بازداشت زنان اینفلوئنسر | جرم؟ نقض ارزشهای خانوادگی!
در ماههای اخیر، مصر شاهد تشدید موج بازداشت اینفلوئنسرها و تولیدکنندگان محتوا در شبکههای اجتماعی بوده است؛ روندی که به گفته نهادهای حقوق بشری، با هدف «حفاظت از اخلاق عمومی و ارزشهای خانوادگی» انجام میشود، اما منتقدان آن را شکلی از کنترل اجتماعی و محدودسازی آزادی بیان میدانند.
به گزارش خبر فوری، این موج بازداشتها اگرچه از سال ۲۰۲۰ آغاز شده، اما از تابستان ۲۰۲۵ بهطور محسوسی شدت گرفته است. تنها در پنج ماه اخیر، حدود ۱۶۷ نفر در ۱۳۴ پرونده قضایی بازداشت یا تحت پیگرد قرار گرفتهاند؛ آماری که به معنای بازداشت بیش از یک نفر در هر روز است. بیشتر این افراد در پلتفرمهایی چون تیکتاک، اینستاگرام و یوتیوب فعالیت داشتهاند.
اتهام اصلی مطرحشده علیه این افراد، «نقض ارزشهای خانوادگی»، «رفتار غیر اخلاقی» یا «محتوای غیرمناسب» عنوان شده است؛ مفاهیمی که در قوانین مصر تعریف دقیق و روشنی ندارند. فعالان حقوق بشر میگویند همین ابهام قانونی، دست مقامات را برای تفسیر سلیقهای و برخورد گسترده باز گذاشته است.
بیشتر بخوانید:
قتل اینفلوئنسر برزیلی توسط همسرش
جنجال کیف خواننده | با پولش میشود خانه خرید!
نکته قابل توجه آن است که بخش بزرگی از بازداشتشدگان را زنان جوان تشکیل میدهند؛ زنانی که به دلیل نوع پوشش، شیوه صحبت، رقص یا سبک زندگی نمایشدادهشده در ویدئوهایشان هدف پیگرد قرار گرفتهاند. منتقدان معتقدند این سیاستها بیش از آنکه ناظر بر قانون باشد، تلاشی برای تحمیل الگوهای سنتی و محافظهکارانه به فضای دیجیتال است.
در کنار زنان، برخی مردان نیز به دلیل آنچه «رفتار نامتعارف با هنجارهای مردانگی» توصیف شده، بازداشت شدهاند. حتی در مواردی، استفاده از اپلیکیشنهای دوستیابی یا انتشار محتوای شخصی، مبنای طرح اتهام قرار گرفته است.
یکی از پروندههای نمادین، مربوط به یک اینفلوئنسر تیکتاک است که از زمان آغاز فعالیت خود چندین بار بازداشت یا محاکمه شده و با اتهامهایی متغیر، از «اخلال در اخلاق عمومی» تا «انتشار اخبار جعلی» روبهرو بوده است. وکلای مدافع میگویند این پروندهها نشاندهنده فشار مداوم بر چهرههای پرمخاطب آنلاین است.
سازمانهای حقوق بشری داخلی و بینالمللی هشدار دادهاند که این سیاستها، نهتنها آزادی بیان را محدود میکند، بلکه فرصتهای اقتصادی و اجتماعی بسیاری از جوانان را که شبکههای اجتماعی را راهی برای ارتقای زندگی خود میدانند، از بین میبرد. در حالی که دولت مصر بر ضرورت حفظ اخلاق عمومی تأکید دارد، منتقدان میپرسند: مرز میان قانون، اخلاق و کنترل اجتماعی دقیقاً کجاست؟