چه کسی باید پاسخگوی ویرانههای مسکن مهر باشد؟
زلزله شب گذشته در غرب کشور سبب تخریب بسیاری از خانههای مسکن مهر شد.
به گزارش سایت خبر فوری به نقل از اعتمادآنلاین، مهدی سلطان محمدی کارشناس حوزه مسکن با اشاره به بحث مقاومسازی در حوزه مسکن گفت: طول 40 سال گذشته در این زمینه پیشرفتهای خوبی داشتهایم. به عنوان نمونه با بررسی زلزله شب گذشته غرب کشور شاهد کاهش ملموس و چشم گیر آمار تلفات هستیم و میبینیم خرابیها قابل مقایسه با میزان تلفات و خسارات در زلزلههای مشابه در سالهای گذشته مثل زلزله طبس و بم نیست. هر چند که در این مورد باید فرکانس زلزله، جهت و مسائلی از این قبیل را هم در نظر بگیریم. اما در نهایت در زلزلهای با این شدت، وقتی میزان تلفات تا این میزان کاهش داشته، باید گفت که کیفیت ساختمانسازی در ایران تفاوت کرده و بهبود یافته است.
سلطان محمدی افزود: هر چند که آمارها حکایت از وجود ساختمانهایی دارد که دارای اسکلت مقاوم هستند و تعداد آنها مدام در حال افزایش است؛ اما هنوز کمتر از 50 درصد از ساختمانهای کشور دارای مقاومت لازماند و این نشان میدهد که جا دارد که در مورد مقاوم سازی خانهها کار بیشتری انجام دهیم.
این کارشناس حوزه مسکن تصریح کرد: مقاوم سازی خانهها، در نهایت به ارتقای توان اقتصادی خانوادهها نیز بستگی دارد؛ چراکه خانواده ها باید بتوانند در حیطه بهبود مسکن سرمایه گذاری کنند. اما هنوز در این زمینه راه زیادی پیش رو داریم. برای اینکه یک خانوار صاحب مسکن با کیفیت باشد، باید توانایی مالی داشته باشد. لذا افزایش درآمد سرانه در این زمینه حرف اول را میزند.
مهدی سلطان محمدی از توان نیروی کار در بخش ساختمان نیز انتقاد کرد و گفت: در زمینه مقاومسازی ساختمانها تخصص نیروی کار هم اهمیت زیادی دارد. باید گفت که متاسفانه نیروی کار ما (ردههای پایینتر از مهندسین) از توان و تخصص ناچیزی برخوردار هستند. این نیروها عمدتا نیرویهای آماتور و غیر آموزشدیدهای هستند که برای ارتقای توان آنها باید سرمایهگذاری کنیم. ما واقعا در این حیطه نیاز به نیروی فعال داریم.
سلطان محمدی در ادامه سخنان خود از سازمان نظام مهندسی و نوع مدیریت آن انتقاد کرد و گفت: ما شاهد روشهای فرمالیتهای برای کنترل کیفیت ساختمان در حوزه نظام مهندسی و شهرداری هستیم. هنوز در اجرای مباحث مربوطه با ضعفهای زیادی مواجهیم؛ همچنین عوامل اجرایی و نظارتی مربوطه، کیفیت لازم را را در عمل ندارند.
این کارشناس حوزه مسکن بحث امضا فروشی برخی از مهندسان ناظر را هم پیش کشید و تصریح کرد: مشکلی که در اینجا وجود دارد این است که ما به صورت صوری عواملی را در نظام مهندسی و شهرداری ها برای طراحی و نظارت و اجرا تعریف کردهایم ولی درعمل اینها دارای توامندی لازم نیستند. به این ترتیب در نهایت هدف سیاستگذاری هم اجرایی نمیشود.
سلطان محمدی ادامه داد: مشکلی دیگری که در این میان وجود دارد این است که مسئولیت عوامل مختلف در حیطه احداث ساختمان و مسکن، تعریف شده نیست. به این معنا که معلوم نیست اگر ساختمانی تخریب شود مسولیت نهایی این اتفاق با چه کسی است؟ اکنون در کرمانشاه، مسکن مهر حین زلزله شب گذشته آسیب دیده است. باید پرسید که مسئول نهایی کیست؟ چه کسی باید پاسخ بدهد؟
وی افزود: آیین نامه موجود باید بازبینی شود و امیدواریم که پیش نویس آیین نامه در نهایت عملیاتی شود. متاسفانه بخشی از ساختار سازمان نظام مهندسی دست به مخالفت با این پیش نویس زدهاند و احساس میشود که این مخالفت به دلیل به خطر افتادن منافعشان است.
سلطان محمدی ادامه داد: قطعا منافعی وجود دارد تا این وضع موجود حاکم باشد. ریشه مشکل این است که ما یک نظام سهمیهای و تعرفهای تعریف کردهایم. در آیین نامه گذشته همین مساله منشا فساد شده بود. در این آیین نامه یک سهمیه مشخص و محدودی تعیین شده که طراحی و اجرای نظارت صرفا برای مهندسین خاصی تعیین شده است. ما با این کار به رشد پدیدهای به نام امضا فروشی کمک کرده ایم. در حقیقت افراد دارای صلاحیت کمتر از چنین وضعیتی سود میبرند.
این کارشناس حوزه مسکن گفت: کسانی که کار آنها با کیفیتتر است در این فضای آلوده ضرر میکنند. متاسفانه وضعیتی ایجاد شده که سازمان نظام مهندسی هم حافظ همین اوضاع است و رضایت به اصلاح اوضاع نمیدهد. در واقع برای حفظ وضع موجود منافعی وجود دارد که مانع از تغییر آن می شود.
سلطان محمدی در واکنش به سخنان رییس سازمان نظام مهندسی که گفته بود امضا فروشی وجود ندارد، گفت: اینها سعی میکنند حقیقتی آشکار را کتمان کنند. چرا که فکر می کنند تغییر در موقعیت موجود، منافع آنها را به خطر اندازد. همه میدانند که عمده امضاهایی که برای صادر شدن پروانه تاسیس یک ساختمان صادر میشود، فرمالیته است. این یک حقیقت آشکار است. بهتر است که واقعیت را بپذیریم. سهمیهبندی و تعرفهبندی موجود کار غلطی است. اگر نظام بر اساس عرضه و تقاضا باشد، کار بهتر و مناسب تر پیش میرود.
مهدی سلطان محمدی در جواب به این سوال که در صورت وقوع زلزله در تهران چه میزان خسارات جانی و مالی را شاهد خواهیم بود گفت: واقعیت این است که شهر تهران بر روی گسلهای خطرناکی بنا شده. اگر ما با زلزلهای در تهران مواجه شویم، مشخصا ابعاد فاجعه غیرقابل کنترل خواهد بود.
28