اول مقررات ارث و طلاق را درست کنید، بعد بروید دنبال مهریه
مصوبه اخیر مجلس درباره محدودکردن مهریه، تلاش دارد مسالهای پیچیده و چندوجهی را با «عدد» حل کند، غافل از اینکه نهاد خانواده، برآیند لایههای تاریخی، عرفی، دینی و مدرن است و هیچ ماشینحسابی نمیتواند جایگزین فهم عمیق این تنوع شود.
تقلیل یک مساله فرهنگی به حکم حقوقی، همانجا که باید عدالت بسازد، تعادل را برهم میزند. نظام خانواده زمانی در تعادل میماند که نقشها، جایگاهها و انتظارات در راستای حفظ کارکردهای خانواده تعریف و هماهنگ شوند. اما خانواده ایرانی امروز در میان سه نظام هنجاری مختلف گرفتار است. بخشی ریشه در اسلام تاریخی دارد، بخشی را عرف اجتماعی تعیین کرده و بخشی نیز از فرهنگ مدرن و تحولات اقتصادی اقتباس شده است. این سه منبع همیشه با هم سازگار نیستند و هنگامی که یک جامعه بخواهد بخشی از خود را مدرن کند و بخش دیگر را همچنان سنتی نگه دارد، بیتعادلی در نهادی مثل خانواده، دیر یا زود آشکار میشود.
امروز از زن تحصیلکرده و مدرن انتظار داریم در بیرون از خانه فعالیت اقتصادی داشته باشد؛ اما همزمان انتظار میرود همان نقشهای سنتی زن- مادری، خانهداری و تبعیت از ساختار قدرت مردانه - را نیز بیکموکاست بپذیرد. این دو نقش با هم جمع نمیشوند و تضاد آنها در نهایت بر روابط زناشویی، امنیت اقتصادی و حتی مناسبات حقوقی سایه میاندازد. در سوی دیگر، مرد همچنان زیر فشار هنجاری تامین کامل معاش است؛ فشاری که در نقش زن وجود ندارد.
زن خانهدار که درآمد ندارد، از نظر عرف در موقعیت پذیرفتهشده قرار دارد، ولی مردی که از عهده تأمین معاش برنیاید، متهم به ناتوانی است. اینعدم تعادل انتظارات، زمینه ذهنی بسیاری از تنشهای خانوادگی را ایجاد میکند. در این میان، مهریه یکی از معدود ابزارهای حقوقی است که زنان برای ایجاد حداقلی از امنیت اقتصادی در اختیار دارند. اما درک مهریه بدون فهم تفاوت میان «بعد عاطفی» و «بعد حقوقی» ازدواج ممکن نیست.
ازدواج از نظر احساسی، پیوندی مبتنی بر عشق، صمیمیت و اعتماد است، اما از نظر حقوقی یک قرارداد است؛ قراردادی که قرار است روابط مالی و حقوقی زوجین، از درآمدها تا اموال، از تصمیمهای حیاتی تا نحوه خروج از رابطه را در طول زندگی مشترک تنظیم کند. این دو بعد نباید با هم خلط شوند. شما ممکن است با یک دوست، رابطه عاطفی و انسانی بسیار نزدیک داشته باشید، اما همین رابطه دلیل نمیشود با او شراکتی امضا کنید که در آن، حق خروج از شراکت فقط به دست او باشد، تمام تصمیمات مالی در اختیار او قرار گیرد و محصول مشترک شراکت نیز به نام او ثبت شود.
هیچ انسان عاقلی چنین قرارداد نامنصفانهای را امضا نمیکند حتی اگر به طرف مقابل اعتماد کامل داشته باشد. پس چرا در ازدواج توقع داریم زنان یا مردان چشمبسته وارد قراردادهای نابرابر شوند؟ تجربه انسانی نشان داده قرارداد منصفانه، رابطه عاطفی را نیز پایدارتر میکند و قرارداد ناعادلانه دیر یا زود راه را برای سوءاستفاده، خشونت یا ترک رابطه باز میگذارد. ما انسانیم، نه فرشته و در شرایط سخت، وسوسه استفاده از قدرت قانونی میتواند ویرانگر باشد. اینجاست که خطر اصلی مصوبه مجلس درباره محدود کردن مهریه آشکار میشود. این مصوبه نگاه حقوقی خشک و تکبعدی را بر موضوعی تحمیل میکند که ریشههای عمیقا فرهنگی دارد. قانونگذاری در چنین موضوعاتی، بدون در نظر گرفتن تنوع فرهنگی و تغییرات کارکردی، نهتنها مساله را حل نمیکند بلکه بر بیتعادلیها میافزاید.
