هزینه سرویس مدارس رقیب اجاره خانه شد

برای بسیاری از خانواده‌ها، به‌ویژه خانواده‌های چندفرزندی، انتخاب سرویس مدرسه دیگر نه یک «گزینه رفاهی»، که یک «معضل جدی» است؛ هزینه‌ای که گاهی از شهریه سالانه مدرسه نیز سنگین‌تر تمام می‌شود.

اخیرا شادی مالکی، مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهرداری تهران با اعلام افزایش ۳۶.۸ درصدی نرخ کرایه سرویس مدارس گفته بود: «برای مقطع ابتدایی، حداقل «نرخ سالانه» ۱۴ میلیون تومان و حداکثر ۴۰ میلیون تومان و برای مقطع متوسطه حداقل ۱۵ میلیون تومان و حداکثر ۴۳ میلیون تومان تعیین شده است.»

این ارقام رسمی در حالی اعلام می‌شود که خانواده‌ها می‌گویند بازار واقعی سرویس مدارسی که به صورت خصوصی خدمات می‌دهند فاصله زیادی با این نرخ‌ها دارد.

وقتی هزینه سرویس مدارس، معادل اجاره خانه می‌شود

پیگیری از چند آژانس تاکسی سرویس مدارس نشان می‌دهد که میانگین هزینه‌ ماهانه سرویس یک نفره در تهران و با احتساب مسیری حدود سه کیلومتری، روزانه نزدیک به ۳۰۰ هزار تومان است؛ این یعنی اگر ۲۲ روز رفت‌وآمد دانش‌آموز در ماه حساب شود، مجموع هزینه به ۶ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان می‌رسد. رقمی که به گفته والدین، گاه از توان مالی یک خانواده متوسط هم فراتر است.

با این وجود، در مناطق شمالی تهران مبالغ بالاتری هم مطالبه می‌شود. یکی از آژانس‌های سرویس مدارس  گفت برای هر دانش‌آموزی که به‌صورت مجزا رفت‌وآمد کند، در ابتدای ماه حدود ۸ میلیون تومان دریافت می‌کنند. در صورت تعطیلی یا غیبت دانش‌آموز، مبلغ روزهای باقی‌مانده محاسبه و در پایان ماه یا عودت داده می‌شود یا به هزینه پرداختی ماه بعد اضافه می‌گردد.

این نرخ‌ها برای خانواده‌های تک‌فرزند هم سنگین است؛ چه برسد به خانواده‌هایی که بیش از یک دانش‌آموز دارند. مادر یک دانش‌آموز متوسطه اول در استان البرز می‌گوید: «مسیر مدرسه دخترم حدود ۲۰ دقیقه است. به همین دلیل ناچار شدم سرویس بگیرم، اما هزینه‌ها واقعاً سنگین است. ماهانه دست‌کم دو میلیون تومان پرداخت می‌کنم و اگر بین چند دانش‌آموز تقسیم نمی‌شد، این رقم خیلی بیشتر می‌شد. حالا با بازگشایی مدارس، این هزینه بخشی جدانشدنی از دغدغه‌های اقتصادی ما شده است.»

مادری دیگر می‌گوید:«فرزندم در مقطع ابتدایی درس می‌خواند و مدرسه‌اش حدود ۱۰ دقیقه با خانه فاصله دارد. برای رفت‌وآمد، از سرویس مدرسه استفاده می‌کنیم. هزینه سرویس به‌طور سالانه ۲۵ میلیون تومان تعیین شده که فشار زیادی به ما وارد می‌کند.

این مخارج سهم زیادی از درآمد خانواده را می‌گیرد و واقعاً نمی‌توانیم تغییری در سبک زندگی بدهیم، چون هزینه همه‌چیز بالا رفته است. با این همه، نرخ سرویس‌ها را می‌توان منطقی دانست، چون هزینه‌ها در کل جامعه بالا رفته است. اما مهم‌ترین دغدغه من امنیت فرزندم است؛ این که راننده سرویس فردی مطمئن باشد و با خیال راحت بچه‌ها را به مقصد برساند.»

