گزارشی از تاریخچه حذف صفر از پول ملی ایران

شوک صفر به اقتصاد / 90 سال پس از تبدیل «تومان» به واحد اسپانیایی «ریال»، واحد پول ملی هم تغییر می کند؟

هیئت وزیران امروز به حذف چهار صفر از پول ملی رای داد. به این ترتیب از امروز هر اسکناس ده هزار تومانی را می شود معادل اسکناس یک تومانی درنظر گرفت.

شوک صفر به اقتصاد / 90 سال پس از تبدیل «تومان» به واحد اسپانیایی «ریال»، واحد پول ملی هم تغییر می کند؟

طرح اصلاح پول ملی ایران اشاره به طرح حذف صفر و تغییر نام احتمالی واحد پولی ایران دارد. با توجه به تورم بالا در ایران و پایین آمدن ارزش پول ملی قرار بر حذف چند صفر (به پیشنهاد بانک مرکزی، حذف ۴ صفر) از پول ایران شده‌است. همچنین پیش از این گفته می شود که برای انتخاب نامی برای پول ملی جدید باید از مردم و مجلس نظرخواهی شود. ریال که در سال ۱۳۰۸ به جای تومان، واحد پول رسمی ایران شد در میان مردم ایران کاربردی ندارد و مردم هنوز از تومان به عنوان واحد پولی استفاده می‌کنند.

هم‌اکنون نام واحد پول اصلی کشورمان ریال و واحد پول فرعی تومان است. بانک مرکزی برای انتخاب نام پول ملی جدید از مردم و مجلس نظرخواهی می‌کند. غلامرضا مصباحی مقدم (رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نهم) گفته‌است: «آنچه در افواه مردم وجود دارد تومان است و عمده بده‌بستان‌های مردم بر اساس تومان صورت می‌گیرد. حتی مسئولان کشور هم در محاسبات و محاورات شان کمتر از ریال استفاده می‌کنند؛ بنابراین اگر ما هم از تومان به جای ریال استفاده کنیم به جای سه صفر می‌توان چهار صفر را از پول ملی کشور حذف کرد.» این درحالیست که بسیاری، واژه‌های «تومان» و «ریال» را به دلیل ریشه غیر ایرانیشان نمی‌پسندند و بجای آن دریک، پارسی و ایرانی را پیشنهاد کرده‌اند.

دلایل بانک مرکزی برای اصلاح پول ملی

بانک مرکزی ایران در این باره اعلام کرده‌است: تورم انباشته ۴ دهه اخیر اقتصاد کشور موجب کاهش قدرت خرید واحد پول کشور شده‌است. این واقعیت در کنار محدودیتهایی که جهت چاپ اسکناس درشت وجود داشت منجر به گسترش قابل توجه حجم اسکناس در جریان گردیده که تبعات آن در زیر آمده‌است:

الف- استفاده از ارقام بزرگ در مبادلات ساده روزمره

ب- مشکلات مرتبط در زمینه‌های محاسباتی و حسابداری دفاتر

ج- ناامنی در حمل مقادیر زیاد پول حتی برای مبادلات روزمره

د- معطل شدن در صف بانک‌ها و معضلات شمارش حجم بالای اسکناس و سکه

ه- تغییر واحد پول کشور از ریال به تومان به دلیل بزرگ شدن ارقام پولی

و- اجبار در استفاده از ایران‌چک با توجه به مشکلات حقوقی ناظر بر آن

ز- هزینه بالای چاپ و امحای اسکناس‌های درجریان با توجه به حجم انبوه اسکناس

ح- بالا بودن استهلاک اسکناس به دلیل نگهداری آن در حجم زیاد

مشکلات واحد پولی ریال

با وجود کنار گذاشتن رسمی تومان در سال ۱۳۰۸ (زمان رضاشاه پهلوی) و جایگزینی واحد پولی اسپانیایی ریال به جای آن، مردم واحد پولی فرنگی و نامأنوس ریال را به کار نگرفتند و ۱۰ ریال را برابر ۱ تومان گرفتند. با وجود گذشت سالیان بسیار هنوز واحد ریال بین مردم ایران جا نیفتاده است و واحد تومان کاربرد دارد.

استفاده مردم ایران از واحد پولی تومان به جای ۱۰ ریال باعث سردرگمی و مشکلاتی شده‌است. چون پول رسمی بر اساس ریال است و مردم در ذهن‌شان فقط تومان را به کار می‌گیرند مجبورند هر گاه که قیمتی را به ریال می‌شنوند آن را به تومان تبدیل کنند و این موضوع یک تلاش ذهنی بی‌فایده را بر ایرانیان تحمیل می‌کند که گاهی با خطا همراه می‌شود. در بسیاری از مواقع نیز مشخص نیست که قیمت درج شده به تومان است یا ریال. چنین وضعیتی که دو واحد پولی متفاوت به این شکل (یکی رسمی و دیگری در میان مردم) وجود داشته باشد تنها در ایران حکم فرماست. این موضوع برای گردشگران خارجی در ایران نیز باعث مشکل می‌شود.

