳۷ برجام به من اجازه میدهد از آن خارج شوم؟ چرا نگفت؟ چون نمیتوانست.
من معتقدم که ایران و ایالات متحده هیچگاه با حفظ هویت جمهوری اسلامی، رفیق نخواهند شد. هیچگاه همه مسائل ما با آمریکا هم حل نخواهد شد.
اما اعتقاد دارم که ما اول باید در ایران با هم تفاهم کنیم و این کار را من قبلا کردم، من در دهه هفتاد شمسی زمانی که آقای دکتر روحانی دبیر شورای عالی امنیت ملی بود، چنین چیزی را نوشتم و خدمت خودشان هم تقدیم کردم، خدمت حضرت آقا هم تقدیم کردم. قبل از اینکه بروم نیویورک، یعنی اواخر دهه هفتاد. ما باید یک فهرستی درست کنیم، بگوییم ما با آمریکا این مشکلات را داریم، آمریکا هم با ما این مشکلات را دارد.
یک ستون مشکلات خودمان با آمریکا و یک ستون مشکلات آمریکا با ما. (مشخص کنیم که) این مشکلات قابل حل است و این پنج مشکل قابل حل نیست. اصلا بنویسیم که ما نمیخواهیم این مشکلات را حل کنیم. مثلا ماهیت جمهوری اسلامی، شناسایی رژیم صهیونیستی، نمیخواهیم حل کنیم. یک، دو، سه، چهار. ما پنجاه مشکل با آمریکا داریم، بگوییم ۱۵ تای آنها را نمیخواهیم حل کنیم. دور آنها خط بکشیم و بنشینیم روبروی آمریکا. این سیاستی است که آمریکا با چین به نتیجه رسید. (بگوییم) ما با شما در این حوزهها میتوانیم کار کنیم، در این حوزهها نمیتوانیم کار کنیم، در این حوزهها میتوانیم به تفاهم برسیم، در این حوزهها هم با هم اختلاف خواهیم داشت. کشورهایی که با هم رابطه دارند، الزاما در همه حوزهها با هم تفاهم ندارند… حالا اسمش را میخواهید رقابت بگذارید یا حتی مدیریت دشمنی. میدانید که من از کلمه دشمنی، به عنوان ابزار زمامداری خوشم نمیآید، و کمتر هم به کار میبرم. مدیریت تنازع، مدیریت اختلاف. ما میتوانیم با آمریکا مدیریت اختلاف داشته باشیم. حتی مدیریت تنازع داشته باشیم. نیاز به تنازع نداریم، نیاز به تنش هم نداریم.
اولین بار که در تاریخ ما برای اقدام مثبت خود از آمریکا ما به ازا گرفتیم، برجام بود. قبل از آن ما اقدامات مثبت متنابهی برای آمریکا کردیم، به صورت مجانی. چرا؟ برای اینکه هیچ وقت ننشستیم بگوییم ما این کار را میکنیم، تو این کار را کن.
این استراتژی مذاکراتی من بود که اگر در برجام وارد بده بستان اقتصادی در برابر مسئله هستهای شوم، خطوط قرمز آقا را رد کردهام. ممکن است در این استراتژی اشتباه کرده باشم.
من معتقدم که کار برای تاریخ نکنیم. نگران تاریخ نباشیم، نگران خدا و مردم باشیم.
منبع: انصاف نیوز
46
ظریف خیانت تو به ملت اثبات شده است با توهین به سردار دلها تو ذلیل تر شدی و سردار دلها عزیزتر .