​کیفیت آموزش قربانی فشار مالی خانواده‌ها

نمونه‌های دیگری هم نشان می‌دهد فشار مالی برای خانواده‌های چندفرزندی بسیار بیشتر است. اگر خانواده‌ای در تهران یا استان البرز دو فرزند دانش‌آموز داشته باشد و برای رفت‌وآمد آن‌ها سرویس مدرسه بگیرد، در حالت اشتراکی باید ماهانه حدود چهار میلیون تومان هزینه کند. اما اگر هر فرزند سرویس مجزا داشته باشد، این رقم به ماهانه بین ۱۴ تا ۱۶ میلیون تومان می‌رسد؛ رقمی معادل اجاره یک آپارتمان در برخی مناطق پایتخت.

برخی والدین در گفت‌وگو با اقتصادنیوز تأکید می‌کنند که به همین دلیل در انتخاب مدرسه فرزندانشان ناچارند به جای کیفیت آموزشی یا امکانات، به مسافت و دسترسی آسان توجه کنند؛ یعنی انتخاب نزدیک‌ترین مدرسه دولتی به محل زندگی. به گفته آن‌ها، زمانی معیار اصلی خانواده‌ها سطح علمی و فرهنگی مدرسه بود، اما امروز هزینه سرویس به اندازه‌ای بالا رفته که نزدیک بودن مدرسه به خانه، به اولین شرط والدین تبدیل شده است.

هزینه سرویس مدارس؛ از یک میلیون در شهرهای کوچک تا چند میلیون در تهران

در این میان، مقایسه‌ای میان کلانشهرها و شهرهای کوچک نشان می‌دهد هزینه سرویس مدارس در شهرهای کوچک بسیار کمتر است. به دلیل نبود ترافیک سنگین و کوتاه بودن مسافت‌ها، خانواده‌ها فشار مالی کمتری را متحمل می‌شوند. برای نمونه، در یکی از شهرهای استان کرمانشاه، هزینه رفت‌وآمد روزانه یک دانش‌آموز حدود ۶۰ هزار تومان است؛ یعنی در مجموع ماهانه یک میلیون و ۳۲۰ هزار تومان. رقمی که در برابر هزینه‌های چند میلیونی تهران و البرز بسیار ناچیز به نظر می‌رسد.

از سوی دیگر، رانندگان سرویس هم معتقدند افزایش هزینه‌ها اجتناب‌ناپذیر است و با توجه به مصرف بنزین، هزینه بیمه خودرو و استهلاک، نرخ‌های کنونی برای آنها هم صرفه اقتصادی ندارد.

به این ترتیب، آغاز سال تحصیلی برای بسیاری از خانواده‌ها نه با شوق یادگیری و بازگشت به مدرسه، بلکه با فشار مالی ناشی از هزینه های تحصیل از جمله هزینه سرویس مدارس همراه است؛ فشاری که همچنان ادامه دارد و به نظر می‌رسد برای این خانواده‌ها به دغدغه‌ای مداوم بدل شده است.

والدین نگران امنیت فرزندانشان هستند

با وجود تمام گلایه‌ها از گرانی سرویس مدارس، بسیاری از والدین تأکید می‌کنند که دغدغه اصلی‌شان فقط پول نیست. آن‌ها می‌گویند امنیت فرزندانشان در مسیر رفت‌وآمد مهم‌ترین نگرانی است.

والدین انتظار دارند رانندگان سرویس‌ها افرادی باتجربه، خوش‌اخلاق و مسئولیت‌پذیر باشند تا خیال خانواده‌ها از سلامت و آرامش کودکانشان راحت باشد؛ چراکه در نگاه آن‌ها، امنیت فرزند چیزی نیست که بتوان با هیچ هزینه‌ای جایگزین کرد.