هزینه هر ترم تحصیل در دانشگاه دولتی: 20 میلیون تومان!

از اواخر مهر ماه دانشگاه‌ها میزبان حضور دوباره دانشجویان در مقاطع مختلف می‌شوند و در این میان هم نودانشجویان وارد کلاس‌های دانشگاه‌ها می‌شوند تا اولین حضورشان را در فضای آموزش عالی کشور تجربه کنند.

دانشجویانی که در بینشان، غیربومی‌ها یا به عبارت جاافتاده دانشجویان خوابگاهی‌ها هم حضور دارند و اگر جزو آن دسته از دانشجویانی باشند که در دوره روزانه قبول شده باشند، دانشگاه‌ها باید بخش قابل توجهی از هزینه آنها یعنی غذا و اجاره خوابگاه را تامین کند.

با وجود اینکه شاید تصور شود که قبولی در دوره روزانه به معنی تحصیل کاملا رایگان خواهد بود، اما نگاه به هزینه‌هایی که دانشجو ملزم به پرداخت آن است، خط بطلانی بر این باور می‌کشد.

دیدگاهی که حالا دیگر خود دانشجویان هم به آن رسیده‌اند و به همین دلیل است که بخش قابل توجهی از دانشجوی امروز تلاش می‌کند که در کنار تحصیل، خودش را به بازار کار برساند تا بتواند نیاز‌های مالی‌اش را مرتفع کنند. از سوی دیگر رشد ۴۷ درصدی و ۵۷ درصدی قیمت غذا و اجاره‌بهای خوابگاه در سال تحصیلی جدید نشان می‌دهد که دانشجویان از حالا باید بیش از گذشته به فکر هزینه‌های تحصیلی خود باشند.

هزینه‌هایی که تنها بخشی از سبد هزینه‌کرد دانشجو محسوب می‌شوند؛ چراکه علاوه بر هزینه‌کرد برای خورد و خوراک و اسکان، دانشجو باید هزینه‌هایی مانند رفت و آمد، خرید کتاب و دیگر اقلام آموزشی بپردازد که در این گزارش نگاهی جزئی‌تر به هر کدام از آنها داشته‌ایم.

کمترین قیمت غذای دانشجو در یک ترم، بیش از ۱۱ میلیون تومان تمام می‌شود

بر اساس نرخ غذایی که امسال از سوی سازمان امور دانشجویان منتشر شده، دانشجو باید برای خرید غذای کم‌هزینه ۱۱ هزار تومان، متوسط ۱۷ هزار تومان و پرهزینه هم ۲۲ هزار تومان هزینه کند. ارقا‌می‌که در قیاس با سال گذشته با رشد ۴۷ درصدی همراه بوده؛ چرا که سال قبل دانشجو برای خرید غذای کم‌هزینه باید ۷ هزار و ۵۰۰ تومان و برای پرهزینه هم ۱۵ هزار تومان هزینه می‌کرد.

شاید در نگاه اول هزینه ۱۱ و در بالاترین حالت ۲۲ هزار تومانی برای غذای دانشجویی، رقم بسیار ناچیزی باشد، اما وقتی با یک حساب سرانگشتی بخواهیم، هزینه خورد و خوراک دانشجو را برای یک ماه حساب کنیم آن وقت شرایط متفاوت می‌شود؛ چراکه در کمترین حالت یک دانشجو باید یک میلیون و ۴۵۸ هزار تومان و در بالاترین شرایط هم ۲ میلیون و ۳۰ هزار تومان تنها برای غذا هزینه کند!.

اگر بخواهیم نگاهی دقیق‌تر به این مسئله داشته باشیم، باید عنوان کرد بدون در نظر گرفتن روز‌های جمعه که غذا به دانشجوی خوابگاهی تعلق نمی‌گیرد، دانشجو برای ۲۶ روز دیگر ماه، با احتساب هزینه صبحانه (که هزینه آن با نرخ ۱۱ هزار تومانی لحاظ می‌شود) و اگر دانشجو در طول ماه بخواهد از نرخ غذای کم‌هزینه استفاده کند، باید درمجموع ۸۵۸ هزار تومان برای سه وعده غذایی‌اش بپردازد.

رقمی که با احتساب دو وعده غذای پرهزینه و صبحانه، به یک میلیون و ۴۳۰ هزار تومان خواهد رسید. وقتی این ارقام را در کنار هزینه غذا برای روز جمعه قرار می‌دهیم با فرض اینکه به صورت میانگین دانشجو ۴۵۰ هزار تومان هزینه هر ۳ وعده صبحانه، ناهار و شامش را بدهد، با احتساب ۴ جمعه در یک ترم به ۱۱ میلیون و ۴۳۲ هزار تومان و ۱۳ میلیون تومان و ۷۲۰ هزار تومان می‌رسد.

تر‌می یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان برای حضور در خوابگاه سطح یک

از هزینه غذای دانشجویی که بگذریم، دانشجو باید برای اسکان در دانشگاه هم ماهانه مبلغی را در نظر بگیرد. رقمی که بسته به سطح و نفرات هر اتاق متفاوت می‌شود؛ اما در مجموع با مقایسه نرخ اجاره‌بهای ماهانه خوابگاه به نسبت سال ۱۴۰۳، باید عنوان کرد دانشجویان امسال باید ۵۷ درصد گران‌تر در خوابگاه‌ها بمانند.

دانشجوی خوابگاهی در بهترین حالت که شامل اسکان در خوابگاه سطح یک و دو و برای اتاق‌های یک و دونفره می‌شود، باید برای یک ماه ماندن در خوابگاه رقمی معادل ۳۹۴ هزار تومان و در حداقلی‌ترین حالت هم که همان اسکان در یک خوابگاه سطح ۴ و برای اتاق ۷ و ۸ نفره، ماهانه ۱۹۴ هزار تومان به دانشگاه بپردازند.

رقمی که هرچند به صورت یک‌جا و تر‌می‌از دانشجو دریافت می‌شود و معنایش آن است که دانشجو باید در یک ترم برای خوابگاه سطح یک و دو و حضور در اتاق یک و دونفره، مبلغ یک میلیون و ۵۷۵ هزار تومان و برای یک خوابگاه سطح چهار و اتاق ۸ نفره نیز ۷۷۴ هزار و ۹۰۰ تومان بپردازد.

در اینجا بد نیست به این مسئله هم توجه کرد که رقم اجاره خوابگاه برای دانشجویان خوابگاهی برای نیم‌سال اول تا ۵۰ درصد، برای نیم‌سال دوم ۲ برابر، نیم‌سال سوم ۳ برابر، نیم‌سال چهارم ۴ برابر و برای نیم‌سال پنجم به بعد نیز تا ۱۰ برابر نرخ‌های اعلام‌شده خواهد بود. البته این تنها در صورتی است که دانشگاه‌ها امکان ارائه خوابگاه به چنین دانشجویانی را داشته باشند.

در این بین دانشگاه تهران ۲۵ مردادماه امسال اعلام کرد که دیگر قرار نیست به دانشجویان سنواتی خوابگاه ارائه دهد. علی‌حسین رضایان قیه‌باشی، رئیس سازمان خدمات دانشجویی این دانشگاه پیش‌تر در گفت‌و‌گو با «فرهیختگان» عدم تناسب جمعیت وودی با خروجی‌ها در خوابگاه را چالش اصلی این دانشگاه معرفی و از بالا رفتن تعداد دانشجویان سنواتی را به عنوان معضلی برای ظرفیت خوابگاهی یاد کرده بود.

این مسئله نشان می‌دهد که دانشگاهی مانند تهران که یکی از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های کشور به شمار می‌رود هم در تامین خوابگاه برای دانشجویان به چالش خورده است.

البته مسئله دیگری که شاید بد نباشد در اینجا به آن اشاره کرد، زمان بازگشایی خوابگاه‌هاست؛ چراکه دانشگاهی مانند شهید بهشتی با انتشار اطلاعیه‌ای از برگزاری مجازی کلاس‌ها در دو هفته اول مهرماه خبر داده و زمان اسکان مجدد دانشجویان را هم ۱۷ مهرماه اعلام کرده است.

یعنی عملا دانشجویان غیربو‌می این دانشگاه باید حدود سه هفته اول مهرماه را یا در استان‌های خود بمانند و در غیر این صورت، به فکر تهیه محلی برای اسکان خود به مدت ۳ هفته باشند.

کف هزینه‌های دانشجوی روزانه ۲۰ میلیون تومان!

یعنی تا اینجا یک دانشجو برای هزینه خورد و خوراک و اسکان خود باید در کمترین حالت ماهی ۲ میلیون و ۸۵۸ هزار تومان و در بالاترین حالت نیز ۳ میلیون و ۴۳۰ هزار تومان بپردازد.

وقتی این رقم را در کنار مبلغ خوابگاه، هزینه کتاب و رفت و آمد قرار می‌دهیم، باید عنوان کرد در حداقلی‌ترین حالت دانشجو در یک ترم باید ماهی ۲۰ میلیون تومان و در بیشترین حالت نیز ۲۳ میلیون تومان هزینه کند. این ارقام در حالی باید از جیب دانشجو پرداخت شود که او در زمره دانشجویان رایگان محسوب می‌شود.

نکته دیگری که شاید بد نیست به آن اشاره شود آن است که تلفیق آموزش‌های مجازی و گسترش هوش مصنوعی و شیوه‌های جدید آموزشی باعث شده همه دانشجویان به ویژه آنهایی که در رشته‌های فنی و مهندسی تحصیل می‌کنند، لپ تاپ به عنوان ابزار اصلیشان برای آموزش قلمداد شود.

با وجود اینکه احتمالا بخش قابل توجهی از دانشجویان، پیش از ورود به دانشگاه، سیستم مورد نیازشان را خریداری کرده باشند، اما در صورتی که دانشجویی هنوز لپ‌تاپ نداشته باشد، باید از حالا به فکر خرید آن بیفتد. نکته قابل توجه در این میان هم آن است که با نگاهی به قیمت لپ‌تاپ‌ها باید عنوان کرد دانشجو در کم‌هزینه‌ترین حالت مبلغ ۳۰ میلیون تومان باید برای خرید لپ‌تاپ هزینه کند.

 همچنین در این گزارش، حتی یک ریال هم برای موضوعات تفریحی دانشجو و شرکت در دوره‌های مهارتی و فوق برنامه در نظر گرفته نشده است، درحالی‌که امروز اگر دانشجویی بخواهد از امکانات رفاهی دانشگاه‌ها مانند استخر استفاده کند، باید هزینه آن را بپردازد.

درنهایت قطعاً اگر بخواهیم چنین مبالغ را هم به این گزارش اضافه کنیم، رقم پرداختی از جیب دانشجو به شکل چشم‌گیری افزایش پیدا می‌کند. همچنین نباید این مهم را هم نادیده گرفت که این هزینه‌ها بدون در نظر گرفتن تورم است، یعنی اگر در طول سال تحصیلی شاهد بالا رفتن هزینه‌ها باشیم، قطعاً رقم پرداختی از جیب دانشجویان هم افزایش خواهد یافت.