حسرت درمان بر سینه شفابخش منطقه چپقلی اراک

چشمه واقع در منطقه چپقلی به عنوان داروخانه‌ای طبیعی برای درمان بیماری‌ها شناخته شده و هر روزه پذیرای تعداد کثیری از گردشگران است که برای نوشیدن جرعه‌ای از آب چشمه‌اش به این منطقه گام می‌گذارند.

چشمه چپقلی با مناظر طبیعی مصفا در بالادست روستای رباط میل بر سینه رشته کوه سفیدخان قرار گرفته و در اطراف آن تفرجگاهی سرسبز با آب و هوایی دلپذیر با وسعت 35 هکتار قرار دارد.

آب این چشمه خاصیت درمانی داشته و بر اساس مستندات موجود جرعه‌ای از آب آن میزان قابل توجهی از اسید اوریک خون از بین رفته و در نتیجه تغذیه در شرایط بهتر انجام می‌شود.

اثرات مفید آب چشمه چپقلی بر معده، دستگاه گوارش، کبد، لوزالمعده و متابولیسم کلوسیدها، پروتیدها، کلسترول و اسید اوریک، استحکام استخوان‌بندی کودکان، جلوگیری از پوسیدگی زودرس دندان‌ها، نقرس، امراض پوستی، دیابت، ورم‌های کبدی و... به خوبی زبانزد است.

منطقه چپقلی اراک امروز با مرگ دست و پنجه نرم می‌کند و در آستانه مرگ تدریجی قرار گرفته است.

مرگ تدریجی چپقلی

یک کارشناس محیط زیست در این رابطه به خبرنگار فارس در اراک می‌گوید: چپقلی دچار مرگ تدریجی شده و تمام ارزش‌های طبیعی آن در حال از بین رفتن است.

محمود کلنگری می‌افزاید: منطقه چپقلی زیر سم گوسفندان و چرای بی‌رویه دام‌ها در حال از بین رفتن است، این در حالی است که این منطقه جز مناطق قرق شناخته شده و ورود دام‌ در آن ممنوع است.

وی تصریح می‌کند: ارتفاعات منطقه چپقلی نه تنها در روز بلکه در شب‌ها نیز مملو از دام‌هایی است که دامداران در ارتفاعات رها کرده و بی‌توجه به آثار سوء حضور دام‌ها در منطقه به چرا مشغول هستند.

این فعال زیست محیطی با بیان اینکه ورود دام به منطقه چپقلی باعث از بین رفتن پوشش گیاهی آن شده است، بیان می‌کند: از بین رفتن پوشش گیاهی فرسایش خاک را به همراه داشته و کم‌کم پوشش جانوری نیز از منطقه رخت بر می‌بندد.

کلنگری تصریح می‌کند: هم اکنون تمام ارزش‌های محیطی و طبیعی چپقلی زیر سم گوسفندان در حال محو شدن است و هیچ دلسوزی نیست.

وی با اشاره به اینکه از لحاظ قانونی سازمان حفاظت از جنگل‌ها و مراتع مسئول حفظ عرصه‌های طبیعی است که یکی از ارکان محلی آن در استان‌ها ادارات کل منابع طبیعی، آبخیزداری و جنگل‌کاری است، ادامه داد: متأسفانه اداره منابع طبیعی هیچ توجهی به این منطقه ندارد و نسبت به مرگ تدریجی و خاموش سکوت اختیار کرده است.

این فعال زیست محیطی می‌گوید: عده‌ای سودجو برای کسب سود اقتصادی تیشه به ریشه گون روییده در ارتفاعات چپقلی زده و آن را برای به دست آوردن کتیرا می‌میرانند که هیچ ارگانی هم مانع این اقدام آنها نیست.

کلنگری نبود هیچگونه علائم و هشدار مبنی بر حفظ و حراست از منطقه که تلنگری برای جاهلان باشد را از نقاط ضعف مدیریت این مجموعه ارزشمند برشمرده و می‌گوید: منطقه چپقلی به اندازه کافی از آلودگی‌های ناشی از نیروگاه و پتروشیمی و دیگر واحدهای صنعتی آسیب دیده است و باید تا دیر نشده مانع مرگ تدریجی آن شد.

