زندگی دوم پمپئی؛ آیا بازماندگان پس از فاجعه آتشفشان به شهر بازگشتند؟
اگرچه فوران فاجعه‌بار کوه وزوو در سال ۷۹ میلادی، پمپئی را به شهری در خاکستر بدل کرد، یک‌پنجم از جمعیت ۲۰ هزار نفری آن را کشت و آن را به ویرانه بدل ساخت، اما اکنون شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد برخی از بازماندگان و احتمالاً افراد تازه‌وارد به ویرانه‌های شهر بازگشته‌اند تا زندگی خود را از نو بسازند.
حفاری‌های تازه در بلوک جنوبی پارک باستان‌شناسی، تغییراتی در ساختمان‌ها پس از فوران، نشانه‌هایی از فعالیت‌های خانگی و بازاستفاده از ویرانه‌ها را آشکار کرده است.
پژوهشگران اکنون بر این باورند که پس از فاجعه فوران آتشفشان، جمعیتی از انسان‌ها خانه‌های ویران‌شده را به نوعی سکونتگاه برای بقا تبدیل کرده و در شرایطی ابتدایی و اضطراری در این شهر زندگی می‌کرده‌اند؛ به طوری که طبقات بالایی دوباره قابل سکونت شده بودند و طبقات همکف که زمانی فضاهایی مجلل به سبک رومی بودند، به انبارهایی دارای تنور و آسیاب تبدیل شده بودند.
این ساکنان ممکن است تنها شامل اهالی سابق شهر نبوده باشند، بلکه احتمالاً تازه‌واردانی نیز در میان آن‌ها بوده‌اند که چیزی برای از دست دادن نداشتند و با این امید آمده بودند که در میان ویرانه‌ها زنده بمانند یا حتی اشیای ارزشمند باقی‌مانده را بیابند.
پژوهشگران در بیانیه‌ای اعلام کردند: «با توجه به داده‌های باستان‌شناسی، این باید یک سکونتگاه غیررسمی بوده باشد که مردم در شرایطی ناپایدار و بدون زیرساخت‌ها و خدمات متعارف شهرهای رومی در آن زندگی می‌کرده‌اند.»
نمایی از شهر سوخته پمپئی AP Photo
گابریل زوکتریگل، مدیر سایت باستانی پمپئی گفت: «با حفاری‌های جدید، تصویر روشن‌تری به دست آمده است: «پمپئی پس از سال ۷۹، نه به‌عنوان یک شهر، بلکه به‌مثابه توده‌ای ناپایدار و خاکستری از سکونت‌ها دوباره پدیدار می‌شود، چیزی شبیه اردوگاه، یا زاغه‌ای میان ویرانه‌هایی که هنوز می‌توان شهر پیشین را در آن‌ها بازشناخت.»
تیم پژوهشی بر این باور است که این دوره بازگشت ممکن است تا قرن پنجم میلادی ادامه داشته باشد، یعنی زمانی که یک فوران آتشفشانی دیگر موسوم به «پولنا» احتمالاً باعث ترک نهایی این مکان شده است.
