ووشو میان افتخار و دغدغه؛ از درخشش تاریخی زنان تا اُفت ساندا مردان

هفدهمین دوره مسابقات ووشو قهرمانی جهان بامداد دوشنبه در شهر برزیلیا به پایان رسید و تیم ملی ایران با 6 مدال طلا، 2 نقره و 2 برنز عنوان نایب‌قهرمانی جهان را از آن خود کرد. این ششمین بار بود که ایران به مقام نایب‌قهرمانی جهان می‌رسید؛ دستاوردی مهم که در کنار موفقیت‌های چشمگیر، نقاط ضعف و کاستی‌های قابل تاملی به همراه داشت. بررسی دقیق این نتایج در فاصله یک سال مانده به بازی‌های آسیایی 2026 ناگویا می‌تواند مسیر موفقیت‌های بعدی را هموارتر کند.

یکی از برجسته‌ترین لحظات این رقابت‌ها، مدال طلای تاریخی زهرا کیانی در فرم چیانگ‌شوو بود. افتخاری که برای نخستین‌بار یک دختر ایرانی را به‌ عنوان قهرمان طلایی تالو در جهان معرفی کرد. کیانی پیش از این یک نقره و دو برنز جهانی به دست آورده و حالا با این قهرمانی، انگیزه بیشتری برای تداوم موفقیت‌هایش در بازی‌های آسیایی پیدا کرده است. او پس از دو نایب‌قهرمانی در هانگژو 2022 و جاکارتا 2018 ، حالا رویای طلای بازی‌های آسیایی را در سر دارد. در کنار او، هلیا اسدیان در نخستین تجربه جهانی خود در فرم «نن‌گوئن» تنها با اختلاف چهار هزارم امتیاز از مدال بازماند و چهارم شد. اسدیان پیش‌تر با کسب برنز آسیا توانایی‌های خود را نشان داده و در صورت توجه بیشتر و برگزاری اردوهای مشترک با چینی‌ها، می‌تواند همراه با کیانی به افتخارآفرینی ادامه دهد.

در بخش ساندا بانوان نیز بازگشت به رکورد صددرصدی کسب طلا بسیار چشمگیر بود. این روند که از سال 2013 آغاز شده بود، به دلیل مثبت اعلام شدن تست دوپینگ مریم هاشمی و باز پس گیری مدال طلای او در سال 2019 متوقف شد، اما در برزیلیا دوباره زنده شد. سه سانداکار کشورمان با هدایت الهه منصوریان بهترین استفاده را از فرصت‌های خود بردند و موفق به دستاوردی قابل تقدیر شدند. نقطه عطف این بخش، پیروزی سهیلا منصوریان مقابل حریف چینی در فینال بود؛ نتیجه‌ای که نه تنها مدال طلا برای ایران به همراه داشت، بلکه نوار شکست‌ناپذیری چینی‌ها را نیز قطع کرد و نام سهیلا منصوریان را به عنوان اولین دختر ایرانی پیروز مقابل حریفان چینی  در مسابقات جهانی ثبت کرد.

از طرفی شهربانو منصوریان در آستانه چهل سالگی با کسب ششمین مدال طلای جهان جاودانه شد. دستاوردی قابل احترام از سوی کاپیتان تیم بانوان که حالا او را تبدیل به پرافتخارین سانداکار جهان در هر دو بخش زنان و مردان کرده است. مطرح کردن راحت بودن مسیر منصوریان و تعداد کم رقبای او از سوی عده‌ای، قطعاً از ارزش دستاورد منصوریان کم نخواهد کرد. منصوریان با هر متر و معیاری برای 6 دوره و حدود 20 سال در معتبرترین رویداد ورزشی ووشو در جهان موفق به کسب مدال طلا شده و این افتخارات او حتماً قابل احترام است. 

