پرواز امید؛ کمک‌های چین با بال‌های Y-20 به زلزله‌زدگان افغانستان

زلزله‌ای به بزرگی 6.0 ریشتر در تاریخ 9 شهریور ولایت کنر افغانستان را لرزاند. عمق کم کانون زلزله باعث تلفات سنگین شد. بر اساس آمارهای جدید، بیش از 2200 نفر جان باختند و بیش از 3600 نفر زخمی شدند. علاوه بر خسارات انسانی، کوهستانی بودن مناطق زلزله‌زده و قطع راه‌های ارتباطی، رساندن سریع کمک‌ها را به معضلی جدی تبدیل کرده است. در چنین شرایطی، ارسال کمک‌های فوری چین با هواپیماهای Y-20 دقیقاً همان چیزی است که مردم آسیب‌دیده به آن نیاز دارند.

چین نخستین کشوری بود که کمک به افغانستان را اعلام و اولین محموله را نیز تحویل داد. در 13 شهریور، مقامی چینی خبر داد که دولت این کشور تصمیم گرفته کمک فوری بشردوستانه به ارزش 50 میلیون یوان به افغانستان ارسال کند. تنها سه روز بعد، نخستین محموله با هواپیمای Y-20 به کابل رسید. تاکنون دو محموله به افغانستان ارسال شده و محموله‌های بیشتری نیز در راه است. این کمک‌ها، مطابق سنت دیرینه چین، بدون هیچ شرط سیاسی یا اهداف ژئوپلیتیکی ارائه شده‌اند.

این نخستین بار نیست که Y-20 چنین نقشی ایفا می‌کند؛ پس از زلزله‌های 6.2 ریشتری پکتیکا در سال 2022 و زلزله هرات در سال 2023، چین به ترتیب 50 میلیون و 30 میلیون یوان کمک ارائه کرد که همگی توسط Y-20 منتقل شدند.

این اقدام چین در تضاد آشکار با تجربه مردم افغانستان از هواپیماهای نظامی آمریکا قرار دارد. در دوران حضور ارتش آمریکا، شنیدن صدای موتور هواپیماهای جنگی مترادف با مرگ و ویرانی بود. بنا بر داده‌های مؤسسه تحقیقاتی بریتانیاییAirwars، طی 20 سال حضور آمریکا، دست‌کم 22,000 غیرنظامی افغانستانی در حملات هوایی کشته شدند.

با وجود نیاز فوری مردم افغانستان به کمک، 7 میلیارد دلار از دارایی‌های بانک مرکزی این کشور همچنان در آمریکا مسدود است. این منابع که می‌توانستند صرف توسعه اقتصادی و اجتماعی شوند، به گروگان گرفته شده‌اند. در حالی‌که آمریکا کمک‌های خود به افغانستان را از ابتدای امسال تقریباً متوقف کرده، واکنش آن به زلزله اخیر تنها به انتشار یک پیام همدردی در شبکه‌های اجتماعی محدود شد.

در شرایطی که سازمان ملل متحد هشدار داده موجودی فعلی تنها برای تأمین غذا در چند هفته کافی است و با نزدیک شدن زمستان جان هزاران نفر در خطر است، کشورها و سازمان‌هایی چون چین، روسیه، اتحادیه اروپا و ایران به کمک‌رسانی شتافته‌اند. در این میان، رفتار آمریکا که میلیاردها دلار از دارایی‌های افغانستان را بلوکه کرده و هیچ اقدامی عملی برای کمک به مردم انجام نداده است، جز ناامیدی و سرخوردگی احساسی برنمی‌انگیزد.