پنج سال تورم مزمن؛ قدرت خرید چطور فرو ریخت؟

از مهر 1399 تا مهر 1404، در هیچ ماهی نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه که میزان افزایش قیمت‌ها را درمقایسه با ماه مشابه سال قبل اندازه‌گیری می‌کند، از 32 درصد کمتر نبوده و به گواه مرکز آمار ایران حالا در مرز 50 درصد ایستاده است. فعلا بیشتر از هر بخش دیگری بیشترین فشار روی خانوار ایرانی از ناحیه خوراکی‌ها حس می‌شود و در ماه گذشته نرخ تورم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها 64.3 درصد ثبت شد. در سال‌های گذشته به موازات کاهش قدرت خرید شیوه و رفتار جدیدی برای خرید کالا شکل گرفته است. از خرید اقساطی برای اقلام ضروری تا کاهش حجم خرید و مراجعه به برندهای کمترشناخته شده.

خرید اقساطی از قدیم و ندیم وجود داشته است.‌‌ این مدل شیوه خرید در تمام کشور‌های دنیا مرسوم است اما در ایران تا چند سال پیش فقط برای مسکن و خودرو تعریف می‌شد.

خرید اقساطی آرام‌آرام به کالاهای دیگری مثل لوازم خانگی کشیده شد و حالا بحث این شیوه خرید برای اقلام ضروری و خوراکی مطرح است. همین الان پلتفرم‌های زیادی مثل دیجی‌پی و اسنپ‌پی و انواع و اقسام این مدل پلتفرم‌ها امکان خرید اقساطی برای اقلام ضروری را فراهم کردند و همزمان در هر حوزه‌ای، سازوکار فروش اقساطی طراحی شده است. حتی فروش بیمه شخص ثالث و تورهای مسافرتی.

خرید گوشت در بسته‌بندی‌های کوچک جایگزین شقه و نیم‌شه شده است 

تا چند سال پیش خرید برنج در حجم بالایی انجام می‌شد. گونی‌های چند 10کیلویی برنج راهی انبار خانه‌ها می‌شد و قبل از خالی شدن انبار، گونی‌های جدید جای گونی‌های قبلی را می‌گرفت. الان چی؟ پرفروش‌ترین کیسه‌های برنج ایرانی درفروشگاه‌های آنلاین معروف، عمدتا با وزن پنج کیلو روانه بازار شدند و این وسط چند کیسه 10 کیلویی هم بین کیسه‌هایی که در سبد خرید مصرف‌کننده قرار می‌گیرند، دیده می‌شود.

سوای این حرف‌ها برندهای زیادی با شناخت سبک جدید خرید کالا از سوی مصرف‌کننده، کیسه‌های برنج چهار، دو و حتی 900 گرمی برنج را طراحی کردند. همین سبک خرید در کالاهای دیگری مثل روغن و رب‌گوجه و بقیه کالاها هم دیده می‌شود.  

خرید از برندهای گمنام را باید رفتار بعدی بدانیم. یعنی چی؟ اگر اهل خرید از فروشگاه‌های زنجیره‌ای باشید، احتمالا موقع خرید کالایی مثل کنسرو ماهی تن، تقریبا 10، 12 برند شناخته‌شده را در غرفه‌های فروشگاه‌های زنجیره‌ای ملاقات می‌کنید. انتهای هر لاین اما گزینه اقتصادی‌تری قرار می‌گیرد. با یک تفاوت بزرگ؛ کالایی با برندی گمنام که سوای قیمت کمتر، کیفیت پایین‌تری نسبت به برندهای شناخته شده دارد.