معاون دولت اصلاحات در گفت‌و‌گو با خبر فوری :

شعارهای دولت در زمینه زنان قابلیت اجرا نداشت/ آقای روحانی در شرایط یاس مفرط کار را بر عهده گرفت/ دولت باور و اعتقاد قلبی به مشارکت زنان نداشت/ انتخاب خانم ابتکار برای حفظ دوز اصلاح‌طلبی کابینه بود

موضوع مطالبات زنان و تحقق شعارهای دولت و عملکرد زنان مجلس بهانه‌ای شد تا دیدگاه‌های دکتر زهرا شجاعی رییس مرکز مشارکت سیاسی زنان دولت اصلاحات را در این ارتباط بشنویم.

شعارهای دولت در زمینه زنان قابلیت اجرا نداشت/ آقای روحانی در شرایط یاس مفرط کار را بر عهده گرفت/ دولت باور و اعتقاد قلبی به مشارکت زنان نداشت/ انتخاب خانم ابتکار برای حفظ دوز اصلاح‌طلبی کابینه بود

زینب حقی : نام دکتر زهرا شجاعی نامی آشنا برای فعالین اجتماعی خصوصا فعالین حوزه زنان است او در دولت اصلاحات از اولین زنانی بود که به کابینه راه یافت و بر کرسی معاونت رییس جمهور تکیه زد و به مدت 8 سال، رياست مرکز امور مشارکت زنان را بر عهده داشت.

وی تحصیلاتش را در رشته علوم سیاسی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران آغاز كرد و دارای کارشناسی و کارشناسی ارشد علوم سیاسی و دکترای علوم سیاسی و مدیریت استراتژیک است. شجاعي تدريس در دانشگاه‌های تهران و الزهرا(س) و همكاري علمي با مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام را در كارنامه خود دارد.

وي در طول مدت فعالیت اجتماعی خود مشاور وزیر آموزش و پرورش، مشاور وزیر کشور ، رئیس کمیسیون‌های امور بانوان و از سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۸۴ عضو و ریاست شورای فرهنگی اجتماعی زنان بوده است.

با وی که اکنون دبیر کل مجمع زنان اصلاح طلب است در مورد مسایل زنان و ارزیابی عملکردها در این حوزه به گفت و گو نشسته‌ایم. بخش اول این گفت و گو را در ادامه بخوانید و ویدیو آن را ببنید.

با توجه به حضور شما در دولت اصلاحات میزان تحقق شعارهای دولت در زمینه زنان و حضور زنان در عرصه های مختلف را چگونه ارزیابی می‌کنید ؟

دولت دهم باوری به موضوع زنان نداشت

دولت آقای روحانی در شرایطی که بر سر کار آمد که ما درحوزه زنان فترت 8 ساله رو پشت سر گذاشته بودیم و هیچ نظریه و دیدگاهی دولت قبلی را پشتیبانی نمی‌کرد و اصولا باوری به موضوع زنان و جود نداشت ، بودجه زنان تا یک سوم تنزل پیدا کرده بود و ساختار و تشکیلات امور زنان در دستگاههای اجرایی و دولتی تقلیل پیدا کرده بودند و تنها اتفاق ظاهری این بود که نام مرکز امور زنان و خانواده که از مرکز امور مشارکت زنان تغییر کرده بود در هفته های پایانی دولت به معاونت امور زنان تغییر نام پیدا کرد. هیچ اتفاقی در این مرکز رخ نداد ، الا اینکه تابلو آن عوض شد .

شعارهای روحانی در حوزه زنان کارشناسی شده نبود

آقای روحانی در شرایطی بر سر کار اومد که جامعه دچار یاس مفرط شده بود ، از جمله شعارهایی که ایشان مطرح کردند و همان زمان هم من معتقد بودم که این شعار تحقق پیدا نخواهد کرد ، وازرت خانه کردن معاونت زنان بود و یکی هم بحث وزیر زن بود. در زمان اصلاحات در مورد تشکیل وزارتخانه زنان کار کارشناسی شده بود، به این نتیجه رسیده بودیم که ما نیازمند وزارت امور زنان نیستیم در حد معاونت کفایت می‌کند ، چون نقشی که برای معاونت امور زنان در دستگاههای دولتی قایل هستیم رصد فعالیتها، ایجاد هماهنگی و نظارت و جریان سازی جنسیتی در دستگاهای دولتی است، چرا که موضوع زنان فرابخشی است. البته پس از فراز و نشیب هایی که صورت گرفت حسن انتخاب آقای روحانی انتخاب فردی فاضل در حوزه زنان بود .

در ارزیابی عملکرد حوزه معاونت باید ببینیم خانم ملاوری به عنوان مسوول حوزه زنان در دولت یازدهم ، چه تشکیلاتی را تحویل گرفت؟ تشکیلاتی که دو برابر پست سازمانی نیرو داشت، بودجه اش به یک سوم کاهش پیدا کرده بود و بازوهای اجرایی آن در دستگاههای مختلف تقلیل پیدا کرده بود و به برنامه پنجم در حوزه زنان هم عمل نشده بود .