وی با اشاره به آب چشمه چپقلی نیز می‌افزاید: خشکسالی بر میزان آب خروجی این چشمه تأثیرگذاشته و از آن کاسته است، برداشت بی‌رویه آب از آن می‌تواند آسیب‌‌های جبران ناپذیری به همراه داشته باشد.

وجود 50 گونه گیاهی بی‌نظیر در اراضی چپقلی

یکی دیگر از فعالان زیست محیطی نیز می‌گوید: عرصه 500 هکتاری چپقلی گنجینه‌ای ارزشمند از حدود 50 گونه گیاهی مرتعی نظیر آویشن، بادام کوهی، درمنه، استپا، گون، قدومه، گل آروانه، مرزنجوش و شیرسگ است و از پوشش گیاهی منحصر به فردی برخوردار است.

رضا مرادی می‌افزاید: علاوه بر پوشش گیاهی، پوشش جانوری این منطقه نیز ویژگی‌های خاص خود را دارد و یک ذخیره ژنتیکی بی‌نظیر است.

وی با بیان اینکه بی‌توجهی به حفظ این منطقه مرگ زودهنگام آن را رقم زده است، بیان می‌کند: مسئولان باید تا دیر نشده نسخه شفابخشی برای درمان این منطقه ارزشمند بپیچند، رها کردن آن به حال خود اشتباه غیرقابل جبران است.

این فعال زیست محیطی ادامه داد: امروز چرای بیش از حد دام پوشش گیاهی این منطقه را به شدت در معرض نابودی قرار داده است و باید مانع از چرای دام در این زیستگاه ارزشمند طبیعی شد.

تحمل کیلومترها سختی برای نوشیدن جرعه‌ای آب

فردی که خود را ملزم به نگهداری از فضای سبز چشمه چپقلی می‌داند، نیز می‌گوید: ایام تعطیل سال به ویژه روزهای جمعه چپقلی مملو از جمعیتی است که از شهرهای دور و نزدیک خود را به اینجا رسانده و از طبیعت زیبا و چشمه شفابخش آن استفاده می‌کنند.

رباط‌میلی با اشاره به مزایای درمانی آب چشمه چپقلی اظهار می‌کند: آوازه شفابخش آب این منطقه چنان پیچیده که مردم از شهرهای شیراز، مشهد، اصفهان و قم برای استفاده از آن صدها کیلومتر خستگی را به جان می‌خرند و به این منطقه سفر می‌کنند.

وی بیان می‌کند: متأسفانه افرادی هستند که برای فروش کتیرا و کسب سود اقدام به برداشت گونه‌های مختلف گون می‌کنند که این اقدام منجر به از بین رفتن پوشش گیاهی شده است، ضمن اینکه سایر گونه‌های گیاهی نیز بی‌توجه به اهمیت آنها در طبیعت توسط افرادی برداشت و به فروش می‌رسند.

ظرفیت بالای توریسم درمانی

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی نیز می‌گوید: مجموعه گردشگری چپقلی اراک فرصت بسیار ارزشمندی برای توسعه توریسم‌درمانی است، اما با توجه به اینکه مالکیت آن برعهده منابع طبیعی و آبخیزداری است میراث فرهنگی نمی‌تواند به آن ورود کند.

سیدمحمد حسینی می‌افزاید: متأسفانه با وجود بالا بودن ظرفیت بالای گردشگری منطقه چپقلی امکانات لازم برای گردشگری در آن به خوبی فراهم نیست و از این ظرفیت استفاده درست نمی‌شود.

فضای سبز پارک جنگلی چپقلی 35 هکتار وسعت دارد و حوزه آبخیز آن نیز 550 هکتار مساحت دارد، گونه‌های جنگلی این پارک شامل بادام، اقاقیا، زبان گنجشک، سرو خمره ای، گردو و سنجد است که باید از آن به درستی حفظ و حراست کرد.

منبع: فارس

763