خبرفوری بررسی می کند؛

تاریخچه کنسرسیوم های هسته ای در ایران و جهان / آیا ایران به طرح ویتکاف پاسخ مثبت می دهد؟

طرح کنسرسیوم هسته ای که از سوی ویتکاف پیشنهاد شده است نه تنها سابقه بین المللی دارد ، بلکه دوبار تاکنون از سوی ایران مطرح شده است.

تاریخچه کنسرسیوم های هسته ای در ایران و جهان / آیا ایران به طرح ویتکاف پاسخ مثبت می دهد؟

از ابتدای مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا ، یکی از طرح هایی که برای حل بحران سیاسی میان دو کشور مطرح شده است، طرح کنسرسیوم هسته ای است. طرحی که ابتدا در رسانه ها از زبان طرف ایرانی مطرح شد و آن " تجمیع تأسیسات غنی‌سازی ایران و انتقال آن به یکی از جزایر ایرانی در خلیج‌فارس، با مشارکت دادن کشور‌های عربی و دیگر بازیگران جهانی بود تا بتوان به فرمول مرضی‌الطرفینی دست یافت که توافق را ممکن می‌کند. ( اینجا بخوانید)

تا اینکه روز جمعه - 9خرداد- خبری در رسانه ها منتشر شد که پیشنهاد آمریکا در خصوص کنسرسیوم هسته ای از سوی عمان  به ایران رسیده است . بر اساس اخبار موجود به نظر میرسد فرق این طرح با طرحی که ویتکاف پیشنهاد داده است این است که طرف آمریکاییها خواهان اجرای غنی سازی در خارج از خاک ایران هست . آنطور که آکسیوس به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داده است؛ عمان پیشنهاد ایجاد تاسیسات منطقه‌ای غنی سازی اورانیوم تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی را مطرح کرده است و واشنگتن پیشنهاد عمان را پذیرفته و می‌خواهد تاسیسات مشترک غنی‌سازی اورانیوم در خارج از ایران مستقر شود. ( اینجا بخوانید )

کنسرسیوم یورودیف ؛ فرانسه و شرکت های بین المللی (Eurodhif) 

این کنسرسیوم با حضور فرانسه ، ایتالیا ،اسپانیا ، بلژیک و ایران زمان پهلوی تشکیل شد.

طرح کنسرسیوم یورودیف (که یک کنسرسیوم چندملیتی برای غنی‌سازی اورانیوم بود) در سال ۱۳۵۲ مطرح شد. محمد رضا شاه پهلوی در آن زمان برای تضمین دسترسی به سوخت هسته‌ای، به این کنسرسیوم پیوست و مبلغ قابل توجهی به کمیسیون انرژی اتمی فرانسه وام داد تا تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم احداث شود.

هدف اصلی پیوستن ایران به این طرح این بود که ایران دسترسی به سوخت هسته‌ای غنی‌شده را تضمین کند و به این ترتیب، نیازمند تامین سوخت خارجی نباشد.

با وقوع انقلاب اسلامی ، این طرح با چالش‌های زیادی روبرو شد. ایران درخواست بازپرداخت وام کرد، اما فرانسه از آن سر باز زد و اختلاف مالی طولانی میان دو کشور به وجود آمد.

با وجود توافق مالی در سال ۱۹۹۱، ایران هرگز به محصول نهایی این کنسرسیوم یعنی اورانیوم غنی‌شده دست پیدا نکرد.

پیشنهاد کنسرسیوم پس از انقلاب

پس از انقلاب اسلامی پیشنهاد تشکیل کنسرسیوم هسته ای بین المللی در سال 2006 به صورت رسمی از سوی مسوولین کشورمان مطرح شد. آن زمان علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی بود.  در این طرح ایران اعلام کرد کشورهای علاقمند و معتبر از جمله کشورهای غربی و روسیه میتوانند مشارکت کنند .

هدف از این پیشنهاد،  رفع نگرانی ها درباره انحراف برنامه هسته ای ایران به سمت مقاصد نظامی بود، که البته هیچگاه این طرح به مرحله عملیاتی نرسید .

طرح کنسرسیوم هسته ای در کشورهای دیگر نیز سابقه دارد. در ادامه نمونه های از تجربه بین المللی را ببان می کنیم.

