فولاد خوزستان؛ الگویی برای شفافیت صنعتی در بازار سرمایه
روز گذشته نام شرکت فولاد خوزستان در میان برگزیدگان سومین همایش «برترین‌های بورس کالای ایران» قرار گرفت؛ رویدادی که هدفش تقدیر از شرکت‌هایی است که در رعایت اصول شفافیت، استمرار عرضه، و انضباط معاملاتی، به الگوی رفتاری برای سایر صنایع تبدیل شده‌اند. این عنوان، در ظاهر یک افتخار صنفی است، اما در باطن پیامی بزرگ‌تر دارد: اینکه شفافیت و پایبندی به قواعد بازار، خود می‌تواند به یک مزیت رقابتی پایدار در صنعت بدل شود.
در ساختار اقتصاد ایران، بورس کالا تنها میدان رسمی کشف قیمت و تنظیم عرضه در مقیاس صنعتی است. این بازار، جایی است که فولاد، پتروشیمی، مس و سیمان نه در پشت درهای بسته، بلکه در رقابت قیمتی و با سازوکار مشخص دادوستد می‌شوند. حضور در این بستر، فقط یک الزام نظارتی نیست؛ نوعی التزام حرفه‌ای به شفافیت است. بنگاه‌هایی که مسیر عرضه در بورس را انتخاب کرده‌اند، علاوه بر کاهش احتمال تداخل با سیاست‌های قیمتی، به سودآوری بلندمدت‌تری نیز رسیده‌اند، زیرا اعتماد بازار و سهام‌داران را خریده‌اند.
در همین چارچوب، فولاد خوزستان یکی از معدود شرکت‌هایی است که تمام محصولات خود را از مسیر بورس کالا عرضه می‌کند. این تصمیم، یعنی حذف هرگونه واسطه‌گری و فروش غیرشفاف؛ قیمت و قرارداد در معرض دید است، تسویه‌حساب مشخص، و تحویل قابل ردیابی. برای صنعت فولاد که به‌طور طبیعی مستعد حساسیت‌های قیمتی است، این انضباط یک سرمایه نهادی محسوب می‌شود. به همین دلیل، جایزه امسال بورس کالا برای فولاد خوزستان نه صرفاً بابت حجم معاملات، بلکه به‌دلیل پایداری عرضه، اجرای دقیق مفاد قراردادها و رفتار منظم در بازار اعطا شد—رفتاری که در دوره نوسان انرژی و محدودیت‌های صادراتی، کمتر نمونه‌ای مشابه دارد.
راز این تداوم را باید در رویکرد مدیریتی شرکت جست‌وجو کرد. فولاد خوزستان طی سال‌های اخیر، همزمان با فشار تحریم‌ها و تغییرات مقرراتی، مدل «تعادل بازار داخل و صادرات» را تثبیت کرده است: بازار داخلی را با انضباط عرضه و قیمت‌گذاری حفظ کرده، و صادرات را متناسب با ظرفیت انرژی و سفارش جهانی افزایش داده تا هم ارزآوری تداوم یابد و هم تعادل قیمتی در داخل به‌هم نخورد. در سطح عملیاتی، با یکپارچه‌سازی حلقه‌های زنجیره از سناباد تا شادگان، و هماهنگی تقویم تولید با محدودیت‌های برق و گاز، امکان برنامه‌ریزی پایدارتر فراهم شده است.
اما آنچه فولاد خوزستان را از دیگران متمایز می‌کند، درک راهبردی از شفافیت به‌عنوان دارایی مدیریتی است. در اقتصادی که بخش زیادی از چالش‌ها ناشی از عدم شفافیت، قیمت‌گذاری‌های ناگهانی و تصمیم‌های غیرقابل پیش‌بینی است، این شرکت تصمیم گرفته همه چیز را روی تابلو بیاورد. از همین مسیر هم توانسته ریسک حقوقی، مالی و اعتباری خود را کاهش دهد و اعتماد خریداران داخلی و خارجی را تقویت کند.
تندیس بورس کالا برای فولاد خوزستان، تأیید یک انتخاب مدیریتی است—انتخابی که شفافیت را از یک شعار اداری به یک سیاست اقتصادی تبدیل کرده است. هرچقدر بنگاه‌های بزرگ‌تری وارد این مسیر شوند، هزینه نظارت برای دولت کمتر، کارایی بازار بیشتر و اعتماد عمومی به بخش تولید افزون‌تر می‌شود. فولاد خوزستان با این رفتار نه‌فقط برنده‌ی یک جایزه، بلکه نماینده‌ی یک الگوست: الگویی که نشان می‌دهد در اقتصاد امروز ایران، شفافیت نه فقط اخلاقی‌ترین، بلکه اقتصادی‌ترین تصمیم ممکن است.