از اواخر دههٔ ۱۳۸۰ به دلیل تورم بالا و پایین آمدن ارزش پولی ایران قرار بر حذف صفر از پول ایران شده‌است. علاوه بر این، به دلیل اینکه واحد پولی ریال ریشهٔ اسپانیایی دارد و دارای سابقهٍ تاریخی در ایران نیست و مهمتر از همه در میان مردم مقبولیت نیافته‌است قرار شده‌است واحد پولی جدید به جای آن برگزیده شود؛ و با اینکه در سال ۱۳۰۸ ریال واحد پولی رسمی ایران شد ولی هنوز تومان در میان مردم رواج دارد و ریال کاربردی میان مردم ندارد. قرار است در اینباره از مردم نظرخواهی بشود و احتمال برگزاری همه‌پرسی نیز وجود دارد.

اگرچه واحد پولی ایران، ریال است، اما مردم معاملات خود را برپایهٔ تومان انجام می‌دهند. بسیاری از آنها در نوشتن یا خواندن صفرها در عملیات بانکی (تبدیل تومان به ریال) یا هنگام خواندن گزارش‌های اقتصادی در رسانه‌ها دچار مشکل می‌شوند. امروزه واحد پول ریال نسبت به تومان در زندگی مردم نقش چندانی ندارد و از سوی دیگر، داد و ستد روزانه مردم بیشتر با تومان انجام می‌شود و ارتباط قیمت‌ها با ریال برای جامعه قابل لمس نمی‌باشد.

اثر حذف صفر از پول ملی بر زندگی مردم

واقعیت این است که حذف چهار صفر از پول ملی، اثری واقعی بر زندگی مردم ندارد اما اثر روانی تورم را کاهش می دهد. روشن است که وقتی پول درشت در بازار معامله شود، امکان هدررفت پول افزایش یافته و در معاملات پول با ارزش پایین در نظر گرفته نمی شود اما با حذف صفر، امکان اینکه معاملات با دقت بالاتری صورت گیرد، بیشتر می شود.

17

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 13
  • اهوازی
    0

    از اول گفتیم مثلا ب دینار یا دلار هردینار ۱۰۰۰فلس وهر دلاور ۱۰۰۰سنت اینهم یک تومان ۱۰۰۰ ریال واحدپول ایران یک تومان میشه معامله با تومان مثلا یک ماشین۱۵۰۰توامان بشه

  • رسول مایلی
    0

    بنظرم باید از اسم تومان استفاده بشه اینطوری باعث سردرگم بودن مردم نیز نمیشود

  • محمد احمدی
    0

    سلام. جسارتا فکر میکنم عنوان رو اشتباه نوشتید. در واقع با حذف چهار صفر از پول اسکناس هزار تومانی میشود 1 تومان و 10 هزار تومانی میشود 10 تومان. دقیقش اینجوریه که هزار تومان (10000 ریال میشه 1 تومان) و ده هزار تومان (100000 ریال میشه 10 تومان ) اما شما در عنوان نوشتید که 10 هزار تومان میشه 1 تومان که اشتباهه چون ده هزار تومان میشه 10 تومان

  • خلج
    0

    باسلام تورم میشود100%با اینکارها نه تنها مشکل مملکت حل نمیشودکه هیچ بدتر هم میشود برو فکرنان کن که خربزه آب است برادران مسئول.

