مرمت خانه‌های تاریخی همدان با لودر/۲۲۰ بنا به آپارتمان تبدیل شد

دی‌ماه سال ۹۶ بود که شهرداری همدان ۳ خانه واجد ارزش در محله کبابیان همدان را تخریب کرد و درحالی‌که طی روزهای بعد موجی از انتقادات نسبت به این اقدام شهرداری همدان صورت گرفته بود؛ بدون توجه به انتقادات به ادامه کار پرداخت.

این اتفاق در حالی رخ داد که به گفته کارشناسان میراث فرهنگی همدان محله کبابیان و تمام عناصر و کالبد پیرامون آن در فهرست آثار ملی ایران ثبت‌شده بود به‌طوری‌که یگانه مرکز محله در همدان به شمار می‌رفت که ثبت آثار ملی بود.

پس از این اتفاق که گفته می‌شد بدون اطلاع اعضای شورای شهر همدان انجام‌شده؛ رئیس سابق شورای شهر همدان از مردم عذرخواهی کرد و شهردار همدان نیز قول احیای این بافت تاریخی به‌عنوان سالم‌ترین بافت تاریخی همدان را داد.

خبری از احیای بافت تاریخی محله کبابیان همدان نیست

اما آنچه این روزها مشهود است اینکه خبری از احیای بافت تاریخی محله کبابیان همدان نیست و طرحی که قول آن داده‌شده این روزها مانند سایر پروژه‌های عمرانی همدان در سکوت عمرانی به سر می‌برد و با کشیدن دیواری به دور آن روزهای خوش را به انتظار نشسته است.

در این وادی آنچه قابل‌توجه است اینکه خانه‌های «شمسیان»، «بهرامی» و «اخلاصی» در محله کبابیان شهر همدان که مربوط به دوره قاجار و پهلوی بودند به‌تازگی اعتبار مرمتشان تأمین‌شده بود و قرار بود مرمت آن‌ها آغاز شود اما شهردار چنین مجالی را نداد و آن را تخریب کرد.

تخریب دامن یکی دیگر از آثار و خانه‌های تاریخی همدان را گرفته است

قصد از بیان موضوع تخریب خانه‌های تاریخی و قدیمی در محله کبابیان همدان و به حال خود رها شدن وضعیت اینکه؛ این روزها بار دیگر تخریب دامن یکی دیگر از آثار و خانه‌های تاریخی همدان را گرفته است.

خانه تاریخی «میرابیان» واقع در محله چمن کبابیان همدان یکی از خانه‌های واجد ارزش است که متأسفانه در اثر بی‌توجهی مسئولان در حال تخریب بوده و بارندگی‌های اخیر نیز سبب شده تا یکی از دیوارهای اصلی این خانه ترک بخورد و هر لحظه امکان فروریختن دیوار وجود دارد.

به اعتقاد کارشناسان علت ایجاد نشست در دیوار شمالی بنا؛ تخریب ساختمان ضلع شمالی است که باعث شده دیوار و پی آن در معرض مستقیم بارش قرار گیرند و نفوذ آب به پی دیوار باعث نشست دیوار شده است.

یک سال و اندی پیش شهرداری همدان به بهانه اینکه ممکن است بخشی از دیوار خانه‌های تاریخی همدان فرو بریزد سه خانه واجد ارزش در محله کبابیان را با خاک یکسان کرد و علی‌رغم وعده‌های داده شده مبنی بر بازسازی این خانه‌ها بر اساس همان نقشه و معماری تاکنون اتفاق خاصی نیفتاده است.

دیوار خانه میرابیان که دقیقاً در کنار زمین خانه‌های تخریب شده قرار دارد در معرض فروریختن است حال به دلیل همان تخریب‌ها و بارش‌های گسترده چند ماه گذشته، دیوار خانه میرابیان که دقیقاً در کنار زمین خانه‌های تخریب شده قرار دارد در معرض فروریختن است و اگر مسئولان چاره‌ای برای آن نیاندیشند باز هم ممکن است شاهد اتفاقی تلخ برای تاریخ همدان باشیم.

