نگاهی به حاشیه‌های فعالان اینستاگرامی ایران در سال 97

سیدمحمدرضا هاشمی - در سالی که گذشت اینستاگرام یکی از حاشیه‌سازترین فضاهای اینترنتی برای کاربران ایرانی بود، نرم افزاری که طرفداران زیادی در ایران دارد. تا آنجا که حاشیه‌های ساخته شده در صفحات کاربران ایرانی آن باعث شد، اخبار آن به صورت وسیع در سطح رسانه‌های داخلی و خارجی منتشر شود.

حسن آقامیری روحانی که خلع لباس شد
آقا میری مهمترین روحانی فعال در فضای مجازی است که در آخرین روزهای اسفند 97 در دادگاهی در قم خلع لباس شد. خلع لباس او با واکنش‌های زیادی از سوی فعالان فضای مجازی، برخی از چهره‌های سیاسی و مردم روبرو شد. مخالفان او اسمش را گذاشته‌اند: «روحانی تلگرامی»! و او را یک آخوند منحرف می‌دانند، اما طرفدارانش او را یک روحانی متفاوت می‌دانند و معتقدند که او آخوند روشنفکر زمانه خودش است. سیدحسن آقامیری یکی از روحانیون معروف چند سال اخیر به ویژه در میان جوانان است و از تمام ظرفیت‌های رسانه‌های موبایلی امروز برای به اشتراک گذاشتن سخنرانی‌هایش استفاده می‌کند. صفحه اینستاگرام او بیش از یک‌ میلیون و 800 هزار دنبال‌کننده دارد. حسن آقامیری روز شنبه ۲۲ دی از «خلع لباس دائم» خود خبر داد. او این خبر را در صفحه اینستاگرامش منتشر کرد و نوشت: «بعد از ده پانزده سال بردن و آوردن و بازداشت‌کردن و ریختن تو محل کار و انفردای و... با شکایت دادستان ویژه تهران و به حکم قاضی شعبه دوم کیفری در دادگاه ویژه به ریاست دادستان کل کشور آقای منتظری بالاخره آقایون حکمشون رو صادر کردند. دو سال زندان که البته لطف کردند ۵ سال تعلیقش کردند. و خلع لباس دائم ...»
پس از اعلام خلع لباس و محکومیت، حدود ۲۰۰ هزار نفر به فالوورهای آقامیری افزوده شد.

امیر تتلو با 4 میلیون فالوئر از اینستاگرام اخراج شد
امیر تتلو که با چهار میلیون فالوئر در اینستاگرام توهم دانائی پیدا کرده بود، با اظهارنظرهایی بی‌خردانه کار را به جایی رساند که همین کاربران از اینستاگرام بیرونش کردند. تتلو که بعد از ملاقات با «ابراهیم رئیسی» مورد توجه بیشتری قرار گرفت. وی همواره در اینستاگرام خود محتواهایی را منتشر می‌کرد که باعث حاشیه‌های زیادی می‌شد. در آخرین و مهمترین حاشیه تیغ تیز توهین‌های تتلو بر پیکر زنان نشست و در صفحه‌ اینستاگرام او نوشته‌های نقش بست که با واکنش تند کاربران ایرانی اینستاگرام روبرو شد. تعداد بالای تقاضاها از اینستاگرام برای اخراج تتلو از این رسانه با موافقت اینستاگرام مواجه شد و او از این نرم افزار اخراج شد. اینستاگرام در بیانیه‌اش که برای یک وب‎سایت فارسی زبان فرستاده نوشته حساب تتلو به دلیل زیر پا گذاشتن مقررات اینستاگرام مسدود شده و اضافه کرده اینستاگرام اجازه نمی‌دهد مضامینی که افراد را بر اساس جنسیتشان هدف حمله قرار می‌دهند منتشر شود.

مائده هژبری دختر دهه هشتادی و فیلم‌های پرماجرایش
دستگیری مائده هژبری در کنار ماجرای امیر تتلو یکی دیگر از مهمترین حاشیه‌های کاربران ایرانی اینستاگرام بود. مائده هژبری متولد 1380 در تهران است. او مدتی پس از پخش کلیپ‌هایی از رقصش در پیج شخصی خود در اینستاگرام دستگیر و پس از مدتی بازداشت با قید وثیقه آزاد شد. بازداشت و پخش اعترافات او در صداوسیما واکنش نهادهای مختلف داخلی و بین‌المللی را به همراه داشت. پخش این مستند باعث شد که واکنش‌های زیادی در دفاع از مائده هژبری و در مقابل دفاع از اقدام پلیس فتا در رسانه‌‎های داخلی و خارجی منتشر شود. در همان روزها در شبکه‌های اجتماعی فیلم‌های کوتاه و همچنین عکس‌هایی در دفاع از مائده هژبری با هشتگ «برقص تا برقصیم» منتشر شد. شورای نظارت بر صدا و سیما به دلیل پخش «مستند بیراهه» که شامل اعترافات چند دختر جوان از جمله مائده هژبری بود به مدیران این نهاد تذکر داد. این تذکر به دلیل پخش این برنامه بدون هماهنگی با قوه قضائیه بوده‌است نه ماهیت آن یا حتی شیوه برخورد با این افراد.