مردم باور کنین هدف ظریف ماندن در قدرت هست به هر قیمتی نه برداشتن تریم ها تا چند روز اینده اربابش تحریم های نمایشی رو بر میداره بعد اینا میگن امریکا توبه کرده اینا از جماعت کوفه هم بدتر هستند و هیچ اعتقادی به قدرت دفاعی و توان داخلی کشور و جوانان ندارند و برای ماندن در قدرت حاضرند ایران رو به هر ذلتی بکشونند
شما مفت خور ها حقوق ماهیانه میگیرید و خبر از جیب خالی مردم ندارید
آقای حسن زاده جیب خالی شما به خاطر این است که مثل کبک سرتون کردید زیر خاک و بیشتر از نوک بینی تون رو ندید. فکر نکردید ، مگر میشه یک دولت تنها با مذاکره با دشمن مملکت را اداره کنه بدون اینکه برای مملکت کار کنه دور اول دیدید اینها همش دارن حرف میزنند اقتصاد داره روز بروز ضعیف میشه بازهم به اینها در دور دوم رای دادید خوب سخنور جز حرف چیزی برای فروش ندارد شما هم به جای عمل ، حرف خریدید آلان جیبتان خالی است
خبر فوری کم افتضاحات این اقا رو توجیه کن
من به خدا موندم این چرا همش میخنده
به ریش ملت می خنده
پارسا خنده یک نوع انکار قدرتمنداست که اسم دیگرش خنده بی عاری هست مثل خنده های حسن کلیدساز
دقیقا به ریش ملت میخنده
ملت اگر رییس جمهور قدرتی نداره پس چرا دارن این همه خودشونو اصلاح طلب ها پاره میکنن برای رسیدن بهش و تا جایی پیش رفتند که با بازیگری ظریف و کارگردانی اشنا تا ذهن افکار عمومی رو منحرف کنند و مردم او به سردار دلها بدبین کنند و دوقطبی ایجاد کنند خود عراقچی در برنامه جهان ارا گفت که سال 96 هدف برداشتن تحریم ها نبود یعنی انتخاباتی بود خود خانم موگنی گفت که برای بسته شدن توافق عجله داشتند که فیلمش در اینترنت هم هست میتونین ببینین و خود موگرنی گفت که من از حسن روحانی تعهد گرفتم که اگه ترامپ خارج شد ایران خارج نشه این ها برای ماندن در قدرت از هیچ چیز ابایی ندارند و به فکر منافع خودشون هستند و نقشه اینها که این روزها به دروغ میگن امریکا تحریم هارو برنمیداره برجام 2 و3 هست و تنها دلیل مخالفت اسراییل با برجام اینه که نتونستند همون بلایی که سر فرودو اوردند سر شهرهای موشکی بیارن .
دوستان همه ی این ها نقشه ظریف و روحانی و اشنا و اصلاح طلبان هست تا از گندی که در اقتصاد زدن و گندی که در سیاست خارجی و ... زدن ذهن مردم او منحرف کنند و دوباره یکی مثل خودشون بیاد بشینه پای قدرت و این جماعت تنها در موقع انتخابات یاد مردم میوفتن خود روحانی سال 92 گفت مشکل از مدیریته اما الان میگه از تحریم همه ی اینها نقشه است اصلاح طلبان نفرت انگیز دارن فتنه 1400 راه میندازن
دوستان برین عکس های نظامی جان کری دوست عزیز ظریف رو ببینین که چقدر با لباس نظامی عکس داره ولی اقای ظریف حتی یه دونه هم نداره شاید به خاطر همینه که دیپلماسی و میدان او درک نکرده .
اصول گرا ها و اصلاح طلبها خائن به این مملکت هستند
ظریف بنده خدا که چیزی نگفته حتی از شهید سلیمانی خیلی هم تعریف کرده ما نباید اینقدر بهش بتازیم. البته به نظر خودم
ظریف:جان کری گفت از فلان هواپیما استفاده نکنید من به سردار سلیمانی گفتم قبول نکرد خخخخ ظریف تو غربگرا هستی کدخدات امریکاس منتها سردار سلیمانی برا سوار هواپیما شدن نیاز به اظهارنظر جان کری نداره
سال 1357 دموکرات های آمریکا شاه را بردند و . . . > > > ایران همیشه تحت سلطه آمریکا بوده و هست و خواهد بود . اما این به آن معنا نیست که آمریکا حضور فیزیکی داشته باشه عناصر خودش رو در مدیریت میزاره و . . . مرگ بر آمریکا و نه شرقی و نه غربی فقط یه شعاره برای بی شعورها
تحریم های امریکا و غرب به شدت ایران را از مسیر توسعه خارج کرده است ، قرار داد با یک کشور انهم چین دردی را دوا نمی کند ، روسیه متحد ما نیست و فقط به دنبال منافع خودش است اصولا سیاست همین است روسیه هیچ جا خود را خرج ما نکرده است ، تنها راه باقی ماند اصلاح قانون اساسی پر از تناقض ، تغییر ساختار حاکمیت و اراده و عزم ملی برای قرار گیری در مسیر توسعه است.
