حداقل تعداد میلگرد در ستون چقدر است؟
اگر اهل ساخت‌وساز هستید، احتمالاً این جمله را چند بار شنیده‌اید: «استفاده از میلگرد برای افزایش مقاومت کششی بتن لازم است». اگرچه این جمله تکراری است، اما میزان اهمیت میلگرد در ساختمان‌سازی را نشان می‌دهد، چرا که هر سازهای به فونداسیون نیاز دارد و ساخت فونداسیون بدون میلگرد، معنایی ندارد.
ضرورت استفاده از میلگرد، باعث شده که همواره دغدغه محاسبه میزان میلگرد موردنیاز برای هر مهندس سازه وجود داشته باشد، چرا که از طرف دیگر، نگاه کردن به نمودار قیمت میلگرد، نگرانی برای میزان بودجه موردنیاز برای ساخت‌وساز را نیز به وجود می‌آورد.
ستون یکی از مهم‌ترین قسمت‌های هر ساختمانی است و اگر با استفاده از بتن ساخته شود، محاسبه تعداد دقیق میلگردهای موجود در آن، اهمیت زیادی پیدا می‌کند. چرا که اگر این تعداد دقیق محاسبه نشود، ستون که یکی از پایه‌های اصلی هر سازهای است، دیگر قابل‌اتکا نخواهد بود. در این مقاله، ما به شما کمک می‌کنیم تا بتوانید تعداد میلگردهای موجود در یک ستون را محاسبه کنید و سایز درست میلگرد را برای ساختن آن بخرید:
ستون چیست و چه وظیفه‌ای در سازه بر عهده دارد؟
ستون یکی از اعضای مهم سازه است که بیشتر به‌صورت عمودی ساخته می‌شود و وظیفه اصلی آن، تحمل نیروهای محوری در سازه است. نیروهای محوری، شامل نیروهای فشاری ایجادشده توسط بارهای مرده و زنده‌ای است که بر کف طبقات وارد می‌شود. این نیروها به‌صورت مستقیم یا از طریق تیر به ستون‌ها منتقل می‌شوند. بارهای مرده و زنده، توسط برف، باد یا نیروهای افقی خود سازه به وجود می‌آیند و می‌توانند منجر به خم شدن ستون‌ها شوند. به همین دلیل، ستون‌ها باید در برابر بار محوری و خمشی مقاوم باشند.
همان‌طور که در بالا توضیح دادیم، میلگرد به بتن در تحمل نیروهای مختلف کمک می‌کند. بر همین اساس، در یک ستون بتنی، نسبت سطح مقطع آرماتور (میلگرد) طولی به بتن نباید کمتر از 0.01 درصد باشد. همچنین این مقدار نباید از 0.06 درصد تجاوز کند. در محاسبه این نسبت‌ها، باید میزان میلگرد در اورلب نیز در نظر گرفته شود. این محدودیت‌ها باید در وصله‌های پوششی میلگرد نیز رعایت شود.
میلگرد مناسب برای استفاده در ستون چه ویژگی‌هایی دارد؟
اگر بخواهیم از نظر گرید بندی میلگردها به قضیه نگاه کنیم، میلگرد مناسب برای استفاده در ستون باید مقاومت تسلیمی معادل با حداکثر 500 نیوتن بر میلی‌متر مربع داشته باشد. بر همین اساس، میلگرد گرید A2 و آن دسته از میلگردهای گرید A3 و A4 که با استفاده از روش ترمکس ساخته شده‌اند و میزان شکنندگی آن‌ها کاهش‌یافته، برای ساخت ستون مناسب هستند.
از نظر ترکیب شیمیایی و مقررات ملی ساختمان، باید از فولاد S400 در ساخت ستون استفاده شود که اصطلاحاً به آن فولاد نیم‌سخت می‌گویند. فولادها از نظر سختی به سه دسته نرم (S240)، نیم‌سخت (S340, S400) و سخت (S500) تقسیم می‌شوند. منظور از سختی، میزان کربن به‌کاررفته در ساختار آن‌ها است که این میزان برای دسته فولاد نرم بین 0.04 تا 0.3 درصد، برای فولاد نیم‌سخت بین 0.3 تا 0.6 درصد و برای فولاد سخت بین 0.6 تا 1.5 درصد است.