نمونه روشن همین خطای نگاه، سن قانونی ازدواج است. برای دختر یا پسر شهری، ۱۸ سال هنوز کودکی است؛ نه بلوغ اقتصادی دارد، نه بلوغ اجتماعی و نه بلوغ عاطفی. اما در برخی روستاهای خراسان یا کردستان، یک دختر ۱۶ساله چهبسا به بلوغ کافی رسیده باشد. قانون واحد، میان این دو جهان متفاوت داوری میکند اما زندگی واقعی از آن تبعیت نمیکند. مردم همچنان مطابق عرف خودشان عمل میکنند، نه مطابق متن قانون. مهریه نیز دقیقا همین وضعیت را دارد. چند دهه پیش، مهریه کارکرد امروز را نداشت؛ نه ابزار فشار بود و نه سپر امنیت اقتصادی. هنجار مهریه صورتش باقی مانده ولی معنا و کارکرد آن در بستر زمان تغییر کرده است.
شما چگونه میخواهید برای چیزی قانون ثابت بنویسید که در زمان، مکان و فرهنگهای مختلف معناهای متفاوتی تولید میکند؟ قانونگذاری در چنین حوزهای، شبیه آن است که بخواهیم با چراغ قرمز، جریان آب رودخانه را تنظیم کنیم. افزون بر این، باید به زمینه ساختاری نابرابری نیز توجه کرد. بدون اصلاح همزمان حق طلاق و قوانین ارث، هرگونه تغییر در مهریه تنها یک بخش از معادله را جابهجا میکند. سالها زن از زمین ارث نمیبرد و پس از فوت همسر، بسیاری از زنان در اواخر عمر بیپناه و آواره میشدند. اصلاح اخیر در ارثبری گامی مثبت بوده، اما کافی نیست.
تا وقتی حقوق مالی و خروج از ازدواج به شکل متوازن بین زن و مرد تقسیم نشود، مهریه خواهناخواه به ابزار جبران نابرابری تبدیل میشود و سیاستگذار حق ندارد نقش این سپر را بدون جایگزین حمایتی حذف کند.
من با مصوبه مجلس مخالفم، نه به این دلیل که مهریه نباید اصلاح شود، بلکه چون اساسا «غلبه نگاه حقوقی» بر مسالهای اینچنین فرهنگی، اشتباه است. مهریه را نمیتوان با عدد و سقف و جدول حل کرد. عدالت خانوادگی با ماشین حساب به دست نمیآید. برای ایجاد تعادل باید همزمان به اصلاح قوانین ارث و طلاق، به تقویت حمایتهای اجتماعی از زنان، و به بازنگری در نقشهای جنسیتی در سطح فرهنگی پرداخت. اگر این بسترها فراهم نشود، هر تغییری در مهریه فقط تعادل را بر هم میزند؛ همانطور که حذف یک ستون، سقف را فرو میریزد. خانواده جای آزمونهای سادهسازی نیست. قانون باید همراه زندگی باشد، نه معادلسازی ریاضی سرنوشت انسانها. .
واقعا نمیدونم چرا مجلس دست از زندگی مردم برنمیداره!
به مجلس دودرصدی مربوط نیست که شرع گفته زن نصف بیضه چپ مردان است
مجلس کاره ای نیست
اگه مردم دست از سر زندانها بردارن، و پسر مردم رو به زندان نندازن، مجلس چیکار داره به این چیزا برسه
برای کی دوختی بندازیش زندان و تا اخر عمر قسط مهریه های امثال شماها را بده.
مجلس کار درستی کرده . میزان مهریه را که تغییری نداده شما برو 2000تا سکه مهر کن .
فقط تا 14 تا زندانی داره .
اگه ملک و ثروتی شوهر داشت به بقیه مهریه ش میرسه .
بیخودی بر علیه این کار خوب مجلس جو سازی نکنید .
برید پزشکیان را جمع کنید تر زد به اقتصاد با وزارش
پزشکیان که وزیر نداره. نصف وزرا که دقیقا وزرای پایداری هستن و نصف دیگه رو یکی دیگه معرفی و تایید کرده
افرین
موقع انتخابات پزشکیان همه چیز داشت حالا که خرش از پل گذشته .....یادمون نرفته گفت بنزین را گرون نمیکنه حالا میگه من نگفتم .بگو گفتم اشتباه کردم بگو گفتم میخواستم رای بیارم دروغ گفتم
یعنی چه مرد تا آخر. عمر هرچه دربیاورد تقدیم خانم بچاب بچاب بکنه که یکسال زندگی کرده تا دار ندارش تصاحب کنه
۸۰۸
برخی از مردم می گویند ،،وقاهت نویسنده و کسانی که در تاییدش کامنت می ذارن،غیر قابل باوره???!###
تو اگر وقاحت میفهمیدی نمینوشتی وقاهت
نویسنده خودش تیبا ۲ سواره که با مصوبه جدید باید کشکش رو بسابه.
