جفت پوچ بایدن در برابر ایران/ 2 سناریوی شکست خورده آمریکا علیه ایران و محور مقاومت

برجام از نگاه ایالات‌متحده امریکا به‌عنوان ابزاری برای محدود کردن قدرت هسته‌ای و سکویی برای تحمیل سایر محدودیت‌های دفاعی، امنیتی و منطقه‌ای ایران در نظر گرفته شد؛ اتفاقی که البته به‌رغم ساده‌لوحی برخی مسئولان دولت وقت، به‌واسطه هوشمندی راهبردی در ایران به نتیجه نرسید و نتوانست به توسعه محدودیت‌ها علیه کشورمان منتج شود؛ اما این به آن معنا نبوده که کاخ سفید فارغ از اینکه چه کسی ساکن اتاق بیضی‌شکل آن باشد، این طراحی را فراموش کرده باشد. این مهم را می‌توان در سخنان جو بایدن، بلینکن و سالیوان، قبل و پس از انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا مشاهده کرد. هرچند ایالات‌متحده امریکا در تلاش برای گسترش محدودیت‌های جدید در توافق برای احیای برجام و همچنین گنجاندن سایر مسائل در آن ناکام مانده است اما  همچنان اختلافات خود با عمق استراتژیک تهران و همکاری راهبردی محور مقاومت علیه دخالت بیگانگان را آشکارا بیان می‌کند و بازهم چیزی جز شکست و سرافکندگی برای این کشور به همراه ندارد.

روز گذشته جو بایدن با تمدید وضعیت اضطراری در ارتباط با لبنان، مدعی شد ادامه انتقال سلاح‌های ایران به حزب‌الله، استقلال لبنان را تضعیف کرده و به بی‌ثباتی سیاسی و اقتصادی در منطقه منجر می‌شود. وی اقدامات ایران در حمایت از حزب‌الله را «تهدیدی غیرعادی و فوق‌العاده» علیه امنیت ملی و سیاست خارجی ایالات‌متحده معرفی کرد.

وضعیت آمریکا در منطقه

رئیس‌جمهور امریکا در حالی تلاش دارد تا مشکل لبنان را به ایران ارتباط دهد که اقدامات تنش‌ساز رژیم‌صهیونیستی و دخالت‌های نابجای ایالات‌متحده و یکی از کشورهای عربی منطقه را نادیده گرفته است. این اظهارات تکراری از سوی امریکا البته ما‌به‌ازای موفق و عملیاتی نداشته و در همان لفظ باقی مانده است. علت این امر را هم باید در اسناد بالادستی این کشور جست‌وجو کرد. امریکایی‌ها با فرار از افغانستان و اجبار محیطی در کاهش نیروهای خود در برخی کشورهای منطقه، اکنون قادر به مدیریت تحولات نیستند. آنها در حال حاضر در برابر طراحی رو به جلوی ایران یعنی اخراج نظامیان این کشور از منطقه شامات قرار گرفته‌اند. این سیاست رسمی و اعلامی جمهوری اسلامی ایران در خروج امریکا از شرق فرات در سوریه حتی مورد حمایت بازیگران جهانی و منطقه‌ای مانند روسیه و ترکیه نیز قرار گرفته است. 

طراحی جدید امریکا که معروف به ناتوی‌عربی بود نیز با عدم استقبال کشورهای منطقه شکست خورده است تا جایی که  یک مقام ارشد دولت امریکا که نخواست نامش فاش شود، روز پنجشنبه به خبرگزاری رویترز گفت هنوز چهارچوبی برای راه‌اندازی پدافند یکپارچه در منطقه وجود ندارد و تنها در همان مرحله ایده باقی مانده است. همه این موارد که گویای شکست امریکا است، دست برتر ایران در منطقه و تداوم بازی به نفع محور مقاومت را نشان می‌دهد. در مقیاس جهانی نیز امریکایی‌ها به خوبی می‌دانند که به تمرکز بر مهار چین به‌عنوان اصلی‌ترین خطر جهانی برای یکجانبه‌گرایی امریکا نیاز دارند تا با کاهش هزینه‌ها و همچنین کاهش تمرکز خود در غرب آسیا، شرایط را برای رقابت پیچیده با پکن مهیا نمایند. 

تحولات روز گذشته و هشدار رئیس‌جمهور چین به رئیس‌جمهور امریکا در گفت‌وگوی تلفنی دوجانبه و بیان این اخطار که ایالات‌متحده در قضیه تایوان با آتش بازی نکند، خود پیچیدگی معمای جدید جهان پس از بحران اوکراین و شرایط وخیم برای ادامه استیلاجویی واشنگتن را به نمایش می‌گذارد.

شکست دکترین ترس

کشورهای غربی و در رأس آن امریکایی‌ها در حوزه برجام نیز هیچ‌گونه ابتکارعملی در دست ندارند. اقدامات آنها بیشتر در چهارچوب «دکترین ترس و ارعاب» بوده است که قبلاً دنیس راس دیپلمات کهنه‌کار امریکایی که در دولت‌های کلینتون، بوش پسر و اوباما فعالیت می‌کرد، در این باره اظهار‌نظر کرده است. او معتقد بود «برای اینکه به دیپلماسی شانس بدهیم، باید ترس ایران از خودمان را برگردانیم.» سیاست ارعاب در تعیین ضرب‌الاجل‌ها، صدور قطعنامه غیراجماعی در شورای حکام و تحریم‌های جدید علیه کشورمان به کار گرفته شد، اما بی‌توجهی تهران به تعیین ضرب‌الاجل‌های خیالی از یک سال گذشته آنقدر برای غربی‌ها گران تمام شده که یک دیپلمات اروپایی و یک مقام امریکایی روز گذشته در یادداشتی در روزنامه فایننشال تایمز وجود ضرب‌الاجل در مذاکرات احیای برجام و اولتیماتوم به ایران را رد کردند. قطعنامه شورای حکام نیز تنها به مسدود کردن همکاری‌های برجامی باقی‌مانده تهران با آژانس ختم شد و نشان داد امریکا نتوانسته است اجماع لازم بین کشورهای عضو برجام را رقم بزند. تحریم‌های جدید علیه تهران نیز که بیشتر ناظر به همکاری‌های ایران و چین بود با واکنش صریح و تند مقامات پکن همراه شد و نشان داد یکجانبه‌گرایی امریکا و ادامه راهبرد دونالد ترامپ در این مسیر کارساز نخواهد بود. گفتنی است روز گذشته وزیر امور خارجه بار دیگر بر خطوط قرمز منافع ملی ایران در مذاکرات تأکید کرد و گفت: ما در دستگاه دیپلماسی مذاکرات را دنبال خواهیم کرد، اما می‌خواهیم به یک توافق خوب، قوی و پایدار دست یابیم.