داستان ناتمام باغ اراج

تصویری از گودبرداری ناکام در باغی چند هزار متری در منطقه اراج تهران به سرعت در شبکه‌های مجازی منتشر و دست به دست شد. الهام فخاری از اعضای شورای شهر تهران خبر از این ناکامی در گودبرداری داد و به مردمی که جلوی این کار را گرفتند تبریک گفت اما ماجرا دقیقا ار کجا شروع شد؟

ماجرا از سه سال پیش شروع شد

باغ اراج با مساحت ۲۹ هزار مترمربع در محله اراج وجود داشته که پهنه آن G111 بوستان عمومی است. در سال ۱۳۹۴ این باغ ابتدا توسط سوءاستفاده‌گران خشک شد و در یک حادثه مشکوک، آتش‌سوزی گسترده‌ای در این باغ رخ داده است. این آتش‌سوزی که بیش از هزار اصله درخت این باغ را از بین برده است به قدری گسترده بوده که منطقه شمالی تهران را تحت‌الشعاع قرار داد و طبق برآورد اولیه ۸۰ درصد باغ سوزانده شده است.

زهرا صدراعظم نوری٬ رییس کمیسیون محیط زیست شورای شهر تهران در صحن علنی شورای شهر تهران گفت: به دلیل این آتش‌سوزی دادستان تهران و شورای حفظ حقوق بیت‌المال به عنوان مدعی‌العموم به این پرونده ورود کرده و کمیسیون ماده هفت قانون حفظ و گسترش فضای سبز ضمن اعمال ماده ۴ قانون (تعقیب قضایی مالکین) تبصره یک ماده ششم (تبصره ملک از طریق دادگاه) و ۸۵ میلیارد تومان خسارت و جهت احیا باغ، غرس 5 هزار اصله درخت را برای این ملک رأی صادر کرد.

عضو شورای اسلامی شهر تهران افزود: با وجود اینکه پرونده به دلیل مالکیت ستاد اجرایی فرمان حضرت امام و بهره‌برداری اوقاف در دادگاه ویژه روحانیت مفتوح بوده اما پیگیری مؤثر توسط شهرداری وقت منطقه صورت نگرفته است. حتی شهرداری منطقه طرح تغییر کاربری این باغ از بوستان عمومی به برج را تهیه و در سال جاری به کمیسیون ماده 5 ارسال کرد.

نوری بیان کرد: کمیسیون ماده ۵ نیز با توجه به عدم تدوین ضوابط ساخت و ساز در باغات در جلسه 579 مرداد ماه سال جاری، رأی به عدم موافقت با طرح پیشنهادی را صادر می‌نماید. اما با وجود عدم امکان صدور پروانه برای باغات، شهرداری منطقه در مهر ماه مجوز دیوارکشی برای این باغ صادر و در آبان ماه نیز مجوز گودبرداری 30 درصد را صادر کرد.

کمیسیون ماده ۵ چه کرد؟

کمیسیون ماده ۵ اما در اینباره باید چه می‌کرده و دقیقا چه کرده است؟

سالاری نیز در تذکری در شورای شهراعلام کرد:شورای چهارم شهر تهران مانع این اقدام شد و بابت درختان سوخته و قطع شده ۸۵ میلیارد تومان جریمه تعیین کرد و تاکنون نیز از صدور مجوز ساخت‌وساز در این باغ جلوگیری شده است اما آنها پرونده را به کارگروه فنی کمیسیون ماده ۵ بردند و مصوبه ۳۰ - ۷۰ گرفتند درحالی‌که ما در کمیسیون ماده ۵ با بارگذاری در آنجا مخالفت کردیم.

رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران گفت: سازمان اوقاف و امور خیریه باغات در اختیار خود را به‌صورت باغ حفظ کرده و از واگذاری آنها برای بارگذاری خودداری کند تا افراد حقیقی و حقوقی درگیر مشکلات نشوند. محمد سالاری در تذکری به اقدام سازمان اوقاف و امور خیریه درخصوص باغ اراج اظهارداشت: ما در کنار صیانت از باغات و اهمیت به حفظ و گسترش فضاهای سبز باید موضوع حق‌الناس را نیز درنظر بگیریم.

تاجیک اسماعیلی، شهردار منطقه یک در واپسین ساعات حضورش در مقام شهرداری نیز در به همشهری گفت: عملیات گودبرداری در این باغ هم‌اکنون متوقف شده‌ است. طبق قانون البته باید گودبرداری صورت بگیرد. هنگامی‌ که ذی‌نفع 70درصد باغ را به شهرداری واگذار می‌کند، شهرداری متعهد است که پروانه ساختمانی بدهد. حالا اگر شهرداری بنا به موانعی نمی‌تواند پروانه بدهد، این مشکل شهرداری است، نه ذی‌نفع. شهردار سابق منطقه یک افزود: وقتی ذی‌نفع 70درصد ملک را سند زده و به شهرداری تحویل داده است، یعنی ما هم باید پروانه دهیم، اما چنین نشد. ما اتفاقا با کمیسیون ماده 5 و شهرسازی مکاتبه کردیم که این باغ از مصوبه اخیر شورای شهر تهران استثنا باشد ولی آنها گفتند که فعلا شورا موافق نیست و اجازه دهید بماند برای بعد. در واقع جواب رد دادند. با همه اینها، عملا شهرداری متعهد است. اسماعیلی در ادامه افزود: من به‌دلیل اینکه بتوانم به ذی‌نفع کمک کنم، دستور دیوارکشی در اطراف ملک را صادر کردم. گفتم که دیوار بکش و سهم خود را جدا کن، چون ما هم می‌خواهیم پارک بسازیم.

از بین رفتن باغات قابل توجیه نیست از طرفی هم نقش شهرداری در این حوزه بر هیچکس پوشیده نیست. همانطور که انتظار می‌رود در مواردی اینچنینی که بیت المال هم به حساب می‌آید نقش شهرداری و شورای شهر پر رنگ تر است.

33