مشکل اینه که در چند دهه ی اخیر مهریه از اصالت خودش که در واقع یک هدیه در حد توان مرد هست خارج شده و بصورت یک پشتوانه و ابزار مالی و حقوقی برای اعمال فشار به مرد از اون استفاده میشه! و نتیجه شو هم در جامعه میبینید !
تمام قوانین به نفع زنان است ..
زن مدرن میتواند در زمان عقد از مهریه چشم پوشی کند وحق طلاق بگیرد
این فرا فکنی ها در مظلوم نمایی تاریخی زنان است
زن مدرن؟؟!!!
بسیاری از مردهای مدرن هم نففه نمی دهند و از زن توقع دارند نصف اجاره خونه و مخارج زندگی را بدهد ... دیدم که میگم
ندیدی زنی که خیانت کرده واز مرد مهریه نفقه میگیره
مگه زن مدرن میاد با شما ؟
از نظر شما میره او اونها
خیلی جالبه. در خصوصی ترین مسایل مردم و جامعه دارند سیخ میزنند. دو نفر ازدواج میکنند و یه عددی رو مهر هم میکنند این به مجلس چه مربوطه؟ مثل اینکه کسی بخواد خونه خودش رو به یکی ببخشه یا یکی ۱۰ برابر قیمت بخره به کسی ارتباط نداره. قانون گذار باید شرایط امن و قانونی معامله رو با توجه به توافق انجام شده در معامله فراهم کنه. این مجلس و تندروها فکر میکنند باید تا اتاق خواب مردم رو تجسس کنند و قانون بنویسند. بسیار احمق هستند و ضد زن. انگار خودشونرمادر و دختر و خواهر ندارند که تا این اندازه با زنان مشکل دارند.
راست میگی وقتی به مجلس مربوط نیست به دادگاه هم مربوط نمیشه بخواد دخالت کنه مرد را زندانی کنه 😛😛
اگه مربوط نیست قانونش هم نباید باشه. چون قانونش را همین مجلس تعیین می کنه.
با سلام
تقاضا دارم به نگارنده بفرمایید بندی مردی هستم که سال ۸۳ عقد کردم یک ماه بعد بهم خورد خانم دوشیزه بودن و نصف ۵۰۰ سکه تمام بهشون تعلق میگرفت خودم هم همون موقع طلاق دادم که بره سراغ زندگیش و ایشون ازدواج کرد و دو تا بچه داره و من هم ازدواج کردم و با زن و بچه هایم ۵ سر عائله هستم تا حالا ۹۰ سکه دادم هنوز با زور زندان دنبال بقیش میره
زن تحصیلکرده و مدرن !!!!!!!
همون زن مدرن و تحصیل کرده، وقتی بوی 300 تا سکه 130 میلیون تومانی به مشامش میرسه ، هار میشه
زن تحصیل کرده و مدرن زنیه که با مهریه و نفقه شوهرش با دوست پسرش عیاشی می کنه. به کسی هم مربوط نیست.
اصلا مهریه رو حذف کنند.چون به هزار دلیل.زن و مرد زندگی رو با هم می سازن و با هم خراب میکنند، شرایط خاص برای هر دو وجود داره مثل زنا و....چرا مرد در هر صورت بدون تقصیر ضرر کنه ،مگه مرد با زن چه فرقی داره که عشق و حالش مال زن باشه ،ضرر و زیانش مال مرد
فعلا توپ تو زمین شورای نگهبانخ ور مورد مهریه...
ولی اینو میدونم کهمردم ایران به این نظام دیگه باج نمیدن...
در اکثر کشورها زن و مرد با هم کار می کنند و موقع جدایی هر چه بعداز ازدواج بدست آوردن تقسیم می کنند چرا باید پول خرید زن را بدهیم
تنها راه حل ازدواج سفیده ، نه حق طلاق میخواد نه مهریه .
ارث یه مساله دیگه هست ، اگه بخواهید ، راه حل ارث را هم میدهم
ایرانی وجود ندارد. فقط درایران زندگی نکبتباری داریم
نمی دونستم ارثی که پدر دختر بهش نمیده بچه مردم باید بده.
چرا بازی با کلمات می کنی؟ مهریه حق مسلم است که باید بپردازی
چرا زمان عقد فکر این را نمی کنید
اندازه توان تون مهر کنید
تمام
راست می گه این چس خولها از آخر می رن اول این نادانها رو زندانی کنین روانین گذاشتین نمایده
به رای اکثریت نمایندگان مردم احترام بگذارید وساکت شوید بگذارید حرف مراجع تقلید فصل الخطاب باشد والسلام