کارگردان «افرا»: بسیاری از مخاطبان سریال، با کشته‌شدن پیمان، مخالف بودند

بهرنگ توفیقی شب گذشته (پنجشنبه ۱۳ آبان)، مهمان برنامه «سریالیست» با اجرای پدرام کریمی بود که روی آنتن شبکه یک سیما می‌رود.

کارگردان «افرا» در آغاز سخنانش گفت: «خیلی وقت‌ها گفته‌ام ذات هنر تشنه دیده شدن است و یکی از دلایلی که من همیشه به جان و دل برای تلویزیون کار می‌کنم، مخاطب گسترده است. وقتی اثری می‌سازی، می‌دانی میلیون‌ها نفر قرار است کار را ببینند و این بسیار جذاب است. اگرچه سختی کار را بیشتر می‌کند اما واقعیت این است که بخش شیرین این کار، میزان مخاطب بالای تلویزیون است. وقتی رضایت را می‌بینی، خستگی از تنت درمی‌رود. همیشه نسبت به مخاطب عشق و علاقه داشته‌ام.»

او در ادامه درباره داستان سریال «افرا» و قهرمان داستان توضیح داد: «از دیدگاه من «افرا»، ساختاری کاملا مدرن دارد. یعنی شاید یک جایی روی کاغذ وقتی اولین بار فیلمنامه را خواندم متوجه شدم نمی‌شود «افرا» را خیلی پایبند به قوانین کلاسیک دانست. قصه‌ای که با محیط‌بانی به نام مسعود تا قسمت ۱۰ پیش می‌رود و قهرمان قصه مسعود است. اما از قسمت ۱۰ به بعد داستان دیگری آغاز می‌شود. یک قتل در قصه اتفاق می‌افتد و وحیدی که شاید در سایه ارتباط با حاج محمود فقط تا قسمت ۱۰ معرفی شده بود، به قهرمان قصه تبدیل می‌شود. حاج محمود هم به عنوان یکی از ستون‌های اصلی قصه شخصیت عوض می‌کند. یعنی موقعیت را تغییر می‌دهد. از یک ارتباطی که شاید ماجرای جدی برایش نبوده است. یک دفعه یک تغییر فضایی ایجاد می‌شود و به قطب دیگری تبدیل می‌شود. یعنی اگر قرار باشد طور دیگری مقابل وحید بایستد. اساسا احساس می‌کنم فیلمنامه سریال نمی‌تواند خیلی پایبند به اصول کلاسیک در تعریف کلی باشد.»

کارگردان سریال «افرا» افزود: «روز اولی که قصه را خواندم با آقای مولایی جلسه داشتم. یک سوال پرسیدم و گفتم چرا کار از قسمت ۱۰ شروع نشود؟ گفتم به نظرم از قسمت دهم شروع شود. زمان طولانی برای پیش تولید داشتیم. چون درگیر ساخت سریالی دیگری بودم و وقفه کرونا هم اتفاق افتاد. از دوستانی که فیلمنامه را خواندند نظرات مختلفی شنیدم. مهدی سلطانی نظرش این بود که ۱۰ قسمت اول کاملا بی‌عیب و نقص است و چقدر جذاب پیش می‌رود.»

او ادامه داد: «این نگاه باعث شد با تمرکز بیشتری به ۱۰ قسمت اول بپردازم. یعنی قصه‌ ای که اگر الان بخواهم درباره‌اش حرف بزنم احساس می‌کنم نظرم این بود که نمی‌خواستم حذف شود. می‌خواستم ۱۰ قسمت، ۵ قسمت بشود. الان فکر می‌کنم بعد از این‌که سریال پخش شد و ارتباطی که بیننده با کاراکتر مائده، پیمان و با شخصیت مسعود برقرار کرد، لازم بود.»

توفیقی درباره اینکه ۱۰ قسمت اول «افرا» در تلویبیون پربیننده‌تر بوده است، توضیح داد: «بعد از قسمت دهم سریال و یک بخشی هم بعد از قسمت ششم، سریال افت کرده است. دلیلش این است که بیننده‌ها در تلویزیون همراه ما شده‌اند. خیلی‌ها را می‌دانستم که به عنوان آرشیو به سراغ تلویبیون رفته‌اند. یعنی از ۵ و ۶ همراه سریال شده‌اند بعد رفته‌اند قسمت‌های قبلی را در تلویبیون دیده‌اند. این به معنی ریزش مخاطب نیست. فکر می‌کنم به شرایط جامعه هم برمی گشت. آن روزها خیلی بیشتر درگیر کرونا بودیم. روزهای تلخی را می‌گذراندیم. این حجم از واکسیناسیون اتفاق نیفتاده بود. شاید اگر تاریخ پخش‌مان تغییر می‌کرد، مخاطب حوصله بیشتری برای تماشای آن قسمت‌ها داشت.»

