آمریکا خواهان متن مبهمی برای توافق احتمالی است

محمد مرندی در گفتگوی اختصاصی با شبکه تلویزیونی الجزیره تاکید کرد آمریکا خواهان وجود متن مبهمی درباره توافق است، اما ایران بر ضرورت وجود متنی شفاف با عبارت‌ها و اصطلاحات روشن تاکید می‌کند.

مرندی در پاسخ به سئوال مجری درباره اشاره وی (مرندی) به اینکه پاسخ ایران معقولانه است و اینکه آیا معقولانه بودن کافی است؟ گفت: آنچه برای ایران حائز اهمیت است اینکه توافق احتمالی شامل مسائل مبهم و شکاف‌هایی نشود که ممکن است آمریکا در آینده برای از بین بردن این توافق از آن بهره برداری کند و البته این کار سابقه هم دارد. توافق سال ۲۰۱۵ به طور اساسی از بین رفت، زیرا ایالات متحده در زمان ریاست جمهوری اوباما و ترامپ توانست از شکاف‌های موجود و عبارت‌های مبهم سوء استفاده کند. این بار، اما ایران در تدوین برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و چارچوب بندی آن متوجه است و برای آمریکا بسیار دشوار خواهد بود تا توافق را از بین ببرد. ما تلاش می‌کنیم تا نابود کردن توافق برای آمریکا بدون پراخت بهای آن امکان پذیر نباشد. بنابراین، در واکنش ایران، چیز خاصی وجود ندارد بلکه صرفاً عبارت‌ها و اصطلاحاتی بود که آمریکا خواست مبهم باشد، اما ایران خواسته است تا موضوع روشن شود. اگر آمریکا واقعاً جدی است باید مخالف این امر (ابهام) باشد.

 آیا باید این گونه برداشت کنیم که نقاط مورد اختلاف که مانع از رسیدن به توافق می‌شود، اختلاف درباره عبارت هاست؟

مرندی پاسخ داد: اولاً همان طور که ایران بار‌ها بیان کرده است اتهام‌های ساختگی آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه ایران سیاسی است و شورای حکام باید آن را حل کند. ما می‌دانیم که رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی قبل از نشست اخیر شورای حکام، به فلسطین اشغالی رفت و با نخست وزیر اسرائیل گفتگو کرد. واضح است که این اقدام او سیاسی بود. کشور‌های غربی بر شورای حکام آژانس تسلط دارند. حرف ایران این است که این اتهام‌های ساختگی باید تمام شود و موضوع پایان یابد. اگر خواهان توافق هستند ما آماده این کار براساس اصول محکمی هستیم. آمریکا نمی‌تواند از یک سو بگوید که خواهان بازگشت به توافق است، اما در عین حال پرونده‌های قدیمی را باز کند. نکته دوم این است که بله، هر ابهامی در این متن و جمله‌های مشخص آن، باید روشن شود، زیرا متن مهمی است و برای مدت زیادی درباره آن گفتگو شده است. ایران نمی‌خواهد آمریکا بعد از دو یا سه ماه بگوید یا بتواند بگوید که ما کار مشخصی را انجام نمی‌دهیم به این علت که مبهم است. در مذاکرات قبلی در سال ۲۰۱۵، وندی شرمن بعداً گفت آمریکا در مذاکرات موفق شد، زیرا کلمات و عبارت‌ها مهم بود. او این سخن را گفت و ما نیز آن را تایید می‌کنیم.

ما اکنون منتظر پاسخ دوم ایران هستیم، اما تفاوت پاسخ دوم ایران با پاسخ اول چیست؟

مرندی گفت: فکر نمی‌کنم که تفاوت‌های زیادی وجود داشته باشد. خیر. همان طور که گفتم هیچ گونه تغییر ناگهانی در موضع ایران روی نداده است. آنچه اکنون در گام‌های آخر مانده است، موضع تبیین متن است. ما در اینجا از یک متن حقوقی سخن می‌گوییم. بسیاری از مسائل به میزان شفافیت این متن بستگی دارد. بنابراین، در این باره، آمریکا و کشور‌های اروپایی می‌خواهند متن مبهمی باشد، اما ایران می‌گوید که مخالف آن است. هر چیزی مبهم و نامشخص باید مشخص شود، زیرا سبب نابودی توافق خواهد شد. تا زمانی که مسائل روشن نشود، نمی‌توان گفت که متن برای امضا آماده است.

در این باره ارزیابی شما از نقش اروپا در نزدیک کردن دیدگاه‌ها و تبیین عبارت‌ها برای دو طرف چیست؟

مرندی گفت: کشور‌های اروپایی مایوس هستند و از مدتی پیش خواهان حصول چنین توافقی هستند. این ایالات متحده است که در امضای توافق تعلل می‌کند. مسئولان اروپایی همواره به مسئولان ایرانی گفته اند که اگر مسئله به دست آن‌ها بود، توافق از مدت‌ها پیش امضا شده بود. بنابراین، اروپا نیازمند حل شدن بحران انرژی است که با آن مواجه است. نمی‌توانم به اسامی کشور‌های اروپایی اشاره کنم، اما بسیاری از این کشور‌ها به ایران آمده و خواستار ارسال گاز ایران به اروپا از طریق ترکیه شده اند؛ بنابراین کشور‌های اروپایی مایوس و خواهان چنین توافقی هستند، اما مشکل بار دیگر آمریکاست. کشور‌های اروپایی به طور علنی در برابر آمریکا نخواهند ایستاد، اما واضح است که می‌خواهند موضوع هر چه سریع‌تر پایان یابد و فیصله پیدا کند.