یورواتوم- اتحادیه اروپا  (Euratom )

در سال 1957 با هدف توسعه و نظارت بر استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای در کشورهای عضو اتحادیه اروپا کنسریوم هسته ای یورواتوم تشکیل شد  و نقش هماهنگ کننده در تحقیق ، ایمنی  و تامین سوخت هسته ای کشورهای عضو دارد .

* برنامه غنی سازی چند جانبه  ( Multilateral Enrichment Facility )   

پیشنهاد این کنسرسیوم با هدف ایجاد تاسیسات غنی سازی تحت کنترل بین المللی توسط آلمان روسیه و آژانس بین المللی انرژی اتمی مطرح شد . البته برخی پیشنهادات عملی نشد .

* مرکز غنی سازی بین المللی روسیه

 این مرکز در منطقه آنگارسک روسیه با حضور روسیه، قزاقستان  ،ارمنستان و اوکراین بوده است که هدف آن ارایه خدمات غنی سازی به کشورهایی بدون توانایی بومی غنی سازی  وتحت نظارت آژانس بود.

به هر تقدیر باید دید این طرح ایالات متحده آمریکا آیا مورد موافقت ایران قرار خواهد گرفت یا خیر و و بر اساس آن سرنوشت مذاکرات به چه سمت و سویی خواهد رفت .

منبع: خبر فوری
شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 17
  • ناشناس

    مذاکرات علنا شکست خوردواین هفته احتمالا پایان مذاکرات بی نتیجه بدلیل زیاده خواهی طرف آمریکایی اعلام خواهدشد

    نظرات شما -
    • چقدر خار شدیم

      مفهوم عکس چیه ؟
      هیات بلند پایه دیپلماتیک ایرانی
      در محاصره عربها ؟!

    • ناشناس

      از اول مشخص بود آمریکا با نگاه منافع مشترک پای میز مذاکره نیست، کسی که قدرت بیشتری داره متاسفانه عمدتا زور میگه نه مذاکره، برجام رو دست و پا شکسته اجرا می‌کردن، بعدشم که راحت زدن زیرش... امپریالیسم همینه دیگه

  • ناشناس

    ایده ایجاد کنسرسیوم غنی سازی اورانیوم حتی اگر در خارج از مرزهای ایران باشد طرح خوبی برای جلوگیری از ادامه تحریم‌های غرب علیه برنامه هسته‌ای ایران و احتمال بروز جنگ نظامی است به شرط اینکه تأسیسات هسته ای ایران برچیده نشود و دست نخورده باقی بماند. البته اجرای این طرح چند ایراد بزرگ دارد و آن اینست که دانشمندان هسته‌ای ایران توسط دستگاه‌های جاسوسی دشمن شناسایی شده و بیشتر دانشمندان هسته ای ایران از کار بیکار می شوند و طرحهای تحقیق و توسعه هسته ای تعطیل می گردد.

  • ناشناس

    احسنت
    ولی لطفا خیلی روشن این برنامه رو برای مردم تئوریزه کنید
    وظیفه رسانه ای شما و حق مردمه دانستن
    هرگاه
    و هر زمان
    خائنین حرف شون چربید
    یک ننگ نامه به ایران تحمیل شد
    ولی درد اونجاست که اگر این کاپیتولاسیون هسته ای
    با عوا عوا فریب کنسرسیوم امضاء بشود
    روی پهلوی ایران فروش و قاجار سفید میشود
    که حتی مسئیولین آن زمان هم با اکراه و از سر عقب بودن دانش هسته ای از دنیا به این ننگ رضایت دادند
    یعنی گلی که باغبانان شهید دانشمندان هسته ای مون
    باغبانی کردند و پرورش دادند با زحمات و رنج و در سایه تحریم
    گلابش رو نقطه های روی نقشه منطقه تحت قیمومیت غرب بدعهد بگیرند ؟
    و تمامی اطلاعات دانش هسته ای از جمله اسامی دانشمندان رو در اختیار بگیرند ؟
    حقارتی از این بیشتر ؟
    و مطمئن هستم تیم مذاکره کننده مون این حقارت نامه رو امضاء نمیکنند

  • ناشناس

    آره دیگه اگه یک موقع خواستن ازبین ببرن هم راحت انجام بدن بدون هزینه

  • ناشناس

    اصلا بحث کنسرسیوم ها مطرح نیست بحث اینه که آمریکایی اجازه غنی سازی را در ایران نمی ده و گفتن بجای غنی سازی در داخل کنسرسیوم انجام بگیره که اونم هزینه خیلی بالایی داره از کشور دیگه زیر نظر بازرسهای آمریکایی و آژانس اونم به اندازه ۳.۴ درصد غنی شده با هزینه بسیار بالا وارد ایران بشه .

