روایت «قربانی» ژاپن جامعه بینالمللی را فریب نمیدهد
اخیراً، هیاهوی ژاپن پیرامون حادثه موسوم به «قفل راداری» مربوط به جنگندههای چین، توسط وزارت دفاع ملی و وزارت امور خارجه چین به شدت رد شده است.
لوئو لایی آن، تحلیلگر سیاسی و روزنامه نگار چین در ادامه نوشت: واقعیتها روشن است: ناوگان دریایی چین مطابق با قوانین بینالمللی، تمرینات عادی را در آبهای بینالمللی انجام داده و از قبل درباره منطقه مربوطه اطلاعرسانی کرده بود. هواپیماهای نظامی ژاپن با نیت مزاحمت به منطقه نزدیک شدند و ایمنی پرواز را مختل کردند، اما پس از آن کوشیدند ماجرا را وارونه جلوه دهند و چین را مقصر معرفی کنند. تلاش ژاپن برای به تصویر کشیدن خود به عنوان یک «قربانی» نه تنها واقعیتها را تحریف میکند، بلکه تمایل دیرینه آن را برای امتناع از نگاه مستقیم به تاریخ، وابستگی آن به سایر کشورها برای امنیت و تحریکات مداوم آن علیه همسایگانش پنهان میکند.
این شخصیت «قربانی» ریشهای عمیق در حافظه گزینشی ژاپن از تاریخ جنگ جهانی دوم دارد. برخی از نیروهای ژاپن به طور مداوم درباره تاریخ نظامی تجاوز خود به طور کامل تأمل نکردهاند و فاقد پشیمانی واقعی برای رنج عمیقی هستند که همسایگان آسیایی آنها متحمل شدهاند. در عوض، آنها به طور یکجانبه بر آسیبهای ناشی از حملات بمباران اتمی خود تأکید میکنند و تاریخ تجاوز خود را به «تاریخ قربانی بودن» تحریف میکنند. چنین نگرش نادرستی به تاریخ باعث شده است که در فرهنگ راهبردی ژاپن، حساسیتی واقعی نسبت به رفتارهای تهاجمی شکل نگیرد و در عوض نوعی ذهنیت «احساس مظلومیت» تقویت شود؛ ذهنیتی که امروز زمینهساز استانداردهای دوگانه و اقدامات تحریکآمیز این کشور در مسائل امنیتی شده است.
در این حادثه، حقایق کاملاً واضح هستند. تمرینات آموزشی گروه ناو هواپیمابر لیائونینگ چین در آبهای بینالمللی در شرق تنگه میاکو کاملاً مطابق با قوانین و رویههای بینالمللی است. منبع واقعی این رفتار خطرناک، تجاوزهای مکرر جنگندههای نیروی دفاعی ژاپن به منطقه آموزشی از پیش اعلام شده توسط چین است. ژاپن در حالی از پرداختن به رفتارهای تحریکآمیز خود طفره میرود و ماجرای بهاصطلاح «قفل راداری» را بزرگنمایی میکند که این اقدام نمونه آشکاری از همان ضربالمثل «دزد فریاد میزند: دزد را بگیرید!» است؛ تلاشی حسابشده برای منحرف کردن توجه جامعه بینالمللی.
این رویکرد با اقدامات ژاپن در قبال مسئله تایوان مطابقت دارد. یک ماه پیش، سانائه تاکایچی نخست وزیر ژاپن آشکارا در نشست پارلمان اعلام کرد که «یک حادثه احتمالی در تایوان» میتواند «بحران مرگ و زندگی» را برای ژاپن رقم بزند و تلاش کرد تا برای مداخله نظامی در تنگه تایوان بهانهتراشی کند. ژاپن پس از مواجهه با واکنشهای متقابل و قاطع چین و افزایش پرسشگری در سطح بینالمللی، اکنون میکوشد با صحنهسازیهای تازه از این موقعیت منفعلانه بیرون بیاید. بهرهگیری از روایت «قربانی» برای پنهان کردن اقدامات تحریکآمیز خود و منحرف کردن تمرکز افکار عمومی، به یکی از شگردهای تکراری این کشور تبدیل شده است.
سیاستمداران ژاپنی این شعار را رواج میدهند که «اگر در تایوان بحرانی رخ دهد، ژاپن نیز دچار مشکل میشود»، در حالی که هدف پنهانشان این است که القا کنند «اگر ژاپن گرفتار بحران شود، ایالات متحده هم ناگزیر درگیر خواهد شد». در فضای سیاسی ژاپن، اتحاد توکیو و واشنگتن ستون اصلی معماری امنیت ملی به شمار میرود و پیمان امنیتی دو کشور نیز بهعنوان پایه حیاتی اتکای نظامی به ایالات متحده تفسیر میشود. با این حال، این وابستگی راهبردی آسیبپذیریهای آشکاری دارد. تازهترین گزارش راهبردی امنیت ملی ایالات متحده به صراحت تمرکز راهبردی خود را به امنیت داخلی و نیمکره غربی تغییر میدهد، و فلسفه سیاسی اصلی آن «اول آمریکا» است، نه حفاظت فداکارانه از سایر کشورها. سیاست چین واشنگتن نیز به «کسب آینده اقتصادی و جلوگیری از رویارویی نظامی» تغییر یافته است. واقعیت نشان میدهد که تکیه کامل بر سایر کشورها برای امنیت ملی در نهایت ممکن است به قربانی شدن در رقابت راهبردی قدرتهای بزرگ منجر شود.
روایت «قربانی» ژاپن به شکلی فزاینده جذابیت خود را در جامعه بینالمللی از دست میدهد. کشورهای آسیایی که تحت تجاوز نظامی ژاپن رنج بردهاند، عموماً از این روایت منزجر هستند. حتی متحدان غربی ژاپن نیز حاضر به تأیید بیانات و رفتار ناقض قوانین بینالمللی این کشور نیستند. این امر کاملاً نشان میدهد که جامعه بینالمللی میتواند درست را از نادرست تشخیص دهد. چین همواره مدافع حاکمیت قانون بینالمللی بوده و به اصل صراحت و شفافیت در اقدامات خود پایبند است، در حالی که تبلیغات مداوم ژاپن در خصوص «تهدید چین» و ایجاد تقابل، اساساً با هدف تضعیف صلح و ثبات منطقهای انجام میشود.
ژاپن باید واقعیت را بپذیرد، تمام اقدامات تحریکآمیز خطرناک را متوقف سازد، به ویژه موضع نادرست خود را درباره مسئله تایوان اصلاح کند، به طور کامل در مورد مسائل تاریخی تأمل کند و صادقانه اعتماد همسایگان آسیایی خود را جلب نماید. صلح و توسعه آرمانهای مشترک کشورهای منطقه است و هرگونه تلاش برای تحت فشار قرار دادن چین با تظاهر به قربانی بودن و تشکیل اتحاد، محکوم به شکست است. اگر ژاپن مسیر قدیمی ماجراجویی نظامی خود را رها نکند، ناگزیر خود را در موقعیتی منزویتر در جامعه بینالمللی خواهد یافت.