در همین زمینه با اعضای شورای شهر همدان به طرح سوال پیرامون دلایل تعلل شهرداری همدان در اجرای طرحی که قول داده پرداخت و در این زمینه رئیس کمیسیون سرمایه گذاری شورای شهر همدان با بیان اینکه بافت تاریخی همدان مغفول مانده است، گفت: میراث فرهنگی در حوزه مرمت و بازسازی بسیار ضعیف است.

حسین قراباغی با بیان اینکه شاهد اقدام عملی و چشمگیری در بحث مرمت بناهای تاریخی همدان نیستیم، اظهار داشت: میراث فرهنگی در این زمینه اقدام قابل توجهی نداشته است که به طور مثال اگر به بازار قدیمی تبریز نگاه کنیم مشخص می‌شود که هر ساله اعتبار قابل توجهی صرف مرمت و بازسازی این بنای تاریخی می‌شود اما در همدان این چنین نیست.

همدان متولی خاصی در زمینه مرمت بناهای تاریخی ندارد

وی با بیان اینکه قدمت بازار تاریخی همدان از قدمت بازار تبریز کمتر نیست و باید به آن توجه شود چرا که بافت تاریخی شهر است، اظهار داشت: به نظر می‌رسد همدان متولی خاصی در زمینه مرمت بناهای تاریخی ندارد.

رئیس کمیسیون اقتصاد، سرمایه گذاری و گردشگری شورای اسلامی شهر همدان با بیان اینکه در دوره چهارم شورای شهر همدان ۱۲ هتل برای احداث مجوز گرفتند که این حرکت قابل توجه بود، اظهار داشت: ایجاد خانه‌های بوم گردی، رستوران‌های سنتی و مراکزی که به جذب گردشگر کمک می‌کند مدنظر برای همدان است که می‌توان از توان بافت تاریخی برای ایجاد آنها استفاده کرد.

بافت‌های تاریخی مورد بی توجهی است

وی با بیان اینکه موضوع مرمت بناهای تاریخی دغدغه همه دلسوزان است و بارها نیز عنوان شده است، اظهار داشت: بارها به این موضوع در کمیته گردشگری پرداخته شده اما بافت‌های تاریخی مورد بی توجهی است.

قراباغی با اشاره به اینکه در سیل اخیر چند بنای تاریخی شهر همدان فرو ریخت و کسی در این زمینه پاسخگو نیست، اظهار داشت: کوتاهی در مرمت بناها باعث آسیب‌های جدی به آنها شده است.

وی کمبود بودجه در انجام نشدن مرمت‌ها را قابل توجیه ندانست و با بیان اینکه اگر بودجه وجود ندارد باید برای شهرهای دیگر نیز وجود نداشته باشد، گفت: متأسفانه مدیری که خود را هزینه کند و برای جذب بودجه و اعتبار در تکاپو باشد در همدان دیده نمی‌شود.

رئیس کمیسیون اقتصاد، سرمایه گذاری و گردشگری شورای اسلامی شهر همدان با بیان اینکه شهرداری بودجه چندانی ندارد که صرف تملک بناها کند، اظهار داشت: در بازگشایی یکسری معابر اصلی در شهر همدان با کمبود بودجه مواجه ایم.

وی با بیان اینکه در ثبت املاک واجد ارزش تاریخی اقدامات قابل توجهی انجام نمی‌شود، اظهار داشت: برخی از املاکی که در همدان به لحاظ تاریخی قابل توجه هستند هنوز ثبت تاریخی نشده‌اند و این بناها مرمت را با مشکل مواجه می‌کند.

متأسفانه به خاطر بی تدبیری مدیران اسبق ۲۲۰ بنای واجد ارزش تاریخی در شهر همدان تخریب و به آپارتمان تبدیل شده که کسی در قبال این اقدام پاسخگو نیست قراباغی با بیان اینکه متأسفانه به خاطر بی تدبیری مدیران اسبق ۲۲۰ بنای واجد ارزش تاریخی در شهر همدان تخریب و به آپارتمان تبدیل شده که کسی در قبال این اقدام پاسخگو نیست، گفت: شورای عالی معماری و شهرسازی در حق همدان خیانت کرده است.

