ارزیابی خسارات سیل لرستان در گفتوگوی تفصیلی خبر فوری با نماینده الیگودرز در مجلس :
مسئولانی که کوتاهی کردند باید محاکمه شوند/صدای مردم لرستان شنیده نشد/ تسهیل شرایط دریافت وام برای مردم سیلزده
نماینده مردم الیگودرز در مجلس شورای اسلامی خواستار محاکمه مسئولان، استانداران، فرمانداران و شهردارانی شد که در جریان سیل اخیر حضور نداشتند.
فاطمهعلیاصغری- روزهای ابتدایی سال 98 خبر تلخ وقوع سیل در چند استان کشور موجبات ناراحتی بسیاری از مردم ایران را در سراسر کشور فراهم کرد.
لرستان، خوزستان، ایلام، کرمانشاه و گلستان استانهایی بودند که حجم سیل و میزان خسارت در این استانها بسیار بالا بود روندی که نگرانیهای بسیاری را برای مردم این مناطق در جهت نحوه بازسازی منازلشان ایجاد کرد.
در گفت و گوی تفصیلی با محمد خدابخشی نماینده مردم الیگودرز در مجلس شورای اسلامی درباره میزان خسارت سیل در استان لرستان، تدبیر مجلس برای جبران خسارتها و نحوه عملکرد دولت و نیروهای مسلح به گفت و گو پرداختیم.
متن این گفت و گو به شرح زیر است:
خبر فوری : جنابعالی نماینده مردم الیگودرز در مجلس شورای اسلامی هستید و این روزها استان و شهر شما درگیر سیل است از نظر شما مقصر اصلی بحران سیل لرستان کدام نهاد و مسئولین هستند و کدام نهادها قصور کردند؟
خدابخشی: در استان لرستان متاسفانه چند شهر خسارتهای زیادی دیدند . براثر سیل در شهرهای الیگودرز، پلدختر، چگینی، خرمآباد و نورآباد متاسفانه ما 15 نفر از هماستانیهای خود را از دست دادیم و در شهر الیگودرز 3 نفر براثر سیل و تخریب واحدهای مسکونی جانشان را از دست دادند.
پیشبینیهایی درباره خسارت بالا در برخی از شهرهای استان لرستان صورت گرفته بود و ستاد بحران در برخی از مناطق آمادگی نسبی را ایجاد کرده بود، اما این پیشبینی در بعضی از شهرها درست نبود و سبب شد ما خسارت بسیاری ببینیم.
اینکه تغییرات اقلیمی رخ داده و پیشبینیها درست انجام شد سبب شد تا خسارت سیل در شهرهای مختلف بسیار بالا باشد .
اینکه چه ارگانهایی کمک کردند وچه نهادهایی خوب عمل نکردند و سبب شد تا سیل خسارت بیشتری به مردم وارد شود بحث دیگری است، اما اینکه در چه حوزههایی به مردم لرستان خسارت وارد شده است برای همه مشهود است و در حال حاضر هم در حوزههای زیرساختی و هم درحوزه کشاورزی خسارتها بسیار زیاد است و در شهرستان الیگودرز به عنوان نمونه ما در روستاها بیش از 3000 هزار واحد مسکونی تخریبی داشتیم ، یعنی از مجموع 10 هزار 500 واحد مسکونی که در روستاها داشتیم 6000 هزار واحد مسکونی غیرمقاوم بوده است که بیش از 3000 هزار واحد تخریب شده است، از این رو در این روستاها نیازمند احداث واحدهای جدید و مقاومسازی برخی از منازل هستیم.
*مسیر دسترسی برخی از روستاهای لرستان هنوز بسته است
نزدیک به 3 هزار و 500 تن ماهی پرورشی به دلیل وجود مزارع پرورش ماهی براثر وقوع سیل از بین رفت، به خاطر اینکه ماهی قزلآلا به گل و لای و آلودگی آب حساس است و این بخش خسارتهای بسیاری دید.
کانالهای انتقال آب کشاورزی در سیل اخیر خسارت زیادی دیدند و در شهرستان الیگودرز از مجموعه 400 قنات 200 قنات آسیب دیدند و 350 کیلومتر از مجموع 1250 کیلومتر جادهای که ما در شهرستان الیگودرز داشتیم تخریب شد و پلهای زیادی را آب برد و ارتباط راههای روستایی با مرکز شهرستان مسدود شده است و ما در روزهایی از سال 98 شاهد بسته شدن راه 250 روستا با مرکز شهرستان بودیم و در منطقه ززوماهرو الیگودرز که شامل 146 روستا است به دلیل رانش زمین قبل از وقوع سیل راه دسترسیشان بسته شد و علیرغم اینکه مسیرجدیدی که ایجاد شد ،بازهم تردد به دلیل ارتفاع بالای برف امکانپذیر نبود و حتی یک دستگاه برفرویی در منطقه نبود که این راه دسترسی برای بیش از 20 هزار نفر باز کند ،از این رو مردم منطقه ززوماهرو شولآباد برای مراجعه به مرکز شهر الیگودرز به خرمآباد میرفتند و مسافت طولانی را طی میکردند تا به مرکز شهر برسند و واقعا مردم این منطقه در شرایط فعلی در عذاب هستند و بعد از 40 سال از گذشت انقلاب مردم راه دسترسی مناسب به مرکز شهرستان ندارند.