در بخش ساندا آقایان اما اوضاع متفاوت بود. اگرچه ملی‌پوشان ایران بار دیگر موفق شدند در هر پنج وزن مدال بگیرند و دستاورد صددرصدی مدال را برای سومین حضور متوالی حفظ کنند، اما کیفیت رنگ مدال‌ها نسبت به پنج دوره اخیر افت کرده است. حاصل کار ساندا آقایان در برزیل دو  طلا، دو نقره و یک برنز بود؛ نتیجه‌ای که بازگشت به عقب برای ایران و هم‌ترازی مدال با مسابقات جهانی 2009 در کانادا است. این در حالی است که در سال‌های گذشته ایران با مربیگری حسین اوجاقی دستاورد و رکوردهای خیره‌کننده‌ای مانند پنج طلا در چین 2019 یا چهار طلا و یک نقره در روسیه 2017 دست یافته است. اوضاع حتی در جهانی 2015 با سه مدال طلا و یک برنز، جهانی 2013 با 3 مدال طلا و 2011 سه مدال طلا و یک برنز بهتر از دوره اخیر بود. افت کیفی رنگ مدال  قطعاً در صورت عدم بررسی دلایل آن زنگ خطری برای ووشو محسوب می‌شود، به‌ویژه اینکه در دو وزن از سه وزن حاضر در بازی‌های آسیایی، نمایندگان ما به طلا نرسیدند.

از میان دو طلای ساندا، یکی در وزن 90 کیلوگرم به دست آمد؛ وزنی که در بازی‌های آسیایی حضور ندارد. هرچند ارزش کار مهدی مرادی انکارناپذیر است، اما سطح رقابت در این وزن نسبت به اوزان دیگر و حضور حریفانی چینی پایین‌تر بود. در مقابل، طلای عرفان محرمی در وزن 70کیلوگرم بسیار ارزشمند بود؛ چرا که این وزن در بازی‌های آسیایی خواهد بود و محرمی نشان داد توانایی موفقیت در ناگویا را دارد، هر چند در این وزن نماینده‌ای از چین حضور نداشت. 

دو نقره ایران را شجاع پناهی و محسن محمدسیفی به دست آوردند. این دو ورزشکار همانند بازی‌های آسیایی هانگژو مقابل حریفان چینی شکست خوردند.  محمدسیفی هفتمین مدال جهانی‌اش را در هفتمین حضور  کسب کرد و  حالا پرافتخارترین سانداکار مرد جهان است؛ دستاوردی بسیار باارزش برای کاپیتان توانای ایران، اما بدون شک شکست‌های اخیر او مقابل چینی‌ها  برای طرفداران او و علاقه‌مندان ووشو اتفاقی ناخوشایندی محسوب می‌شود. سیفی که سال‌ها کابوس چینی‌ها و  شکست‌ناپذیر بود، در دو سال اخیر به دلیل آسیب‌دیدگی با مشکلاتی روبه‌رو بوده است. اگر محمدسیفی واقعاً  قصد دارد در بازی‌های آسیایی بار دیگر بدرخشد، باید هرچه سریع‌تر مشکل مصدومیت خود را برطرف کند. از طرفی حفظ وجهه قهرمانی یکی از مفاخر ووشو دنیا نیز مهم است. این مهم در وهله اول برعهده خودِ او و سپس فدراسیون است و نباید سال‌های پایانی عمر قهرمانی این ورزشکار با شکست‌های او به خاطر سپرده شود.

در بخش تالو مردان هم شرایط چندان مطلوب نبود. تنها شاهین بنی‌طالبی توانست با یک مدال برنز نام ایران را در جدول مدال‌ها ثبت کند. این در حالی است که شش سال پیش تالو ایران توسط مجیری مدال طلا گرفته بود و انتظار می‌رفت با تداوم روند همکاری فرشاد عربی با تیم ملی شاهد عملکرد بهتری باشیم. عربی بهتر از هر کسی می‌داند انتظارات از نتایج تالو در دو رویداد اخیر جهانی و آسیایی بیشتر از اینها بود و نتایج اخیر نشان می‌دهد تالو نیاز به بازنگری جدی دارد.

در مجموع، تیم ملی ووشو ایران پس از دوران طلایی با هدایت حسین اوجاقی هنوز نتوانسته به ثبات گذشته بازگردد. در سه سال اخیر امیر اوجاقی، کیوان شیرآقایی و رامین موحدنیا هر کدام هدایت تیم ملی را در مقاطعی برعهده داشتند.  تغییرات در کادر فنی و تفاوت سطح عملکرد مربیان جانشین، موجب شده فاصله محسوسی با دوران اوج به وجود آید. موضوعی که باید هر چه زودتر راهکاری برای آن با حضور کارشناسان و صاحب نظران پیدا کرد تا مسیر موفقیت یکی از موفق‌ترین رشته‌های ورزشی کشورمان، در ناگویا نیز ادامه‌ پیدا کند.