بلاخره ترامپ توافق هسته ای را خوب می داند یا بد؟

به گزارش خبر فوری / دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا با تایید پایبندی ایران به تعهدات خود در برجام، تعلیق تحریم های هسته ای را برای یک دوره 90 روزه دیگر تمدید کرد. باراک اوباما رئیس جمهوری پیشین در آخرین روز فعالیت خود در سمت ریاست جمهوری، تحریم ها را در یک بازه حداکثری تعلیق کرده بود. دستور اوباما امروز منقضی می شد.

دولت دونالد ترامپ به کنگره اطلاع داد که ایران به تعهدات خود در چارچوب توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ عمل می‌کند و واشنگتن لغو تحریم‌ها را که به ازای محدود شدن برنامه هسته‌ای به ایران اعطا شده بود تمدید کرده است.

با اين همه رکس تيلرسون وزیر خارجه آمریکا در نامه اي که اواخر شب گذشته براي پل رايان رئيس مجلس نمايندگان آمريکا ارسال شد ، اعلام کرد دولت آمريکا بررسي کامل توافق هسته اي موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک ( برجام ) را در دست انجام دارد. در اين نامه آمده است : « ايران با توسل به بسياري از ابزار و شيوه ها ، همچنان از جمله کشورهاي اصلي حامي تروريسم به شمار مي رود. »‌

تيلرسون در اين نامه اعلام کرد در روند بررسي بين سازماني که با نظارت شوراي امنيت ملي انجام مي شود ، اين موضوع مورد ارزيابي قرار خواهد گرفت که آيا کاهش تحريمها بر ضد ايران بر اساس توافق هسته اي ، براي تامين منافع امنيت ملي آمريکا حياتي بوده است يا خير. »

کاخ سفید روز 16 مارس بر لزوم "اجرای سفت و سخت" توافق جامع اتمی میان ایران و قدرت ها تاکید کرده بود. آن موضع گیری در حالی بود که ترامپ بارها برجام را یکی از "بدترین معاملات بین المللی" توصیف کرده بود. چند روز پس از آن در روز 21 مارس یک مقام ارشد کاخ سفید گفت که دولت ترامپ فعلا به توافق هسته‌ای پایبند است و قصد دارد آن را در مورد ایران به طور سفت و سخت به اجرا بگذارد.

کریستفر فورد، مدیر ارشد امور سلاح های کشتار جمعی و منع گسترش تسلیحات هسته‌ای شورای امنیت ملی آمریکا در آن زمان گفت که روند بازبینی در سیاست آمریکا در قبال ایران و توافق هسته‌ای همچنان ادامه دارد اما تا زمانی که تصمیم تازه‌ای اتخاذ نشده آمریکا خود را به برجام متعهد می داند. فورد گفت: "ما اطمینان حاصل خواهیم کرد که ایالات متحده اکیدا به تعهداتش در چارچوب برجام عمل کند. ما همچنین سخت تلاش خواهیم کرد که ایران نیز همین کار را انجام بدهد."

دولت ترامپ برای اولین بار به صورت رسمی در خصوص توافق هسته ای اعلام نظر می کند که با تایید لغو تحریم ها برخلاف اظهار نظرات در دوران مناظره ها این کار را انجام می دهد .کارشناسان بر این باورند که دولت ترامپ با اجرای تمدید لغو تحریم ها برنامه اقدام مشترک را اجرا کرده است ولی به آن اعتقادی ندارد اما در نظر دارد با بررسی دقیق تر برجام در گنگره ، بلند مدت اقدامات سفت وسختی در قبال برنامه هسته ایران اتخاذ کند.

دسته‌بندی تحریم‌های آمریکا براساس وضع کنندگان را در زیر می توانید ببنید و اختیار رئیس جمهور آمریکا در برچیدن یا اجرای آن نیز مشخص شده است.

تحریم‌هایی که کنگره ایالات متحده آمریکا وضع کرده است و فقط کنگره می‌تواند بردارد. تحریم‌هایی که ابتدا قوه مجریه وضع کرده، اما سپس کنگره آنها را به صورت «قانون» درآورده و برچیدن آنها را نیز در حوزه اختیارات خود قرار داده است. تحریم‌هایی که قوه مجریه وضع کرده است و رئیس‌جمهور می‌تواند بردارد. قانون تحریمِ بسیار مهمی تحت عنوان Iran Sanctions Act (یا ISA) که کنگره وضع کرده اما در ماه دسامبر ۲۰۱۶ منقضی می‌شود و رئیس‌جمهور می‌تواند با توسل به اختیارات خود از تمدید آن جلوگیری کند.

حال باید دید که رئیس جمهوری آمریکا در آینده چه رویکردی به توافق هسته ایران موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک خواهد داشت و آیا همچنان این توافق را بد میداند یا خوب؟

محمد افصحی

15