کارگردان «آقازاده» درباره تلخی کار و پخش در روزهای سخت کرونایی و شرایط جامعه اظهار کرد: «تصویب این قصه به قبل از ماجرای کرونا برمی‌گردد. روزهای تلخی گذراندیم که امیدوارم روزهای آخرش باشد. شاید سیاست دیگری برای پخش در این روزها اتخاذ می‌کردند اما این دست من نبوده است. با سکانس‌های غمگین احساسی مواجه می‌شوم و دلم می‌خواهد عمق فاجعه را نشان بدهم. بعد در تدوین کمی دوستان کار را تلطیف می‌کنند. اما واقعا حس و حال خودم نسبت به کاراکتر پیمان که از دست رفته بود همانی بود که در کار می‌دیدید. نرم‌تر بلد نبودم. با نظارت آقای زین‌العابدین و آقای الماسی یک بخش‌هایی تلطیف شد که فکر می‌کنم مردم با این تلطیف شدن راحت‌تر برخورد کردند.»

توفیقی درباره بخش‌هایی از سریال که به نظر می‌رسد تقابل کاراکترهای وحید و حاج محمود است، توضیح داد: «به واسطه خاطره تلخی است که حاج محمود از پیمان باقی می‌گذارد. ما در آخر قسمت ششم وقتی وحید از کارخانه اخراج شد، در نمای آخر دیدیم که پیمان سرش را روی شانه وحید گذاشته بود، انگار تکیه‌گاه دیگری به جز او نداشت و این ارتباط دو برادر، بعد که پیش‌تر رفتیم دیدیم به دلیل عدم حضور پدر در آن خانواده شبیه رابطه پدر و پسری است. برادر بزرگ‌تر واقعا شبیه پدر عمل کرده است. همه دغدغه او درست بزرگ شدن پیمان و تحصیل کردن او است. برخوردی که حاج محمود با این جوان می‌کند و تحقیری که داشته است، از ذهن وحید پاک نشد.»

او بیان کرد: «بخش‌های بسیار زیادی از کار به عهده خود بازیگر است. همیشه دوست دارم این تفکر را به صفت‌های بازیگرانی که دوست‌شان دارم اضافه کنم. مثل پژمان بازغی که فکر می‌کنم بیش از ۲۰ سال با هم رفاقت داریم اما اولین کاری است که با هم انجام دادیم. من می‌دانم او چقدر فیلم‌بین و کتاب‌خوان است و با دقت می‌بیند و می‌خواند. تخصصی می‌بیند و تجزیه و تحلیل می‌کند. معلوم است که وقتی این نقش را به پژمان می‌سپاری، باری از روی دوشت برداشته می‌شود. فکر نمی‌کنم ما به جز جلسه اول و دوم، بحث‌های طولانی داشته باشیم.»

کارگردان سریال«افرا» در ادامه گفت: «دوست دارم نقدهای نسبت به کار را بشنوم. اما این‌که منتقد برنامه معتقد است باید با همان ریتم، لحن و ضرباهنگ ۱۰ قسمت اول، کار را ادامه می‌دادیم، امکان‌پذیر نبود. چون یکی از پایه‌های این ماجرا که پیمان بود را از دست دادیم. یعنی قصه‌ای را تعریف کردیم که از دست رفتن یک نفر باعث کنش‌ها و چالش‌هایی در زندگی این آدم‌ها می‌شود. این کنش‌ها را چه در فیلمنامه چه در ساختار تغییر می‌داد و قصه نمی‌توانست با همان شکلی که پیش می‌رفت، جلو برود. شاید بتوانم این را بگویم که ذائقه بخشی از مخاطبان این‌طور بود که آن قتل اتفاق نمی‌افتاد. اما اصل قصه این بود.»

«سریالیست» به تهیه‌کنندگی محمد باریکانی و مجتبی فرجی و با اجرای پدرام کریمی، کاری است از گروه تاریخ، فرهنگ و هنر شبکه یک که پنجشنبه‌ها ساعت ۲۳:۱۵ از شبکه یک پخش می‌شود.

منبع: خبرآنلاین

38