احیای هنر ساخت دوتار در تربت‌حیدریه

علی محمدی روز یکشنبه گفت: هم اکنون در منطقه تربت‌حیدریه و زاوه، ٦ هنرمند مشغول ساخت ساز سنتی و محلی هستند که در راستای حمایت از این هنرمندان غرفه‌ای در محل رباط تاریخی طبسی واگذار شده که با استقبال علاقه‌مندان مواجه شده ‌است.

وی افزود: دوتار یکی از مهم‌ترین و کهن‌ترین ابزارهای موسیقی ایرانی است که ظرف سالیان متمادی در بیشتر نقاط ایران نظیر شرق، جنوب و شمال خراسان، مازندران و مناطق ترکمن‌نشین نواخته می‌شده و اکنون نیز از جمله سازهای موسیقایی معاصر ایران محسوب می‌شود.

رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تربت‌حیدریه ادامه داد: مهارت‌ ساخت و نواختن دوتار در زمره قدیمی‌ترین، رایج‌ترین و محبوب‌ترین فعالیت هنری کشور در حوزه موسیقی است و این ساز یکی از مهم‌ترین ادوات موسیقی فولکلوریک مناطق روستایی و شهری ایران محسوب می‌شود.

نوازنده و هنرمند ساخت ساز دوتار نیز با بیان اینکه هدف از برپایی این کارگاه حفظ و احیای سازهای سنتی و مقامی است گفت: ما در این کارگاه تلاش می‌کنیم سازهای متداول مانند تار، دوتار و دیگر سازهای سنتی را حفظ و سازهای در حال انقراض را احیا کنیم.

محمد حاتمی با بیان اینکه اکنون ۹ هنرمند در این کارگاه فعال هستند افزود: سه هنرجو به آموزش ساخت دوتار و ۶ نفر نیز به آموزش هنر نوازندگی آن مشغول هستند.
وی در باره نحوه ساخت ساز دوتار نیز ادامه داد: دوتار به ‌شکل یک کاسه از جنس چوب توت و گردو و دسته‌ای از جنس چوب زردآلو یا عناب ساخته می‌شود و به‌طور کلی سازها به دوگونه و با چوب‌های یک تیکه و ترکه‌ای ساخته می‌شوند.

این هنرمند گفت: سازهایی همچون رباب، تار، دوتار و تنبک بیشتر به صورت یک تکه و سازهایی نظیر سه تار، عود و کمانچه به صورت ترکه‌ای ساخته می‌شوند.

وی از جمله پرکاربردترین چوب‌های مورد استفاده در ساخت ساز را به ترتیب توت، گردو، زردآلو، عناب و افرا ذکر کرد و افزود: البته از برخی چوب‌ها مانند آبنوس و مواد طبیعی نظیر شاخ و استخوان حیوانات نیز برای تزیین در ساخت ساز استفاده می‌شود.

هم اکنون هزار و ۱۰۰ هنرمند در ۱۷ رشته صنایع دستی در شهرستان تربت‌حیدریه فعال هستند.

مرکز شهرستان ۲۲۵ هزار نفری تربت‌حیدریه در ۱۵۰ کیلومتری جنوب غربی مشهد قرار دارد.

منبع: ایرنا

68