از میان تولیدکنندگان میلگرد S400 باکیفیت، می‌توان به کارخانه شاهین بناب اشاره کرد. میلگردهای این کارخانه استقامت لازم را برای تحمل بارهای وارده بر ستون دارند و قیمت میلگرد شاهین بناب درب کارخانه، از هر نظر به‌صرفه است.
چه عواملی بر محاسبه تعداد میلگرد ستون و سایز آن مؤثر است؟
برای محاسبه حداقل تعداد میلگرد ستون، باید به سطح مقطع آن و روش آرماتوربندی ستون توجه کرد. محاسبه حداقل سایز میلگرد ستون نیز به شکل سطح مقطع آن بستگی دارد.
حداقل تعداد میلگرد در ستون بر اساس شکل سطح مقطع
ساده‌ترین قاعده برای محاسبه تعداد میلگرد عرضی در یک ستون، به تعداد اضلاع آن باز می‌گردد. بر اساس این قاعده، باید به تعداد اضلاع ستون، میلگرد عرضی در آن به کار برود. البته شکل سطح مقطع تمامی ستون‌ها در تمامی پروژه‌ها یکسان نیست و به همین دلیل، در استاندارد برای هر نوع سطح مقطع ستون، حداقل تعداد میلگرد عرضی، تعیین‌شده است:
- سطح مقطع مربعی شکل: حداقل 4 میلگرد آجدار
- سطح مقطع مستطیل شکل: بین 6 تا 8 میلگرد آجدار
- سطح مقطع شش‌ضلعی: حداقل 6 میلگرد آجدار
- سطح مقطع دایره‌ای شکل: حداقل 6 میلگرد آجدار
حداقل تعداد میلگرد ستون در روش خاموت‌بندی
ستون‌ها با استفاده از میلگردهای طولی و عرضی ساخته می‌شوند. وظیفه میلگردهای طولی، تحمل فشار و کشش‌های احتمالی است و میلگردهای عرضی نیز وظیفه مهار کردن میلگردهای طولی را بر عهده دارند. ساده‌ترین ترکیب میلگردهای طولی و عرضی، خاموت بندی است که هم به‌صورت دستی و هم با استفاده از دستگاه انجام می‌شود. خاموت‌ها بر اساس روش تولید، کاربرد در ستون، زاویه خم و شکل ظاهری به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که ساخت هر نوع از آن‌ها، باید از قاعده و قانون خاصی پیروی کند.
به عنوان مثال، در هر گوشه از خاموت، باید یک میلگرد وجود داشته باشد. همچنین اگر تعداد میلگردهای به‌کاررفته در خاموت از تعداد گوشه‌های آن بیشتر باشد، باید برای میلگردهای اضافه به‌صورت یک در میان خاموت بندی به روش سنجاقی انجام شود. البته اگر فاصله بین میلگردهای اضافه و میلگردهای گوشه کمتر از 15 سانتی‌متر باشد، نیازی به خاموت بندی مجدد نیست.
میلگرد بناب یکی از باکیفیت‌ترین میلگردهای موجود در بازار است که می‌توانید از آن برای خاموت بندی استفاده کنید. همچنین مناسب بودن قیمت میلگرد بناب، باعث می‌شود که دیگر به جستجو برای پیدا کردن میلگرد مناسب، ادامه ندهید.
حداقل سایز میلگرد ستون بر اساس شکل سطح مقطع
همچنین از آنجایی که میلگرد در سازهای متنوعی تولید می‌شود و میزان استقامت سایزهای مختلف آن‌ها با یکدیگر متفاوت است، در آیین‌نامه ملی ساختمان برای هر نوع سطح مقطع ستون، حداقل سایز میلگرد نیز مشخص شده است:
- میلگرد با نمره حداقل 12 میلی‌متر برای سطح مقطع دایره‌ای و چندضلعی منظم
- میلگرد با نمره حداقل 14 میلی‌متر برای سطح مقطع مربع و مستطیل
- میلگرد با نمره حداقل 8 میلی‌متر برای خاموت‌ها
- میلگرد با نمره حداقل 10 میلی‌متر برای حالت دورپیچ در ستون‌های دایره‌ای شکل
برای خرید میلگرد ساده و آجدار مناسب برای هر نوع از سطح مقطع ستون، می‌توانید به سایت آسرون مراجعه کنید. تنوع سایز، گرید و برند میلگرد در این سایت زیاد است و با تماس با کارشناسان فروش آسرون و گرفتن راهنمایی از آن‌ها، می‌توانید میلگرد متناسب با پروژه‌تان را انتخاب کنید.
