اولین دیدار مستقیم وزیران سوریه و اسرائیل بعد از ۲۵ سال

موضوع دیدار، کاهش تنش و حوادث جنوب سوریه بود و ۴ ساعت طول کشید.

به گزارش کانال عصر ایران، آخرین دیدار مستقیم وزیران سوریه و اسراییل دراسعد الشیبانی سال ۲۰۰۰ میلادی میان فاروق الشرع وزیر خارجه دولت اسد و وزیر اسراییلی ایهود باراک با واسطه بیل کلینتون رئیس جمهور امریکا انجام شد.

مقامات اسرائیل و سوریه برای اولین بار دیدار کردند

به گزارش سایت بهار، برای نخستین بار پس از روی کار آمدن حکومت احمد الشرع در سوریه، مقامات ارشد اسرائیلی و سوری در یک دیدار رو در رو با یکدیگر در پاریس با میزبانی یک دیپلمات ارشد آمریکایی دیدار کردند.

از سوی اسرائیل، ران درمر، وزیر امور راهبردی و سیاستمدار نزدیک به بنیامین نتانیاهو و تساخی هانگبی، مشاور امنیت ملی و از سوی سوریه، اسعد الشیبانی، وزیر خارجه که نزدیک به احمد الشرع محسوب می‌شود، در این دیدار شرکت کردند. نشست چهار ساعته، با میزبانی توماس باراک، فرستاده ویژه آمریکا در امور سوریه که سفیر واشینگتن در ترکیه نیز هست، برگزار شد. آخرین بار که مقاماتی از اسرائیل و سوریه با یکدیگر دیدار کرده بودند، در سال ۲۰۰۰ میلادی در جریان کوشش‌های دولت وقت بیل کلینتون برای برقراری صلح میان اسرائیل با حکومت حافظ اسد، پدر بشار اسد، بود. آن مذاکرات در آمریکا که در آن حکومت حافظ اسد بر لزوم عقب‌نشینی اسرائیل از مناطق جولان اصرار ورزید، ناکام ماند و دولت وقت اهود باراک گفت‌وگوها را ترک کرد. هدایت‌کننده مذاکرات در آن دوره از سوی سوریه فاروق الشرع، وزیر خارجه وقت بود که پسرعموی پدر احمد الشرع، حاکم کنونی این کشور است.  یک هفته پیش از این مذاکرات، درگیری‌های مرگبار در منطقه سویدا در جنوب غرب سوریه رخ داد که در آن ارتش اسرائیل نیز «در حمایت از طایفه دروزی‌های سوریه که بستگان شهروندان دروزی اسرائیل هستند»، نیروهای دولتی سوریه و همچنین ورودی کاخ ریاست‌جمهوری و بناهایی از وزارت دفاع و ستاد ارتش در دمشق را بمباران کرد. درگیری‌های سویدا با نزاع مسلحانه میان بادیه‌نشین‌های سنی با دروزی‌هایی که اکثریت جمعیت استان سویدا را تشکیل می‌دهند، آغاز شد و نیروهای دولتی برای بازگرداندن آرامش به منطقه رسیدند اما دروزی‌ها، نیروهای اعزامی حکومت احمد الشرع را به حمایت از قبایل سنی متهم کردند. در آن درگیری‌ها بیش از یک هزار تن کشته شدند. به گفته مقامات اسرائیلی، هدف از نشست پاریس دستیابی به تفاهم‌های امنیتی در مورد جنوب سوریه، به منظور حفظ آتش‌بس بین اسرائیل و سوریه و جلوگیری از تکرار بحرانی مانند درگیری خونین هفته گذشته بود.  توماس باراک گفت:  مذاکرات پاریس «دقیقا به اهداف خود» که کاهش تنش بود، دست یافت و همه طرف‌ها بر تعهد خود بر ادامه تلاش در این راستا تأکید کردند.   به گزارش  اکسیوس، مقامات اسرائیلی و آمریکایی گفته‌اند که دیدار پاریس «گام نخست بود» و برای پیشرفت در مذاکرات احتمالی جهت عادی‌سازی روابط اورشلیم با دمشق، ضروری است که هر دو طرف اسرائیلی و سوری گام‌هایی برای اعتمادسازی بردارند. دیده‌بان حقوق بشر سوریه، یک نهاد ناظر تحولات سوریه از بریتانیا، گزارش داد که اسرائیل و سوریه در مذاکرات پاریس توافق کردند موضوع‌های مرتبط با منطقه سویدا را به آمریکا بسپارند و واشینگتن بر اجرای بندهای توافق بدست آمده، نظارت کند. سوریه متعهد شد نیروهای خود را از مناطق دروزی‌نشین بیرون بکشد، شوراهای محلی در سویدا برای رسیدگی به نیازهای مردم برپا شود و کمیته‌ای برای رصد و ثبت نقض‌های احتمالی تواقف تشکیل شود که گزارش‌های خود را به آمریکا ارائه کند. وزیر خارجه این کشور متعهد شد که شهرهای قنیطره و درعا، که فاصله کمی با مرز اسرائیل دارند، عاری از سلاح باشد و کمیته‌های امنیتی محلی از مردم این مناطق، به شرطی که سلاح سنگین نداشته باشند، برپا شود.

