سیگنالهای مثبت از مذاکرات سطح بالای چین-آمریکا؛ امیدواری به ثبات در اقتصاد جهانی
مذاکرات اقتصادی-تجاری سطح بالای چین و آمریکا که در 10 و 11 مه (20 و 21 اردیبهشت) در ژنو سوئیس برگزار شد، به توافقاتی مهمی دست یافت و طرفین موافقت کردند تا سازوکار مشورتی تجاری جدیدی میان دو کشور ایجاد کنند.

لوئو لایی آن، تحلیلگر سیاسی و روزنامه نگار چین در ادامه نوشت: این پیشرفت در شرایطی حاصل شد که روابط دوجانبه با چالشهای جدی روبروست، و نتایج آن در مذاکرات ژنو، باعث آسودگی خاطر جهانی شد. در مقطعی که اقتصاد جهان با چالشهای پیچیدهای مواجه است، نزدیکی دو اقتصاد بزرگ دنیا میتواند ثباتی به اقتصاد جهانی ببخشد که بهشدت به آن نیاز دارد.
این گفتگوهای دو روزه (شامل بیش از 16 ساعت جلسه پشت درهای بسته)، مهمترین تعامل میان دو اقتصاد بزرگ جهان از زمان اعمال تعرفه های 145 درصدی ترامپ بر کالاهای چینی در آوریل گذشته بود. توافق بر سر ایجاد سازوکار مشورتی دائمی، نشاندهنده تعامل سازنده دو کشور برای یافتن نقاط منافع مشترک است. همانطوری که «هه لیفنگ» معاون نخست وزیر چین و سرپرست چین در مذاکرات تجاری چین و آمریکا تأکید کرد: روابط تجاری چین-آمریکا نه تنها برای دو کشور، بلکه برای ثبات و رشد جهانی حیاتی است. در دنیایی که زنجیرههای تأمین جهانی به شدت درهم تنیدهاند، سطح همکاری چین و آمریکا تأثیری مستقیم بر اعتماد بازارها میگذارد.
این مذاکرات در حالی انجام شد که اقتصاد داخلی آمریکا با افت ناگهانی مواجه شده است. براساس اعلام وزارت بازرگانی ایالات متحده، تولید ناخالص داخلی این کشور در فصل اول 2025 نسبت به دوره مشابه پیش از آن 0.3 درصد کاهش یافته که بدترین عملکرد از سال 2022 تاکنون به حساب میآید. این تحول عمدتاً ناشی از نوسانات شدید سیاست تجاری—به ویژه تعرفههای سنگین ترامپ—بود که باعث شکستن زنجیرههای تأمین و فروپاشی اعتماد کسبوکارها شد.
در مقابل، اقتصاد چین در برابر چالشهای خارجی مقاومت و انعطافپذیری چشمگیری نشان داد. دادههای گمرکی این کشور نشان میدهد که صادرات چین در آوریل 8.1 درصد رشد کرد، که فراتر از پیشبینی اکثر اقتصاددانان بود. پشت این عدد شگفت انگیز، تغییر ساختار صادراتی چین به چشم میخورد: صادرات به آمریکا 21 درصد کاهش یافت، در حالی که صادرات به کشورهای «آسهآن» (21 درصد)، آمریکای لاتین (17 درصد)، آفریقا (25 درصد) و اتحادیه اروپا (8.3 درصد) به شکلی چشمگیر افزایش یافت. روزنامه «وال استریت ژورنال» نوشت که این اعداد نشاندهنده تأثیر تعرفههای آمریکا بر بازتعریف نقشه تجاری جهانی است. شکل گیری شبکه چندجانبه صادراتی چین، عمق راهبردی آن را در نقشه تجاری جهانی گسترش داده است.
اقدامات پیشگیرانه سیاستی چین نیز قابل توجه است. از کاهش نرخ بهره و افزایش نقدینگی توسط بانک مرکزی گرفته تا سیاست استرداد مالیات 200 یوانی برای گردشگران خارجی، دولت چین با ترکیب این ابزارها اعتماد بازار را تقویت کرده است. ابتکار «بازپرداخت فوری مالیات خرید» در فروشگاهها، چین را به یکی از راحتترین مقاصد گردشگری مصرفی تبدیل کرده است. در ایام تعطیلات «روز کارگر» امسال، سفارشهای گردشگری خارجی 173 درصد افزایش یافت؛ تحولی که تحلیل «صندوق بینالمللی پول» (IMF) درباره نقش پیشران چین در رشد جهانی را تایید میکند.
روابط چین-آمریکا همواره تأثیرگذار بر اقتصاد جهانی بوده است. توافق مذاکرات تجاری در سطح بالا و تابآوری قوی اقتصاد چین، در واقع این پیام را صادر میکند: در دنیایی که کشورها به هم بطور عمیق پیوند خوردهاند، همکاری و منافع مشترک روند تاریخی و خواسته عمومی است. سیاستهای تحمیلی مانند تعرفههای یکجانبه نه تنها به دیگران آسیب میرساند، بلکه به نابودی خود نیز منجر میشود و راه حلی پایدار به حساب نمیآید.