الن راهکاری هست که ایران مستقل باشه ومتکی به خارج نباشه اگر راهکارداری بگو
من متخصص نیستم ولی پای صحبت خیلی ها نشستم ، من منظور شما را از اتکا به خود نمی فهمم ؟!! اتکا به خود به معنی عدم تعامل با دنیا نیست شما میتوانید مستقل باشید و با همه دنیا تعامل داشته باشید ، دیپلماسی یعنی منافع ، منافع باید اولویت اول ما باشد ، مانباید خودمان را خرج کنیم تا منافع دیگران را تامین کنیم مخصوصا منافع روسیه را !!! شما در 200 سال گذشته ومخصوصا در صده اخیر نمی تونید کشوری رونام ببرید که درهای کشورش رو به روی دیگران بسته باشه و به پیشرفت و توسعه رسیده باشه!!!! در کل حکومت های ایدئولوژیک همیشه محکوم به شکست هستند چرا که همه چیز را فدای ایدئولوژی می کنند ، نمونه بارز ان حکومت کمونیستی شوروی است !!! شما می تونید به صحبتهای اهل فنگوشکنید !! دمینگ میگه : کسانی جامعه را به نابودی می کشانند که برای کاری که اصولا نادرست است متعهدانه تلاش میکنند!!
تعامل با دنیا داشته باشیم ومستقل درامورسیاست گذاری دراقتصاد تولید صنعت تجارت باهمه وهذف شدن کلمه دشمن
من که گفتم ظریف فردی متعهد است وای به حال کسانی که زود قضاوت کردن و حرف زدن حتی زینب بانو.
متعهد ؟؟؟ !!!!!!!!!!!!!!!
متعهد به آمریکا واسرائیل
مردم عزیز ، گول این روباه صفتان را نخورید . . . این فایل صوتی یه بازی انتخاباتیه . . . ظریف می خواد تو انتخابات ریاست جمهوری شرکت کنه داره ادای مظلوم ها رو در میاره تا رای بیاره . . . این فایل صوتی کار اتاق فکر اصلاح طلب ها هستش .
دقیقا همینطوره . ظریف را در مقابل نظام و سپاه می گذارند تا مردم به او رای بدهند . اما این کلک ها قدیمی شده . بعد از 42 سال تجربه و دانش مردم در حدی هست که بدانند چه خبره . این فایل صوتی فقط جنبه تبلیغاتی و انتخاباتی دارد .
درود بر دکتر ظریف آدم باید پیش خداوند رو سفید باشد.این مکارها خودشان رو سیاه میشوند.
دست ظریف در سالهای آینده کاملا و بیش از این رو خواهد شد . صبر داشته باشید .
وقتی دولت تمام گرین کارتی ،عهده دار تدبیر شوند ،آنچه مهم نیست مردم و عزت کشورست
فقط یک ساده لوح بین اصول گرا و اصلاح طلب تمایز قائل می شود
نقشه خود اصلاح طلب ها
ظریف جون تاریخ مصرف جنابعالی تمام شده و روحانی دیروز گفت حرفهای ظریف تفکر روحانی و دولتش نیست؟ پس وقت رفتن است خودت را بیشتر از این سبک نکن و هم کاندید نشو که شکست سنگینی می خوری برادرانه می گویم حرف گوش کن عروسک اصلاح طلبان نشو و کاندید نشو و از وزارت خارجه هم استعفا بده برو منزل دیگر آیهت تو شکسته شد البته بدست کسانی که حیثیت خودت را گذاشتی و بخاطرشان با شیطان دست دادی ؟! همانها رسوایت کردند و مهره سوخته شدی خواهشا بیشتر از این حرف نزن و تلاش نکن به امریکا نوکری کنی سعی کن به قیامت و همون خدایی که خودت گفتی فکر کن چونکه دیگر پیر شدی ؟ عاقبت بخیری فقط دوستی و اطلاعت از ولایت است یادت باشد این پیام را بخوان و عبرت بگیر دلسوزانه گفتم اصلاح طلبان و لیبرالها تورا سپر خود قرار داده اند و گول نخور و استعفا بده برو استراحت کن شهید قاسم سلیمانی تمام وجودش را برای خدا و مردم فدا کرد خودت را با شهید الا مقام و سپهبد قاسم سلیمانی مقایسه نک تو اگر ده باشی شهید سلیمانی بی نهایت مقام دارد در نزد مردم و خدا پس عوام فریبی نکن و استعفا بده برو کلا منزل استراحت کن برادر عزیز بنده از اصلاح طلبان غربزده و اصول گرایان سو استفاده گر نفرت دارم و طرفدار هیچ کدام نیستم ظریف عزیز فقط استعفا درمان و جبران تمام اشتباهات گذشته است که مردم را با تحمیل گرانی فراوان بدبخت کردید بس کنید دوستی با شیطانبس است.