در شهرهایی که زیرساخت حمل و نقل وجود ندارد، ما تنها 300 کیلومتر راه مالرو داریم یعنی روستاهای پرجمعیتی داریم که اینها بعد از 40 سال علیرغم کارهای ارزندهای که در کشور انجام شده است ، هنوز مردم ززوماهرو و شولآباد جاده دسترسی ندارند به همین خاطر انتقال سایرامکانات مثل فیبرنوری و آنتن تلفن همراه امکانپذیر نیست و امکان ارائه خدمات بهداشتی هم وجود ندارد . با وقوع سیل هم کلا این دو منطقه تخریب شدند و راه دسترسی ندارند و تنها یک جاده روستایی که امکان رفت و آمد ماشین در آن محدود است برای تردد فراهم است و این بخشی از سختیهایی استان لرستان است که تنها به الیگودرز ختم نمیشود و شهرهایی چون پلدختر و نورآباد خسارت بسیار زیادی دیدند.
خبر فوری : باتوجه به حجم خسارتهای وارده به لرستان براثر سیل شما به عنوان نماینده این استان چرا درخواستی را برای تشکیل جلسه فوقالعاده مجلس در ایام تعطیلات ارائه ندادید؟
خدابخشی: من در ایام تعطیلات در کنار مردم بودم و کامل در منطقه حضور داشتم و این امر تنها به امسال محدود نمیشود، بلکه در طول دوران نمایندگیام چند روز قبل از عید و دو هفته بعد از تعطیلات همیشه در منطقه حضور داشتم و روستا به روستا میچرخیدم و مدیران را هم با خود میبردم و پای درد و دل مردم مینشستم و مشکلات و مسائل را بررسی میکردم و در سال جاری نیز با چندین نفر از مسئولین با مردم، دهیاران و شوراها صحبت کردیم و در حال حل مشکلات بودیم که با وقوع سیل روبهرو شدیم و بارشهایی که نسبت به سال گذشته بیشتربود و همین امر مشکلات زیادی را در منطقه ایجاد کرده بود.
*برخی از دستگاهها بهتر عمل میکردند قطعا میزان خسارتها کمتر بود
ما در طول وقوع سیل در لرستان با رئیس مجلس به صورت تلفنی ارتباط داشتیم و وی هم وضعیت منطقه را از طریق ستاد کل نیروهای مسلح پیگیریهایی داشتند که لازم است بنده از وی و نیروهای سپاه و بسیج به دلیل همراهی مردم لرستان تشکر کنم.
سپاه و بسیج در حادثه سیل لرستان ثابت کردند که نیرویی برخواسته از بطن مردم هستند و آماده ایثار و مجاهدت هستند و من لازم میدانم از مسئولینی که شبانهروز تلاش کردند تشکر کنم البته بعضیها هم کمکاری داشتند و در حد انتظار مردم واقعا پای کار نبودند و اگر برخی از دستگاهها بهتر عمل میکردند قطعا مشکلات مردم و میزان خسارتها میتوانست از این کمتر باشد.
خبر فوری : در جریان وقوع سیل دربرخی از استانهای کشورموج نارضایتی از برخی وزرا مثل وزیرکشور و نیرو افزایش پیدا کرد، آیا در جهت طرح استیضاح این وزرا در مجلس اقدامی را انجام خواهید داد؟
خدابخشی: ما از عملکرد وزارت نیرو در سالیان گذشته انتقاد داریم که این موضوع تنها به دوران اردکانیان منوط نمیشود و نه تنها من بلکه مجمع نمایندگان استان لرستان از عملکرد وزارت نیرو راضی نیستند و ما براساس شاخصها در این راستا انتقادات خود را مطرح کردیم . به عنوان نمونه براساس مطالعات آمایش سرزمین لرستان استانی است که باید قطب کشاورزی باشد و این هدفگذاریهایی است که کارشناسان مور تایید سازمان برنامه و بودجه براساس شاخصهای مربوط به همین حوزه کشاورزی و معیارهایی که مرتبط با حوزه کاری وزارت نیرو است، اعلام کردند . اگر ارزیابی را درباره استان لرستان نسبت به سایر استانها انجام دهیم متوجه میشویم در کشور 46 تا 47 درصد زمینهای کشاورزی آبی هستند، اما در استان لرستان 23 درصد زمینهای کشاورزی آبی هستند و این درشرایطی است که منابع آبی قوی در استان لرستان وجود دارد و این رویه در شهرستان الیگودرز حتی اوضاع بدتری دارد و ما تنها 11 درصد از زمینهای کشاورزی که در شهرستان داریم آبی هستند و این امر به معنای این است که واقعا به مردم لرستان اجحاف شده است و این به عملکرد وزارت نیرو درباره تخصیص آب و وزارت کشاورزی بازمیگردد و این دووزارتخانه آنطور که باید در استان لرستان عملکرد قابل قبولی نداشتند و همین سبب شد شاخصهای مربوط به این دو وزارتخانه نسبت به سایر استانها بسیار پایین باشد.