از سوی دیگر در اجرای سیاست دولت مبنی بر چابک سازی، اولین انتخاب معاونت امور زنان بود و بر این اساس این معاونت مجبور شد نیروهای خود را کم کند. علیرغم همه این محدودیت ها معتقدم عملکرد شخص خانم ملاوردی را باید از مجموعه دولت جدا بررسی کرد. شاید دولت نتوانست به شعارهایی که در زمینه زنان داده بود عمل کند، چراکه به نظرم آن شعارها خیلی کارشناسی شده نبود و قابلیت اجرا نداشت ولی خانم ملاوردی به عنوان مدافع حقوق زنان شناخته می شد و جسارت ایشان در دفاع از حقوق زنان قابل تقدیر است، در عین حال با نگاه عالمانه ای که در امور زنان داشت سعی در جهت تقویت نگرش جنسیتی در برنامه ریزی های کشور کرد ونتیجه این تلاش گنجاندن ماده 101 در برنامه ششم و تصویب واژه عدالت جنسیتی و ملزم کردن دستگاهها برای بالا بردن شاخص های جنسیتی بود. در حوزه تعاملات بین المللی و اصلاح قوانین و مقراررات اقدامات خوبی انجام شد همچنین در جهت توسعه کمی و کیفی نهادهای مدنی اقدامات مناسبی انجام گرفت . براین اساس معتقدم میتوان نمره قابل قبولی به خانم ملاوردی به عنوان معاون رییس جمهور در دولت یازدهم داد هرچند که نمی‌توان نمره خوبی به سایر دستگاهها در زمینه زنان داد ،چراکه نتوانستند آنطور که باید و شاید وعده های رییس جمهور را محقق کنند.

**** به نظر می‌رسد شخص اقای روحانی هم نتوانست در برابر مخالفت هایی که به صورت تاریخی برای حضور زنان در عرصه های مختلف وجود دارد، ایستادگی کند و در دولت دوازدهم خانم ابتکار که شاید تجربه زیادی در زمینه زنان نداشتند به این مسوولیت رسیدند. به نظر شما تغییررویکرد آقای روحانی این اتفاق را رقم زد و یا شدت مخالفت های ایشان را وادار به انجام این کار کرد؟

جابجایی زنان کابینه از نگاه شجاعی

آن باور و اعتقاد جدی که به مشارکت زنان و توانمندی های آنها برای مدیریت کشور را در دولت اصلاحات می‌دیدیم در دولت آقای روحانی ندیدیم . خیلی فرق میکند مدیری اعتقاد قلبی نسبت به رفع تبعیض عیله زنان داشته باشد با کسی که صرفا بخواهد برای پاسخ به مطالبات جامعه یا برای رای آوری این کار را انجام دهد . بحث تغییر رویکرد نبود وقتی چنین باوری وجود ندارد با کمی فشار این اتفاق می افتد، جابجایی زنان دولت در دولت دوازدهم کار پسندیده ای نبود. به نظر می‌رسد برای اینکه دولت می‌خواست دوز اصلاح طلبی خود را حفظ کند و در عین حال درصد زنان کابیینه را نسبت به دوره قبل خودش کمتر نکند ، جابجایی مهره انجام داد گرچه خانم ابتکار در ان دوره تجربه ای در کنفرانس جهانی زن در پکن داشتنند، ولی تخصص ایشان در زمینه محیط زیست بود ولی خوشبختانه ایشان با ادامه راه و رسم و روش خانم ملاوردی اجازه ندادند قطاری که در حوزه زنان راه افتاده بود از مسیر خودش خارج شود .

** عملکرد فراکسیون زنان مجلس را چگونه ارزیابی می کنید؟

افزایش کمی خانم‌های مجلس موفقیت بود

متاسفانه به دلیل تیغ بران نظارت استصوابی مجلس این دوره از حضور افراد با تجربه و کارشناس محروم شد، ما اصلاح طلبان در شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان مجبور شدیم به خیر الموجودین اکتفا کنیم. به نظر می‌رسد از طرف دیگر برخی فرصت‌طلبان خودشون را در لیست امید قرار دادند که متاسفانه درمجلس ماهیت خودشون رو نشان دادند. در حوزه زنان از جهت کمی این دوره موفق شدیم درصد بیشتری از نمایندگان به خانم ها اختصاص پیدا کند، حدود 17 نفرخانم نماینده راه یافتند و این موضوع مهمی بود که بحث حضور زنان دررده های عالی مدیریتی کشور به یک مسئله ملی تبدیل می‌شود، اینکه مثلا در شهرهای کوچک خانم ها میتوانند به مجلس راه یابند و حساسیت ها کاهش پیدا کرده است ..

