سندرز سوسیالیست نیست؛ اگر آیزنهاور زنده بود حرف‌های سندرز را می‌زد/ اگر سندرز رئیس جمهور شود ارتباط ایران و آمریکا بهبود می‌یابد

حسین نیازبخش: چند روز پیش برنی سندرز، سناتور آمریکایی نامزدی خود را برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2020 اعلام کرد. او گفته است که در رقابت‌های مقدماتی و درون حزبی دموکرات‌‌ها شرکت خواهد کرد. سندرز در انتخابات 2016 هم شرکت کرد اما در انتخابات داخلی حزب دموکرات از هیلاری کلینتون شکست خورد و نتوانست به مرحله‌ نهایی برسد.

سندرز یکی از سناتورهای سوسیالیست آمریکایی است. او خود را یک سوسیالیست دمکراتیک و حامی حقوق کارگران معرفی می‌کند که هدفش از به قدرت رسیدن را ایجاد توازن و برابری اقتصادی و اجتماعی و رفع تبعیض در آمریکا می‌داند.

برنی سندرز همچنین یکی از طرفداران مذاکره و مصالحه با ایران است. سندرز تنها سناتوری بود که در دوران ریاست جمهوری اوباما به طرح کنگره و سنا مبنی بر تحریم ایران رای منفی داد. سندرز بارها از دخالت‌های آمریکا در امور ایران انتقاد کرده است.

در رابطه با امکان قدرت گیری سندرز و اینکه ریاست جمهوری احتمالی او تا چه حد می‌تواند بر روابط ایران و آمریکا تاثیر بگذارد نظرات زیادی مطرح شده است. یکی از کسانی که می‌تواند کمک شایانی به ما در این رابطه کرده و اذهان را تاحدی روشن کند، نوام چامسکی، اندیشمند و فیلسوف منتقد آمریکایی است.

چامسکی با سندرز مراوداتی داشته است. در سال 1985، تالار شهر برلینگتون(جایی که سندرز شهردار آن بود) میزبان سخنرانی چامسکی در خصوص سیاست خارجی بود. سندرز در سخنرانی خود در معرفی چامسکی، اورا به عنوان «یک صدای صریح و مهم در برهوت حیات روشنفکری در آمریکا» تحسین کرد و گفت از خوشامدگویی به شخصی که فکر می‌کند همگان به او افتخار می‌کنند، خشنود است.

اما نظر چامسکی در رابطه با سندرز چیست و آیا او هم همین حسن ظن را در مورد سندرز دارد؟ ما در همین رابطه مصاحبه‌ای را با این تحلیلگر مشهور داشته ایم.

از پروفسور چامسکی پرسیدیم که آیا ممکن است در ایالات متحده به عنوان مهد لیبرالیسم که با سیستم سرمایه داری اداره می‌شود، فردی مانند سندرز به عنوان رئیس جمهور انتخاب شود؟

چامسکی در پاسخ تاکید کرد که اولا نمی‌توان در مورد آینده ( و اینکه سندرز رئیس جمهور می‌شود یا نه) نظری قطعی داد و اصولا توجه بیش از اندازه به آینده مانع توجهمان به زمان حال می‌شود.

وی می‌گوید"صادقانه بگویم من فکر نمی کنم حدس و گمان یا هرگونه تامل درباره آینده احتمالی مفید یا معنی دار باشد. آنچه مهم است این است که در زمان حال، مانع رخ دادن بدترین اتفاقات شده و بهترین ها را محقق کنیم."

در ادامه اما چامسکی تاکید دارد که سندرز به معنی واقعی یک سوسیالیست نیست بلکه نوعی سوپاپ برای دو حزب اصلی آمریکا است که به علت رویکرد جدیدش در دل حزب دموکرات و به علت حکم رانی شدید تفکرات راست(لیبرالیسم) در طول دو دهه اخیر، بسیار مطرح شده است.

چامسکی می‌گوید: "سندرز از کلمه "سوسیالیست" برای وصف خود استفاده می‌کند، اما آنچه مد نظر او است نه سوسیالیسم واقعی بلکه چیزی شبیه نوعی دموکرات جدید(نوعی نئو دموکرات گرایی در مقابل جمهوری خواهی) است. در واقع، حتی رئیس جمهور آیزنهاور(که یک جمهوری خواه بود) هم اگر زنده بود با بیشتر پیشنهادات و نظرات سندرز موافقت می‌کرد.

آنها در حال حاضر نوعی پیشنهادات و تزهای "رادیکال" در نظر گرفته می‌شوند اما مطرح شدن نظراتی مثل نظرات سندرز نشان می‌دهد که در طول سال های اخیر که عصر غلبه‌ نئولیبرالیسم بوده است، هر دو حزب حاکم(جمهوری خواهان و دموکراتها) چقدر به سمت گرایشات راست حرکت کرده اند."

از چامسکی درباره رابطه ایران وآمریکا تحت هدایت سندرز پرسیدیم و اینکه اگر او در سال 2020 رئيس جمهور شود، چگونه روابط ايران و آمريكا را تغيير خواهد داد؟ آیا اصولا این سیستم سفت و سخت لیبرال و یا لابی های صهیونیستی که خود چامسکی به وجود آنها اقرار دارد به او اجازه می‌دهد که سیاست اصلی امریکا در مورد ایران را تغییر دهد؟

چامسکی معتقد است علی رغم غیر واقعی بودن داعیه‌ سوسیالیست بودن سندرز، اما او در رابطه با ایران صادق است و می‌تواند با تدبیر خود رابطه ایران و آمریکا را بهبود بخشد. "امیدوارم و فکر می‌کنم امکان خوبی برای تحقق چنین چیزی وجود داشته باشد."

چامسکی معتقد است در آمریکای کنونی ما با بحران سیاستمداران لایق مواجهیم. جهان اکنون دچار جنون ترامپ شده است و بنابراین، قدرت گیری شخصی مثل سندرز به نوعی حکم کفش در بیابان را دارد. چامسکی در مصاحبه قبلی خود با خبر فوری ( اینجا بخوانید ) تاکید داشت که مذاکره با شخص غیر قابل اطمینانی مثل ترامپ که به هیچ قانونی معتقد نیست و بارها و بارها قوانین بین المللی را نقض کرده است اشتباه است. از نظر چامسکی ترامپ یک ویژگی دیگر هم دارد که مذاکره با او را ناممکن می‌کند و آن پیش‌بینی ناپذیری او است. این ویژگی ترامپ از نظر چامسکی تقریبا هرگونه مذاکره و توافقی را با او ناممکن می‌کند.

با این حال، این امر در مورد سندرز دموکرات به هیچ وجه درست نیست. چامسکی تاکید دارد که سندرز می‌تواند به خوبی از پس لابی های صهیونیستی و جمهوری خواهان و دموکراتهای مخالف ایران برآید و رابطه آمریکا با ایران را بهتر کند.

او در این رابطه می‌گوید: "حتی اوباما چند گام لغزان و غیر متداوم را در این مسیر انجام داد. بنابراین، سندرز هم می‌تواند اقداماتی از این قبیل را انجام دهد. ضمن اینکه سندرز حمایت دنیای کسب و کار جهانی و تجارت را هم برای ایجاد رابطه با ایران می‌تواند داشته باشد."

38