روایت دست او ل از نفس‌های آخر
روایت‌تکان‌دهنده و شنیده نشده روحانی شب‌های اجرای احکام از آخرین ساعت‌های زندگی مجرمان معروف را دراین گزارش بخوانید.
شب‌های سوئیت اگر برای زندانی شب سختی باشد برای روحانی اجرای حكم، طاقت‌فرساست. او یك لحظه در سوئیت پیش زندانی و لحظه‌ای دیگر در كنار اولیای دم و در تلاش برای جلب رضایت است. در این شب تمام تلاش خود را می‌كند تا اولیای دم را راضی به بخشش كند و میگوید: وقتی در آخرین شب کنار محکومان به قصاص یا اعدام می‌رویم شرایط آنها با هم فرق دارد، محکومان به قصاص از ما می‌خواهند برای بخشش‌شان تلاش کنیم و تا آخرین لحظه به گذشت اولیای دم امید دارند. محکومان به اعدام شرایط متفاوت دارند و اغلب آنها هنگام اجرای حکم آرام هستند و مجازات خود را پذیرفته‌اند. حجت‌الاسلام حمیدرضا محمدزاده، 28 سال دارد و یك لحظه خنده از روی لبانش محو نمی‌شود. جوانی آرام كه دو سال است همنشین شب‌های آخر زندانیان محكوم به قصاص شده است. خاطرات زیادی از مجرمان خبرساز دارد و وصیت مجرمانی مثل سلطان سكه و قاتل بنیتا را گرفته است. در زندان رجایی‌شهر پای خاطرات او از شب‌های هولناک اجرای حكم نشستیم كه در ادامه می‌خوانید.
چرا زندان را برای تبلیغ انتخاب كردید؟
قبل از این‌كه وارد سازمان زندان‌ها شوم، در شهرهای مختلف كارهای تبلیغی انجام می‌دادم. به توصیه یكی از دوستان كه در زندان كار تبلیغی انجام می‌داد، به سازمان زندان‌ها آمدم و استخدام شدم. چون شهر كرج را دوست داشتم، زندان رجایی‌شهر را برای كارهای تبلیغی انتخاب كردم. در آن زمان نمی‌دانستم چه دسته از مجرمانی در این زندان نگهداری می‌شوند. سال 95 وارد زندان رجایی‌شهر شدم و از سال 96 به طور مداوم در شب‌های اعدام حضور داشتم.
وقتی متوجه اتهامات زندانیان این زندان شدید، از انتخابتان پشیمان نشدید؟
وقتی وارد بندی می‌شوید كه از صد زندانی، 80 درصدشان اتهامشان قتل است و 20 درصد دیگر تجاوز و آدم‌ربایی، طبیعی است دچار ترس می‌شوید ولی خوبی این زندان این است كه زندانی‌های یك دستی دارد و می‌دانم كه با زندانیان هر بند چطور رفتار كنم. الان هم از انتخابم برای حضور در زندان رجایی‌شهر راضیم.
چه شد تصمیم گرفتید روحانی شب‌های اجرای حكم شوید؟
توفیق اجباری بود. یك شب یكی از همكاران نتوانست برای اجرا برود و من به جای او رفتم و بعد از آن با نظر رئیس زندان، قرار شد من روحانی شب‌های اجرای حكم باشم.
اولین شب اجرا را به خاطر دارید؟
بله. حكم دزدان مسلح سوپرماركت‌ها قرار بود آن شب اجرا شود. آنها به خاطر سرقت‌هایشان با سلاح به اعدام محكوم شده بودند. آن شب چند نفر از قاتلان مهلت و رضایت گرفتند و حكم دزدان مسلح اجرا شد. البته قبل از آن تجربه گرفتن وصیت افرادی كه قرار بود حكمشان اجرا شود را داشتم و با این فضا آشنا بودم.