  • ناشناس

    زمانی که تحریم نبود دهه 70قیمت یه پیکان پول چند تا زمین بود .بعد هم تحریم آمد از دولت روحانی ببعد .یه تیگو چینی 400میایونی را دو میلیارد به ملت میدادن .اگر هم تحریم نباشه .این حکومت همون کار را می‌کنه .پس دلخوش نباشید که فقط مسکن را گران می کنیم

  • محمدعلی یونس زاده

    قابل توجه هالوهای وطنی
    هروقت تونستیم در کنسرسیوم هسته ای با فرانسه که بالغ بر یک میلیارد دلار زمان سلطنت محمدرضا شاه پرداخت شده از کشور فرانسه تهداتش را بستانیم انوقت به فکر کنسرسیوم با امریکا باشید

  • ناشناس

    ما امروز در تله هسته ای هستیم !!!! صنعت هسته ای به عنوان یک صنعت پیشگام و مهم در هر کشوری باعث پیشرفت ها و موفقیت های عظیم می شود ولی ما بخاطر نحوه نقش افرینی خود در منطقه این صنعت را به یک تله برای خود تبدیل کرده ایم. تله ای که پیشروی در آن خطر نظامی گری دارد و عقب نشینی در آن خطر تسلط خارجی برای ما خواهد داشت. ما باید به هر نحوی شده از این پیچ تاریخی به نحو احسن عبور کنیم و بهترین راهکار تعلیق و تشکیل کنسرسیوم در تنب ابوموسی است. مزیت تعلیق این است که ما هر وقت اراده کنیم می توانیم فعالیت خود را احیاء کنیم و مزیت کنسرسیوم ادامه فعالیت کشورمان درفرایند هسته ای است. از طرفی جزیره ابوموسی هم در مکانی معقول قرار دارد که می توان در آن بصورت کنسرسیوم غنی سازی کرد. از طرفی حضور کشورهایی چون ژاپن هم باید در کنسرسیوم دیده شود.

  • farhad

    غنی سازی خارج از ایران عملا یعنی به تدریج محروم شدن از انرژی هسته ای و چرا عراق و عربستان با دانش وارداتی از اروپا و آمریکا انرژی هسته ای داشته باشند ولی ایران با دانش داخلی دانشمندان و زحمات چندین ساله و شهید شدن نخبگان نباید انرژی هسته ای داشته باشد و این یعنی بی عدالتی و آمریکا باید بداند دوران زورگویی تمام شده است و با این روش مذاکرات شکست خورده است و ایران زیر بار ظلم نمی رود

  • ناشناس

    نکنید چرا عربهایی که اصلا الفبای این کار رو بلد نیستن مفت ومجانی در فرایند غنی سازی قرار بگیرن که ما خودمون بهش رسیدیم کی روی نقطه قوت خودش چنین معامله ای میکنه شما کنسرسیوم آلمان وروسیه رو با کنسرسیوم اینا متشکل از ایران با توان غنی سازی نود درصد وعربها بدون فناوری هسته ای یکی میکنید چرا بابا لاقل کنسرسیوم رو با چهار تا کشور هسته ای بگذارید نه رقبای منطقه ای

    نظرات شما -
    • ناشناس

      فروش این دانش بد نیست به شرطی که درامدش جهت منافع ملت ایران باشد

    • ناشناس

      عربستان گاو شیرده است و رقیب ماست هزینه ها را انجام دهد و هزینه عضویت بدهد به همراه کوبت و قطر و امارات و این عربها را مثل ترامپ بچاپیم که بد نیست

  • ناشناس

    آزموده را آزمودن خطاست

  • ناشناس

    بچه گول میزنن آمریکای بدقول دزد

  • محمدعلی یونس زاده

    کنسرسیوم یعنی بازی با کشوری که باید عقب نگه داشته شود ووابسته به دانش پنج عضو دایم شورای امنیت در مجموع یعنی کشک