اقای ظریف گفته اند؛(در خصوص برجام) شما یک چیزی نوشتهاید که در برابر شما هفت نفر، هشت نفر، قرار داشتهاند. شما با اینها توافق کردهاید، خوب قاعدتا باید یک هشتم توافق نظر شما باشد، اما من به جرأت میگویم که بیش از نصف توافق نظر ماست. این جمله اقای ظریف بنظر بنده مزخرفترین و احمقانه ترین صحبتی است که تا به حال شنیده ام.ایشون جوری از منافع ملی سخن میگویند که انهو گوشت شکاری است که میان هفت هشت کفتار گرفتار شده و هرکدام سهمی از ان گوشت را تملک کرده و جنای ظریف امده یکه تکه بزرگ ان را از چنگ و دندان انها خارج کرده. اقای ظریف انطرف میز مذاکرات ۴عضو با یک خواسته حد اکثری حضور داشته اند و اینطرف میز شما . اگر فرمول شما و محاسبه حق السهمی مورد ادعای شما حاکم میبود میبایستی ما یک سهم و انها هم یک صحب عایدشان میشد یعنی ۵۰به۵۰ و نه ۹۹به یک. در ضمن چرا اصلا باید فکر بکنید که باید همه را بدهید و ذره ای را حفظ کنید؟؟!!!اقای ظریف واقعا برخی صحبتهای شما که نه بوی ساده لوحی که بوی ... میدهد. من به عنوان یک ایرانی با نوع تفکر شما از منافع ملی کشور مشکل شدید دارم.ببخشید قصد توهین ندارم ،همسایه ای داشتیم که میگفت تو روستایی که در زمان نوجوانی زندگی میکردند ،سگی برای نگهبانی خانه بزرگ خود داشتند که از هر نظر به ان سگ می رسیدند،او میگفت شب که نوبت نگهبانی و بیداری ان سگ میشد از دیوار خانه به ان طرف توی کوچه می جست و میرفت در سه چهار خانه انطرف تر نگهبانی میداد. از او علت رو پرسیم در جوابم گفت ؛ ان خانه همسایه ماده سگی داشت که همه سگهای نر قوی رو بطرف خود جذب میکرد و به همین دلیل کسی نمیتوانست نزدیک ان خانه شود چه رسد به دزد. حالا قصه قصه شماست ،قلب و جانتان انطرف است باید دید ماده سگ شما کیست و یا چیست؟؟!!با پوزش. البته هرگز قصد هتاکی و حرمت شکنی شما رو ندارم.
امیرکبیر می گفت من فکر میکردم برای پیشرفت کشورم باید مسولان با سواد و اگاه داشته باشیم و انها را پرورش دهیم ، زمانیکه مالاریا و وبا در ایران شیوع پیدا کرد واکسن خریدند که مردم را واکسن بزنند ، مردم عوامی که گوش به فرمان عوام پرستان بودند با حرف انها که میگفتند با زدن واکسن جن و شیطان به بدن منتقل خواهد شد ، زار زار به حال مردمش گریست و گفت برای پیشرفت کشورم باید مردمی اگاه داشته باشم ، و مدرسه دارالفنون را تاسیس کرد ، اما با دسیسیه کوته فکران ، بدستور ناصرالدین شاه کشته شد ، که اخرالامر، هم شاه از کرده خود پشیمان شد و هم مردم امیر کبیر را ازدست دادند و پشیمانی دیگر سودی نداشت . دلم برای ظریف میسوزد که بنده خدا چه گناهی مرتکب شده غیر از اینکه از اول انقلاب پیرو امام و گوش بفرمان رهبر بوده و هست ، که حلاج وار سنگ میزنیم . بخدا گناه دارد یک نفر انقلابی را از بدنه انقلاب جدا کردن . امریکای شیطان می بیند ظریف خوب از عهده مذاکره بر می اید می خواهد از گردونه مذاکرات حذف گردد اما بدست دوستانش در ایران .
عجب پرویی هستی ظریف
آنچیزی که نباید بشود شد حتی اگرظریف هزارحرف دیگه بزنه دیگه فایده ای نداره
ما انقلاب کردیم تا از شر امریکا خلاص شویم و نیز راه و رسم مملکت داری را هم بلد نبودیم همه اش با ازمون و خطا انجام میدادیم فقط یک تکیه گاه الهی داشتیم و ان مرد الهی - امام خمینی- بود. پس تا زمانیکه این انقلاب پابرجا باشد که ان شالله به کوری چشم امریکا خواهد بود ، امریکا ، اسراییل ، و کشورهای عربی دوست امریکا ، دشمن ایران خواهند ماند ، ما ایرانیان باید روی پای خود ایستادن را یاد بگیریم و انرا تقویت کنیم . ما کار کوچکی در دنیا نکرده ایم ، ما امریکاییها را گروگان گرفته و هیمنه انها را خرد کردیم ، لذا نباید انتظار داشته باشیم با ما رفیق شوند که نخواهند شد .