اصطلاحی در میان زندانیان درباره شب اجرای حكم اعدام است كه به آن شب سوئیت می‌گویند. شب سوئیت چیست و چطور می‌گذرد؟
شب سوئیت به این معناست كه قاتل می‌داند فردا طلوع آفتاب را نمی‌بیند. این برای همه سخت است. ما نمی‌دانیم كی قرار است از این دنیا برویم اما آنها می‌دانند. به خاطر همین شرایطشان، ما با آنها صحبت می‌كنیم و در كنارشان هستیم. بعضی زندانیان آرام هستند و برخی دیگر استرس دارند. خیلی از آنها را می‌بینم كه در حال مناجات و قرآن خواندن هستند. وقتی كنارشان می‌روم با حالتی ملتمسانه از ما می‌خواهند كه برایشان دعا كنیم تا اولیای‌دم رضایت دهند. ما بیشتر به این افراد امید می‌دهیم كه آن شب را راحت بگذرانند. چون وقتی امید داشته باشند كه فردا قرار است معجزه شود، شب آرامی خواهند داشت. به طور كلی شب سوئیت، شب سختی است و هیچ وقت نمی‌توان این شب را احساس یا تصور كرد.
شما از چه زمانی كنار زندانی قرار می‌گیرید؟
ما اگر قرار باشد وصیت بگیریم، قبل از نماز مغرب و عشاء كنارشان می‌رویم و وصیت را می‌گیریم و با آنها حرف می‌زنیم. زندانی در این شب نیاز دارد كسی كنارش باشد تا با او درد دل كند. بعضی زندانی‌ها تا نزدیك یك ساعت حرف برای گفتن دارند و ما هم سعی می‌كنیم به حرف‌هایشان گوش كنیم و آرامشان كنیم و برای صبح فردا، امیدشان را بیشتر كنیم.
به آنها می‌گویم: لاتقنطوا من رحمه‌ا...، از رحمت خدا غافل نشوید. حتی تا زمانی كه طناب دار در گردنتان است و اولیای‌دم می‌خواهد اهرم را بكشد، باز امید داشته باشید. اولیای‌دم برخی از مقتولان، طناب را گردن قاتل می‌اندازند تا قاتل پایان كار خود را ببیند و در آخرین لحظه او را می‌بخشند.
تا به حال تجربه این را داشته‌اید كه برای بخشش قاتلی با اولیای‌دم صحبت كنید و رضایت بگیرید؟
بله. قاتلی بود كه بعد از قتل جسد مقتول را سوزانده بود. در زندان متحول شده و از ما برای جلب رضایت اولیای‌دم درخواست كمك داشت. با مادر مقتول صحبت كردم و بعد از اصرارهای زیادی توانستم از اولیای‌دم مهلت بگیرم كه در مدت مهلت، راضی به بخشش قاتل شد. این مادر فقط می‌خواست حكم را اجرا كند و امید ما هم برای كسب رضایت كم بود. می‌گفت وقتی قاتل را بالای دار ببینم آرام می‌شوم. حدود نیم‌ساعت از بخشش و گذشت گفتیم و كمی آرام شد و قبول كرد رضایت دهد.
برای جلب رضایت، سوابق قاتل را هم بررسی می‌كنید؟
ما تلاشمان را برای همه باید انجام دهیم اما جنایت بعضی از قاتلان را كه می‌بینی، نمی‌توانی امیدی برای رضایت داشته باشی. من معتقدم برخی از مجرمانی كه اینجا هستند اصلاح شده‌اند و باید بیرون از زندان و در جامعه باشند. شخصیتی كه قبل از ورود به زندان بودند، تغییر كرده و فردی اصلاح‌شده هستند. بعضی‌ها هم وجودشان برای این جامعه مضر است و نباید نه‌تنها در جامعه بلكه در زندان باشند.
با شرطی روبهرو شده‌اید كه قاتل با شنیدنش، قصاص را به اجرای آن ترجیح بدهد؟
بله. در پرونده‌ای اولیای‌دم برای بخشش درخواست دیه میلیاردی كردند كه قاتل اعلام كرد این پول در توان من و خانواده‌ام نیست و به جای پرداخت آن ترجیح می‌دهم قصاص شوم. سال‌های نه‌چندان دور شاهد بودیم كه اگر قرار به بخشش به شرط دیه بود، معادل دیه یك انسان و برای كارهای عام‌المنفعه دریافت می‌شد.
