قیمت دلار قبل از انقلاب در ایران / از عهد قاجار تا سلسله پهلوی
در نیمه اول سده نوزدهم میلادی، یعنی در دوران سلطنت فتحعلی‌شاه و محمدشاه قاجار، یک تومان ایران با دو دلار و پنجاه سنت آمریکا برابر بود. در دوران مظفرالدین‌شاه ارزش دلار آمریکا و تومان ایران تقریبا یکسان بود. قیمت دلار در آغاز قرن چهاردهم شمسی برابربا ۱۱.۲ ریال بود. قیمت دلار قبل از انقلاب و در پایان سلطنت پهلوی دوم در دوره‌ای که صادرات نفت خام در قله تاریخی قرار داشت، یک دلار آمریکا تقریبا معادل ۷ تومان ایران بود.
قیمت دلار در ایران فراز و فرودهای بسیاری داشته است. به صد سال پیش برگردیم، سال ۱۳۰۱ روزهایی که احمدشاه قاجار هنوز پادشاه ایران بود. بی‌ثباتی سیاسی و اقتصادی حاصل از جنگ جهانی اول و سقوط پیاپی دولت‌ها در حال فروکش کردن بود. با اسناد موجود از مشروح مذاکرات مجلس چهارم شورای ملی در سوم تیرماه سال ۱۳۰۱ خورشیدی نرخ هر دلار در تیرماه ۱۳۰۱ معادل ۱.۴ تومان یا ۱۱.۲ ریال بود. در دوران رضاشاه به علت بحران‌هایی همچون رکود جهانی و جنگ جهانی دوم، نرخ دلار در ایران از ۱۴ ریال به ۱۷ رسید. نخستین جهش ارزی با اشغال ایران توسط متفقین در طول جنگ جهانی دوم رخ داد که نرخ دلار در ایران با حدود کمتر از دو برابر افزایش، از ۱۷ ریال به ۳۲ ریال رسید. در دوران محمدرضا پهلوی، ابتدا از حوالی ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲ که با وقوع مجموعه‌ای از بحران‌های داخلی و خارجی مانند کاهش فروش نفت و تحریم‌های نفتی همزمان بود، نرخ دلار آمریکا تا سه برابر نیز افزایش پیدا کرد، اما با آغاز دوران ثبات و رشد اقتصادی در ایران، یعنی از سال ۱۳۳۲ تا وقوع انقلاب در سال ۱۳۵۷، دلار آمریکا در طول ۲۵ سال بیش از ده درصد از ارزش خود را در برابر ریال از دست داد و از ۸۰ ریال به ۷۰ ریال رسید. وقوع انقلاب در سال ۱۳۵۷، پایان ارز تک نرخی بود.
قیمت دلار قبل از انقلاب
پیش از بررسی روند تغییرات نرخ دلار قبل از انقلاب به تاریخچه ارز و پول در ایران می پردازیم. در زمان قاجار، یکی از واحدهای شمارش پول ملی ایران به نام تومان یا تومن شناخته می‌شد. ۱۰ ریال، معادل هر تومان بود. مغول‌ها در زمان امپراتوری به شخصی که تعداد سربازهایش ۱۰ هزار نفر بودند امیرتومان می‌گفتند.
از زمان پهلوی، ریال بعنوان واحد پولی ایران در نظر گرفته شد که یک دهم تومان ارزش داشت که این ارزش کمی بود. اکنون ریال به عنوان واحد پول رسمی کشور به شمار می‌رود ولی از تومان در میان عوام استفاده می شود. کاربرد علامت IRR در معاملات بین المللی به منظور نمایش ریال ایران است. پول‌ها و سکه های مختلفی در طول حکومت های موجود در ایران بوجود آمده و مورد استفاده قرار گرفته ولی هر کدام از آن ها با گذشت زمان منسوخ شده و بجای آن ها از واحد پولی دیگری استفاده شده است.
