«به علاوه فجر»؛ فرزند یتیم جشنواره

با گذشت پنج روز از سی‌و‌پنجمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر نکته‌ای که تعجب مرا برمی‌انگیزد، نحوه برخورد با بخش «به علاوه فجر» است. امسال دومین باری است که این بخش با مشارکت تماشاخانه‌های خصوصی در کنار جشنواره تئاتر فجر برگزار می‌شود اما به عقیده من به عنوان نویسنده و کارگردانی که اثرش در این بخش حضور دارد اگر قرار است «به علاوه فجر» حکم فرینجِ جشنواره‌ای مانند ادینبورگ (Edinburgh Festival Fringe) یا حکم آفِ جشنواره‌ای مانند آوینیون Festival Off) Avignon) را داشته باشد باید چند نکته را مدنظر قرار داد.

در همه جای دنیا بخش ِ به علاوه یا فرینج یا آف به اندازه خودِ جشنواره مهم است. به عنوان مثال در بخش ِ فرینج ِ جشنواره ادینبورگ نزدیک به 4000 اثر روی صحنه می‌رود و کاتالوگ آن به اندازه کاتالوگِ خودِ جشنواره ارزشمند است اما اتفاقی که این روزها با مشارکت تماشاخانه‌های خصوصی در جشنواره تئاتر فجر شاهدش هستیم این حس را القا می‌کند که بخش «به علاوه فجر» چندان اهمیتی برای برگزارکنندگان ندارد و این موضوع هم برای تماشاخانه‌داران و هم برای هنرمندان دلسردکننده است.

از جمله مظاهر این بی‌اهمیتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد. تبلیغات و اطلاع‌رسانی در مورد بخش «به علاوه فجر» مطلقا از طریق روابط عمومی رسمی جشنواره انجام نمی‌شود و مسئولین برگزارکننده چنین وظیفه‌ای را در قبال این بخش برای آن‌ها تعریف نکرده‌اند. جدول برنامه‌های بخش «به علاوه فجر» به صورت جداگانه چاپ شده است و طبق صحبت‌هایی که به شخصه با مهمانان شهرستانی و خارجی حاضر در جشنواره داشتم متوجه شدم اساسا جدول این بخش در اختیارشان قرار نگرفته است.

اگر قرار است بخشِ به علاوه‌ای در جشنواره تئاتر فجر وجود داشته باشد باید به اندازه بخش اصلی ارزشمند شمرده شود و برگزاری‌اش صرفا به قصد بالا بردن آمار حاضران در جشنواره و مشتاق نشان دادن بخش خصوصی برای مشارکت در جشنواره‌ای دولتی نباشد. متاسفانه حسی که در حالت فعلی به هنرمندان و صاحبان تماشاخانه‌ها دست می‌دهد این است که ابزاری برای افزایش آمارند.

در این وضعیت هنرمندان حاضر در بخش «به علاوه فجر» با وجود کیفیت قابل قبول اثرشان اگر از دوستان و آشنایان خود دعوت نکنند و بار اطلاع‌رسانی را به شیوه دهان به دهان بر دوش نکشند با سالنی خالی مواجه می‌شوند به گونه‌ای که هر کدام از هنرمندان ناچارند بکوشند مخاطبان بخش اصلی را راضی به دیدن اثرشان در تماشاخانه‌های خصوصی کنند و با توجه به تمرکز بخش اصلی بر مجموعه تئاتر شهر و تماشاخانه ایرانشهر کشاندن تماشاگر به جایی مانند تئاتر آفتاب در جردن، تماشاخانه همای سعادت در شهرزیبا، تماشاخانه موج نو در میرداماد و خانه موزه استاد انتظامی در قیطریه کاری دشوار است.

در نهایت با توجه به نحوه برخورد با بخش «به علاوه فجر» تصوری که در ذهن ما ایجاد شده این است که بازی داده شده‌ایم اما جدی گرفته نشده‌ایم و حکم فرزند یتیم جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر را داریم.

نویسنده و کارگردان نمایش «پرواز شماره 745» و از هنرمندان شرکت‌کننده در بخش ِ «به علاوه فجر»

منبع: خبرآنلاین

10