خبر فوری : آیا عملکرد ضعیف وزارت نیرو در استان لرستان سبب استیضاح وزیر میشود؟
خدابخشی: اردکانیان در مدت زمانی که در وزارت نیرو حضور داشته است باید نسبت به عملکردی که داشته پاسخگو باشد و به خصوص در وضعیت فعلی در جهت بهبود وضعیت وارد عمل شود و شاخصها را بهتر کنند تا ما شاهد توسعه متوازن در استان لرستان به مانند سایر استانها باشیم.
*صدای مردم لرستان در سیل اخیر شنیده نشد
خبر فوری : مردم لرستان نسبت به انعکاس اخبار سیل این استان نسبت به سایر استانها انتقاد کردند آیا این انتقاد به جا و صحیح بوده است؟
خدابخشی: من به عنوان یکی از نمایندگان استان لرستان این انتقاد را دارم که آنچنان که لازم بود مشکلات مردم سیلزده لرستان به گوش مسئولان نرسید و در خود شهرستان الیگودرز به عنوان نمونه در شرایطی که 290 روستا از مجموعه 417 روستا شهرستان راه دسترسیشان بسته میشود، صدای مردم این منطقه به گوش مردم نمیرسد و آنها خودشان هم به دلیل کمبود امکانات و تخریب زیرساخت مخابراتی امکان مخابره مشکلات برایشان فراهم نیست ،از این رو مشکلات آنها در رسانهها انعکاس پیدا نمیکند و در نتیجه مورد کمتوجهی قرار میگیرند و این امر به دلیل کمبود زیرساختها در استان لرستان است.
خبر فوری : رئیس جمعیت هلال احمر در اظهاراتی از عدم دریافت کمک خارجی در سیل اخیر به دلیل تحریمهای آمریکا علیه ایران خبر داد از این رو به عنوان یک نماینده مجلس احساس نکردید که به ترامپ برای حل این مشکل یک نامه بزنید؟
خدابخشی: سوال من این است که اول باید این مسئله را مورد بررسی قرار دهیم که آیا از امکاناتی که در اختیار جمعیت هلالاحمر بوده است به خوبی و به شکل مطلوب برای امدادرسانی استفاده شده است یا خیر؟
در شهرستان الیگودرز در استان لرستان پاسخ این سوال منفی است ، چراکه 6 فروند هلیکوپتر در لرستان مسئولیت امدادرسانی را برعهده داشته است اما هلیکوپتر ساعت 11 وارد الیگودرز میشود ولی ساعت 1 برمیگردد و این اتفاق زمانی رخ میدهد که شرایط جوی مساعد است و روستاهای دوردست آذوقه ندارند و راه دسترسی ندارند از این رو از امکاناتی که در مجموعه هلال احمر است به خوبی استفاده نشده است و بهتر است ما ابتدا از امکانات خودمان به خوبی استفاده کنیم بعد به فکر حل مشکلات در تعاملات بینالمللی باشیم.
چطور ممکن است سپاه پاسدارن به بهترین شکل ممکن پای کار قرار دارد ولی سایر بخشها اقدامی انجام نمیدهند.
خبر فوری : در پی وقوع سیل برخی از مسئولین در ردههای مختلف همچون فرماندار، استاندار و شهردار در شهرهای خود حضو نداشتند از نظر شما باید نسبت به این مدیرانی که در گذشته در جهت اعطای مجوز ساخت و ساز در حریم رودخانهها و عدم لایروبی معابرعملکرد ضعیفی داشتند چه برخوردی اتخاذ کرد؟ آیا این افراد باید محاکمه شوند؟
خدابخشی: به نظر من دستگاهها و کسانی که اجازه ساخت و ساز در بستر رودخانهها را دادند باید پاسخگوی خسارتهایی که به مردم وارد شده است باشند، چرا که یک دستگاهی وقتی برای ساخت و ساز مجو صادر میکند یعنی تمام بررسیهای کارشناسی را انجام داده است ،ما اگر این ساخت و سازهای غیرمجاز را در بستر برخی از رودخانهها نداشتیم در استان لرستان به مراتب خسارتها کمتر بود از این رو باید افرادی که کوتاهی کردند چه در صدور مجوزها و چه در ساخت ابنیههایی که در جریان سیل از بین رفته است باید پاسخگو باشند و این افراد باید به دلیل بازی با جان مردم محاکمه شوند.فرد و نهادی که عملکرد خوبی نداشته است و باعث شده به مردم خسارت جانی وارد شود دادستان باید به عنوان مدعیالعموم با آنها برخورد شود.