خخخ دشمن امریکا هستیم و دوست روسیه ، روسیه ای که در قالب شوری درهشت سال جنگ بیشترین کمک ها را به عراق کرد!!!! خخخخ شما ساده لوح ها به بهشت نمی روید
باید قبول کرد که عربستان در امور داخلی کشور ما نفوذ فراوانی دارد
چون کشورما ۴۳ساله شعبه دوم عربستان است
ظریف راباامیرکبیر مقایسه می کردن اصلاح طلبها خهخهخهخهحهخهخهخهخهخه
خواهشا تندرو نباشید و منطقی نظر بدین در مورد اقای ظریف دانشی سیاسی و حقوقی که ایشان دارند هیچ یک از دولتمردان ما از انتقلاب تا حالا نداشته کشور جنگ کرد برای حفاظت از مال وناموس وخاکمون نه برای امریکا درود بر شهیدان ما مدافع بودیم نه جنگ طلب ما صلح طلبیم نه جنگ طلب ما روابط رو دوست داریم نه دشمنی ما به لطف رهبرمون کشوری هستیم با وحدتی خوب با مردمانی خوب پس خودمونو بی مورد تخریب نکنیم لطفا در مورد هر کسی تا چیزی نمیدونیم قضاوت نکنیم
خخخخخخخخ دانش وطن فرو سی منظور شما هست و دانش زیراب زدن سردار دلها و راپورت دادن به امریکا برای ترور سردار خجالت بکش بدبخت
جان کری رفیق فابریکی که از بس قبولش داشتی که برات امضاءش تضمین بود!! گفته های تورو تکذیب کرده سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه گفته: روسیه ترجیح میدهد که بر مبنای عمل [درباره شرکایش] قضاوت کند و نه بر مبنای #ظهارات_نسنجیده_و_ناروا. در داخل هم اینهمه سر و صدا به پا شده حتی رییس جمهوری که تورو انتخاب کرده حرفهای مثلا کارشناسی تو رو نپذیرفته ظریف! تو کی هستی که وقتی مکنونات قلبی خودت رو بیان می کنی راست و چپ تورو تکذیب می کنن؟ با خودت چکار کردی! آخر اینهمه ضایع و تباه! دست تقدیر بود که تو رو بعد از 8 سال تحمیل خسارت محض به کشور به فضاحت محض بکشونه !!!!!
دراین مصاحبه محرمانه وطبقه بندی شده که قراربوده پخش نشود بیش ترتعریف ازحاج قاسم عزیز میباشد که بایدهم همینگونه باشدوهمه میدانند که حاج قاسم وجودش خیروبرکت بود برای این کشور،فقط دوسه موردحرف ازاختلاف نظر دراین مصاحبه اومده که اون هم طبیعی است ودرهمه ی کشورها بین همه ی مقامات پیش میاد،منتها کسانی که دنبال ایجاد اختلاف ودودستگی وتنش هستند بدانند که این حرکتشان برخلاف منافع ملی کشور میباشد واگراگاهانه وعامدانه این کاراانجام میدهند مرتکب خیانت به مردم وکشور ونظام وخون حاج قاسم شده اند.درودبراقای ظریف وحاج قاسم عزیز که هردوافتخاربرای این کشور هستند.
آقای ظریف حرف خودت زدی گند زدی به آبروی خودت حرف های که نباید می گفتی گفتی حالا این آب ریخته جمع نمیشه باید برگردی تا ببینیم قانون با تو چه برخوردی میکنه اینکه شما ودولت بیشتر به فکر منافع آمریکا و اروپا هستید شکی درش نیست حالا نترسید بیاید پس یه کاریش میکنیم
خب چرا یک مناظره مستقیم و تلوزیونی با ظریف انجام نمیشه؟؟؟ قطعا خیلی ها از حرف هایی که ممکن زده بشه واهمه دارند!! شما زیاد جوش نزن
درموردظریف درس فرمایش کردی درمورقالیباف هم بگوکه دوستداراسلام کمونیستی است
سوال از ظریف ان ۵۵نفری که سال ٨٩به کنگره امریکا نامه نوشتن ایران تحریم کنید ما این دولت وقت را سر نگون میکنیم ویک دولت تشکیل میدهیم هم گرای شما از جناب ظریف یسوال شما تشریف داشتی یا خیر
جالبه تو نظرات مثبت و منفی مردم تو سایتهای اصول گرا و اصلاح طلب دقیقا 180 درجه با هم فرق داره اینجا همه ظریف را می کوبن تو اصولگرا ها همه از ظریف دفاع می کنند ؟/ این چه معنایی می ده ؟