نمایشگاه کتاب بازهم به مصلی رسید/ هزینه‌های میلیاردی احداث شهرآفتاب چگونه جبران می‌شود؟/ اختلاف نظر شهرداری تهران و وزارت ارشاد

به گزارش گروه اجتماعی خبر فوری ، سال 1396 دومین و آخرین سالی بود که نمایشگاه کتاب تهران در محل شهرآفتاب برگزار شد. محلی که احداثش به ادعای رسانه‌ها حدود 1300 میلیارد تومان خرج روی دست مسئولان حوزه شهری گذاشت تنها یک سال میزبان ناشران و علاقه‌مندان حوزه کتاب بود. در نهایت با دخالت وزارت ارشاد محل نمایشگاه کتاب به همان محل سابق خود یعنی مصلی تهران تغییر کرد. اما چرا باید شهرآفتاب ساخته می‌شد؟ چرا بعد از افتتاحش بهره برداری نشد؟ در این گزارش سعی داریم به این سوالات پاسخ دهیم.

چرا مصلی و نمایشگاه بین المللی تهران نه؟

دلایل زیادی برای انتقال نمایشگاه بین المللی کتاب به محلی دورتر از مرکز شهر عنوان شده است، بسیاری ترافیک را بهانه کردند، ترافیک بزرگراه رسالت در محدوده مصلی تهران در ایام برگزاری نمایشگاه کتاب تهران گاهی غیر قابل تحمل است و پلیس راهور نیز به همین بهانه محدودیت‌های متعددی اعمال می‌کند. بهانه دیگر کاربری مصلی تهران است. به هرحال این مجموعه برای نمایشگاه طراحی نشده است و به همین دلیل زیرساخت مناسب برای برگزاری نمایشگاه را نیز ندارد.

قصه شهرآفتاب

احداث منطقه‌ای که بتواند به عنوان شهر نمایشگاهی در شهر تهران مطرح شود، به سال 1384 بر می‌گردد. شورای دوم شهر تهران مصوب کرد و پیش بینی شد این طرح تا حدود 2 سال بعد یعنی در سال 1386 شهر آفتاب به بهره برداری برسد. این نمایشگاه اما تا سال 1395 درست هنگامی متروی شهرآفتاب تاسیس شد، به بهره برداری نرسید. سرانجام در فروردین سال 1395 علی جنتی، وزیر اسبق ارشاد از متروی شهرآفتاب بازدید کرد و انتخاب شهرآفتاب برای برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران را از اقدامات ماندگار در جمهوری اسلامی دانست. در نهایت شهرآفتاب در 14 اردیبهشت سال 1395 از رییس جمهور، ناشران و اهالی رسانه میزبانی کرد و به صورت رسمی افتتاح شد.

خرابی و آسیب و اعتراض

سال 1395 و سال 1396 اما سال‌های خوبی برای ناشران کشور نبود، نبود زیرساخت‌های مناسب در شهرآفتاب باعث شد تا با هربار بارش باران آسیب بسیار به کتاب‌ها علی الخصوص کتب ناشران بخش کودک وارد شود و این ناشران متحمل هزینه‌های میلیونی برای جبران خسارات شوند. مخاطبان کتاب هم که سالیان زیادی به مصلی تهران عادت کرده بودند، بدلیل بعد مسافتی شهرآفتاب و دسترسی سخت به این منطقه در فضای مجازی به انتخاب این منطقه به عنوان نمایشگاهی که برای طیف وسیعی از افراد جامعه جذاب است، اعتراض کردند و بسیاری نیز آن را تحریم کردند.

چه کسانی موافقند و چه کسانی مخالف؟

درگیر و دار همین اعتراضات و در حالیکه شهرداری تهران و اعضای شورای شهر تهران همچنان بر استقرار نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در شهرآفتاب تاکید می‌کردند، وزارت ارشاد از سال گذشته تصمیم بر تغییر مکان این نمایشگاه گرفت. بعد از انتقال نمایشگاه شهرداری تهران به کم و کاستی‌های شهر آفتاب اشاره کرد. سعید اوحدی، رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران درباره انتقال نمایشگاه آفتاب به مصلی امام خمینی اعلام کرد: به دلیل برخی مشکلات ساختمانی و زیرساختی نمایشگاه از شهر آفتاب به مصلی امام خمینی منتقل شد. ما یکسری مشکلات سازه‌ای را در شهرآفتاب سال گذشته داشتیم. برف که آمد برخی سازه‌ها خراب شد البته دوستان خیلی تلاش کردند تا برای نمایشگاه کتاب این دوره آماده شود اما متاسفانه آماده نشد. همچنین مجتبی یزدانی معاون خدمات شهری شهرداری تهران نیز با اعلام اینکه پلیس راهور نیز تمایل دارد، نمایشگاه در شهر آفتاب برگزار شود، اعلام کرد: نظر شهرداری و راهور این بود که نمایشگاه در شهر آفتاب برگزار شود، اما در نهایت وزارت ارشاد به این نتیجه رسید که نمایشگاه را در مصلی برگزار کند.

سال آینده چه در انتظار است؟

با وجودی که امسال هم نمایشگاه کتاب تهران در مصلی تهران برگزار می‌شود، اما اعضای کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران بر انتقال آن در سال آینده به شهرآفتاب تاکید دارند. محمد جواد حق شناس، رییس کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران در این باره معتقد است: در راستای برگزاری نمایشگاه کتاب در مجموعه شهر آفتاب با وزیر فرهنگ و ارشاد صحبت کردیم تا این نمایشگاه از سال آینده به این مجموعه منتقل شود تا دیگر شاهد مشکلاتی که به لحاظ ترافیکی در بخش مرکز شهر رخ می دهد نباشیم.

سرانجام هزینه‌های میلیاردی چه می‌شود؟

غیر از هزینه ساخت نمایشگاه شهرآفتاب، بحث هزینه نگهداشت این نمایشگاه نیز مطرح است. نمایشگاهی عریض و طویل که بدلیل عدم برگزاری نمایشگاه‌های متعدد در آن هم نمی‌تواند از پس هزینه‌های خود برآید! با برگزاری نمایشگاه کتاب در مصلی اما بهانه‌های پیشین منتقدان همچنان بر سر زبان است. از طرف دیگر شهرآفتاب نیز همچنان زیرساخت مناسب برای برگزاری نمایشگاه را ندارد و بسیاری از نمایشگاه‌هایی - الکامپ، تلکام، مطبوعات، گل وگیاه، نمایشگاه وزارت‌خانه‌ها، نمایشگاه فصلی- که پیشتر نیز قرار بوده در این محل برگزار شوند همچنان در محل نمایشگاه بین المللی تهران یا مصلی برگزار می‌شوند. آینده اما همچنان در هاله‌ای از ابهام است، همچنان مشخص نیست سرانجام هزینه میلیاردی برای احداث شهر آفتاب به کجا می‌رسد، باید دید این بار زور شورای شهر و شهرداری بیشتر است یا وزارت ارشاد.

33