مشاور رییس سازمان حفاظت محیطزیست:
فرونشست زمین در کشور تا ۴۰ سانتیمتر/ حدود ۷۵۰ شهر کشور بر روی زونهای فرونشستی یا در مجاورت آنها قرار دارند که نشاندهنده گستردگی بالای این پدیده در ایران است
مشاور رییس سازمان حفاظت محیطزیست در زمینه آب و پیامدهای محیطزیستی فرونشست زمین گفت: پدیده فرونشست زمین در برخی از نقاط کشور حتی به ۴۰ سانتیمتر هم رسیده است که اگر به برداشت منابع آبی به این روش ادامه دهیم قطعا این پدیده به تهدیدی جدی برای شهرهای مختلف کشور تبدیل خواهد شد.
علی بیت اللهی افزود: یکی از واقعیتهای کشور ما این است که طی چند سال گذشته بیش از ظرفیت از منابع آبی برداشت کردهایم، بهگونهای که در این زمینه حتی از بسیاری کشورها جلوتر قرار گرفتهایم.
وی اظهار کرد: تجربه نشان داده است که فرونشست زمین ارتباط مستقیمی با برداشت و افت سطح آبهای زیرزمینی دارد، در حالی که از نظر کسری منابع آب زیرزمینی، ایران پس از چین و آمریکا در رتبه سوم جهان قرار دارد، از نظر وسعت پهنههای فرونشستی نیز بعد از چین و اندونزی سومین کشور محسوب میشود، اما از لحاظ تعدد پهنههای فرونشستی با نرخ بالا، ایران بیتردید رتبه نخست را دارد.
وی با تأکید بر اینکه شرایط کشور از نظر نرخ فرونشست زمین نگرانکننده است، گفت: در ۱۸ استان از ۳۱ استان کشور نرخ فرونشست بیش از ۱۰ سانتیمتر در سال است، این در حالی است که در آمار جهانی تنها ۵ درصد از پهنههای شناختهشده فرونشست زمین در دنیا در رده بالای ۱۰ سانتیمتر قرار دارند و اغلب زونهای فرونشستی اعداد بسیار پایینتری را نشان میدهند.
بیتاللهی افزود: در حوالی بهرمان رفسنجان نرخ فرونشست گاهی به ۴۰ سانتیمتر در سال رسیده است، در جنوب استان البرز این عدد ۳۵ سانتیمتر، در جنوب غرب تهران حدود ۳۰ سانتیمتر و در استانهای قم، گلستان و خراسان رضوی نزدیک به ۲۰ تا ۲۲ سانتیمتر در سال گزارش شده است، از نظر گستردگی پهنههای با خطر بالای فرونشست، ایران جایگاه نخست جهان را دارد.
وی درباره پیامدهای فرونشست زمین توضیح داد: فرونشست به معنای پایین رفتن سطح زمین است، این روند گاهی تدریجی و گاهی سریع و ناگهانی رخ میدهد، بدیهی است که تمامی مستحدثات موجود بر سطح زمین، از ساختمانها و محوطههای تاریخی گرفته تا خطوط انتقال سوخت، انرژی، آب، فاضلاب، راهآهن، جادهها و فرودگاهها تحت تأثیر قرار میگیرند.
وی تأکید کرد: هرچه میزان فرونشست بیشتر باشد، اثرات آن نیز شدیدتر خواهد بود، اگر این مستحدثات شامل سازههای تاریخی باشند، آسیبدیدگی آنها جدیتر و جبرانناپذیر خواهد بود، حدود ۷۵۰ شهر کشور بر روی زونهای فرونشستی یا در مجاورت آنها قرار دارند که نشاندهنده گستردگی بالای این پدیده در ایران است، با توجه به خشکسالیها و کاهش نزولات جوی، انتظار میرود شدت فرونشست افزایش یابد و طبیعتاً آثار تخریبی آن نیز بیشتر شود.