    نظرات شما -
    • ـ
      0

      تا بانک مرکزی استاد همتی داره نمیزاره آب از آب تکون بخوره

  • ارش
    0

    سلام ریالو حذف کنید یا دریک یا تومان بگذارید مرسی

  • جهان
    0

    یکی از مخرب ترین و پرهزینه ترین کارهایی که تو این شرایط داره به مردم تحمیل میشه و علت اصلیش هم‌درپایان گزارش بیان شد ..جنگ روانی و تحمیل توهم ارزانی .به چند دلیل این کار هم هزینه بر هست هم باعث تورم بیشتر میشود ۱- امها و ازبین بردن این حجم از اسکناس یک خسارت بزرگ به بیت المال و چاپ اسکناس در این حجم وسیع تحمیل هزینه سنگین ۲- وقتی چهارتا صفر برداشته بشه مبالغ کوچکتر میشوند ولی ارزش آن تغییر نکرده به عنوان مثال 1,000,000 تومان میشود 100 تومان در یک معامله یک میلیونی افزایش ده درصدی قیمت میشود صد هزار تومن ولی در 100تومن میشود 10 تومن حالا شما قضاوت کنید پذیرش کدام عدد برای شمایه مشتری قابل قبولتر میباشد صد هزار تومان یا ده تومن ..صدرصد ده تومن تورم از نظر شما بخاطر پیشینیه قبلی که از مبالغ داشته اید قابل قبولتر میباشد حال آنکه در دو مبلغ ده درصد رشد تورم داشته اید . در نتیجه در اوایل این طرح تا مردم با این نوع ادبیات مالی آشنایی پیدا کنند ایجاد تورم شدید پیش خواهد آمد. ۳- ورود حجم سنگین پولهای تقلبی همونطور که همیشه با چاپ پولهای جدید این کلاه گشاد سر ملت میره بخاطر عدم آشنایی و اطلاع رسانی دولت خدمتگذار( قیمت گذار) ..قابل توجه عزیزان خودم بابت این هزار تومانی های جدید که البته بیشتر مثل این‌میمونه از کتاب فارسی ابتدایی پسرم بریده باشمشون تا اسکناس ملی کلا ه سرم رفت چون ندیده بودم به عنوان ده تومانی بهم دادن منم بی توجه به عدد گذاشتم جیبم نگو بجای ۴۰ هزارتومن ۴ تومن بهم داده ودر آخر: مسئول زحمتکش که از صبح تا شب بار سنگین مشکلات این نظام‌بر دوشتان میباشد و یا نماینده عزیز که از فرط بیخوابی های شبانه که همش سرکارید روزا تو مجلس غش میکنید و جناب وزرا محترم کابینه که از بس مسوولیت حضرات زیاده برای امور آبدارخانه وزارتخونه هم معاون تعیین کردید ( ما نفهمیدم اگر وزیر انتخاب شده برای یک بخش این جناب وزیر چرا شونصد تا معاون داره پس خودش چی میکنه ) و جناب رئیس دولت محترم میشه یک مقدار از اون نبوغ و استعدادها تون و از اون کارها و وعده های که در زمان انتخابات به ما ملت میدادید استفاده کنید و وضع معیشت و اقتصاد رو یک مقدار بهبود بدهید نه اینکه صورت مساله رو پاک کنید .فقط سواله برام این همه استعداد خارق العاده وشگرف حضرات که قبل انتخابات به ما وعده میدهید بعد پیروزی در انتخابات چرا یکدفعه همش گم و گور میشه .لابد این بخش استعداد های حضرات نیز توسط دشمن تحریم شده ای کاش این قسمت تحریم نمیشد تا ملت شاهد حماسه آفرین یهای شما اعجوبه ها در حل مشکلات بودند .ای کاش

  • یک هموطن دلسوز
    0

    قبل از هرچیز زیرساخت های پرورش مدیرانی با اندیشه های مدیریتی روز دنیا وعلمی کردن مدیریت کشور وارتقا آموزش و پرورش مدیریت کشور درحد و لول استاندارد جهانی و تقویت نظارت بر مدیریت از خرد تا کلان وهمچنیین تقویت مراکز آموزشی ودانشگاهی مدیریتی وبکارگیری مدیران آموزش دیدده ومسلح به علم روز دنیا اقدام کنیدواجبتراست

  • وحید
    0

    هر اسکناس 10000ریالی میشود یک تومان نه 10000تومانی

  • Mstr_maleki
    0

    هر روز بدتر از دیروز اقتصاد ایران!

  • فرهاد
    0

    همه كشورها واحد پول ملي دارند كه نامي ملي برايشان دارد. انتخاب واحد پول كه داراي نامي ايراني دارد در واقع بخشي از تثبيت قدرت و شكل گيري پايه هاي هويتي است كه كشورها بدان نگاهي عميق دارند ولي در كشور ما پايه ها را تا توانسته ايم زير نام تقابل ايران و اسلام، سست كرده ايم. حكومت جمهوري اسلامي نياز به يك واحد پول ايراني دارد تا در تاريخ بنامش ثبت شود و آيندگان از آن صحبت كنند و امروزيان اعتماد به حكومت را لمس كنند و نيازي نيست تا لزوما نامهاي باستاني را زنده كرد ما بايد تاريخ ساز باشيم و نامي ايراني را با استفاده از كارشناسان ادبيات و تاريخ مناسب براي حكومت جمهوري اسلامي برگزينيم. ٩٠ سال ريال اسپانيايي و هزاران سال تومان مغولي! دو كشوري كه ما را چپاول كردند، اين براي شأن جمهوري اسلامي خوب نيست. اين توجه را نشان دهيد حكومت هاي سابق نيز از مزاياي واحد پول ايراني بي بهره بودند. سپاس

  • مصطفی
    0

    حذف 4صفر به منی که حقوقم 2تومن تو ماهه هیچ فایده نداره چون گوشت و حتی تاثیر منفی داره حذف 4صفر برای مبادلات کلان خوبه ک حتی با ی ماشین حساب ساده هم بشه حساب کرد و این برای اقایان و مسئولین دزد بهترین راهکاره .

  • علی
    0

    برای دزدان رشوه خوران قوه قضائیه و شهرداریها بسیارخوب است چون احتیاج به کول کردن گونی حمل پول ندارندتوسا کدستی حمل میکنند

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها