سهم ۲۹ درصدی ایران از خون‌های اهدایی در منطقه مدیترانه شرقی
ایران در تقسیم‌بندی‌های سازمان جهانی بهداشت در منطقه مدیترانه شرقی(امرو) قرار دارد و سهم کشور ما از مجموع خون‌های اهدایی جمع آوری شده حدود ۲۹ درصد است.
تامین خون و فرآورده‌های آن فقط از راه اهدای خون امکان‌پذیر است و از سویی هم نیاز به خون همیشگی است و بهترین جا برای ذخیره خون، رگ‌های اهداکنندگان است؛ بنابراین مردم همیشه باید برای اهدای خون اقدام کنند و در همه شرایط به فکر بیماران باشند.
برخی از بیماران مانند تالاسمی‌ها و هموفیلی‌ها از مصرف‌کنندگان دائمی خون هستند و مصرف خون برای آنها حیاتی است و بیش از ۲۰ درصد از خون اهدایی توسط بیماران مبتلا به تالاسمی به مصرف می‌رسد و از سویی دیگر، مصدومان حوداث رانندگی و نوزادانی که دچار زردی می‌شوند همچنین برخی از بیماران که نیاز به اعمال جراحی دارند از نیازمندان خون هستند و از سویی دیگر، برخی بیماران مانند بیماران سرطانی هم نیازمند فرآورده‌هایی چون پلاکت و پلاسما هستند.
سازمان انتقال خون ایران تنها متولی تهیه و تامین خون و فرآورده‌های آن در کشور است و اکنون اهدای خون در ایران به صورت کاملا داوطلبانه و بدون هیچ چشم‌داشتی توسط اهداکنندگان که انسان‌هایی سخاوتمند و ایثارگر هستند اهدا می‌شود.
شاخص اهدای خون در ایران در رده کشورهای با درآمد بالا است
بر اساس اعلام سازمان انتقال خون، ایران با جمع آوری بیش از ۲ میلیون واحد خون و شاخص ۲۴.۲ درصد اهدای خون به ازای هر هزار نفر در سال ۲۰۲۱ در رده کشورهای با درآمد بالا قرار می‌گیرد.
از حدود ۱۱۸ میلیون و ۵۰۰ واحد اهدای خون در سراسر جهان، ۴۰ درصد آن در کشورهای با درآمد بالا که فقط ۱۶ درصد جمعیت جهان را در خود جای داده است، صورت می‌پذیرد.
میزان اهدای خون به ازای هزار نفر جمعیت در کشورهای با درآمد بالا ۳۱.۵ در کشورهای با درآمد متوسط رو به بالا ۱۶.۹، در کشورهای با درآمد متوسط رو به پایین ۶.۶ و در کشورهای با درآمد پایین ۵ به ازاء هر هزار نفر جمعیت است.
در میزان دسترسی به خون تفاوت چشمگیری میان کشورهای با درآمد پایین و بالا وجود دارد. متاسفانه هنوز در ۶۰ کشور نرخ اهدای خون به ازای هزار نفر جمعیت کمتر از ۱۰ است که از این نظر کشور ما در وضعیت بسیار مناسبی قرار دارد.
رشد ۱۳ درصدی اهدای خون در ۵ ماهه نخست سال ۱۴۰۱
در پنج ماهه نخست سال جاری، یک میلیون و ۱۸۴ هزار نفر به مراکز و کلینیک‌های اهدای سراسر کشور مراجعه کردند که از این تعداد، ۹۵۷ هزار نفر موفق به اهدای خون شدند و طی این مدت، آمار اهدای خون نسبت به مدت مشابه سال قبل نزدیک به ۱۳ درصد رشد داشته است.
سخنگوی سازمان انتقال خون گفت: استان‌های خراسان شمالی، کردستان و همدان به ترتیب با نزدیک به ۳۶ درصد، ۳۳ درصد و ۲۹ درصد بیشترین رشد شاخص اهدای خون را نسبت به سایر استان‌های کشور در پنج ماهه ابتدای سال جاری نسبت به همین بازه زمانی در سال گذشته به خود اختصاص داده است.
عباس صداقت افزود: با همراهی هموطنان در استان تهران شاهد بیش از ۲۱ درصد رشد شاخص اهدای خون در پنج ماه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه در سال گذشته بودیم.
وی ادامه داد: انتقال خون در پنج ماه ابتدای سال جاری، حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار واحد انواع محصولات خون سالم با بالاترین استانداردهای تضمین کیفیت، برای پاسخ به نیاز مراکز درمانی کشور تولید کرده است.
صداقت با بیان اینکه «شاخص اهدای مستمر و باسابقه» که از شاخص‌های بسیار مهم در عرصه‌های بین‌الملل و ملی محسوب می‌شود و یکی از مؤلفه‌های تأثیرگذار در شاخص «ضریب سلامتی خون» است، تصریح کرد: این شاخص در پنج ماهه نخست سال جاری حدود ۸۵ درصد برآورد شده است.
سخنگوی سازمان انتقال خون درباره «شاخص اهدای خون بانوان» در کشور نیز گفت: مشارکت بانوان در اهدای خون، در پنج ماهه نخست سال جاری همچنان به صورت چشمگیری کمتر از متوسط کشورهای توسعه یافته و کمی بیش از چهار درصد برآورد می‌شود.
وی افزود: بانوان استان لرستان در پنج ماهه نخست سال جاری با ۹ درصد مشارکت بیشترین اهدای خون را در بین دیگر استان های کشور ثبت کردند، بعد از این استان، سهم اهدای بانوان استان های کردستان و خراسان شمالی در طی پنج ماهه ابتدای سال جاری بیشتر از سایر استان‌های کشور و به ترتیب نزدیک به ۹ و حدود ۸ درصد بوده است.
صداقت با اشاره به اهمیت افزایش اهدا اولی‌ها گفت: در این مدت حدود ۱۵۱ هزار نفر از اهداکنندگان خون، «اهداکننده بار اول» بوده‌اند که حدود ۱۶ درصد از کل موارد اهدای خون را در طی این مدت شامل می‌شوند.
ضرورت حرکت به سمت سه میلیون اهدای خون در سال
مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران با بیان اینکه اهدای خون برای نجات جان بیماران نیازمند به خون ضروری است بر ضرورت حرکت به سمت اهدا سه میلیون واحد خون در سال تاکید کرد.
مصطفی جمالی افزود: در مجموعه انتقال خون همه اقدامات با مردم و اهداکنندگان معنا پیدا می‌کند و اهدای خون علاوه بر نجات زندگی یک انسان، برای سلامتی اهداکننده نیز مفید است و از آنجا که در سال‌های آینده با افزایش سالمندی در کشور روبرو هستیم، طبیعی است که درخواست خون و فرآورده‌های آن نیز بیشتر خواهد بود.
وی تاکید کرد: جلب مشارکت بیشتر بانوان به اهدای خون از برنامه‌های مهم سازمان انتقال خون است که باعث استفاده از ظرفیت بانوان در تامین خون سالم و کافی می‌شود.
مدیرعامل سازمان انتقال خون با بیان اینکه در سال گذشته حدود دو میلیون واحد خون اهدا شده و در سال جاری نیز احتمالا مقدار بیشتر را شاهد خواهیم بود؛ از رسانه‌ها خواست با تلاش بیش از پیش در زمینه فرهنگ‌سازی و ترغیب به اهدای خون نقش مهمی را ایفا کنند.