ترجیح منافع فردی بر منافع ملی در کارنامه زنان مجلس مشهود است

از سوی دیگر حضور نیرهای کم تجربه باعث شد که آنها به تعبیری حدود دو سال طول بکشد تا راهروهای مجلس رو بشناسند. نکته بعد فردی عمل کردن این افراد و ترجیح منافع فردی بر منافع ملی و عدم توجه به مسائل اصلی زنان منجر شد که حتی فراکسیون زنان نتواند کارنامه قابل قبول و خوبی از خود ارایه دهد .آوازه پراکندگی و تفرق و برخوردهای سطحی وسلیقگی نه تنها در درون مجلس بلکه به بیرون مجلس هم سرایت کرده است و من به عنوان یک فعال سیاسی نگران این هستم که در دوره آینده با افت شدید تعداد نمایندگان زن در مجلس مواجه شویم ، چرا که وقتی کارنامه خوبی از عملکرد یک جمع و زنان مشاهده نشود، قطعا این ناامیدی و یاس و تجدید نظر در انتخاب وجود خواهد داشت.

نمایندگان مجلس دو ماموریت مهم دارند؛ یکی نظارت بر دستگاههای اجرایی و یکی قانون گذاری. در بخش نظارت بر دستگاههای اجرایی این نمایندگان بسیار ضعیف عمل کردند ، البته اخیرا تذکرات محدود شده به 30 درصد مدیریت، اما مسایل زنان خیلی بیشتر از این بحث‌ها است.

** لوایحی که باید از سوی دولت در حوزه زنان به مجلس بیاد خیلی کمرنگ بوده نظر شما در این زمینه چیست؟

خانم های نماینده باید این حقیقت را متوجه می‌شدند که کار در مجلس فردی نیست، کاری جمعی است به همین دلیل طرح هایی که دنبال شده به نتیجه نرسید. البته کارهای ریز و موردی صورت گرفته است.

خانم های مجلس نهم در زمینه زنان کارشکنی می‌کردند

در مورد لایحه تامین امنیت کار سنگینی بود در دولت یازدهم شروع شد و چون بار قضایی داشت باید قوه قضاییه در موردش نظر بدهد . در همکاری بین دولت و مجلس نکته مهم همسو بودن و هم فکر بودن است که متاسفانه دولت یازدهم با مجلس هم زمانش خیلی همسو نبود، بنابراین نمایندگان خانم مجلس نهم نه تنها همکاری نمی‌کردند ، بلکه بعضا کارشکنی هم می شد.

** به نظر شما درخواست حضور 30 درصدی زنان در انتخابات و در مناصب مدیریتی چقدر محقق شدنی است و چه فوایدی دارد؟

سهمیه بندی 30 درصدی پست‌های مدیریتی زنان عملیاتی نیست

سهمیه 30 درصدی برای حضور زنان در پست های سیاسی تجربه ای در دنیا برای کاهش فاصله جنسیتی است که تحت عنوان سهیه بندی عمل می‌شود، اینکه چقدر این رویه در عمل چقدر منجر به افزایش کمی و کیفی مشارکت سیاسی زنان بوده وارد آن بحث نمیشوم . البته این سهمیه بندی نباید منجر به ورود افرد غیر شایسته شود ، چون تبدیل به ضد خودش میشود و اثر منفی میگذارد.

سهمیه 30 درصدی موضوعی است که چند سالی است از سوی احزاب اصلاح طلب مطرح شده است و در انتخابات مجلس اخیر و شورای شهر اخیر موفق بودیم این 30 درصد را انجام دهیم ، ولی اینکه در مجموع این قابلیت عملیاتی شدن داشته باشد براساس تحقیقاتی که انجام داده ام باید بگویم که قابل پیاده شدن نیست .حتی دولت هم اعلام کرده تا پایان برنامه ششم 30 درصد از مدیران خود را به خانم ها اختصاص خواهد داد و به دستگاهها این موضوع را تکلیف کرده است. در حالی که اگر ما وارد عدد و رقم شویم باید بگویم این موضوع امکان عملی ندارد، چراکه وقتی می‌گویید 30 درصد یعنی اگر فرض کنیم که 10 درصد خانم ها هستند یعنی 20 درصد از مدیران مرد کنار بروند که جایش را خانم ها بگیرند آیا عملیاتی هست؟ اما به لحاظ هدف گذاری میتوان این موضوع را مطرح کرد.

**خیلی خوب است که برای پرکردن شکاف جنسیتی این اتفاق بیفتد، ولی اگر قرار است که کاری برای خانم ها نشود ،شاید خیلی فرقی نکند که یک خانم باشد یا آقا

نکته مهم این است که ما بر اساس چه منطقی اصرار داریم خانم باشند؟ می‌خواهیم پز سیاسی دهیم یا شاخص توسعه را بالاتر ببریم یا هدف اصلی ما بهبود وضعیت زنان است. متاسفانه خصوصا در مجلس قبلی برخی مواضع ضد زن داشتند و به نظر می‌رسد وجودشون نه تنها مفید نبود بلکه اثر منفی در مسایل زنان می‌گذاشت، لذا برای دوره آینده باید توجه شود ملاک شایستگی و صلاحیت و صاحب نظر بودن در حوزه زنان باشد.

22

حجم ویدیو: 67.40M | مدت زمان ویدیو: 00:29:22 | دانلود ویدیو
شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 1
  • محمد جواد
    0

    مگه مجبور بود در شرائط یاس دولت را تحویل بگیره او که نمی تونست بیخود کرد مملکت را به فلاکت کشانید

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها