شگفتی‌های معماری جهان در سال ۲۰۲۵ را بشناسید

این سازه، درواقع یک پله‌کان مارپیچ دوگانه است که بازدیدکنندگان را به ارتفاع ۲۴ متری می‌برد؛ جایی که چشم‌اندازی زیبا از رودخانه ماس و شهر روتردام پیش روی آنان گشوده می‌شود. سطح براق و پولیش‌شده‌ صفحات استیل نه‌تنها بازتابی از نور و رنگ شهر است، بلکه پویایی و تغییر را در ساختار خود جای داده است. طراحی MAD این تحول را با ظرافتی شاعرانه بیان کرده است؛ از خطوط نرم و مسیرهای مارپیچ گرفته تا انعکاس نور روی استیل که یادآور جریان زندگی و مسیرهای مهاجرت است.

گوی‌های فولادی شناور هتل سبارا عربستان

هتل شبارا در عربستان سعودی یکی از چشمگیرترین نمونه‌های معماری معاصر و نماد جسارت طراحی در سال‌های اخیر است که مرز میان خیال، طبیعت و فناوری را از نو تعریف کرده است. این اقامتگاه لوکس، مجموعه‌ای از ویلاهای کروی از جنس استیل صیقلی را در دل آب‌های آرام ساحل جای داده است که همچون گوی‌های نقره‌ای، بین آسمان و دریا شناور به نظر می‌رسند و با انعکاس محیط پیرامون، حس متفاوتی ایجاد می‌کنند.

سطح آینه‌ای این گوی‌ها نه‌تنها جلوه‌ای فرازمینی به مجموعه بخشیده، بلکه به شکلی هوشمندانه با محیط طبیعی ادغام شده است. این سازه به عنوان یکی از شگفتی‌های معماری جهان در سال ۲۰۲۵، در ساعات روز بازتاب خورشید و موج‌ها را در خود دارد و شب‌ها با انعکاس نور ماه و ستارگان، منظره‌ای رؤیایی در افق می‌سازد. طراحی هتل شبارا به‌گونه‌ای انجام شده که حداقل تماس با بستر دریا را داشته باشد تا زیستگاه‌های مرجانی دست‌نخورده باقی بمانند و توازن محیط زیست دریایی حفظ شود. هر ویلای کروی با مصالح مقاوم در برابر خوردگی آب شور طراحی شده و دارای سیستم تهویه‌ هوشمند و فیلترکننده‌ رطوبت است تا تجربه‌ی اقامت در دل دریا، آسایش کامل را برای مهمانان فراهم کند.

پارک عمودی درخت شی‌آن در چین

استودیو هیترویک پس از موفقیت چشمگیر پروژه‌هایش در نیویورک، این بار نگاه خود را به شرق معطوف کرده و در شهر تاریخی شی‌آن چین، اثری چشم‌نواز و شاعرانه تحت عنوان «درخت شی‌آن» آفریده است. سازه‌ای ۵۷ متری که هم یادآور گذشته‌ باشکوه این سرزمین است و هم تجسمی از آینده‌ای سبز و انسان‌محور. این پارک عمودی همان‌گونه که از نامش پیداست، ساختاری شبیه به یک درخت عظیم‌الجثه دارد. اما در عوض شاخه‌ها، مجموعه‌ای از ۵۶ تراس پله‌مانند را در خود جای داده که هر کدام با گیاهان بومی منطقه پوشیده شده‌اند.

بازدیدکنندگان می‌توانند از پایین تا بالای این درخت زنده بالا بروند و در مسیر، با لایه‌های گوناگون از پوشش گیاهی که تنوع زیستی مسیر جاده‌ی ابریشم را بازآفرینی می‌کند روبه‌رو شوند.پوشش بیرونی این سازه درخت مانند از بیش از ۱۰۰ هزار کاشی سرامیکی دست‌ساز تشکیل شده که یادآور بافت سفال‌های باستانی و ارتش سفالی امپراتور چین شی‌هوانگ است. این کاشی‌ها با درخششی لطیف در زیر نور خورشید، جلوه‌ای بین واقعیت و خیال می‌آفرینند. در طراحی این پروژه، هیترویک همچون همیشه بر اصولی چون پویایی، تعامل انسانی و ادغام معماری با طبیعت تأکید داشته است.

زمین فوتبال در آسمان دبی امارات

ترکیب دنیای معماری بلندپروازانه با فرهنگ فوتبال شاید در نگاه نخست غیرمنتظره به نظر برسد، اما دبی بار دیگر مرزهای تخیل شهری را جابه‌جا کرده است. این بار شرکت داماک در همکاری با باشگاه چلسی انگلستان، دست به اجرای پروژه‌ای زده که تجلی لوکس‌ترین شکل از هویت ورزشی جهانی به شمار می‌آید. پروژه مشترک داماک و چلسی شامل شش برج مسکونی ۱۳۰ متری است که به‌عنوان نخستین اقامتگاه‌های برند چلسی در جهان طراحی شده‌اند. برج‌هایی که تنها محل سکونت نیستند، بلکه تجربه‌ای از زندگی در روح فوتبال انگلیسی را برای طرفداران فراهم می‌کنند.

فضای داخلی این برج‌ها با ترکیبی از ظرافت سبک شهرسازی لندن و پویایی پرزرق‌وبرق دبی شکل گرفته است. از بافت‌ها و رنگ‌های الهام‌گرفته از لباس‌های تیم فوتبال چلسی گرفته تا مبلمان و نورپردازی که حس هیجان زمین بازی را در سکونتگاه بازآفرینی می‌کند. در میان امکانات اختصاصی، وجود یک زمین تمرینی خصوصی برای ساکنان، سالن‌های تناسب اندام با طراحی سفارشی بر اساس مراکز تمرین چلسی و فضاهایی برای تماشای مسابقات در جمع هواداران، از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این مجموعه است.

سالن کنسرت بادی در ژاپن

در میان شگفتی‌های معماری جهان در سال 2025، سازه‌ای وجود دارد که مرز میان هنر، احساس و فناوری را به طرزی شگفت‌انگیز در هم می‌آمیزد. پروژه Ark Nova به عنوان سالن کنسرت بادی از جنس PVC، اکنون پس از سال‌ها حضور در ژاپن برای نخستین‌بار به سوئیس سفر کرده و نگاه جهانیان را به خود جلب کرده است. این ساختار بنفش‌رنگ شبیه یک دونات غول‌پیکر است که ظرف یک ساعت به‌طور کامل باد می‌شود و درون خود فضایی برای حدود ۵۰۰ نفر فراهم می‌کند.

اما آنچه آن را از هر سازه موقت دیگری متمایز می‌کند، فلسفه‌ای است که در دل آن نهفته است. نیمکت‌های چوبی داخل این سازه از درختان سدر کهن‌سال منطقه فوکوشیما ساخته شده‌اند که در جریان زلزله و سونامی سال ۲۰۱۱ آسیب دیدند. حضور آن‌ها در Ark Nova، به بنا معنایی عمیق‌تر از عملکردی صرفاً معماری بخشیده که شامل احترام به طبیعت و تبدیل ویرانی به هنر است.

باغ ابدی جزیره لاحق عربستان

جزیره‌ تفریحی «لاحق» (Laheq)، بار دیگر جاه‌طلبی عربستان سعودی را در بازتعریف معماری لوکس و پایدار در دریای سرخ به نمایش گذاشته است. این جزیره که توسط استودیو فاستر + پارتنرز طراحی شده، بخشی از چشم‌انداز بلندپروازانه‌ توسعه‌ سواحل غربی عربستان به‌شمار می‌رود و نمونه‌ای کم‌نظیر از پیوند طراحی آینده‌نگر با احترام به طبیعت محسوب می‌شود. در قلب لاحق، یک سازه‌ مصنوعی عظیم و حلقوی به قطر ۸۰۰ متر قرار دارد. دایره‌ای شناور بر سطح دریا که مانند حلقه‌ای نقره‌ای بر آب می‌درخشد و درون آن مجموعه‌ای از هتل‌ها، ویلاهای مجلل و آپارتمان‌های دریایی جای گرفته‌اند.

این سازه در میان مجمع‌الجزایری شامل ۹۰ جزیره واقع شده و با عنوان «باغ ابدی» شناخته می‌شود که اشاره به تلفیق معماری مدرن دریایی دارد. در طراحی آن، چشم‌اندازهای سبز، مسیرهای پوشیده از نخل و آبراهه‌های طبیعی به‌گونه‌ای ترکیب شده‌اند که تجربه‌ی سکونتی میان زمین، آسمان و دریا را بازآفرینی می‌کنند. اما نقطه‌ تمایز اصلی پروژه، رویکرد کاملاً پایدار و اکولوژیکی آن است. لاحق نه تنها بر پایه‌ اصول مهندسی کم‌کربن ساخته شده، بلکه هدف‌گذاری کرده تا تا سال ۲۰۳۰ تمام انرژی موردنیاز خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین کند. همچنین طراحی پایه‌های شناور، به‌گونه‌ای انجام شده که کمترین تماس را با بستر دریا و صخره‌های مرجانی داشته باشد.

ساختمان فضایی ییدان در چین

در قلب شهر شنژن چین، سازه‌ای سر برآورده که بیشتر از آن‌که به یک مجموعه اداری شباهت داشته باشد، یادآور بنایی فضایی است. اثر تازه‌ای از نابغه‌ معماری معاصر، زها حدید که به‌واسطه‌ خطوط روان، هندسه‌ سیال و جسارت در فرم، مرزهای طراحی سنتی را در هم شکسته است. مرکز «ییدان» با ساختاری موج‌دار و پوسته‌ای از جنس انحنای مایع، تصویری از دره‌ها و رشته‌کوه‌های جنوب چین را در قالبی معماری به نمایش درمی‌آورد.

در میان دو بال عظیم این ساختمان، شکافی وسیع ایجاد شده است که نه‌تنها چهره‌ای دراماتیک و فرازمینی به بنا می‌بخشد، بلکه به‌عنوان قلب تنفسی سازه عمل می‌کند و اجازه می‌دهد نور خورشید و جریان هوا تا عمیق‌ترین طبقات نفوذ کنند. اما فراتر از فرم شاعرانه، بنای ییدان نمونه‌ای برجسته از معماری سبز نسل آینده است. پوسته‌ خارجی آن با پنل‌های خورشیدی یکپارچه پوشیده شده‌ تا بخشی از انرژی مجموعه را تأمین کند و سیستم هوشمند جمع‌آوری آب باران برای مصارف غیرآشامیدنی طراحی شده است. این رویکرد پایداری، در کنار سامانه‌های تهویه‌ی طبیعی و مصالح کم‌کربن، موجب شده با یکی از شگفتی‌های معماری جهان در سال ۲۰۲۵ روبرو شویم.

دکل‌های برق شبیه به حیوانات در اتریش

پروژه خلاقانه‌ «غول‌های برق اتریش» نگاه تازه‌ای به رابطه میان زیرساخت‌های صنعتی و زیبایی طبیعی ارائه می‌دهد. در جهانی که معمولاً دکل‌های برق به عنوان عناصر خشن و مزاحم در چشم‌اندازهای روستایی و کوهستانی دیده می‌شوند، این طرح به نوعی سنت‌شکنی کرده است. در این برنامه که با همکاری شبکه برق ملی اتریش شکل گرفته، دکل‌های فلزی سنتی جای خود را به مجسمه‌هایی عظیم‌الجثه با الهام از حیوانات نمادین استان‌ها داده‌اند. برای نمونه، در استان بورگن‌لند دکل‌ها به‌شکل لک‌لک‌هایی در حال پرواز طراحی شده‌اند. در استانی دیگر نیز دکل‌ها شکل گوزن‌هایی با شاخ‌های بلند به خود گرفته‌اند.

این فرم‌های نمایشی نه‌تنها عملکرد فنی خود را حفظ کرده‌اند، بلکه به چهره‌ای فرهنگی و نمادین برای هر استان بدل شده‌اند. هدف اصلی پروژه کاهش تأثیر بصری تأسیسات صنعتی بر طبیعت است، اما نتیجه‌ای فراتر از آن حاصل شده و اکنون به جاذبه‌های گردشگری بدل شده‌اند و گردشگرانی را جذب می‌کنند که برای تماشای ترکیب هنر و مهندسی در مقیاسی بی‌نظیر به دامنه‌های آلپ یا دشت‌های اتریش سفر می‌کنند. حتی مدل‌های مینیاتوری این غول‌های برق به قدری توجه جهانیان را جلب کرده‌اند که در موزه طراحی سنگاپور به نمایش گذاشته شده‌اند.

آسمان‌خراش زرمات در سوئیس

در دل چشم‌انداز آرام زِرمات به عنوان روستایی معروف در دامنه‌های کوه افسانه‌ای ماترهورن، طرحی در حال شکل‌گیری است که می‌تواند با قرار گرفتن در زمره شگفتی‌های معماری جهان در سال 2025، تعریف ما از معماری کوهستانی را به‌کلی دگرگون کند. پروژه جاه‌طلبانه‌ Lina Peak یک برج شیشه‌ای با ارتفاع چشمگیر ۲۶۰ متر است که در دل دامنه‌ کوه ساخته می‌شود تا در میان قله‌ها بدرخشد. طراحی آن الهام‌گرفته از شکل هندسی خود ماترهورن است؛ سطوح منشوری و انحنای عمودی برج، بازتابی از انباشت برف و شکست نور در قله‌های آلپ را تداعی می‌کند. درون این سازه، ۵۰۰ واحد مسکونی، یک هتل لوکس چندطبقه و مجموعه‌ای از امکانات رفاهی و تفریحی جای خواهند گرفت.

با وجود ظاهر فرازمینی و آینده‌نگرانه‌ خود، هدف اصلی Lina Peak برخلاف تصور رایج، کاهش فشار بر بافت سنتی و محدود روستا است. طراح پروژه باور دارد که تمرکز سکونت در یک سازه عمودی می‌تواند از گسترش بی‌رویه‌ خانه‌های پراکنده در طبیعت جلوگیری کرده و آرامش بصری و زیست‌محیطی زرمات را حفظ کند. با این حال، طرح همچنان محل بحث و مناقشه میان مدافعان توسعه‌ پایدار و محافظان مناظر تاریخی آلپ است.