متوقف کردن زوال عقل با دارو رسانی از راه بینی
پژوهشگران ژاپنی در بررسی جدید خود این ایده را مطرح کردهاند که شاید مصرف یک ترکیب دارویی از راه بینی بتواند به پیشگیری از زوال عقل کمک کند.
ترکیب داروی موسوم به "ریفامپیسین"(Rifampicin) و مکمل غذایی "رسوراترول"(Resveratrol) و مصرف آنها به همراه اسپری بینی ممکن است پیشگیری ایمنتر و عملیتر از بروز زوال عقل را ممکن سازد.
زوال عقل زمانی رخ میدهد که پروتئینهای "آمیلوئید بتا"(Amyloid beta)، "تاو"(Tau) و "آلفا سینوکلئین"(Alpha-synuclein) به همراه نوعی از "الیگومرها"(Oligomers) در مغز انباشته شوند.
گروهی از پژوهشگران "دانشگاه اوساکا متروپولیتن"(OMU) ژاپن، پیش از این در بررسی روی موشها ثابت کرده بودند که آنتیبیوتیک ریفامپیسین، الیگومرها را حذف میکند و عملکرد شناختی را بهبود میبخشد. با وجود این، این دارو با اثرات ناخواستهای مانند آسیب کبدی همراه است. رسوراترول که یک آنتیاکسیدان طبیعی در محصولات کشاورزی است، به عنوان مکمل در اروپا و آمریکا استفاده میشود.
پروفسور "تاکامی تومیاما"(Takami Tomiyama)، سرپرست این پژوهش گفت: ما برای مقابله با اثرات نامطلوب و ناخواسته داروی ریفامپیسین، ترکیب آن را با اثر محافظ کبد رسوراترول در نظر گرفتیم.
این گروه پژوهشی، ترکیبی از ریفامپیسین و رسوراترول را به مدت چهار هفته و هر هفته پنج روز، از راه بینی به موشهای مبتلا به آلزایمر، "زوال عقل فرونتومپورال"(frontotemporal dementia) و "زوال عقل با اجسام لویی" (Dementia with Lewy bodies) منتقل کردند و قابلیتهای شناختی و آسیبشناسی ذهنی آنها را مورد بررسی قرار دادند.
نتایج این آزمایش تأیید کرد که ترکیب مورد نظر، عملکرد شناختی موشها را به طور قابل توجهی بهبود میبخشد، از تجمع الیگومرها جلوگیری میکند و به بازیابی پروتئین موسوم به "سیناپتوفیزین"(Synaptophysin) میپردازد. سیناپتوفیزینها، پروتئینهایی هستند که به سیناپسها کمک میکنند. علاوه بر این، محدوده خونی آنزیمهای کبدی که یک نشانگر آسیب کبدی است و معمولا با مصرف ریفامپیسین افزایش مییابد، در صورت مصرف دوز ثابتی از این ترکیب، تنظیمشده باقی خواهد ماند.
میزان بالایی از بیان "فاکتور نورونزایی مشتق شده از مغز"(BDNF) در هیپوکامپ مشاهده شده بود که با مصرف ریفامپیسین به تنهایی مشاهده نشد. این نتایج نشان میدهند که ایمنی و اثربخشی دوز ثابتی از این ترکیب، نسبت به مصرف ریفامپیسین به تنهایی، بیشتر است.
"توموهیرو اومدا"(Tomohiro Umeda)، پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: ابتلا به زوال عقل در همه نقاط جهان در حال افزایش است؛ به طوری که برخی منابع پیشبینی میکنند که تعداد مبتلایان در هر ۲۰ سال، دو برابر میشود. با وجود این، ممکن است که درمان موثری برای این بیماری وجود نداشته باشد. جدیدترین پژوهشها ثابت کردهاند که بروز ناهنجاریها در مغز مبتلایان به زوال عقل، بیش از ۲۰ سال زودتر از آغاز بیماری رخ میدهد.
پژوهشگران امیدوارند که با بررسی عملکردهای جدید درمانی داروهای کنونی بتوانند زودتر از آغاز مرگ نورونها، زوال عقل را تشخیص دهند و آن را متوقف کنند.
علاوه بر این، تجزیه و تحلیلهای پیشین این گروه پژوهشی نشان میدهند که تجویز ترکیبی از ریفامپیسین و رسوراترول با دوز مشخص و مصرف آن از راه بینی میتواند دارورسانی و همه نتایج ایمنی آن را بهبود ببخشد.
این پژوهش، در مجله "Frontiers in Neuroscience" به چاپ رسید.