رئیس کمیسیون اقتصاد، سرمایه گذاری و گردشگری شورای اسلامی شهر همدان گفت: این شورا بافت تاریخی شهر همدان را به مانند سایر بافت‌ها دید و حال بدون توجه به عرض معبر و ارتفاع سازی شاهد ایجاد بناهای نامتوازن در بافت تاریخی شهر هستیم.

وی با بیان اینکه به بافت تاریخی همدان خیانت شده است در حالی که می‌شد این بافت تاریخی را حفظ کرد، اظهار داشت: انبوه سازان بافت تاریخی را رفته رفته از بین می‌برند به طوری که بیشتر تمایل به اجرای پروژه‌ها در رینگ اول شهر است که این بخش نیز بافت تاریخی را شامل می‌شود.

به بافت تاریخی همدان خیانت شده است

وی با بیان اینکه باید آنچه از گذشتگان به جا مانده است را حفظ کرد به وضعیت چمن کبابیان همدان اشاره کرد و گفت: به دنبال جذب سرمایه گذار برای اجرای وعده داده شده هستیم و طرح به این صورت است که محوطه موردنظر به خانه بوم گردی یا یک طرح گردشگری تبدیل شود.

رئیس کمیسیون اقتصادی، سرمایه گذاری و گردشگری شورای شهر همدان با اشاره به اینکه بالاخره میراث فرهنگی باید در یک نقطه ایستادگی کند، اظهار کرد: حداقل آنچه باقی مانده است را حفظ کنیم چراکه برای قبلی‌ها کاری انجام نشده است.

وی با بیان اینکه پیش از این در ثبت ملی بناهای واجد ارزش اجازه مالک بنا لازم بود؛ اظهار داشت: طبق قانون جدید برای ثبت آثار واجد ارزش نیاز به رضایت مالک نیست.

بودجه‌ای که برای بهبود بافت تاریخی همدان چمن کبابیان پیش بینی شده بود برای احیا جداره سازی محله و بازار چمن کبابیان بود وی با بیان اینکه بودجه‌ای که برای بهبود بافت تاریخی همدان چمن کبابیان پیش بینی شده بود برای احیا جداره سازی محله و بازار چمن کبابیان بود و شامل حال بناهای تخریب شده نمی‌شد، گفت: در تلاشیم بناهای واجد ارزش هر چه سریع‌تر به ثبت ملی برسند تا در حفظ آن اقدام شود.

معاون میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی همدان نیز با بیان اینکه مالک خانه میرابیان به میراث فرهنگی مراجعه کرده و درخواست کردیم تا نامه موافقت خود را برای ثبت این اثر به میراث بدهد، گفت: مالک به دنبال تبدیل این بنا به خانه بوم‌گردی است.

احمد ترابی با بیان اینکه اگر مالکان موافقت خود را برای ثبت ملی اثر اعلام کنند، گفت: کار مرمت بنا در این صورت انجام می‌شود.

آنچه مسلم است در شهر همدان تعداد خانه‌های واجد ارزش کم نیست به طوری که تاریخ اغلب آنها ریشه در دوران قاجار و پهلوی دارد؛ این خانه‌های قدیمی و نقش و نگارهای زیبای آن معرف فرهنگ و تمدن غنی مردم ایران به عنوان اصیل‌ترین میراث گذشتگان این مرز و بوم است بنابراین با حفظ و نگهداری خانه‌های با ارزش تاریخی و همچنین امکان سازی مناسب برای بازدید گردشگران خارجی می‌توان فرهنگ، آداب و سنن مردم ایران زمین را به دنیا معرفی کرد اما متأسفانه برخی بافت‌ها و خانه‌های تاریخی مورد غفلت قرار گرفته‌اند که باید به آن توجه کرد.

منبع: مهر

1981