خاطره‌بازی AFC با پیروزی تاریخی ایران مقابل آمریکا

روز گذشته (۳۱ خردادماه) یک روز ویژه برای فوتبال ایران بود، زیرا یادآور و سالگرد تنها برد تاریخ تیم ملی فوتبال ایران در جام‌های جهانی آن هم برابر آمریکا در جام جهانی فرانسه است.

به همین بهانه سایت کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) در گزارشی به بازخوانی آن بازی به یادماندنی پرداخت.

این سایت نوشت: از لحظه‌ای که قرعه کشی جام جهانی ۱۹۹۸ صورت گرفت، جهان منتظر دیدار تاریخی جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا بود. AFC به مسابقه‌ای می‌پردازد که توجه جهانیان را به خود جلب کرد و با اولین پیروزی فوتبال ایران در تاریخ جام جهانی به پایان رسید.

شامگاه یک روز سرد دسامبر و شش ماه قبل از جام جهانی بود که ایران و آمریکا در گروه F جام جهانی ۱۹۹۸ همگروه شدند.

این امر باعث شد درباره بازی‌ای که می‌توانست در ورزشگاه «ژرلاند» لیون بازی جالب توجهی باشد، تیتر‌های مهیج و شورانگیزی درج شود.

برای تیم ایران که پس از سال ۱۹۷۸، نخستین بار به مسابقات جام جهانی راه یافته بود، فقط حضور در مرحله نهایی جام جهانی یک اتفاق مهم بود، اما تیم ملی در شرایطی نامطمئن و تقریبا با آشفتگی به فرانسه رفت.

«ویرا»، مربی‌ای که در ماه نوامبر گذشته در یک بازی درماتیک مقابل استرالیا در ملبورن آن‌ها را به فرانسه رسانده بود، مدت‌ها پیش رفته و جای خود را به "تومیسلاو ایویچ" داده بود.

ایویچ تیم ملی را در دیدار‌های دوستانه خارج از کشور در هنگ‌کنگ و اروپا هدایت کرده بود، اما در جریان اردوی تیم ملی در ایتالیا و پس از شکست ۷-۱ در بازی مقابل آ اس رم، سرمربی سابق امارات متحده عربی بر کنار و جلال طالبی به جای او منصوب شد.

سرمربی سابق "جیلانگ یونایتد" تنها سه هفته فرصت داشت تا تیمش را برای بازی در اولین حضور این کشور در جام جهانی پس از ۲۰ سال، آماده کند. اما این مسئله امید‌های این کشور را برای این که نسل طلایی بازیکنانش بتوانند در جام جهانی بدرخشند، کمرنگ نکرد.

کمتر از دو سال قبل، هواداران ایرانی دیده بودند که چطور تیمشان در بازی‌های آسیایی دوباره جان گرفت. تیمی که از علی دایی، کریم باقری، خداداد عزیزی و مهدی مهدوی کیا بهره می‌برد، در مرحله نهایی جام ملت‌های آسیا ۱۹۹۶ نگاه‌ها را به خود خیره کرده بود. حالا انتظارات از این تیم بالا بود.

با این حال، در اولین بازی ایران در جام جهانی برابر یوگسلاوی، به آن رویا‌های کسب موفقیت ضربه جدی وارد آمد. با کنار گذاشتن احمدرضا عابدزاده دروازه بان اول تیم ملی، در مسابقه‌ای که در ورزشگاه سنت اتین برگزار شد، نیما نکیسا به عنوان جانشین سنگربان پرسپولیس انتخاب شد.

همین نکته هم تعیین کننده بود. نکیسا برای مهار ضربه آزاد سینیشا میهایلوویچ در دقیقه ۱۷ جایگیری مناسبی نداشت، این گل که نتیجه بازی را رقم زد باعث شد امید‌های ایرانیان برای این که از بازی اول چیزی به دست بیاورند از بین برود و قبل از بازی روز ۲۱ ژوئن برابر آمریکا روی طالبی و تیمش فشار وارد شود.

این بازی نیاز به هیجان زیادی نداشت. در حالی که ایرانی‌ها و ایالات متحده قبل از مسابقات در"سید" سوم و چهارم قرار داشتند، شرایط نسبتاً ضعیف آن‌ها در این مسابقات بی ربط و عجیب نبود.

اما چشمان جهان به طرز چشمگیری به لیون دوخته شده بود و "آلن روتنبرگ" رئیس فدراسیون فوتبال ایالات متحده، این بازی را "مادر همه بازی ها" خوانده بود. با توجه به این که هر ۲ تیم بازی اول خود را باخته بودند - ایالات متحده مقابل آلمان شکست خورده بود - به سه امتیاز این بازی نیاز داشتند.

