امروز ۲۲ دسامبر؛ زادروز مردی که بی‌نهایت را می‌دانست

این نابغه ریاضی تقریبا بدون هیچ آموزشی به صورت خودآموخته توانست در ریاضیات محض به گونه شگفت انگیزی پیشرفت کند و رابطه‌های مهمی را در آنالیز ریاضی، نظریه اعداد، سری‌ها و کسر مسلسل از خود به جا بگذارد. رامانوجان زمانیکه توانایی خود را در این زمینه نشان داد مورد توجه چند معلم ریاضی قرار گرفت و حتی برنده چند جایزه‌ ریاضی شد اما همچنان گمنام ماند حتی بورس تحصیلی کالج دولتی در کومباکونام به دلیل عدم موفقیت در درس‌های غیرریاضی را از دست داد.

در سال‌ ۱۹۱۲ چند نمونه از کارهای خود در ریاضی را برای دانشگاه کمبریج فرستاد. استعداد فوق العاده رامانوجان مورد توجه گادفری هارولد هاردی ریاضی‌دان انگلیسی قرار گرفت که تلاش خود را با دعوتش به انگلیس برای معرفی او به کار گرفت. آشنایی نزدیک هاردی با رامانوجان باعث شد این ریاضیدان نام آور واقعا شیفته نبوغ وی شود بطوریکه در نهایت انجمن سلطنتی و کالج ترینیتی کمبریج رامانوجان را به عنوان عضو پذیرفتند.

رامانوجان توانست حدود ۳۹۰۰ اتحاد جبری و معادله را بیان کند که درستی بیشتر آنها ثابت شد. او خود را به رعایت چارچوب‌های متعارف مقید نمی‌دید و حتی روش‌هایی غیرمعمول را برای نتیجه‌گیری ریاضی ابداع کرد که بعدا الهام بخش تحقیقات ریاضی دیگر شد. وی به شکل باورنکردنی در عمر کوتاهش فرمول‌های ارزشمند زیادی را برای دانشمندان بعد از خودش به یادگار گذاشت. تحقیق روی اولین اشکال مدولار تقلیدی رامانوجان باعث حیرت پژوهشگران معاصر شده است زیرا این نتیجه را به دست می‌دهد که الگوها ترسیم شده و دستاورد او صحیح هستند و برای توجیه عملکرد سیاهچاله‌ها کاربرد دارد در حالی که در آن زمان ابزار مدرن ریاضی وجود نداشت.

وی تفکر ریاضی بسیار پیچیده‌ای داشت. استادش هاردی در مورد ملاقاتی با او می‌نویسد که روزی که برای عیادت او سوار تاکسی با شمارهٔ ۱۷۲۹ شدم. وقتی او را دیدم گفتم که این عدد هیچ خاصیت جالبی ندارد. او بلافاصله گفت: نه، این‌طور نیست. این عدد کوچکترین عددی است که می‌توان به دو راه متفاوت به صورت مجموع دو مکعب کامل نوشت!

رامانوجان انسانی بسیار معتقد و مذهبی بود و اعتقاد داشت آنچه می‌داند الهام از سوی خداست و می‌گفت "یک معادله برای من هیچ معنی ندارد، مگر آنکه تفکر خدا را بیان کند".

فیلم، «مردی که بی‌نهایت را می‌دانست» محصول سال ۲۰۱۵ به کارگردانی مت براون راوی زندگی وی می‌باشد.

متاسفانه این نابغه بزرگ ریاضی به بیماری سل مبتلا شد و در روز ۲۶ آوریل ۱۹۲۰ در ۳۲ سالگی از دنیا رفت.

منبع: ایسنا

15