نزدیک ترین نشانه از وجود حیات در مریخ کشف شد
دانشمندان روز چهارشنبه اعلام کردند فعالیتهای شیمیایی تازهای در مریخ شناسایی شده که میتواند نشانهای از وجود حیات میکروسکوپی در گذشتههای دور این سیاره باشد.

ناسا این یافته را روشنترین نشانهای میداند که تاکنون از وجود حیات در گذشته مریخ به دست آمده، اما تاکید کرده برای نتیجهگیری قطعی تحقیقات بیشتری لازم است.
به گفته دانشمندان، فعالیتهای شیمیایی تازهای در مریخ کشف شده که ممکن است نشانههایی از حیات میکروسکوپی در گذشتههای دور باشد اما آنها میگویند نمونهای که توسط مریخنورد «پشتکار» جمعآوری شده باید با دقت و ترجیحا در آزمایشگاههای زمین بررسی شود.
نیکی فاکس، مسئول ماموریتهای علمی ناسا، گفت: «این قطعا پاسخ نهایی نیست اما نزدیکترین نتیجهای است که تاکنون در مسیر کشف حیات در گذشته مریخ به دست آمده است.»
این مریخنورد که از سال ۲۰۲۱ روی سطح سیاره سرخ فعال است نمیتواند به طور مستقیم حیات را شناسایی کند اما ابزارهای آن برای حفاری سنگها و ذخیره نمونههایی طراحی شده که تصور میشود میلیاردها سال پیش بهترین شرایط را برای شکلگیری حیات داشتهاند. این نمونهها فعلا روی مریخ ماندهاند و برنامه بازگرداندنشان به زمین به دلیل هزینههای بالا و طولانی شدن روند، متوقف شده است.
حیات روی مریخ
دو دانشمند که در این تحقیق حضور نداشتند این کشف را مهم توصیف کردند اما در عین هشدار دادند که این نشانهها میتواند ناشی از فرآیندهای غیرزیستی باشد.
جوئل هوروویتز، پژوهشگر اصلی از دانشگاه استونی بروک به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «به همین دلیل نمیتوانیم بگوییم این قطعا مدرکی قطعی از وجود حیات است. یکی از توضیحات ممکن وجود میکروبهاست اما احتمالهای دیگری هم مطرح است.»
با این حال، او تاکید کرد که این یافته قویترین و امیدوارکنندهترین نشانهای است که مریخنورد تاکنون پیدا کرده است. این بیستوپنجمین نمونه جمعآوریشده بود و شمار کل نمونهها حالا به ۳۰ رسیده است. نتایج این تحقیق در نشریه علمی «نیچر» منتشر شده است.

این تصویر ارائه شده توسط ناسا رسوبات غنی از خاک رس را نشان میدهد NASA via AP
نمونهای از بستر رودخانه کهن
این نمونه تابستان گذشته از رسوبات غنی از خاک رس در کانالی به نام «نرتوا» جمعآوری شد؛ جایی که زمانی آب به دهانه «جیزرو» میریخته است. این لایه رسوبی که «برایت آنجل» نام گرفته پیش از حفاری با ابزارهای مریخنورد پشتکار بررسی شده بود.
دانشمندان در این نمونه علاوه بر کربن آلی که یکی از اجزای سازنده حیات است، ذرات ریز غنیشده با ترکیبات فسفات آهن و سولفید آهن پیدا کردند. روی زمین، چنین ترکیباتی معمولا زمانی شکل میگیرند که میکروبها مواد آلی را تجزیه میکنند.
چرا این نمونهها به زمین آورده نشدهاند؟
ناسا هنگام پرتاب مریخنورد در سال ۲۰۲۰ پیشبینی کرده بود نمونهها اوایل دهه ۲۰۳۰ به زمین برسند اما هزینه پروژه به ۱۱ میلیارد دلار افزایش یافت و تاریخ بازگشت تا دهه ۲۰۴۰ عقب افتاد.
تا زمانی که این نمونهها به زمین منتقل نشوند، دانشمندان مجبورند با آزمایشهای مشابه روی زمین امکان وجود حیات باستانی در مریخ را بررسی کنند.
شان دافی، مدیر موقت ناسا گفت که بودجه و زمان تعیین میکند کدام راه بهتر است و حتی احتمال دارد تجهیزات پیشرفتهای برای تحلیل مستقیم نمونهها به مریخ فرستاده شود. او افزود: «همه گزینهها روی میز است.»
ناسا برای احتیاط چند سال پیش ده لوله تیتانیومی پر از این نمونهها را روی سطح مریخ قرار داد تا اگر مشکلی برای مریخنورد پیش آمد، این نمونهها از بین نروند. نمونههای دیگری هم همچنان داخل مریخنورد نگهداری میشود. همه اینها بخشی از برنامه ناساست برای بازگرداندن نمونهها به زمین؛ برنامهای که هنوز جزئیات آن مشخص نیست.