عکسهای دوران قاجار را که اکنون بیش از صد سال از ثبت شدن آنها میگذرد، میتوان بارها و بارها تماشا کرد و هر بار چیزهای تازهای در آنها دید؛ از جزییات لباسها و چهرهها گرفته تا شکل و شمایل ساختمانها و هر چیز دیگری که در طول این یک قرن و اندی دچار تغییرات فراوان شده است.
تصویری کمتر دیده شده از فاطمه خانم عصمت الدوله، دختر ناصرالدین شاه» در کنار غلام آفریقایی اش و در اقامتگاهی بین قم و تهران و در دوران قاجار مشاهده می کنید.
غلامعلی خان عزیزالسلطان معروف به «ملیجک»، محبوبترین شخص دربار در نزد ناصرالدین شاه بود. او برادرزادۀ یکی از همسران شاه به نام امینه اقدس بود و از سن خردسالی به شکل عجیب و غریبی مورد توجه و علاقۀ شاه قرار گرفت. این عکس شاید بتواند گوشهای از علاقۀ ناصرالدین شاه به ملیجک را آشکار کند. در اینجا ملیجک گرفتار بیماری شده و خود شاه با چهرهای نگران و ناراحت او را در آغوش گرفته است.
میرزا محمدرضا کرمانی، مشهور به «رضای شاهشکار»، یکی از چهرههای ماندگار و بحثبرانگیز تاریخ معاصر ایران است. او با ترور ناصرالدین شاه قاجار در ۱۱ اردیبهشت ۱۲۷۵ خورشیدی، نه تنها پایان دورهای از سلطنت قاجار را رقم زد، بلکه به نمادی از اعتراض علیه استبداد و فساد دربار بدل شد.
در اوایل ماه ذیقعده سال ۱۳۱۳ قمری، برابر با ۱۱ اردیبهشت ۱۲۷۵ خورشیدی، ناصرالدینشاه خود را برای برگزاری جشن آغاز پنجاهمین سال پادشاهیاش آماده میکرد. قرار بود این جشنها در طول یک هفته برگزار شود. به همین مناسبت، صبح روز یازدهم اردیبهشت، یک روز پیش از آغاز جشنها، شاه به قصد زیارت مزار حضرت عبدالعظیم راهی شهر ری شد. در حرم حضرت عبدالعظیم، ناگهان صدای شلیک تپانچه سکوت را شکست و سه گلوله میرزا رضا کرمانی، از یاران سید جمالالدین اسدآبادی، شاه قدرتمند قاجار را از پای درآورد. او را در جوار بقعه حضرت عبدالعظیم به خاک سپردند.
عکسی که در زیر ملاحظه میکنید تعدادی از کودکان خانوادۀ سلطنتی و از جمله برخی از فرزندان ظلالسلطان (پسر بزرگ ناصرالدین شاه) را در کنار غلامان و خواجههایی که مسئول مراقبت و نگهداری از آنها بودهاند نشان میدهد.
تصویر ناصرالدین شاه در حال سلفی گرفتن در آسانسور همایونی؛ با کمک هوش مصنوعی Sora و متحرکسازی با Kling را مشاهده کنید.
عکسی که در زیر ملاحظه میکنید، ناصرالدین شاه قاجار را در حرمسرای خود و در کنار دو تن از همسرانش به تصویر کشیده است.
در تاریخ ایران، همواره شخصیتهایی بودهاند که با زبان طنز و شوخی، حقایق تلخ و انتقادهای جدی را به گوش صاحبان قدرت رساندهاند. در میان این چهرهها، کریم شیرهای، دلقک جسور و زیرک دربار ناصرالدینشاه قاجار، جایگاهی خاص و بیمانند دارد؛ کسی که در لباس دلقک، نقشی فراتر از یک سرگرمکننده ایفا کرد و به نماد نقد اجتماعی و صدای مردم بدل شد.
روز دهم ذیقعده ۱۳۰۹ هجری قمری موکب ناصرالدین شاه از دروازۀ رازان وارد عراق شد.