تاریخ معاصر
-
معمار ترورهای سازمان‌یافته در تاریخ معاصر ایران چه‌کسی بود؟ / از مرکز غیبی تا کمیته مجازات؛ همه گروه‌هایی که برای آرمان سیاسی دست به اسلحه بردند
در 13 اردیبهشت 1296 کریم دواتگر یکی از اعضای کمیته مجازات که با اقدامات خود رعب و وحشت بر دل مقامات بلندپایه سیاسی دوران قاجار افکنده بودند به خاطر اختلافات داخلی در یک تصیفه حساب درون گروهی به دست یکی از اعضای این کمیته به قتل رسید. او ضارب آیت الله شیخ فضل الله نوری و همچنین از مجریان طرح ترور میرزا اسماعیل‌خان قصری رئیس انبار غله وزارت مالیه دوره قاجار بود. به همین مناسبت به بررسی این پدیده در تاریخ معاصر ایران پرداختیم.
-
داستان اولین ترور سیاسی در تاریخ معاصر ایران / تبعیدی استانبول، چرا شاه ایران را کُشت؟
میرزا محمدرضا کرمانی، مشهور به «رضای شاه‌شکار»، یکی از چهره‌های ماندگار و بحث‌برانگیز تاریخ معاصر ایران است. او با ترور ناصرالدین شاه قاجار در ۱۱ اردیبهشت ۱۲۷۵ خورشیدی، نه تنها پایان دوره‌ای از سلطنت قاجار را رقم زد، بلکه به نمادی از اعتراض علیه استبداد و فساد دربار بدل شد.
-
منتقدی در لباس دلقک؛ پای کریم شیره‌ای چطور به دربار ناصرالدین شاه باز شد؟
در تاریخ ایران، همواره شخصیت‌هایی بوده‌اند که با زبان طنز و شوخی، حقایق تلخ و انتقادهای جدی را به گوش صاحبان قدرت رسانده‌اند. در میان این چهره‌ها، کریم شیره‌ای، دلقک جسور و زیرک دربار ناصرالدین‌شاه قاجار، جایگاهی خاص و بی‌مانند دارد؛ کسی که در لباس دلقک، نقشی فراتر از یک سرگرم‌کننده ایفا کرد و به نماد نقد اجتماعی و صدای مردم بدل شد.
-
سرگذشت اولین سرود ملی ایران / از قطعه‌ای که موسیقیدان فرانسوی ساخت تا سرودی که از دل ارتش قزاق بیرون آمد
اولین سرود ملی از ساخته های غلامرضا خان مین‌باشیان (۱۲۴۰-۱۳۱۴) معروف به "سالار معزز"، موسیقیدان و رهبر ارکستر نظامی است.
-
داستان مخوف‌ترین سرویس جاسوسی اروپا / ترسناک‌ترین شکنجه‌های گشتاپو چه بود؟
در دل تاریکی‌های تاریخ معاصر، نامی هست که همچون سایه‌ای سنگین بر سر میلیون‌ها انسان افتاده است؛ گشتاپو، پلیس مخفی رژیم نازی که با چشمانی بی‌رحم و دست‌هایی خون‌آلود، ترس و وحشت را در سراسر آلمان و کشورهای اشغالی گسترانید. سازمانی که نه تنها مخالفان سیاسی را به زنجیر کشید، بلکه با سیاست‌های نژادپرستانه و جنایت‌های بی‌سابقه‌اش، چهره‌ای از وحشت و ظلم را به تاریخ بشریت تحمیل کرد.
-
ام سلمه قاجار؛ شاهزاده‌ای خوشنویس در دربار قاجار / وقتی زنان از تاریخ ایران کنار زده شدند
در تاریخ پرفراز و نشیب ایران، به‌ویژه در دوره قاجار، نام زنان فرهیخته و هنرمندی به چشم می‌خورد که در عرصه‌های مختلف فرهنگی و هنری، نقش‌آفرینی کرده‌اند. در این میان، ام سلمه قاجار، مشهور به گلین خانم، دختر فتحعلی شاه قاجار، جایگاه ویژه‌ای دارد.
-
همه‌چیز درباره تاج‌گذاری رضاشاه / هزینه مراسم چقدر شد؟ / پشت‌پرده ۳ نشان ویژه‌ای که تیمورتاش طراحی کرد / داستان ساخت تاج پنج‌پَر
در صبح بهاری روز 4 اردیبهشت ۱۳۰۵، تهران صحنه یکی از باشکوه‌ترین و بحث‌برانگیزترین مراسم‌های تاریخ معاصر ایران شد؛ تاج‌گذاری رضاشاه پهلوی، نقطه عطفی که نه‌تنها آغازگر عصری نوین در ساختار قدرت و سیاست ایران بود، بلکه با حاشیه‌ها، ابتکارات، و تغییراتی کم‌سابقه، تصویری تازه از سلطنت و مناسبات درباری را به نمایش گذاشت. از تدارکات نفس‌گیر و ساخت تاجی بی‌مانند تا حذف روحانیت از متن مراسم و بازتاب‌های جنجالی در رسانه‌های اروپایی، این رویداد تاریخی، سرآغاز فصل تازه‌ای در تاریخ ایران شد که هنوز روایت‌های ناگفته بسیاری در دل خود دارد.
-
سلطان سایه‌ها: ناگفته‌های زندگی عبدالکریم ایادی، پزشک شاه و معمای بزرگ دربار پهلوی
در میان چهره‌های رنگارنگ و پرفراز و نشیب تاریخ معاصر ایران، نام عبدالکریم ایادی همچون سایه‌ای سنگین بر دوران پهلوی سنگینی می‌کند.
-
آخرین روزهای لطفعلی خان زند، پادشاهی که خود را شاه نمی‌دانست / فرجام‌کسی که به زندیه خیانت کرد، چه شد؟
در تاریخ پر فراز و نشیب ایران، چهره‌هایی هستند که نه تنها به خاطر قدرت و حکومتشان، بلکه به واسطه شجاعت، نجابت و انسانیتشان ماندگار شده‌اند. لطفعلی خان زند، آخرین پادشاه سلسله زندیه، یکی از این شخصیت‌هاست.
-
زندگی خصوصی احمدشاه قاجار؛ روایتی از یک شاه جوان در روزگار پرآشوب / درس‌هایی که معلم روس به آخرین شاه قاجار داد
احمدشاه قاجار، واپسین پادشاه سلسله قاجاریه، شخصیتی است که در تاریخ معاصر ایران همواره موضوع بحث و بررسی بوده است.