رای گیری استمزاجی چیست؟

بر اساس ماده 124 آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، اخذ رای به پنج روش، رای‌گیری قیام و قعودی، رای‌گیری با کلید برقی، رای‌گیری علنی با ورقه، رای‌گیری مخفی با ورقه، رای‌گیری مخفی با مهره انجام می‌شود اما این در حالی است که رأی‌گیری استمزاجی در آئین‌نامه داخلی مجلس ذکر نشده است، بلکه در واقع عرفی در مجلس است که بر اساس آن رئیس قوه مقننه می‌تواند در شرایطی و برای پیشبرد بهتر اداره مجلس از آن استفاده کند.

از رأی‌گیری استمزاجی در رابطه با موضوعی که قالب قانونی ندارد، استفاده می‌شود و امر در آن شرایط است. اما رئیس مجلس می‌تواند حتی پس از رأی‌گیری استمزاجی و با توجه به شرایط و به تشخیص خود، اقدامی برخلاف نظر مطرح شده از سوی نمایندگان در رأی‌گیری استمزاجی انجام دهد و موضوعی خلاف آئین‌نامه نیست. رأی‌گیری استمزاجی حجت نیست.

لازم به ذکر است، در رأی‌گیری استمزاجی، نمایندگان نظر خود را با فشار دادن دکمه‌های دو به نشان مخالفت و چهار به نشانه موافقت در خصوص موضوع مطرح شده، بیان می‌کنند. لازم به یادآوری است شیوه رأی‌گیری استمزاجی در مجالس قبلی نیز استفاده می‌شده است، اما حجت نیست، بلکه یک روال و عرف مجلس برای استفاده از آن در برخی مسائل است.

پیش از رای‌گیری الکترونیکی در مجلس، رای‌گیری‌ها به صورت قیام و قعودی انجام می‌شد که با تصویب کمیسیون تدوین آیین‌نامه‌ای مجلس شورای اسلامی، رای‌گیری با ورقه یا به صورت قیام و قعود جای خود را به دستگاه الکترونیکی روی میز نمایندگی داد اما طبق آیین‌نامه داخلی مجلس، هنگامی که دستگاه الکترونیکی مجلس دچار نقص فنی باشد، رای گیری به صورت قیام و قعود انجام می‌گیرد.