سقوط بیت‌کوین در بازار؛ دلیل از دست‌رفتن محبوبیت این رمزارز چیست؟
بازدهی امسال بزرگ‌ترین رمزارز جهان یک شبه از بین رفت و بیت‌کوین پس از اوج تاریخی ماه اکتبر، بیش از یک‌چهارم از ارزش خود را از دست داد.
نخستین، بزرگ‌ترین و گران‌ترین رمزارز جهان، بیت‌کوین، به زیر ۹۲ هزار دلار (۷۹ هزار یورو) برای هر واحد سقوط کرده و از زمان ثبت رکوردهای بالاتر از ۱۲۶ هزار دلار (۱۰۸۷۰۰ یورو) در ماه گذشته، بیش از ۲۵ درصد از ارزش خود را از دست داده است.
این افت شدید تقریبا نمونه کلاسیک ورود به فاز بازارِ نزولی است. این اصطلاح در صنعت زمانی به‌کار می‌رود که قیمت یک دارایی چنان تند سقوط کند که به حرکت پنجه رو به پایینِ خرس شباهت پیدا کند.
تنها در ۲۴ ساعت گذشته، بیت‌کوین تا کف ۸۹۴۷۱ دلار (۷۷۲۱۰ یورو) معامله شد؛ یعنی نزدیک به ۳۰ درصد پایین‌تر از اوج اواخر اکتبر، و بازار سه‌شنبه صبح اندکی بازیابی شد.
ویکتوریا اسکالر، رئیس سرمایه‌گذاری در اینتراکتیو اینوستور، توضیح می‌دهد: «بیت‌کوین در حال تعمیق افت است و حوالی ۹۰ هزار دلار معامله می‌شود؛ حدود ۲ درصد کاهش، با سوختِ نگرانی‌ها درباره بیش‌ارزش‌گذاری در بخش فناوری و فضای کلی ریسک‌گریز که اثراتش به بازارهای جهانی سرایت کرده است»،
با وجود جهش تند تا اوایل اکتبر، همه رشدهای امسال بیت‌کوین پاک شده و اکنون پایین‌تر از سطح ابتدای ژانویه معامله می‌شود.
او اضافه کرد: «عملکرد بیت‌کوین برای سال ۲۰۲۵ اکنون منفی شده است... ترس از شکل‌گیری حباب هوش مصنوعی و نگرانی از اتکای سنگین بازار به شمار اندکی از غول‌های فناوری باعث شده سرمایه‌گذاران مواجهه خود با دارایی‌های سفته‌بازانه‌ای مانند بیت‌کوین را کاهش دهند».
این افت در حالی رخ داده که رئیس‌جمهوری حامی کریپتو در کاخ سفید حضور دارد، رئیس کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده هم رویکرد کم‌تر سخت‌گیرانه‌ای در پیش گرفته و قانون‌گذاری تازه‌ای درباره استیبل‌کوین‌ها (رمزارزهای متصل به ارز) به تصویب رسیده است.
ریسک‌های یک ارز غیرمتمرکز
ارزهای بلاک‌چینی مانند بیت‌کوین بر یک دفترکل دیجیتال بنا شده‌اند، نه بر نظامی فیزیکی وابسته به بانک مرکزی یا دولت؛ این دفترکل هر تراکنش را در سراسر شبکه‌ای بزرگ از رایانه‌ها ثبت می‌کند. هزاران ماشین یا نود نسخه‌هایی از این دفترکل را در اختیار دارند و آن را به‌صورت جمعی به‌روزرسانی می‌کنند.
تراکنش‌ها در قالب «بلوک‌ها» گروه‌بندی می‌شوند (به همین دلیل «بلاک‌چین» نام گرفته) و پیش از افزوده‌شدن به زنجیره، با بهره‌گیری از رمزنگاری بررسی می‌شوند تا توالی‌ای دائمی و دست‌کاری‌ناپذیر شکل بگیرد. این طراحی سیستم را شفاف و تغییر آن را بسیار دشوار می‌کند، چون دست‌بردن به هر رکورد نیازمند بازنویسی کل زنجیره در اغلب رایانه‌های مشارکت‌کننده است.
همه این‌ها بدین معناست که سرمایه‌گذارانی که از قبل به‌دلیل نوسان‌های وسیع بازار مضطرب‌اند، با نخستین نشانه خبر بد، برای کاهش مواجهه خود، دارایی‌های پرنوسان مانند بیت‌کوین را سریع می‌فروشند.
اسکالر توضیح داد: «در روزهای اخیر حس کلی اضطراب بر فضای بازار سایه انداخته و به نظر می‌رسد بیت‌کوین در تیررس باشد... دارایی‌های پرریسکِ بدون بازده مانند بیت‌کوین در محیط نرخ‌های بهره بالاتر جذابیت کمتری دارند».
با این حال، مدافعان بیت‌کوین، از جمله سرمایه‌گذار میلیاردر مایکل سیلور، از افت اخیر استقبال کرده‌اند. برخی می‌گویند این وضعیت سرمایه‌گذاران ثروتمندی را که فرهنگ تعهد بلندمدت و مشارکت فعال در بیت‌کوین را درک یا قدر نمی‌دانند، از بازار بیرون می‌راند.
سیلور در بیانیه‌ای پس از انتشار آمارهای اخیر گفت: «نوسان هدیه‌ای است برای وفاداران؛ گردشگران را می‌ترساند، تنبل‌ها را می‌ترساند و کسانی را که به‌طور متعارف ثروتمندند و پول فراوان دارند نیز می‌ترساند».
سیلور و دیگر باورمندان سرسخت بیت‌کوین معتقدند کسانی که حاضرند بازار را مطالعه کنند، در دل نوسان‌ها سرمایه‌گذاری خود را حفظ کنند و در فراز و فرود روزانه معاملات مشارکت داشته باشند، باید بیشترین بهره را از آن ببرند، نه تماشاگران گذری.
شرکت Strategy Inc متعلق به سیلور، که پیش‌تر با نام MicroStrategy شناخته می‌شد، بین ۱۰ تا ۱۶ نوامبر ۲۰۲۵ تعداد ۸۱۷۸ واحد دیگر بیت‌کوین خرید؛ با میانگین قیمت تقریبی ۱۰۲۱۷۱ دلار یا ۸۸ هزار یورو برای هر واحد، و در مجموع حدود ۸۳۵.۶ میلیون دلار (۷۲۱.۱۵ میلیون یورو) هزینه کرد.