اما حالا برخی اولیای‌دم برای رضایت، مبلغ‌های میلیاردی درخواست می‌كنند. دلیل این تغییر فرهنگ چیست؟
اینجا قاتلانی هستند كه از لحاظ مالی در سطح بالایی هستند. وقتی اولیای‌دم میگوید مبلغ بالایی می‌خواهم، قبول می‌كنند. این بخشش‌ها سطح توقع بقیه را بالا می‌برد. در پرونده‌ای شاهد بودم قاتل برای بخشش یك میلیارد و 200 میلیون تومان پرداخت كرد.
رفتار اولیای‌دم با شما هنگام جلب رضایت چطور است؟
قبل از اجرای حكم، اولیای‌دم را در اتاق كنفرانس جمع كرده و با آنها درباره بخشش صحبت می‌كنیم. بعضی مواقع همین صحبت‌ها باعث نرم شدن قلب آنها و رضایت میشود. تا به حال واكنش تندی از سوی اولیای‌دم ندیده‌ام.
پیش آمده با قاتلی روبهرو شوید كه تا آخرین لحظه برای بخشش تلاش نكند و خودش را مستحق مرگ بداند؟
عامل جنایت خیابان پاسداران، دقیقا همین شرایط را داشت. نه وصیتی داشت و نه طلب بخششی. جرمش را قبول داشت و می‌گفت باید زودتر اعدامم می‌كردید.
در زمان اجرای حكم كدام مجرمانی كه در فضای رسانه و شبكه‌های اجتماعی خبرساز شده بودند نیز حضور داشتید؟
اولین اجرای من، سارقان مسلح سوپرماركت‌ها بودند كه فیلم سرقت‌هایشان در شبكه‌های اجتماعی منتشر شده بود. در اجرای محمد ثلاث، عامل شهادت ماموران پلیس در پاسداران و همچنین اجرای حكم اعضای گروهك سلفی- تكفیری داعش مرتبط با حمله به ساختمان مجلس شورای اسلامی و مرقد مطهر حضرت امام خمینی(ره) هم حضور داشتم. از قاتلان معروف هم عامل قتل بنیتا را به خاطر دارم.
اواخر سال گذشته در زمان اجرای حكم مفسدان اقتصادی هم بودید؟
در زمان اجرای سلطان سكه و همدستش بودم. خودم وصیت آنها را گرفتم. زمانی كه آمدند برای اجرای حكم، نمازشان را خواندند و اعتراضی نداشتند و سر و صدایی نكردند. نكته جالب این بود كه بعد از اجرای حكم من خودم در جامعه شنیدم كه سلطان سكه را فراری داده‌اند و حكمش اجرا نشده، در حالی كه خودم از ابتدای نوشتن وصیت تا پایان اجرای حكم آنجا بودم و نمی‌دانم هدف شایعه‌سازان از طرح این شایعات بی‌اساس چیست. بعضی‌ها به شلوار جین آنها هنگام اجرای حكم خرده می‌گرفتند در حالی كه خودشان این لباس‌ها را پوشیده بودند و ما محدودیتی نداریم. زندانیان فقط هنگام انتقال به خارج زندان باید لباس زندان بپوشند.
اجرای حكم قاتلان با مجرمانی كه مفسد فی‌الارض یا محارب هستند، چه تفاوت‌هایی دارد؟
قصاص یعنی كسی كه شخصی را كشته و اولیای‌دم داشته باشد ولی كسی كه حكمش جنبه عمومی دارد و خللی به جامعه و مردم وارد می‌كند، حكم محاربه یا مفسد فی‌الارض می‌گیرد. افرادی كه محاربه و مفسد فی‌الارض هستند، اغلب هنگام اجرای حكم آرام هستند و آن فردی كه حكمش قصاص است هنوز كور سوی امیدی دارد كه مورد بخشش قرار بگیرد و تا آخرین لحظه برای بازگشت به زندگی تلاش می‌كند.
شب اجرای حكم به زندانیان داروی آرامبخش می‌دهید؟
نه
شب‌ها، خواب اجرای حكم نمی‌بینید؟
نه. سعی می‌كنم بعد از اجرا، صحنه‌ها را از ذهنم دور كنم.