*برای جبران خسارت سیل منابع مالی جدا اختصاص دادیم
خبرفوری: باتوجه به وقوع حادثه سیل در لرستان و چند استان دیگر کشورمان آیا طرحی را برای رسیدگی به مناطق و بهبود وضعیت مردم در این استانها در دستور کار دارید؟
خدابخشی: طرحی را نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای کمک به مناطق سیلزده تهیه کردند و این طرح به کمیسیون برنامه و بودجه ارجاع شده و کلیات آن در کمیسیون مصوب شده و جزئیات آن نیز بررسی شده و در حال جمعبندی نهایی است، از این رو درصدد هستیم با اختصاص منابعی در جهت جبران خسارتها وارد عمل شویم و مردم هرچه زودتر زندگی خود را از سربگیرند.
خبرفوری: برخی از مردم نسبت به اختصاص بودجه بیشتر از صندوق توسعه ملی به نهادهای چون صدا وسیما در مقایسه با بودجه استانهای که در درگیر سیل بودند انتقاد کردند نظر شما در این باره چیست؟
خدابخشی: برای ستاد بحران کشور اعتباراتی که در کشور پیشبینی شده است ، 5 درصد بودجه عمومی است واین بخش اختصاص پیدا کرده رقم بسیاری بالایی و بیش از 20 هزار میلیارد تومان میشود. تا جایی که من اطلاع دارم بودجه صدا و سیما 7 دهم درصد بودجه عمومی کشور است از این رو بودجه ستاد مدیریت بحران چندین برابر بودجهای مثل صدا و سیما است اما اینکه از صندوق توسعه ملی مبالغی برای کمک به مناطق سیلزده و زلزلهزده برداشت شود با پیشنهادات نمایندگان و موافقت مقام معظم رهبری این اقدام انجام خواهد شد، ما درمجلس باید تلاش کنیم صندوق توسعه ملی در جهت تقویت بخش خصوصی وارد عمل شود و تا جایی که امکانپذیر است این منابع جای دیگری نرود، ولی بعضی جاها ناچار هستیم به برخی از حوزهها مثل تامین آب شرب در روستاها کمک کنیم، چرا که وقتی آب شرب در روستاها نباشد روستاییان مجبور به مهاجرت به شهر و حاشیهنشینی هستند که این امر سبب میشود ما در عرصه اجتماعی با مشکلات بسیاری روبهرو شویم.
خبرفوری: شما در مجموع عملکرد نیروهای مسلح و دولت را در سیل اخیر چطور ارزیابی میکنید؟ آیا مردم از رویکرد مسئولین در سیل اخیر راضی بودند؟
خدابخشی: من در جریان وقوع سیل در مناطق مختلف حضور داشتم و باید گفت نیروهای مسلح باتمام توان پای کار بودند و به مردم کمک کردند و به خصوص در شهرستان الیگودرز سپاه پاسداران، بسیج و نیروهای جهادی سنگ تمام گذاشتند و من به نمایندگی از مردم استان لرستان لازم است از این عزیزان تشکر کنم.
خبرفوری: عملکرد دولت چطور بود؟
خدابخشی: دولت هم تا جایی که امکانپذیر بوده کمک کرده است وبرخی از دستگاههای دولتی خوب کار کردند و برخی کمکاری داشتند، اما مقایسهای که انجام بدهیم باید گفت نیروهای مسلح کمکاریی نداشتند.
خبرفوری:صحبت پایانی دارید بفرمایید؟
خدابخشی: یکی از مشکلاتی که ما در روستاها داشتیم و خیلی مورد توجه قرار نگرفته بود و باعث شد تا بارشهای اخیر منجر به سیل و تخریب واحدهای مسکونی شود این بود که بانکهای عامل از متقاضیان احداث مسکن و مقاومسازی درخواست معرفی ضامن کارمند داشتند از این رو ما در کمیسیون برنامه و بودجه پیشنهاد دادیم ضمانت این قبیل وامها به صورت سفته زنجیره باشد ،چرا که این شرایط سبب ارائه آسان تسهیلات میشود تا در آینده ما در اتفاقات مشابه دچار مشکل نشویم.
از طرف دیگر ما در کمیسیون برنامه و بودجه محدویت سنی را برای ارائه تسهیلات برداشتیم تا محدویتهای موجود در این زمینه نیز برداشته شود.
28