سکه های ایران در طول سلطنت قاجار به نام های شاهی، صنار، عباسی و ده شاهی مورد استفاده قرار می گرفت. همچنین سکه های هزار دیناری و دو هزار دیناری در اواخر دوره قاجار، ضرب شدند و از این سکه ها با نام های دیگری همچون یک قرانی و دوزاری یاد می‌شد. در ابتدای سلطنت پهلوی، به خاطر یکدست شدن واحد پول ایران، سکه های ریال بجای ۱۱۷۵ دینار به مبلغ ۱۰۰۰ دینار( مطابق قران) کاهش داده شدند و از این رو واحد پول به ریال تبدیل شد. امروزه، سکه ریال به عنوان واحد پول رسمی ایران شناخته میشود. اسکناس های پنج ریالی و ده ریالی بعد از رواج پول کاغذی و تورم های اقتصادی مختلف در دوران پهلوی چاپ شدند که امروزه هم چنان مردم برای کلکسیون های مختلف پول از آن استفاده می‌کنند.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت دلار
نرخ تورم: تغییرات در نرخ تورم بازار موجب تغییرات در نرخ تبدیل ارزها میشود. ارز یک کشور که نرخ تورم کمتری نسبت به کشور دیگر دارد، ارزش بیشتری نسبت به کشور مقابل پیدا می‌کند.
نرخ بهره: تغییرات در نرخ بهره، روی ارزش ارز و نرخ تبدیل آن به دلار اثر می‌گذارد. نرخ‌های فارکس، نرخ بهره و نرخ تورم با هم همبستگی دارند.
مبادلات خارجی کشور: وضعیت مبادلات خارجی یک کشور شامل میزان معاملات و درآمد از سرمایه‌گذاری خارجی است. این حساب، شامل کل تراکنش‌های انجام شده شامل صادرات، واردات، بدهی و… است. کاهش در سطح این درآمدها به دلیل بیشتر بودن واردات نسبت به صادرات، باعث کاهش ارزش پول کشور میشود. سطح مبادلات خارجی یک کشور و درآمد کسب شده از صادرات، در نرخ تبدیل ارز رسمی کشور با سایر ارزها اثر می‌گذارد.
بدهی دولت: بدهی دولت می‌تواند بدهی داخلی یا بدهی خارجی به سایر کشورها باشد. وقتی دولت یک کشور بدهی بالایی دارد، احتمال کمتری هست که بتواند سرمایه خارجی جذب کند که این به نوبه خود اغلب موجب افزایش تورم میشود. سرمایه‌گذاران خارجی وقتی از افزایش بدهی دولت مطلع شوند یا آنرا پیش‌بینی کنند، اوراق سرمایه‌گذاری خود را در بازار آزاد می‌فروشند. در نتیجه آن، ارزش ارز کشور کاهش می‌یابد.
شاخص نسبت قیمت کالاهای صادراتی به وارداتی: این موضوع مرتبط با مبادلات خارجی است. شاخص نسبت قیمت کالاهای صادراتی به وارداتی (به انگلیسی Terms of Trade) زمانی بهبود می‌یابد که قیمت کالاهای صادراتی با نرخ بالاتری نسبت به کالاهای وارداتی رشد کنند. این رشد موجب افزایش درآمد میشود و تقاضا برای ارز کشور را بالا می‌برد که در نهایت به باارزش‌تر شدن پول کشور می‌انجامد.
ثبات سیاسی و عملکرد اقتصادی: ثبات سیاسی یک کشور و عملکرد اقتصادی آن، می‌تواند روی قدرت ارز آن کشور اثر بگذارد. کشوری که ریسک کمتری در خصوص آشفتگی سیاسی در آن وجود دارد، برای سرمایه‌گذاران خارجی جذاب‌تر است و سرمایه‌گذاران، سرمایه خود را از کشوری بی‌ثبات و آشفته دور نگه می‌دارند.
رکود اقتصادی: وقتی در کشوری رکود وجود دارد، معمولا نرخ بهره کاهش می‌یابد و احتمال ورود سرمایه‌گذاران خارجی نیز کم میشود. در نتیجه، ارز کشور در مقابل سایر ارزها ضعیف شده و ارزش آن کاهش می‌یابد.
سفته‌بازی: وقتی انتظار می‌رود ارزش پول یک کشور بالاتر رود، سرمایه‌گذاران تمایل پیدا می‌کنند مقدار بیشتری از آن پول را داشته باشند تا بتوانند در آینده سود کنند. در نتیجه، به خاطر افزایش تقاضا برای ارز آن کشور، ارزش آن ارز رشد می‌کند و نرخ تبدیل آن در مقابل ارز سایر کشورها بهبود می‌یابد.
