زیان ۸۰ هزار میلیاردی صنایع از قطع اینترنت/ تأثیر فیلترینگ بر کمبود دارو
بنا بر داده‌های اتاق بازرگانی اختلالات قطع اینترنت طی هفته‌های اخیر ۳۵ هزارمیلیارد تومان خسارت مستقیم و ۴۵ هزارمیلیارد تومان خسارت غیرمستقیم به صنایع کشور تحمیل کرده است.
دردسرهای برآمده از کاهش سرعت، فیلتر و قطع اینترنت فارغ از دغدغه‌هایی که برای جامعه و افکار عمومی آفریده، دست‌وپای صنایع و بخش تولید و تجارت را هم قفل کرده است. چنانکه بررسی‌ها نشان می‌دهد این اتفاق در یک ماه اخیر فقط به بخش صنایع و بازرگانی زیان ۸۰ هزار میلیارد تومانی را تحمیل کرد.
برای پی بردن به بزرگی این عدد می‌توان نگاهی به آخرین گزارش مربوط به شرکت‌های دانش‌بنیان انداخت. این گزارش که مربوط به سال ۱۳۹۹ است نشان می‌دهد در کل سال مذکور این شرکت‌ها ۶۷٫۵ هزار میلیارد تومان درآمد داشته‌اند. یعنی حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان کمتر از آسیب قطع اینترنت بر بخش صنایع در یک ماه.
در همین زمینه حسین سلاح‌ورزی، نایب رئیس اتاق بازرگانی، اخیراً اعلام کرد که آسیب‌های ناشی از قطع اینترنت بر کارکرد خطوط تولید صنایع مختلف از لبنیات و دارو گرفته تا فولاد و نساجی تاثیر منفی گذاشت. چرا که خطوط تولید مبتنی بر اینترنت، هوش مصنوعی، تکنولوژی‌های آی‌تی و آی‌سی‌تی فعالند و خارج از کارخانه هم موضوعاتی مانند لجستیک، ثبت سفارش، بازاریابی و برنامه‌های مالی و ارزی بر پایه اینترنت کار می‌کنند.
با این شرایط اختلال در اینترنت پیامدهایی از قبیل کاهش فروش و سود و در پی آن کاهش اشتغال را دربرخواهد داشت.
بدسالاری؛ زمستان سخت ایران
پدرام سلطانی، نائب‌رئیس سابق اتاق بازرگانی، هم در توییتی ابزار نارضایتی خود را از وضع موجود به این شرح توصیف کرد: «از کارخانه‌های بزرگ خبر می‌رسد فروش کاهش جدی یافته؛ کالا در انبارها دپو شده، برگشت پول کند شده و نقدینگیشان به چالش افتاده است. این شرایط در ادامه پرداخت حقوق کارگران را مختل می‌کند، اتفاقی که تعدیل نیروی انسانی را در پی خواهد داشت. بدسالاری اوضاع را هر روز بدتر می‌کند. زمستان سخت این است.».
پیش از این نیز بررسی‌های تجارت‌نیوز از داده‌های سازمان امور مالیاتی نشان داد که هر روز قطع اینترنت در ایران زیان حداقل ۳۰۰۰ میلیارد تومانی را متوجه کسب‌وکارها می‌سازد.
چرا خسارت قطع اینترنت ۸۰ هزار میلیارد شد؟
فرزین فردیس، اعضای اتاق بازرگانی تهران، داده‌های زیر را درباره تاثیرپذیری تولید و تجارت ایران در اختیار تجارت‌نیوز قرار داد.
بر اساس این داده‌ها خسارات مستقیم ناشی از قطع ۳۰ روز ارتباط اینترنت بین‌الملل به بخش صنعت بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان ارزیابی می‌شود. لازم به توضیح است که این عدد بر اساس سهم ۳٫۳ درصدی اقتصاد صنعت ارتباطات و فناوری اطلاعات از تولید ناخالص داخلی و نرخ ارز ۳۰ هزار تومانی و تولید ناخالص داخلی ۳۵۰ میلیارد دلاری محاسبه شده است.