اسرائیل، سوریه و آمریکا به جزئیات منتشره از سوی دیده‌بان حقوق بشر سوریه، اشاره نکرده و آن را تأیید یا رد نکردند. اسرائیل در نخستین روزهای ساقط شدن حکومت بشار اسد در آذر پارسال در کنار حملات هوایی سنگین به دارایی‌های نظامی ارتش سوریه و کارخانه‌های صنایع تسلیحاتی آن کشور، صدها تن از نیروهای خود را نیز در جبل الشیخ در خاک سوریه مستقر کرد تا پیشروی خود در ارتفاعات جولان را گسترش داده باشد. احمد الشرع حملات اخیر اسرائیل در سویدا را به عنوان تلاش بی‌ثبات کردن سوریه محکوم کرد.   الشرع، فرمانده پیشین گروه اسلام‌گرای «هئیت تحریر شام» که گروه او به‌تازگی از سوی آمریکا رفع تحریم شده و نامش از فهرست تروریستی پاک شده، از سوی ترکیه، عربستان، امارات و شمار دیگری از کشورهای منطقه و غرب حمایت می‌شود و در دوره اخیر به کشورهایی مانند فرانسه و جمهوری آذربایجان برای جلب سرمایه‌گذاری در سوریه سفر کرده است.

دونالد ترامپ پس از دیدار سه ماه پیش در ریاض با احمد الشرع که با میانجی‌‌گری محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی، انجام شد، پیاپی به‌طور مثبت از احمد الشرع سخن گفته است. رادیو ارتش اسرائیل ماه گذشته گزارش داد که تحویل دادن پرونده چند هزار صفحه‌ای از جاسوسی و اعدام الی کوهن، جاسوس مشهور اسرائیلی قرن گذشته در سوریه، به دولت اسرائیل، از جمله گام‌هایی است که حکومت سوریه پس از دیدار ترامپ -الشرع برداشت. هنوز معلوم نیست که سوریه به سوی پیمان عادی‌سازی رابطه با اسرائیل گام برخواهد داشت یا نه؛ امری که برخی از مقامات آمریکایی و اسرائیلی نسبت به آن ابراز امیدواری کرده‌اند. سوریه در دوران حکومت‌های پدر و پسر اسد که از طایفه علوی بودند، دهه‌ها در حوزه نفوذ جمهوری اسلامی ایران بود و نیروی قدس سپاه پاسداران با اعزام نیرو و مستشار، موجب تقویت حزب‌الله و طیف وسیع دیگری از نیروهای مسلح متحد ایران مانند فاطمیون و زینبیون در سوریه شد. حکومت الشرع این نیروها را از سوریه بیرون راند و اختیارات مداخله جمهوری اسلامی را از ایران سلب کرد.