آیا سرنوشت بن‌لادن در انتظار ابوبکر البغدادی است؟
پشت پرده ظاهر شدن البغدادی» عنوان یادداشتی به قلم حامد رحیم‌پور است که می‌توانید در این مطلب بخوانید.
البغدادی که از زمان اعلام خلافت در مسجدجامع نوری شهر موصل در تیر ۱۳۹۳، دیگر در انظار عمومی حاضر نشده بود، پس ازحدود ۵ سال اختفا، ویدئویی ۱۸ دقیقه‌ای از خود منتشرکرده که موجی از بحث‌های مختلف را در میان تحلیل گران دامن زده است، به ویژه آن که ژست ضد صلیبی او با توجه به حوادث تروریستی اخیر درسریلانکا مشکوک و قابل تامل است، اما به راستی پشت پرده ظاهر شدن دوباره ابوبکر البغدادی چیست؟
۱- مؤسسه تراث علمی از موسسات داعشی منتقد البغدادی ۳ روز قبل جزوه‌ای با نام الخلافة الوهمیه را به قلم ابی عیسی المصری از مفتی‌های منتقد البغدادی منتشر کرد. در این جزوه المصری با ارائه دلایلی خلافت البغدادی را زیر سوال برد و آن را مشروع نمی‌داند. یکی از ادله اصلی المصری حضورنداشتن رسانه‌ای البغدادی است.
مصری مدعی می‌شود چگونه خلیفه‌ای که هیچ نشانه‌ای از او نیست می‌تواند خلافتش مشروع باشد؟ این اشکال دقیقا همان اشکالی بود که در سال ۲۰۱۴ ابومحمد مقدسی و بسیاری دیگر از مفتی‌های سلفی جهادی بعد از اعلان خلافت از سوی ابومحمد عدنانی و خلیفه نامیدن البغدادی مطرح کردند. در آن زمان نیز بلافاصله مؤسسه فرقان خطبه البغدادی در مسجد موصل را منتشر کرد. به نظر می‌رسد اکنون نیز ویدئوی منتشر شده از البغدادی کاملا از موضعی انفعالی و از یک سو نشان دهنده وجود اختلافات عمیق در گروه تروریستی و از سوی دیگر نشان دهنده ضعف مفرط آن است.
انتشار اخبار عدم تبعیت گروهی از فرماندهان داعش در نبرد باغوز از البغدادی نیز به خوبی نشان دهنده عمق این اختلافات و ضعف داعش است. شکست سال گذشته داعش در شهر «رقه» به عنوان مهم‌ترین پایگاه این گروه تروریستی در سوریه، شاید به اندازه ناکامی اخیر این گروه در روستای «باغوز» در مرز میان عراق و سوریه برای تشکیلات داعش سنگین و مهلک نبود. اگر ذره‌ای امید برای احیای به اصطلاح خلافت برای البغدادی باقی مانده بود، با شکست ماه گذشته این گروه در باغوز در برابر نیرو‌های دموکراتیک سوریه، نقش بر آب شد.
از مهم‌ترین دلایل شکست داعش نیز امتناع برخی فرماندهان داعش از ادامه نبرد بود که حکایت از تشدید اختلافات سرکرده‌های داعش با البغدادی داشت. حالا او با انتشار ویدئو در پی روحیه‌بخشی به اعضا و هواداران داعش در سراسرجهان است. او در این ویدئو البته اگر قابل وثوق باشد، به بیعت‌کنندگان جدید در برخی کشور‌ها تبریک می‌گوید تا توسعه سازمان داعش را به نمایش بگذارد، یعنی در واقع می‌خواهد نیرو‌های خود را از کشور‌های مختلف از عراق و مصر تا کشور‌های عرب حوزه خلیج فارس و نیز تا سرحدات اروپا یعنی فرانسه، بلژیک و در عین حال استرالیا و چچن جذب کند.