نرخ دلار از قاجار تا سلسله پهلوی
برای بررسی تغییرات قیمت دلار در قبل انقلاب از نیمه اول سده نوزدهم میلادی آغاز می کنیم، یعنی در دوران سلطنت فتحعلی‌شاه و محمدشاه قاجار که دو پوند استرلینگ برابر با یک تومان ایران شد. در این زمان یک پوند برابر بود با ۲۵ فرانک فرانسه و ۱۰ روپیه هند، یعنی، یک تومان ایران برابر بود با ۵/ ۱۲ فرانک فرانسه. در همین زمان، یک تومان ایران با دو دلار و پنجاه سنت آمریکا برابر بود. در سال‌های منتهی به انقلاب و از نیمه دوم سال ۱۳۵۶ نرخ رشد اقتصادی روند کاهشی به خود گرفت. با این وجود قیمت ارز قبل از انقلاب حدود ۱۰ سال در نرخ ۷۰ ریال و با لحاظ دامنه نوسان اندکی تثبیت شده بود.
محمدشاه قاجار
زمان محمد شاه قاجار یک تومان برابر با ۲ دلار و ۵۰ سنت بود.
مظفرالدین‌شاه
زمان مطفرالدین شاه یک تومان برابر با ۲ دلار بود.
رضاشاه
در آغاز دوره پهلوی تبعات رکود جهانی اقتصاد نیز گریبان تجارت خارجی ایران گرفت. به طوری که چهار سال پس از آغاز سلطنت رضا شاه کسری تجاری ایران به ۶۱۲ میلیون ریال رسید. به دلیل این که درآمدهای حاصل از صادرات نفت عمدتا برای مقاصد نظامی و واردات کالاهای سرمایه‌ای صرف می‌شد تا واردات کالاهای مصرفی، نخستین بحران ارزی ایران در قرن تازه رخ داد. به طوری که نرخ برابری قران حدود۵۰ درصد در برابر ارزهای عمده افت کرد و از مرز ۲۱ قران در مقابل یک دلار آمریکا گذشت.
پس از آن در بازار ارز ایران سیاست تثبیت نرخ ارز روی ۱۵ قران در سال ۱۳۱۰ آغاز شد. این سیاست چندان موفق نبود به طوری که نرخ دلار در سال ۱۳۱۳ به نزدیکی ۱۶ ریال رسید.
در نیمه پایانی دهه بیست اوضاع اقتصادی ایران مطلوب به نظر می‌رسید. نرخ تورم در دو سال متوالیِ ۱۳۱۷ و ۱۳۱۸، تک رقمی و در سطح ۸ درصد بود. به همین دلیل نرخ دلار از سال ۱۳۱۳ تا ۱۳۱۸ تنها ۱ ریال بالا رفته بود و در آستانه شروع جنگ جهانی دوم در سال ۱۳۱۸ بهای رسمی هر دلار ۱۷ ریال بود.
محمدرضاشاه
یکی از عوامل موثر بر قیمت دلار قبل انقلاب، تبعات اقتصادی اشغال ایران و بحران سیاسی حاکم بود که موجب شده یکسال پس از روی کار آمدن محمدرضای پهلوی و در سال ۱۳۲۱ نرخ تورم به بیش از ۹۶ درصد برسد. یکسال بعد سطح عمومی قیمت‌ها در ایران بیش از ۱۱۰ درصد صعود کرد و نرخ برابری ریال در مقابل هر دلار آمریکا شدیدا سقوط کرد و به بیش از ۳۲ رسید و حتی دلار در مقابل ۳۵ ریال هم معامله شد.
کاهش سطح عمومی قیمت‌ها در سال‌های ۱۳۲۴ و ۱۳۲۵ که موجب ثبت نرخ‌های تورم منفی ۱۴.۴ و ۱۱.۵ درصدی در دو سال متوالی شد و نیز بازگشت ثبات نسبی سیاسی و اقتصادی به کشور سبب شد تا نرخ ۳۲ ریالی دلار همچنان حفظ شود.
عوامل سیاسی بر قیمت دلار در قبل از انقلاب نیز موثر بود. ملی شدن صنعت نفت ایران در سال ۱۳۲۹ با اعمال تحریم‌های فروش نفت و کاهش درآمدهای ارزی همراه شدبه همین دلیل در ۱۳۳۰ قیمت دلار آمریکا به بیش از ۶۰ ریال و در دامنه ۱۰ ریالی تا ۷۰ ریال در نوسان بود. اما در سال ۱۳۳۱ و همراه با موج تلاطم‌های سیاسی نرخ ارز در فاصله ۶۹ تا ۹۰ ریال در نوسان بود. شایعه بهبود روابط اقتصادی ایران و آمریکا و نیز انتشار خبر سفر محمدمصدق، نخست وزیر وقت به دادگاه لاهه از جمله شوک‌های مثبت وارده شده به بازار ارز در این سال بود.