پست اینستاگرامی زوج مروج کودک همسری حذف شد
بحث کودک همسری یکی از داغ‌ترین موضوعاتی بود که در سال 97 به آن پرداخته شد. مخالفان طرح افزایش سن ازدواج با استفاده از روش‌های مختلف سعی کردند که حرف خود را به کرسی بنشانند. مهمترین ویدئویی که در اینستاگرام دست به دست شد مربوط به دختر و پسر جوانی بود که زمانی که ۱۷ و ۱۹ سال‌شان بوده باهم ازدواج کردند و به گفته خودشان حالا خوشبخت هستند. آنها کلیپی در راستای ترویج کودک همسری در صفحه اینستاگرام خود منتشر کردند که با واکنش‌های زیادی روبرو شد که عمدتا هم منفی بود. اینستاگرام اکانت این زوج پرحاشیه را حذف کرد.

احضار «شاخ‌های اینستاگرام» به پلیس فتا
اواسط تیرماه بود که به شکلی عجیب و به طور ناگهانی بسیاری از شاخ‌های اینستاگرام به صورت همزمان با هم به حجاب کامل روی آوردند و به تبلیغ و تایید آن پرداختند. آنها با تغییر رویکردی غیرمنتظره با لباس پوشیده به تبلیغ کالاهای ‌پرداختند که این رفتار آنها با واکنش زیادی در فضای مجازی روبرو شد. در همین روزها سرهنگ تورج کاظمی، رئیس پلیس فتا تهران بزرگ از احضار «شاخ‌‌های اینستاگرام» خبر داد و گفت: "بیش از ۳۰‌درصد پرونده‌های مربوط به شاخ‌های اینستاگرام که از سوی فتای ناجا اعلام می‌شود، مربوط به تهران بزرگ است. تاکنون یک‌سوم این پرونده‌ها به نتیجه رسیده و مسئول یا مدیر صفحه به فتا احضار و اقدامات لازم در مورد آنها انجام شده است".32ع
بعد از به یک‌باره با حجاب شدن شاخ‌های فضای مجازی، این موضوع مطرح شد که گویا بار دیگر تذکرهایی به تعدادی از آنها داده شده، هرچند هنوز خبری رسمی این مورد را تایید نکرده است.

اینستاگرام صفحه سردار سلیمانی را بست
ماجرا از آنجا آغاز شد که اینستاگرام صفحه سردار سلیمانی را بست. باشگاه خبرنگاران در این باره نوشت: "منابع خبری صهیونیستی از شلیک بیش از ۵۰ فروند موشک از خاک سوریه به سمت ۴ مقر مهم نظامی رژیم صهیونیستی در جولان اشغالی خبر دادند. صفحه منتسب به سردار سلیمانی پس از این حملات، تصویری را به اشتراک گذاشت که نابودی رژیم اشغالگر قدس را نشان می‌داد. پس از گذشت یک روز از انتشار این تصویر و به جهت مضمون ضد اسرائیلی آن، صفحه منتسب به سردار سلیمانی توسط اینستاگرام غیرفعال شد".

سید احمد خمینی جوان پرحاشیه اینستاگرام
سید احمد خمینی یکی از چهره‌های فعال در اینستاگرام است که جایگاه خانوادگی او باعث شده است که همواره زیر ذره‌‎بین رسانه‌ها باشد. عمامه گذاری حاشیه ساز سید احمد، ازدواج او با خانم «فاطمه دانش‌پژوه» نتیجه آیت‌الله موسوی گلپایگانی و انتشاری عکسی از او در باشگاه اسب سواری از جمله پررنگ‌ترین حاشیه‌های وی در اینستاگرام بود.

علما، اساتید و دانشجویان خواهان فیلترینگ اینستاگرام هستند
فیلتر اینستاگرام یکی از اخباری بود که سال 97 بارها در رسانه‌ها مطرح شد و مخالفان و موافقان بسیاری داشت. سرپرست جدید معاونت امور فضای مجازی دادستانی کل کشور در این باره گفت: "بسیاری از علما و اساتید دانشگاه و دانشجویان هر کدام با استدلال خود خواهان فیلترینگ اینستاگرام هستند".
بعد از فیلتر تلگرام و تلاش برای جایگزینی پیام رسان های داخلی به نظر می رسد این طرح موفق نبوده و مردم روی خوشی به این خبر نشان ندادند. هربار که خبر احتمال فیلتر اینستاگرام منتشر می‌شد مردم و برخی چهره های فعال در فضای مجازی به این خبر واکنش نشون می‌دادند. هرچند که هنوز سایه فیلتر اینستاگرام کاملا از روی این نرم افزار برداشته نشده است.

63