بدون شک اشاره البغدادی به تابعیت افراد داعش برای خدمت به استراتژی این گروه در مرحله آینده است. ازگفته‌های البغدادی بر می‌آید که وی بنا دارد داعشی‌های سوری وعراقی را نیز از درگیری‌های مستقیم بازدارد تا طبق تاکتیک "گرگ‌های تنها" عمل کنند و در عین حال گروه‌های زیرزمینی داعش در سوریه وعراق دوباره احیا شوند.
۲- داعش پس از شکست‌های متوالی، ناگزیر از رویای جاه طلبانه تشکیل خلافت کوتاه آمده و اکنون تلاش می‌کند حیات خود در اذهان عمومی را از طریق انجام عملیات‌های تروریستی اغراق شده در نقاط متنوع جهان تداوم بخشد. گویا دیگر انجام عملیات تروریستی در خاورمیانه از «برد تبلیغاتی» کافی برخوردارنیست وباید نقاط دیگری هدف قرار گیرد.
در این ویدئو نیز او بر خلاف گذشته، دشمن اصلی مسلمانان را به زعم خود، از شیعه به مسیحیت تغییر داده و ژست ضد صلیبی گرفته است، در حالی که اگر به خاطر داشته باشیم، بر مبنای فلسفه «دشمن نزدیک» در این گروه، هیچ گاه مسیحیان هدف اصلی این گروه نبودند، اما برای شیعیان از سوی داعش فقط فرمان مرگ صادر می‌شد به طوری که درزندان بادوش در شمال موصل و پایگاه اسپایکر در استان صلاح الدین و از توابع تکریت هزاران شیعه توسط این گروه تکفیری قتل عام شدند. اما حالا تاکید اساسی البغدادی بر نبرد با صلیبی‌هاست به گونه‌ای که نبرد با دشمنان نزدیک یعنی حکومت‌های ایران، عراق، سوریه و دیگر حکومت‌های نامشروع از دید داعش بر خلاف گذشته به حاشیه رفته است. خلاصه آن که اگر اولین ظاهرشدن البغدادی سرآغازی برای "اعلام خلافت خودخوانده" داعش بود آفتابی شدن مجدد او به نظر سرآغازی برای مرحله جدیدی از مراحل این گروه تروریستی است؛ مرحله‌ای که اولویت‌های جغرافیایی و ایدئولوژی داعش را تغییر داده و با هشدار درباره "درگیری‌های طولانی‌مدت" رویکرد جدی‌تری در پیش گرفته است.
این رویکرد تقریبا انحراف از رویکرد "ابومصعب الزرقاوی" و نزدیک شدن به رویکرد "اسامه بن لادن" موسس القاعده را نشان می‌دهد. در نتیجه این رویکرد، از این پس همه نقاط جهان بیش از پیش در معرض تهدید داعش قرار می‌گیرد؛ تهدیدی که با افزایش احتمال واکنش تند مسیحیان افراطی، امنیت مسلمانان را هم به خطر خواهد انداخت و ضریب تنش و ناامنی در همه کشور‌های جهان را افزایش خواهد داد.
در نهایت به نظر می‌رسد به رغم آن که البغدادی با انتشار این ویدئوی ۱۸ دقیقه‌ای تلاش دارد تا چهره‌ای منسجم و فعال از داعش به نمایش بگذارد، اما عملا این نمایش را علاوه بر آن که جلوه‌ای واضح از انفعال و ضعف داعش و تلاش برای منسجم کردن طرفدارانی است که هر ساعت در حال پراکنده شدن از گرد البغدادی هستند، می‌توان اعلامیه‌ای برای ورود به دوره‌ای جدید از فعالیت این گروه تروریستی دانست که قبلا القاعده آن را پیموده و مدت‌ها قبل به دوران حضیض خود رسیده است. آیا سرنوشت بن لادن و القاعده در انتظار ابوبکر البغدادی است؟
منبع: خراسان
15