مضیقه ارزی و وقوع کودتا علیه دولت مصدق در سال ۱۳۳۲ نرخ دلار آمریکا را به بالاترین حد در فاصله سال‌های ۱۳۰۱ تا ۱۳۵۸ خورشیدی رساند. هر دلار آمریکا همزمان با وقوع کودتای ۲۸ مرداد در برابر ۱۳۰ ریال مبادله می‌شد. اما در ادامه، تحت تاثیر لایحه تثبیت نرخ ارز که دولت مصدق پیش از وقوع کودتا به تصویب مجلس رسانده بود، نرخ دلار به محدوده ۹۰ تا ۱۰۰ ریال بازگشت. همچنین قرارداد کنسرسیوم پس از کودتای ۲۸ مرداد بین دولت ایران و کنسرسیومی از شرکت‌های نفتی بین‌المللی بسته شد.
در دوره پهلوی دوم از سال ۱۳۳۴ و همزمان با برقراری روند عادی صادرات نفت ایران و بازگشت رونق اقتصادی، نرخ تورم که در سال ۱۳۳۳ تا ۱۵.۹ درصد افزایش یافته بود به کمتر از ۲ درصد کاهش یافت. تورم تک‌رقمی همراه با رشد آرام اقتصادی تا سال ۱۳۳۸ که نرخ تورم به ۱۳ درصد رسید، ادامه داشت. سپس دوره ۱۳ ساله تورم تک رقمی آغاز شد. نرخ رشد اقتصادی ایران هم در اوایل دهه ۴۰ حدود ۵ درصد بود. تحت تاثیر بهبود شرایط اقتصاد کشور نسبت به سال ۱۳۳۲، نرخ دلار در سال ۱۳۴۰ به ۸۰ ریال نزدیک شد.
طی دوره ده ساله ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۲ اقتصاد ایران با ثبت متوسط رشد اقتصادی ۱۱.۵ درصدی و متوسط نرخ تورم سالانه ۲.۶ درصدی دوره‌ای طلایی را طی کرد. بدین ترتیب نرخ دلار در اقتصاد ایران در مسیر کاهش قرار گرفت و با عبور از مرز ۸۰ ریال حرکت خود را به سمت ۷۰ ریال آغاز کرد.
اما نرخ تورم از سال ۱۳۵۲ بار دیگر دو رقمی شد و در سال ۱۳۵۶ از ۲۵ درصد نیز فراتر رفت. در عین حال با وقوع جنگ اعراب و اسرائیل و تحریم نفتی از سمت اعراب، با شوک اول نفتی، بهای هر بشکه نفت در فاصله سال ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۳ حدود ۴ برابر شد و درآمدهای نفتی ایران در سال ۱۳۵۳ به بیش از ۲۱ میلیارد دلار بالغ شد.
تزریق ارز فراتر از ظرفیت جذب اقتصاد ایران موجب بروز علائم بیماری هلندی شد. در نیمه دوم سال ۱۳۵۶ نرخ رشد اقتصادی روند کاهشی به خود گرفت. با این وجود قیمت دلار آمریکا حدود ۱۰ سال در نرخ ۷۰ ریال و با لحاظ دامنه نوسان اندکی تثبیت شده بود.
رخداد انقلاب سال ۱۳۵۷ به حاکمیت دلار تک نرخی ۷۰ ریالی پایان داد. نرخ دلار آزاد در روزهای پایانی سال ۱۳۵۷ و تحت فشار کاهش صادرات ایران به دلیل اعتصاب کارکنان صنعت نفت، بی‌ثباتی حاصل از انقلاب و افزایش تقاضای خروج ارز از کشور به ۱۰۰ ریال رسید. یعنی نه تنها ارز دو نرخی شد بلکه ارزش برابری ریال ایران در برابر دلار آمریکا ۴۳ درصد کاهش یافت. از عوامل موثر بر نرخ ارز پس از انقلاب نیز میتوان به جنگ هشت ساله، تسخیر سفارت، وضع تحریم های اقتصادی و تحریم ها نفتی اشاره کرد.
جدول قیمت دلار قبل از انقلاب
| دوره | سال | قیمت دلار |
|---|---|---|
| فتحعلی شاه قاجار | 1177 | 0.3 تومان |
| محمدشاه قاجار | 1213 | 0.3 تومان |
| ناصرالدین شاه | 1227 | 0.3 تومان |
| مظفرالدین شاه قاجار | 1258 | 1 تومان |
| احمدشاه قاجار | 1301 | 11.2 ریال |
| رضا شاه پهلوی | 1306 | 12.8 ریال |
| 1308 | 17 ریال | |
| 1310 | 15 ریال | |
| 1313 | 16 ریال | |
| 1318 | 18 ریال | |
| محمدرضا شاه پهلوی | 1321 | 32 ریال |
| 1322 | 35 ریال | |
| 1324 | 32 ریال | |
| 1330 | 35 ریال | |
| 1332 | 130 ریال | |
| 1340 | 82 ریال | |
| 1343 | 80 ریال | |
| 1346 | 77 ریال | |
| 1351 | 70 ریال | |
| 1352 | 70 ریال | |
| 1353 | 70 ریال | |
| 1354 | 70 ریال | |
| 1355 | 70 ریال | |
| 1356 | 70 ریال | |
| 1357 | 70 ریال |
این بنده های خدا اگر زنده شوند ونرخ دلار را ببینند،ده بار سکته می کنند.
چرا از تعدد زوجات شاهان قاجار ننوشتید؟؟؟؟؟
یادتون رفت؟؟؟؟؟ همیشه می نوشتید و کلی ذوق می‌کردید......
از شدت علاقه رفتند سریال درست کردند و معشوقه ها و سوگلی شاه قاجار رو به تصویر کشیدند اونها حرمسرا داشتند شما ذوق زده شدید؟؟؟.
شما مردان هوسران بی‌غیرت و بیخاصیتی هستید که جز زیر شکم به چیز دیگری فکر نمی‌کنید به کشورتون نگاه کنید به عقب‌افتادگی هاتون به مردمتون....
خبر فوری اگه مردی منتشرش کن
اگه مردی البته.....
مردم‌‌‌ایران‌گرفتار‌استعمار‌نو‌ظهور‌شده‌که‌غیر‌مستقیم
مردم‌ظلم‌میکشد
خطاب به ناشناسی که واقعیت عیان شده از این خبر که نمایانگر قیمت دلار و تورم چه بوده و ج ا چه کرده با آن چنان سوخته که واسه ماله کشی دست به هذیون گفتن زده. جهت اطلاع تعدد زوجات مخصوص شاهان قاجار نبوده تاریخ اسلام مورد علاقه ات و آدم های مورد علاقه صدر اسلامت چنان تعدد زوجین داشتند که ماشالله حتما به قول شیوخ میخوای بگی برای مردم بده برای ما اشکال نداره
می گفت به ما پدر سوخته ها مملکت مثل دسته گل دادم شما و کردمتون کدخدای دنیا حالا خوشحالید دو تا عرب سوسمار خور تحویلتون گرفتن پدرسوختها.بروید گم شوید
دوران آخوندا رو هم به ثانیه باید حساب کنی.......
دلار چه پول بی ثباتیه هی مره بالا بعد میاد پایین. بنازم به تومان خودمون که ۵۰ سال پیش یک تومان یک یومان بود و الان هم هنوز یک تومان یک تومان هست
قبل از انقلاب مردم عادي رنگ دلار هم نديده بودند ولي حالا همه جا صحبت از دلار است
اونوقت زندگیها هر ثانیه زیر وبالا نمیشد
چون زندگی وجود نداشت که بخواد زیر و بالا بره 😂😁😀😂😁😂😁😀
16:41آدم عادی دلار ندیده بود اون موقع همه چی فراوان بود کسی احتیاجی ب دلار نداشت قبل انقلاب در مدارس تغذیه ومساجد وهیئت غذا/ الان در مدارس وهیئت موادمخدر ازنوعه روانگردان میدن ومیفروشن /خدایا شکر..........
این جدول نشون میده ربطی به ادم و حاکمیت نداره به سیاست اقتصادی ربط داره
کاملا ربط دارد که ادم سیاستمدار واقتصاددان باشد یا متوهم ادم نما .
57 دلار 7 تومن بوده .الان میگن 49 هزاروخرده ای میگه خردش چند میگه 800 تومن .یعنی خرده اش نزدیک یکصدو ده برابر 57 میشه .یا للعجب !!
ادامه میدادید تا به۱۴۰۲ میرسیدید!
یعنی زمان رضا شاه و جنگ جهانی دوم و حمله متفقین به ایران هم وضعیت اقتصادی و قیمت دلار بهتر بود.
دقیقا دولت با بالا بردن قیمت ارز در حال پوشاندن کسری بودجه است.
در زمان رضا شاه مردم در كاسه هاي گلي غذا ميخوردند قاشق چنكال را نمي شناختند
اگراون وقت مردم درکاسه های گلی غذا میخوردند،غذامیخوردند نه مثل حالا خون دل
غذای اصلی مردم اشکنه بود سیب‌زمینی و پیاز سرخ شده
حالا طبق جدول فوق اگر بلد بودید هی داد و هوار نمی زدید .......خدا رحمت کند طبق جدول که داغمان را تازه کرد شاهنشاه اریامهر محمد رضاشاه پهلوی و نخست وزیر باسواد و پدر و مادر دار که چنین فرزندی به ایران و ایرانی ارزانی داشت هویدا .دوحشان شاد و ارامش .خدایشان بیامرزد
21:06 رحمت ب پدرومادرت اگر اون موقع کاسه ی گلی بود غذا میخوردن نه خون دل در ضمن اون کاسه های گلی الان جزوه زیر خاکی ب حساب میاد
ملت ایران هرچی سرش بیاد حقشه
امریکا فکری به حال دلار خودش بکند که هر روز گران تر میشود😐
ببینید کیا حکومت میکنن بر این مردم دانا و قرن بیست و یکی😞
غارنشینهای اسلام پرست بیسواد😢
شما هم قبل از اسلام در غارهایتان آتش افروخته و به آتش پرستی مشغول بودید
به چه می‌نازید؟؟؟
آتش پرستی شرف داره به تازی پرستی،به مرده پرستی،به اجنبی پرستی،به دشمن پرستی،به عرب پرستی،به اسلام‌پرستی
اتش شرف داره به ننگ مسلمان بودن
باشه حالا برو آتش تونو بپرست 😂😁😀😂😁
مهمترین قسمت جدول ثبات نرخ ارز طی 7سال آخر دوره پهلوی دوم است که نشان از درایت اقتصادی آن دوران میدهد و قابل کتمان نیست کاش تیم اقتصادی آن موقع الان بود و دلایل آن را بازگو میکرد تا بعداً اقتصاد را درست کنیم
درايتي در كار نبود در واقع دولت براي دلار هم سوبسيد ميداد چون در امد نفتي داشت.
ایشالابه کمک دولت کاهشی شود،قیمت دلار،،
تاکالاهاکاهش پیداکنند،ومردم توان خریدداشته باشن
به‌کمک‌دولت‌خخخخخ‌دولت‌خودش‌قیمت‌دلار‌را‌بالا‌برده
تا‌کسری‌بودجه‌اش‌را‌تامین‌کند
روحش شادباد،
همه چیزش گل وبلبل بود،واقعآ ازسال۵۰تا۵۷ مملکت بهشت برین بود،چطور زد زیر دل ملت روزگارخودشون روسیاه کردن....
خبر فروری درآمد مردم را نیز به قِران پایین جدول مینوشتی
درسته حقوق مردم اون موقع چقدر بود؟؟؟
الان یه کارگر حداقل هفت هشت میلیون می‌گیره
مردم ماشین نداشتن هر هزار تا یکی
تمام زندگی شون یه اتاق بود با چهارتا بشقاب و لحاف و یه نمد زیر اندازشون
الان درسته مشکل هست ولی مردم زیاده خواه هم شدن
دلار هم خودش تضعیف شده و معیار مناسبی نیست
ارزش سکه مناسبتره بخصوص اشرفی که وزنش برابر۸.۱۳۳
رییس‌جمهور بیسواد باشد حال وروزی بهتر از این نباید داشته باشیم ملت که رأی ندادند این آشی بود که شورای نگهبان وتشخیص مصلحت نظام برامون پختن
بنده و خانواده ام به مهرعلیزاده می‌خواستیم رای بدهیم به خاطر اینکه به تحصیلات خودش منم منم کرد و دیگری را هر که باشد بی سواد خطاب کرد ، از رای دادن منصرف شدیم ولی کاش به جای مهرعلیزاده از خود راضی ، علی مطهری یا لاریجانی یا خاتمی که ۸ سال سابقه خوبی داشت توسط به اصطلاح عقلای شورای نگهبان تایید می‌شدند ....