خسارت‌های غیرمستقیم که به فعالان اقتصادی از جمله تولیدکنندگان، صادرکنندگان، صنایع حمل‌‌ونقل و کشتیرانی، رشته‌های فعالیت خرده‌فروشی مرتبط با شبکه‌های اجتماعی، گردشگری و … بیش از ۴۵ هزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شود.
بدین ترتیب مجموع خسارت‌های قطع اینترنت فقط به بخش صنایع و تولید ایران به بیش از ۸۰ هزار میلیارد تومان در ماه می‌رسد.
فردیس علاوه بر ارائه داده‌های یادشده، این موضوع را هم گوشزد کرد که خسارات برآمده از لطمات وارده به نام ایران ثبت می‌شود. بنابراین رتبه اعتباری کشور در ذهن سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی خارجی بیش از پیش سقوط می‌کند. همچنین شکل‌گیری ذهنیت احتمال قطع اینترنت به صورت کامل و دائم امری غیرقابل انکار است.
تأثیر قطع اینترنت بر صنعت دارو
اختلال در عملکرد تمام صنایع در یک سو و نابه‌سامانی در صنعت دارو در سوی دیگر. هنوز فصل سرما و در پی آن همه‌گیری بیماری‌های ویروسی به اوج خود در روزهای سرد زمستان نرسیده، اما در اواسط پاییز هم با بحران دارو آن هم در شهرهای گوناگون کشور روبه‌رو هستیم. همین حالا هم آنفلوآنزا شایع شده و به مرحله هشدار رسیده، اما آنتی‌بیوتیک و سرم به مقدار کافی و موردنیاز در اختیار جامعه ایران نیست.
سیدعلی فاطمی، نایب رئیس انجمن داروسازان ایران، در این باره به تجارت‌نیوز گفت: اجرا نشدن درست طرح دارویار سبب نارضایتی شرکت‌های دارویی، کاهش تولید آنها و در نهایت کمبود کنونی دارو شد. در این شرایط از چند هفته اخیر نیز کاهش سرعت و گاه قطع اینترنت، تایید نسخ داروها را با مشکل روبه‌روکرده و در نتیجه کیفیت نسخه‌پیچی در داروخانه‌ها پایین آمده است.
بازگشت صنایع لبنی به سیستم فکس
سیدمحمدرضا بنی‌طبا، سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی، نیز چالش‌های صنعت لبنیات را این‌گونه توصیف کرد: ارتباطات داخلی فعالان صنعت لبنیات به سیستم فکس و ایمیل بازگردانده، این مشکل به طور ویژه در ارتباطات با تامین‌کنندگان و مشتریان در داخل و خارج کشور بروز کرده است. همچنین به دلیل روی‌آوری کاربران به فیلترشکن امنیت شبکه‌های ارتباطی بنگاه‌ها کاهش پیدا کرده است.
دارو و لبنیات فقط دو صنعت فعال در حوزه تولید هستند که با چنین مشکلاتی مواجه شده‌اند. صنایع دیگر هم وضعیت چندان مطلوب‌تری ندارند. چه بسا صنایع سنگین نظیر فولاد با مشکلات عدیده‌تری دست و پنجه نرم می‌کنند.
تأکید دولتمردان و نمایندگان مجلس بر روی آوردن مردم به پلتفرم‌های دست و پا شکسته ایرانی نیز صرفاً نگاه تک‌بعدی آنها را به نمایش می‌گذارد. گذشته از ضعف‌های اساسی در زیرساخت‌های این پلتفرم‌های کپی‌شده که امکان استفاده از آن را از کاربران سلب می‌کند، نمی‌توان از بازرگانان خارجی انتظار داشت که برای مراوده با ایران به اپ‌هایی نظیر ایتا و بله روی آورند.
این در حالی است که دولت با تأکید مداوم بر افزایش ارزش کالاهای صادراتی سعی دارد افکار عمومی را به این سمت ببرد که معیشت مردم را به برجام گره نزده است. اما در هفته‌ای که دولت جشن روز ملی صادرات را برگزار کرد، مشاهده می‌کنیم که حالا تمام ارکان اقتصاد علاوه بر برجام با گره دیگری به نام قطع اینترنت مواجه شده‌اند.