هر گونه مسائل احتمالی در زمین بین بازیکنان به سرعت توسط فیفا خنثی شد، این نهاد ۲۱ ژوئن را روز "بازی جوانمردانه" تعیین کرد و هر ۲ تیم قبل از شروع مسابقه گرد هم آمدند و عکس دسته جمعی گرفتند و بازیکنان ایرانی دسته گل‌هایی را به همتایان آمریکایی خود اهدا کردند. با این حال، جمعیت داخل ورزشگاه «ژرالد» به شدت و با صدای بلند تیم طالبی را تشویق می‌کردند.

در ادامه این گزارش به تشریح لحظات حساس بازی پرداخت و به این نکته اشاره کرد که قبل از گل اول ایران، آمریکایی‌ها در چند نوبت توسط "مک براید"، "کبی جونز" و "کلودیو رینا" دروازه ایران را تهدید کردند.

در حالی که ۱۲ دقیقه تا پایان بازی نیمه باقی مانده بود، "رینا" بدشانس بود که بشوت زیبایش وارد دروازه نشد و به تیرک دروازه برخورد کرد؛ که از کنار دروازه به بیرون رفت. هفت دقیقه بعد، ایرانی‌ها جلو رفتند.

ضربه‌ی آزاد جواد زرینچه از سمت راست به حمیدرضا استیلی که در محوطه جریمه یارگیری نشده بود، رسید و ضربه سر این هافبک از روی دست‌های "کیسی کلر" دروازه بان آمریکا به تور نشست و باعث شد استیلی از شوق فقط بدود.

چند سال بعد، استیلی گفت: "همه آن گل را به من یادآوری می‌کنند. افراد ۵ تا حتی ۹۵ ساله مرا بابت آن گل تحسین می‌کنند. بسیاری از ایرانیانی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند با افتخار می‌گویند که ایرانی هستند. آن پیروزی همه ایرانیان را متحد ساخت. در خط میانی، باقری نسبت به من آزادی بیشتری برای پیوستن به مهاجمان داشت. در آن لحظه دیدم که باقری هنوز در نیمه خودمان قرار دارد. وقتی مهدوی کیا و زرینچه در سمت راست بودند، جایی بین عزیزی و دایی دیدم. به داخل محوطه جریمه دویدم و ضربه سر زدم که توپ وارد دروازه شد."

ایرانی‌ها وقتی جلو می‌کشیدند هرگز نمی‌خواستند برتری خود را از دست بدهند. در دقیقه ۸۴ تیم ملی برتری خود مقابل حریف را ۲ برابر کرد.

به آمریکا سه دقیقه از زمانی که ضربه سر نزولی McBride از روی پا‌های نعیم سادوی تعویض شد، به یک امید شلیک کرد و محمد خاک پور مدافع نتوانست توپ را شلیک کند تا قبل از عبور از این خط، توپ را دفع کند.

مهدوی کیا روی پاس علی دایی وارد نیمه تیم ملی آمریکا شد و با شوتی کم ارتفاع به گوشه دروازه ایالات متحده دروازه "کیسی کلر" را باز کرد. در فاصله سه دقیقه به پایان بازی آمریکا با ضربه سر مک براید یکی از گل‌ها را جبران کرد. اما برای آمریکایی‌ها خیلی دیر شده بود و تیم ملی با کسب یک پیروزی تاریخی برنده شد و ایالات متحده یک بازی مانده به پایان مرحله گروهی از دور مسابقات حذف شد.

پیروزی در لیون نه تنها تاریخی بود، بلکه بدان معنی بود که ایرانی‌ها با امید به صعود به مرحله حذفی مسابقات جام جهانی برای اولین بار وارد بازی نهایی خود در مرحله گروهی شدند. فقط یک مسئله وجود داشت: آلمان قهرمان سه دوره جام جهانی بر سر راه آن‌ها قرار داشت. تیمی که از بازیکنانی، چون لوتار ماتئوس، یورگن کلینزمن و الیویه بیرهوف بهره می‌برد.

با حضور دایی، باقری و عزیزی که در بوندسلیگا بازی می‌کردند و سایرین از جمله مهدوی کیا که باشگاه‌های آلمانی او را زیر نظر داشتند، دیدار با غول‌های اروپایی بازی بزرگ دیگری برای ایرانی‌ها بود.

در پایان شکست ۲-۰ با گل‌های بیرهوف و کلینزمن، طالبی و تیمش را از جام جهانی حذف کرد و ۸ سال دیگر طول کشید تا ایرانیان به مرحله نهایی جام جهانی سال ۲۰۰۶ در آلمان برگردند.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

24