تجربه‌ای داشته‌اید كه یك زندانی مدت زیادی در زندان بلاتكلیف بوده باشد و خودش درخواست اجرای حكم كند؟
چند شب پیش یك زندانی كه از هفت سال قبل در زندان منتظر اجرای حكم خود است به من گفت با اولیای‌دم صحبت كن بیایند حكم را اجرا كنند، از بلاتكلیفی خسته شده‌ام. در این پرونده، اولیای دم مقتول نه رضایت می‌دهند و نه حكم را اجرا می‌كنند.
به نظر می‌رسد، مدتی است بخشش قاتل از اجرای حكم بیشتر شده است.
آنچه ما در شب‌های اجرای حكم می‌بینیم این حرف شما را تایید می‌كند. فرهنگ گذشت و بخشش در جامعه گسترش پیدا كرده است. از سوی دیگر ما هم تلاش می‌كنیم اولیای‌دم را در آخرین لحظه با اثرات بخشش آشنا كنیم. اینها باعث شده در هر اجرا تعداد بخشش و مهلت از اجرا بیشتر شود. البته هستند اولیای‌دمی كه با اجرای حكم می‌خواهند خود را آرام كنند.
پیش آمده اولیای‌دم بلافاصله بعد از اجرای حكم پشیمان شود؟
بله. بعضی اولیای‌دم، آرامش‌های كاذب برای خود ایجاد می‌كنند و می‌گویند بعد از اجرا آرام می‌شویم، اما شاهد هستیم كه بعد از اجرای حكم، از قصاص پشیمان شده‌اند و آرام نشده‌اند.
چرا قبل از طلوع آفتاب حكم اجرا میشود؟
به خاطر مسائل شرعی است. بهتر است بین اذان صبح و طلوع آفتاب حكم اجرا شود.
وصیت محکومان به مرگ چیست؟
یکی از کارهایی که روحانی، شب‌های اجرای حکم انجام می‌دهد، گرفتن وصیت محکومان به مرگ است. آن‌طور که حجت‌الاسلام محمدزاده میگوید نگرانی از وضعیت فرزندان مهم‌ترین دغدغه قاتلان و مجرمان محکوم به اعدام متاهل قبل از اجرای حکم است. وی میگوید: وقتی به آنها می‌گوییم حرف آخرتان چیست، اگر متاهل باشند نگران سرنوشت فرزندشان هستند و می‌خواهند كه افرادی مطمئن مراقب آنها باشند تا به سرنوشت پدرشان دچار نشوند. از پدر و مادرشان هم می‌خواهند بعد از مرگ آنها زیاد گریه و زاری و ناراحتی نكنند. بیشتر طلب مغفرت دارند و از خانواده مقتول می‌خواهند آنها را حلال كنند.
من با خیلی از زندانیان منتظر حكم قصاص صحبت كرده‌ام. آنها در اینجا متحول شده‌اند و می‌گویند می‌خواهند با دلی پاك به آن دنیا بروند. اموالی كه در زندان دارند را به هم‌سلولی و دوستانشان می دهند.
شب‌های سوئیت
سیگار و روحانی دو نیاز مشترک شب‌های سوئیت است که به محکوم به مرگ آرامش می‌دهند. روحانی شب‌های اجرای حکم با اشاره به نیاز محکومان به سیگار و آخوند ادامه می‌دهد: الان در عرف جامعه هم می‌گویند، سیگار می‌كشیم تا آرام شویم. در كنار سیگار كشیدن، درخواست صحبت با ما را دارند تا خود را تخلیه و آرام كنند و امید دارند ما برای كسب رضایت اولیای‌دم كمكشان كنیم.
منبع: جام جم
728
ای کاش ریشه ی فقر کنده شود تا بسیاری از این جنایات انجام نشود.فرد داعشی میشود از درد فقروفقط برای پول.سرقت از فقر پول...از مسئولین کار بر نمی آید و امیدی نیس.خدا خودش کمک جوانان کند
من که میخونم استرس میگیرم