جنجال برنج هندی در بازار

از نگاه تحلیلگران اقتصادی و فعالان بازار، آنچه رشد تورم خوراکی‌ها را تشدید کرده است؛ عدم تخصیص به موقع ارز و نامناسب بودن توازن عرضه و تقاضا، بروز جنگ و ناترازی انرژی است. بررسی‌های میدانی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای و سوپرمارکت‌های سطح شهر نشان می‌دهد که بازار کالاهای اساسی کشور در مهر‌ماه ۱۴۰۴ هم افزایشی است.

یکی از دلایل این افزایش گذشته از مشکلات کلان، کمبود کالاهای مهم از جمله برنج است. فعالان بازار برنج می‌گویند، کمبود عرضه برنج خارجی سبب افزایش قیمت این محصول در بازار شده است که این موضوع بر روی افزایش قیمت برنج ایرانی نیز تاثیرگذار بوده است.

در این میان، قیمت برنج هندی از ۵۰۰ هزار تومان در فروردین ماه ۱۴۰۴ به ۷۷۰ هزار تومان در مهر ماه ۱۴۰۴ رسیده است که با ۵۴ درصد رشد همراه شده، همچنین قیمت برنج ۴.۵ کیلوگرمی ایرانی نیز از ۸۰۰ هزار تومان در فروردین ماه به یک میلیون و ۹۴۴ هزار تومان رسیده که رشد ۱۴۳ درصدی را تجربه کرده است.

یکی از اقلامی که با بیشترین رشد قیمتی همراه شده قند است که از ۴۵ هزار و ۹۰۰ تومان در فروردین‌ماه به ۸۹ هزار تومان در مهر‌ماه رسیده و با ۹۴ درصد رشد همراه شده است. همچنین قیمت لوبیا چیتی از ۳۶۵ هزار تومان به ۴۶۵ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده و با رشد ۲۷.۴ درصدی همراه شده است و نرخ شکر هم از ۴۹ هزار تومان به ۶۹ هزار تومان رسیده و رشدی ۴۰ درصدی را تجربه کرده است.

ران گوسفندی از یک میلیون و صد هزار تومان در فروردین ماه ۱۴۰۴ به یک میلیون و 150 تا یک میلیون 170 ‌هزارتومان در مهر‌ماه ۱۴۰۴ رسیده که با ۶.۳۶ درصد رشد همراه شده است. قیمت مرغ نیز از 109 هزار تومان در فروردین ماه سال جاری به 148 هزار تومان در مهر ماه ۱۴۰۴ رسیده است که با ۳۵.۷۸ درصد افزایش همراه شده است. قیمت تخم مرغ ۳۰ عددی نیز از شانه‌ای 100 هزار تومان به شانه‌ای 175 هزار  رسیده و با ۱۶.۶۷ درصد رشد همراه شده است.

در بخش لبنیات، نیز نرخ برخی از محصولات مانند شیر افزایش داشته‌ است، قیمت یک عدد بطری‌شیر نیز از 34 هزار تومان به 44 هزار تومان رسیده و با ۲۹.۴ درصد رشد همراه شده است. 

رضا کنگری، رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران نیز گفته است در بخش برنج پاکستانی با افزایش قابل‌توجه قیمت مواجه شدیم که به دلیل عدم واردات این محصول و عرضه محدود آن بود و همین موضوع باعث کمبود و افزایش قیمت در بازار شده است. در حال حاضر قیمت برنج پاکستانی از ۱۲۰ تا ۱۷۰ هزار تومان در بنکداری‌ها نرخ‌گذاری شده است.

این افزایش قیمت بر قیمت برنج ایرانی نیز تأثیر گذاشته و برنج پرمحصول ایرانی اکنون بین ۱۸۰ تا ۳۳۵ هزار تومان خرید و فروش می‌شود. کنگری درباره رشد قیمت حبوبات نیز اعلام کرده که لوبیا چیتی همچنان بین ۳۴۰ تا ۳۶۰ هزار تومان معامله می‌شود. اما در مورد لوبیا قرمز به دلیل کاهش کاشت و واردات کم، شاهد نوسان قیمتی بوده‌ایم و قیمت آن از ۱۷۰ هزار تومان به ۲۴۵ هزار تومان رسیده است. نخود نیز طی ۲۰ روز اخیر از ۱۰۰ هزار تومان به ۱۴۰ هزار تومان افزایش یافته است.

بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه در شهریور‌ماه ۱۴۰۴ به ۳۷.۵ درصد رسیده است که این رقم برای دهک‌های پایین درآمدی حتی بالاتر است. مرکز آمار نیز با انتشار متوسط قیمت بیش از ۵۰ قلم مواد خوراکی پرمصرف در مناطق شهری کشور در شهریور‌ماه ۱۴۰۴ از رشد به‌طور متوسط ۶۶ درصدی قیمت‌ها در یک سال اخیر خبر داده بود.

افزایش قیمت اقلام اساسی از برنج گرفته تا گوشت و لبنیات، در حالی رخ داده که حداقل حقوق کارگران تنها ۱۰ میلیون و ۳۹۰ هزار تومان در سال ۱۴۰۴ اعلام شده است و این رشد قیمت‌ها نشان‌دهنده کاهش قدرت خرید و کوچک شدن سفره خانوار‌هاست.